Στέρνα Έβρου
Συντεταγμένες: 41°33′56″N 26°27′29″E / 41.56556°N 26.45806°E
| Στέρνα | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Ανατολική Μακεδονία-Θράκη |
| Περιφερειακή Ενότητα | Έβρου |
| Δήμος | Ορεστιάδας |
| Δημοτική Ενότητα | Βύσσας |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Θράκη |
| Υψόμετρο | 65 |
| Έκταση | 39.183 |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 481 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Τατάρκιοϊ |
| Ταχ. κώδικας | 682 00 |
| Τηλ. κωδικός | 25520 |
Η Στέρνα είναι πεδινό χωριό της περιφερειακής ενότητας Έβρου σε υψόμετρο 65 μέτρα[1].
Γεωγραφία - ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Στέρνα βρίσκεται στο βόρειο Έβρο, νότια του ποταμού Άρδα και περίπου 12 χλμ. ΒΔ. της Ορεστιάδας. Η παλαιά ονομασία ήταν "Τατάρι"[2] ή "Τατάρκιοϊ" που προέρχεται από τις λέξεις Τάταροι + Koy (τουρκικά Koy = χωριό) που φανερώνει ότι είχαν εγκατασταθεί κάποτε Τάταροι. Πολιτισμικά συμπεριλαμβάνεται στα χωριά των Μάρηδων, μιας ομάδας γηγενών Θρακών με δική τους ενδυμασία και γλωσσικά ιδιώματα[3]. Η εκκλησία της Στέρνας είναι αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο[4], και στην εορτή του Αγίου, τελείται πανηγυρική Θεία Λειτουργία. Η Κοινότητα Στέρνας, με 1.004 κατοίκους σήμερα (1991), βρίσκεται στα βορειοδυτικά της Νέας Ορεστιάδας, στην ίδια ακριβώς θέση όπου ήταν εδώ και 200 τουλάχιστον χρόνια. Οι Έλληνες κάτοικοί της, οι περισσότεροι μακρινοί απόγονοι Πελοποννησίων που ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στη Θράκη μεσούσης της Τουρκοκρατίας, και άλλοι που οι πρόγονοί τους ήρθαν από αλλού, ψύχραιμοι κοντά στον κίνδυνο, άνθρωποι της ήμερης δημιουργίας και προκοπής, κρατούν ψηλά λάβαρα του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας, στο βορειοανατολικό αυτό στρατοτόπι της πατρίδας μας. [...] Η παλαιά ονομασία του χωριού: Τατάρκιοϊ (από τις λέξεις Τάταροι και Κöy που στα τουρκικά σημαίνει χωριό) φανερώνει ότι στη θέση του σημερινού οικισμού είχαν εγκατασταθεί κάποτε Τάταροι. [...] Γύρω από τον προϋπάρχοντα τεκέ στα ριζά του υψώματος Κρι (νότια του οικισμού) σχηματίστηκε τουρκικός οικισμός που είχε το τζαμί του στη δυτική άκρη, πλάι απ' το σωζόμενο μέχρι σήμερα παλαιό γεφυράκι. Ο τεκές που ανήκε σε δερβίσηδες έπεσε σε παρακμή και έπαψε κάποτε να λειτουργεί. Από τότε ερειπώθηκε και κατέρρευσε αφού οι μουσουλμάνοι κάτοικοι δεν ανήκαν σε θρησκευτικό τάγμα και έτσι αδιαφορούσαν γι' αυτόν. Οι Έλληνες που ήρθαν προφανώς ως εργάτες στα κτήματα του Βακουφιού ή των Τούρκων τσιφλικάδων έφτιαξαν τα σπίτια τους βόρεια του χείμαρρου και απέναντι απ' τα τουρκικά αφού με το φιρμάνι που είχε εκδοθεί το 1538 απ΄ το Σουλεϊμάν το Μεγαλοπρεπή, τα σπίτια των χριστιανών έπρεπε να είναι ευτελούς κατασκευής και να βρίσκονται σε απόσταση από τα σπίτια των μουσουλμάνων. [...] Κατά τις αρχές του 19ου αιώνα στη Στέρνα κατοικούσαν λίγες οικογένειες Ελλήνων γεωργών. Οι άνθρωποι εκείνοι -πρόγονοι των σημερινών Στερνιωτών-, καλλιεργούσαν τα δικά τους χωράφια ή εργάζονταν με αμοιβή στα τσιφλίκια των Τούρκων που όπως φαίνεται είχαν εγκατασταθεί πρωτύτερα απ' αυτούς στον ίδιο τόπο. Πότε ακριβώς έγινε η εγκατάστασή τους στο μέρος αυτό, παραμένει άγνωστο, εξαιτίας της έλλειψης γραπτών και προφορικών μαρτυριών. Μοναδική γραπτή μαρτυρία της ύπαρξης Ελλήνων στη Στέρνα κατά το πρώτο μισό του προηγούμενου αιώνα αποτελούν οι επιγραφές στις σωζόμενες ταφόπλακες του κοιμητηρίου του χωριού. Αφού ερευνήσαμε επισταμένως το χώρο του κοιμητηρίου και όλες τις παλιές ταφόπλακες, βρήκαμε δυο που οι σκαλισμένες επιγραφές τους και οι σταυροί στο πάνω μέρος τους, μαρτυρούν ότι στον τόπο αυτό ζούσαν ΄Έλληνες χριστιανοί κατά την εποχή αυτή. Η μια ταφόπλακα γράφει: "ΔΟΥΛΗ 1813" και η άλλη: "ΜΑΡΗΑ 1838". Η πρώτη αναφέρει τη χρονολογία θανάτου κάποιας χριστιανής γυναίκας που την ονομάζει Δούλη. Προφανώς η λέξη "Δούλη" δεν είναι το όνομά της αλλά δηλωτική του γένους της, κατά την εκκλησιαστική έκφραση "Δούλη Κυρίου". Η δεύτερη αναφέρει τη χρονολογία θανάτου μιας άλλης χριστιανής γυναίκας που την έλεγαν Μαρία ή Μαριά".[5]
