Υδατογράφημα

Υδατογραφήματα σε ένα χαρτονόμισμα των 10 ευρώ

Το υδατογράφημα ή υδατόσημο είναι εικόνα ή σχέδιο ενσωματωμένο σε χαρτί, που αποκαλύπτεται όταν πίσω από το υδατογραφημένο χαρτί υπάρχει έντονο φως. Κατασκευάζεται με κατάλληλη διάταξη των ινών στο στάδιο κατασκευής του χαρτιού, όπου το μέρος του σχεδίου απαιτεί αραιότερη πυκνότητα. Τα υδατογραφήματα χρησιμοποιούνται από τον 13ο αιώνα ως μέθοδος ασφάλειας εγγράφων, κυρίως σε χαρτονομίσματα, διαβατήρια, γραμματόσημα και άλλα, κυρίως υψηλής αξίας έγγραφα, αλλά και σε απλά χαρτιά αλληλογραφίας και εκτύπωσης, ως μέσο αναγνώρισης του οίκου κατασκευής. Τα υδατόσημα των παλαιών χειρογράφων χρησιμοποιούνται σήμερα για να προσδιορίσουμε τον κατασκευαστή του χαρτιού και την εποχή της κατασκευής του.

Υδατογραφημένο φύλλο αλληλογραφίας

Τα υδατογραφήματα προσφέρουν εκτός από ασφάλεια, έναν τρόπο αναγνώρισης της ποιότητας του χαρτιού, ταξινόμησης των μεγεθών του, ενώ πολλά χειρόγραφα των περασμένων αιώνων εξετάζονται για την αυθεντικότητά τους βάσει των υδατογραφημάτων που ενυπάρχουν σ' αυτά. Επίσης απαντώνται σε πτυχία, εισιτήρια, συμβόλαια, αριθμημένες εκτυπώσεις έργων τέχνης, ενώ το ψηφιακό υδατογράφημα (αγγλ. digital watermark) είναι σύγχρονη μέθοδος ψηφιακής κωδικοποίησης ηλεκτρονικών αρχείων.

Το πρώτο υδατόσημο - ένας ελληνικός σταυρός - εντοπίστηκε σε χαρτί κατασκευασμένο στο Φαμπριάνο (Fabriano) της Ιταλίας στο 1282 «έγγραφα από την Ανατολή ή στον αραβικό κόσμο».

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• https://web.archive.org/web/20110728171334/http://www.watermarkarchive.org/watermarkinitiative/
• http://www.watermarks.info/catalogi.htm
• Υδατόσημα του Μεσαίωνα (στα γερμανικά) Αρχειοθετήθηκε 2010-11-25 στο Wayback Machine.