Μετάβαση στο περιεχόμενο

Στέφαν Βόισλαβ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Στέφαν Βόισλαβ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση990 (περίπου)
Brusno
Θάνατος1043
ΘρησκείαΑνατολικός Χριστιανισμός
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμονάρχης
Οικογένεια
ΣύζυγοςNeda, dukljanska kneginja
ΤέκναΜιχάιλο Α΄ της Διόκλειας
ΓονείςDragimir of Travunia and Zachlumia
ΟικογένειαΔυναστεία των Βογισλάβλιεβιτς και d:Q11826970
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Στέφαν Βόισλαβ, σερβ. Стефан Војислав, ο Στέφανος Βοϊσθσλάβος των Ελληνικών πηγών (άκμασε 1034 - απεβ. 1043) είναι ο ιδρυτής του Οίκου του Βόισλαβλιεβιτς. Έγινε πρίγκιπας της Διόκλειας από το 1040 ως το 1043. Από το 1018 υπηρέτησε ως κυβερνήτης, με τον τίτλο του Βυζαντινού άρχοντα, τους Ρωμαίους ως το 1034, όταν οδήγησε μία ανεπιτυχή εξέγερση, που τον οδήγησε σε μία φυλακή στην Κωνσταντινούπολη. Κατάφερε να αποδράσει και να επιστρέψει στην πατρίδα του, κερδίζοντας -με επιτυχία αυτή τη φορά- την ανεξαρτησία τού κρατιδίου του και να επεκτείνει την εξουσία του επί της νότιας Δαλματίας και της ενδοχώρας.

Πρώτα χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι σύγχρονοι συγγραφείς της εποχής του τον καταγράφουν ως Σέρβο της Διόκλειας με το όνομα "Βοϊσθλάβος ὁ Διοκλητιανός" αλλά δεν αναφέρουν τίποτα για το γενεαλογικό του δέντρο.[1] Το Χρονικό του Ιερέως της Διόκλειας μια μεταγενέστερη και πιο αναξιόπιστη πηγή αναφέρει ότι ήταν ξάδελφος του προηγούμενου ηγεμόνα Ιωάννη του Βλαδίμηρου.[2][3] Η Βυζαντινή αυτοκρατορία έφτασε στο αποκορύφωμα της την εποχή του αυτοκράτορα Βασίλειου του Βουλγαροκτόνου αλλά μετά τον θάνατο του ξεκίνησε η κατακόρυφη πτώση της (1025). Η εξάλειψη της Βουλγαρικής απειλής και οι παράλογοι υψηλοί φόροι έφεραν μεγάλες ταραχές στα Βαλκάνια προκαλώντας εξεγέρσεις. Ο Στέφαν Βόισλαβ κατείχε τότε τους τίτλους του Άρχωντος και του Βυζαντινού τοπάρχη στα Δαλματικά κάστρα της Ζέτας και του Στον.

"ἦν δὲ εἰς τὰ κάστρα Δαλματίας εἰς τὴν Ζένταν καὶ εἰς τὴν Στάμνον τοπάρχης Βοϊσθλάβος ὁ Διοκλητιανός".[1][4][5]

Οι Δαλματοί, οι Σέρβοι, οι Κροάτες και οι υπόλοιποι Σλαβικοί λαοί βρίσκονταν υπό την επίβλεψη των Βυζαντινών στρατηγών που είχαν τις έδρες τους στην Νις, τα Σκόπια, την Δημοκρατία της Ραγούσας και το Δυρράχιο.[6] Ο Στέφαν Βόισλαβ είχε συχνές επαφές με τον στρατηγό της Ραγούσας Καταλόν Κλαζομενίτη, οι σχέσεις τους έγιναν τόσο θερμές που του ζήτησε να γίνει Νονός στο Βάπτισμα του γιου του.[5] Η πράξη αυτή δείχνει ότι οι τοπικοί ηγέτες και οι Βυζαντινοί αξιωματούχοι είχαν στενές σχέσεις μετά την Βυζαντινή κατάκτηση της Βουλγαρίας από τον Βασίλειο τον Βουλγαροκτόνο.[4]

Εξεγέρσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Ρούμιγια, περιοχή στο νότιο Μαυροβούνιο στην οποία ο Στέφαν Βόισλαβ νίκησε τους Βυζαντινούς