Διοικητικές μεταβολές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ως οικισμός αναφέρεται επίσημα το 1924 να προσαρτάται στην τότε κοινότητα Αχυροχωρίου[6]. Το 1930, με το ΦΕΚ 247Α-21/07/1930, αποσπάται ο οικισμός από την κοινότητα του Αχυροχωρίου, αναγνωρίζεται επίσημα κοινότητα Στέρνας και ως έδρα ορίζεται ο οικισμός[7]. Με την διοικητική μεταρρύθμιση του 1997 του σχεδίου Καποδίστρια, μαζί με τις κοινότητες Νέας Βύσσης, Καβύλης, Καστανεών, Ριζίων και οι οικισμοί αυτών προσαρτώνται στο Δήμο Βύσσας[8]. Με την διοικητική μεταρρύθμιση του σχεδίου Καλλικράτη το 2011, ο Δήμος Βύσσας προσαρτάται στον Δήμο Ορεστιάδας και η Στέρνα ως τοπική κοινότητα εντάσσεται στο διευρυμένο δήμο και σύμφωνα με την απογραφή 2011 είχε πληθυσμό 621 κατοίκους[9][10].
Απογραφές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι απογραφές πληθυσμού μετά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο είναι:
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1951 | 1.800[11] |
| 1961 | 1.963[12] |
| 1971 | 1.606[13] |
| 1981 | 1.900[14] |
| 1991 | 1.765[15] |
| 2001 | 1.684[16] |
| 2011 | 1.272[10] |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 106, τομ. 32.
- ↑ inevros (2 Σεπτεμβρίου 2017). «Πώς λεγόταν τα χωριά του Έβρου πριν την σημερινή τους ονομασία ;;;». InEvros.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2019.
- ↑ «Ιστορία των Μάρηδων « Πατρίδα μου». Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2019.
- ↑ «ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ | Εκκλησίες - Μονές | Ορεστιάδα ΕΒΡΟΥ , 2552093058 | vrisko.gr». www.vrisko.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2019.
- ↑ Κουφός, Νικόλαος (1997). Ιστορικά και Λαογραφικά της Στέρνας Έβρου. Αλεξανδρούπολη: Κοινότητα Στέρνας Έβρου. σελ. 17-23. ISBN 960-86030-0-5.
- ↑ «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2019.
- ↑ «Διοικητικές Μεταβολές Δήμων και Κοινοτήτωνwebsite=ΕΕΤΑΑ». Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2019.
- ↑ «Διοικητικές Μεταβολές Δήμων και Κοινοτήτωνwebsite=ΕΕΤΑΑ». Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2019.
- ↑ Εφημ. Εξπρές, Καλλικράτης 2010: Οι νέοι Δήμοι Υπ. Ελλάδας Αρχειοθετήθηκε 2012-03-13 στο Wayback Machine., [ηλεκτρονική έκδοση], 29/04/2010
- ↑ 10,0 10,1 «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10489 (σελ. 15 του pdf)
- ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 55 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf.
- ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961, σελ. 60 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1961_1.pdf.
- ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, σελ. 59 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1971_1.pdf.
- ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981, σελ. 70 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1981_1.pdf.
- ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17 Μαρτίου 1991, σελ. 75 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_1.pdf.
- ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001, σελ. 75 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_1.pdf.