Μετάβαση στο περιεχόμενο

Φιλοσοφία των Νεότερων Χρόνων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια



Η Φιλοσοφία των Νεότερων Χρόνων (17ος και 18ος αιώνας) είναι τμήμα της φιλοσοφικής ιστορίας, το οποίο αφενός επηρεάζεται από τη νέα φυσική κοσμοθεωρία (Κοπέρνικος, Γαλιλαίος) και τις νέες μαθηματικές μεθόδους (αναλυτική γεωμετρία) αφετέρου δε ώθησε τις πολιτικές ανατροπές, με αποκορύφωμα την Γαλλική Επανάσταση.

Ο απώτερος στόχος του ορθολογισμού, ή ρασιοναλισμού ήταν αντίθετος με αυτόν του εμπειρισμού. Αυτή η διαφορά μπορεί να διατυπωθεί ως εξής: ένας ρασιοναλιστής φιλόσοφος θέτει ως βάση για την φιλοσοφική του κοσμοθεωρία κυρίως το λογικό συμπέρασμα, ενώ ένας εμπειριστής λαμβάνει υπόψη του στην προσπάθεια του για κατανόηση του κόσμου μόνο υποθέσεις, οι οποίες ανάγονται αποκλειστικά και μόνο στην αισθητή αντίληψη. Μολαταύτα, σε πολλά κείμενα ρασιοναλιστών φιλόσοφων συνυπάρχουν επίσης και εμπειρικά στοιχεία, και αντιθέτως.

Ως ιδρυτής του ρασιοναλισμού ισχύει ο Ρενέ Ντεκάρτ. Άλλοι σκεπτικιστές, όπως για παράδειγμα ο Ολλανδός Μπαρούχ Σπινόζα και ο Γερμανός Homo Universalis Γκότφριντ Βίλχελμ Λάιμπνιτς ακολούθησαν τον καρτεσιανό ρασιοναλισμό και τον μετεξέλιξαν.

Ο Ρενέ Ντεκάρτ σε πορτραίτο του Φρανς Χαλς, 1648
Κύριο λήμμα: Ρενέ Ντεκάρτ

Ο Καρτέσιος (Ρενέ Ντεκάρτ, 1596-1650) ήταν μαθηματικός, φιλόσοφος και επιστήμονας των φυσικών επιστημών. Συχνά του αποδίδεται ο τίτλος "Πατέρας της νεότερης φιλοσοφίας", μιας και ίδρυσε τον σύγχρονο ρασιοναλισμό. Η κατεύθυνση της σκέψης, την οποία ο Καρτέσιος επηρέασε, ονομάζεται καρτεσιανισμός.

Για πρώτη φορά ο Καρτέσιος ανέπτυξε την μέθοδο της φιλοσοφικής σκέψης στο έργο του Λόγος περί της Μεθόδου, στο οποίο παρατάσσει με τη σειρά κανόνες, τους οποίους πρέπει κανείς να ακολουθήσει έτσι ώστε να καταλήξει στην πραγματική γνώση.