"Στέφανος Βόισλαβ, άρχων των Σέρβων δραπέτευσε από την Κωνσταντινούπολη, εκδιώκοντας τον Βυζαντινό αξιωματούχο Θεόφιλο τον Ερωτικό κατέλαβε την γη των Σέρβων"

Ιωάννης Σκυλίτζης

Σύμφωνα με τον Ιωάννη Σκυλίτζη οι Σλάβοι της Διόκλειας απαρνήθηκαν την Βυζαντινή κυριαρχία (1034). Ο Στέφαν Βόισλαβ ξάδελφος του δολοφονημένου ηγεμόνα Ιωάννη του Βλαδίμηρου οργάνωσε επανάσταση όταν πέθανε ο αυτοκράτορας Ρωμανός Γ΄ Αργυρός. Η εξέγερση κατέληξε στην ήττα και την αιχμαλωσία του στην Κωνσταντινούπολη (1035-1036), το βασίλειο του περιήλθε υπό την εξουσία του Βυζαντινού στρατηγού Θεοφίλου Ερωτικού.[7] Τα επόμενα χρόνια (1037-1038) δραπέτευσε από την φυλακή, επέστρεψε στην Διόκλεια και διοργάνωσε νέα επανάσταση με στόχο τους συμμάχους των Βυζαντινών στα γειτονικά βασίλεια, ο Θεόφιλος Ερωτικός ανατράπηκε και εκδιώχθηκε.[8][9] Ο Ανταρτοπόλεμος ξεκίνησε και ο ίδιος απέκρουσε όλες τις αποστολές που μετέφερε ο Βυζαντινός αυτοκράτορας για να τον τιμωρήσει, απέκτησε μερικό έλεγχο στα πριγκιπάτα της Τραβουνίγιας και της Ζαλχουμίας. Το κράτος του επεκτεινόταν σε όλη την παράκτια περιοχή από την Στον στα βόρεια μέχρι την πρωτεύουσα του την Σκόδρα στις νότιες όχθες της Λίμνης Σκόδρας και με αυλές σε Τρεμπίνιε ,Κότορ και Μπαρ Μαυροβουνίου.[10] Ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Μιχαήλ Δ΄ ο Παφλαγών περίμενε στην Θεσσαλονίκη ένα φορτίο με 7.200 χρυσά νομίσματα από πλοίο το οποίο θα ερχόταν από την Νότια Ιταλία.[11] Το πλοίο ναυάγησε έξω από τις ακτές της Διόκλειας λόγω των θυελλωδών χειμερινών ανέμων, ο Βόισλαβ παρέλαβε ο ίδιος το φορτίο και αρνήθηκε να το δώσει στον αυτοκράτορα.[10][12] Ο Μιχαήλ Δ΄ ο οποίος είχε μόλις ανακαταλάβει το Δυρράχιο έγινε έξαλλος, διέταξε τον Γεώργιο Προβατά να τον συλλάβει αλλά ο Βυζαντινός στρατός άπειρος από τις μάχες στα άγρια βουνά συνετρίβη ολοκληρωτικά. Ο γιος του Γκράντινια Μπρανισλαβλίεβιτς Ράντοσλαβ της Διόκλειας σκότωσε έναν Βυζαντινό στρατηγό στο πεδίο της μάχης. Ο Ρωμανός Δ΄ έστειλε εναντίον του τον στρατηγό Κεκαυμένο αλλά ηττήθηκε επίσης και αιχμαλωτίστηκε από τον Στέφαν Βόισλαβ στην Στον. Στην Βουλγαρία ταυτόχρονα εξεγέρθηκε o Πέτρος Δελεάνος και ανακηρύχτηκε ανεξάρτητος βασιλιάς ως "Τσάρος Πέτρος της Βουλγαρίας". Το γεγονός αυτό ανάγκασε τον Βυζαντινό αυτοκράτορα να εγκαταλείψει την πολιορκία της Διόκλειας για να αντιμετωπίσει την νέα μεγάλη απειλή.

