Ταμπουαεράν

Ταμπουαεράν (Φάννινγκ Νήσος)
Θέση	Ειρηνικός Ωκεανός, Βόρεια Νησιά Γραμμής Ισημερινού
Συντεταγμένες	3°51′36΄΄Β, 159°21′52΄΄Δ
Έκταση	21 χμ²
Χώρα	Κιριμπάτι
Πληθυσμός	2.539 (2005)

Η Ταμπουαεράν, επίσης γνωστή και ως Νήσος Φάννινγκ ή Ατόλλη Φάννινγκ (και το Κιριμπάσιο και το Αγγλικό όνομα είναι αναγνωρισμένα) είναι ένα από τα Νησιά Γραμμής Ισημερινού στον κεντρικό Ειρηνικό Ωκεανό, και αποτελεί τμήμα του Κιριμπάτι. Είναι μία ατόλλη που βρίσκεται στις γεωγραφικές συντεταγμένες 3°51′36″Β, 159°21′52″Δ. Το μέγιστο ύψος του είναι περίπου 3 μέτρα πάνω από την άμπωτη της παλίρροιας.

Ο πληθυσμός της Ταμπουαεράν είναι περίπου 2.500 άτομα, κυρίως Γκιλμπερτιανοί (Κιριμπάσιοι) έποικοι που ήρθαν από το Κιριμπάτι από την Εταιρεία Φυτειών Νήσου Φάννινγκ, για να εργαστούν την βιομηχανία κόπρας (κόπρα είναι η σάρκα της καρύδας). Η πρωτεύουσα Ναπάρι (Παελάου) βρίσκεται στα βορειοδυτικά. Η πρώην πρωτεύουσα είναι η Νάπια (Λιμάνι) στην δυτική πλευρά, νότια ενός περάσματος προς τη λιμνοθάλασσα. Άλλα χωριά είναι το Τερεϊτάκι στα βορειοδυτικά, Αοντένα, μια περιοχή επανεγκατάστασης μόλις νότια της Νάπια, και το Μανούκου, μια περιοχή επανεγκατάστασης στα νότια.

Τα χωριά με τον πληθυσμό τους από την απογραφή του 2005 είναι:

1. Ναπάρι (Ναμπάρι, Αγγλικό Λιμάνι), 194
2. Τερεϊτάκι, 438
3. Μπετάνια, 260
4. Παελάου (Νάπια), 250
5. Αοντενάα (Αοντένα), 177
6. Τενενέμπο, 461
7. Τερεϊταννάνο (Τερεϊτάκι), 249
8. Αραμαρί, 358
9. Μουανούκου (Μανούκου), 152

Συνολικά η Ταμπουαεράν είχε πληθυσμό 2.539 στην απογραφή του 2005.

Ψάρια υφάλου και όστρακα, καρύδες, χοίροι, κότες και φύκια που μεγαλώνουν στην λιμνοθάλασσα είναι τοπικά φαγητά, που συνεισφέρουν στην βασική δίαιτα με εισαγόμενο ρύζι και κονσερβαρισμένο κρέας.

Οι κύριες εξαγωγές του νησιού συγκαταλέγονται η κόπρα και τα χειροτεχνήματα. Ένα προμηθευτικό πλοίο από την Αυστραλία έρχεται 2 με 3 φορές το έτος. Στην Ταμπουαεράν πιάνει λιμάνι εβδομαδιαίως το Νορβηγικός Άνεμος (Νορβηγικές Γραμμές Κρουαζιέρας) με βάση το λιμάνι της Χονολουλού. Είναι πιο οικονομικό για την εταιρεία να επισκέπτεται μια ξένη χώρα από το να πληρώνει δασμούς στο λιμάνι ως συνέπεια της Πράξης Επιβατηγών Υπηρεσιών των Η.Π.Α.

Ιστορία

Με απόσταση 1.450 χμ, η Ταμπουαεράν είναι μια από τις πλησιέστερες ξηρές στα Νησιά Χαβάης, και η ατόλλη ήταν πιθανόν ένας σταθμός των Πολυνησίων που πρωτοεποίκησαν την Χαβάη. Τέχνεργα που έχουν ανακαλυφθεί, δείχνουν την πιθανή εποίκηση από άτομα από την Πολυνησία – πιθανόν από τα Νησιά Κουκ ή την Τόνγκα.

Η ατόλλη αρχικά χαρτογραφήθηκε από τον Αμερικανό πλοίαρχο Έντμουντ Φάννινγκ με το USS Μπέτσυ στις 6 Νοεμβρίου 1798 και πήρε το όνομά του. Την εποχή εκείνη η ατόλλη ήταν ακατοίκητη, και στην πραγματικότητα, όπως όλα τα Νησιά Γραμμής Ισημερινού, δεν έχει πραγματικά ιθαγενή πληθυσμό.

Το Φάννινγκ διεκδικήθηκε από τους Βρετανούς το 1889, που ανατίναξαν κεφαλές κοραλλιών στο βαθύ, φυσικό άνοιγμα – που ακολούθως ονομάστηκε Αγγλικό Κανάλι – στην δυτική πλευρά της ατόλλης. Το 1939 η ατόλλη ενσωματώθηκε στην Βρετανική αποικία των Νησιών Γκίλμπερτ και Έλις, και αργότερα, το 1979, απέκτησε ανεξαρτησία μαζί με αυτά, αφού έγινε τμήμα του Κιριμπάτι.