Συντριβή των Βυζαντινών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η σφαγή των Βυζαντινών από τους Σέρβους στα ορεινά βουνά όπως απεικονίζεται στο Σύνοψις Ιστοριών του Σκυλίτζη

Ο νέος αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Θ´ ο Μονομάχος αποφάσισε με έδρα το Δυρράχιο να επιτεθεί στην Διόκλεια (1042), γνώρισε ωστόσο την συντριβή με αποτέλεσμα να αποκτήσει ο Στέφαν Βόισλαβ ανεξάρτητη βασιλική εξουσία.[13] Η μάχη έγινε σε δύσβατη ορεινή περιοχή λίγο μετά τα μεσάνυχτα (7 Οκτωβρίου 1042). Την παραμονή της μάχης ένας άντρας μπήκε στον Βυζαντινό στρατό, διέδωσε ψευδείς πληροφορίες για τεράστιο εχθρικό στρατό και προκάλεσε πανικό. Ο Στέφαν Βόισλαβ με τους τρεις από τους γιους τους μπήκαν επικεφαλής στην μάχη, με φωνές και αλαλαγμούς έδιναν την εντύπωση ότι ο στρατός ήταν πολύ μεγαλύτερος, έκλεισαν την έξοδο εγκλωβίζοντας τους Βυζαντινούς. Σύμφωνα με μερικές πηγές η συντριβή ήταν τόσο μεγάλη που σκοτώθηκαν τα 2/3 του Βυζαντινού στρατού. Ο Ιωάννης Σκυλίτζης αναφέρει ότι συμμετείχαν στην μάχη 80.000 Βυζαντινοί αλλά οι πηγές του θεωρούνται ανακριβείς και υπερβολικές. Οι περισσότεροι ιστορικοί συμφωνούν ότι συμμετείχαν περίπου 40.000 Βυζαντινοί, ο αριθμός των Σέρβων ήταν σε κάθε περίπτωση σημαντικά μικρότερος. Ο Στέφαν Βόισλαβ έστειλε στον λαό του 50 Βυζαντινούς αιχμαλώτους ως έπαθλο για την νίκη επί των Βυζαντινών στην μάχη. Την ίδια χρονιά ο Ζουπάνος της Ράσκας, ο Μπαν της Βοσνίας και ο Μέγας πρίγκιπας Λιούτοβιντ της Ζαχουμλίας δέχτηκαν ένα τεράστιο ποσό από τον Βυζαντινό αυτοκράτορα για να ανατρέψουν τον Βόισλαβ.[14] Ο Λιούτοβιντ της Ζαχουμλίας οδήγησε τον στρατό του σε μάχη εναντίον της Διόκλειας (1043) αλλά έπεσε στην παγίδα και ηττήθηκε ξανά. Ο Στέφαν Βόισλαβ πέθανε ειρηνικά την επόμενη χρονιά και τον διαδέχθηκαν οι πέντε γιοι του.

Οικογένεια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Είχε τέκνα:

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 W.Wassiliewski; V.Jernstedt (January 2013). Cecaumeni Strategicon Et Incerti Scriptoris de Officiis Regiis Libellus
  2. ↑ Živković 2006, "Стефан Војислав"
  3. ↑ Van Antwerp Fine 1991, σ. 203
  4. ↑ 4,0 4,1 Stephenson 2003b, σ. 124
  5. ↑ 5,0 5,1 Kekaumenos, ed Litavrin, 170-172
  6. ↑ Magdalino, Paul (2003). Byzantinum in the Year 1000. Brill. σ. 124
  7. ↑ Vizantološki institut SANU, „Vizantijski izvori za istoriju naroda Jugoslavije (III tom)“ (fototipsko izdanje originala iz 1967), Beograd 2007
  8. ↑ Fine 1991, σ. 203
  9. ↑ Ćirković 2004, σ. 25
  10. ↑ 10,0 10,1 Fine 1991, σ. 206
  11. ↑ Tibor Živković, „Portreti srpskih vladara (IX-XII)“, Beograd 2006
  12. ↑ Scylitzes, 408-409
  13. ↑ Cedrenus II, col. 275
  14. ↑ Stephenson 2003a, σσ. 42–43

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Шишић, Фердо, ed. (1928). Летопис Попа Дукљанина (Chronicle of the Priest of Duklja). Београд-Загреб: Српска краљевска академија.
  • Кунчер, Драгана (2009). Gesta Regum Sclavorum. 1. Београд-Никшић: Историјски институт, Манастир Острог.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Στέφαν_Βόισλαβ&oldid=10828054"