Φρανσουά Μισέλ Λε Τελιέ ντε Λουβουά
Ο Φρανσουά Μισέλ Λε Τελιέ, μαρκήσιος του Λουβουά, κόμης της Τονέρ (γαλλικά: François Michel Le Tellier, Marquis de Louvois, comte de Tonnerre), γεννήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 1639 στο Παρίσι και πέθανε στις 16 Ιουλίου 1691 στις Βερσαλλίες, ήταν Γάλλος πολιτικός, ένας από τους κύριους υπουργούς του Λουδοβίκου ΙΔ΄, με κύριο επίτευγμα την αναδιοργάνωση του γαλλικού στρατού.[9] Συνήθως αναφέρεται ως Λουβουά.[10]
Βιογραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Λουβουά γεννήθηκε στο Παρίσι στις 18 Ιανουαρίου 1641, γιος του Μισέλ Λε Τελιέ και την Ελιζαμπέτ Τυρπέν. Ο πατέρας του ήταν ένας από τους ισχυρότερους αξιωματούχους, καγκελάριος και υπουργός πολέμου του Λουδοβίκου ΙΔ΄ και τον μύησε στη διαχείριση των κρατικών υποθέσεων. Ο νεαρός Λουβουά κέρδισε την εμπιστοσύνη του βασιλιά και το 1666 διαδέχθηκε τον πατέρα του ως υπουργός πολέμου.[11]
Οι ικανότητές του έγιναν αντιληπτές στον Πόλεμο της Επανάκτησης μεταξύ της Γαλλίας και της Ισπανίας (1667–68) από τον στρατάρχη Τυρέν, ο οποίος του έδωσε σημαντικές οδηγίες στη στρατιωτική τέχνη. Μετά την ειρήνη του Αιξ-λα-Σαπέλ, ο Λουβουά αφοσιώθηκε στην οργάνωση του γαλλικού στρατού. Τα χρόνια μεταξύ 1668 και 1672, αναφέρει ο ιστορικός Καμίγ Ρουσέ [12], «ήταν χρόνια προετοιμασίας, οι Γάλλοι διπλωμάτες προσπαθούσαν με όλες τις δυνάμεις τους να βρουν συμμάχους, ο Κολμπέρ να βρει χρήματα και ο Λουβουά στρατιώτες για τον βασιλιά».
Το 1662 παντρεύτηκε τη μαρκησία Αν ντε Σουβρέ με την οποία απέκτησε έξι παιδιά.
Στις 19 Ιουλίου 1669, ο Λουβουά έγραψε επιστολή προς τον διευθυντή των φυλακών με την οποία τον ενημέρωνε για την άφιξη κρατουμένου και τις ειδικές συνθήκες φυλάκισής του. Το όνομα του κρατούμενου ήταν Εστάς Ντωζέ, αυτός που αργότερα ονομάστηκε ο Άνθρωπος με το Σιδηρούν προσωπείον. [13]
Έργο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το έργο του Λουβουά συνδέεται με την ιστορική ανάπτυξη και οργάνωση του γαλλικού στρατού. Οι περισσότεροι ιστορικοί του αποδίδουν όλη τη δόξα για την τελειοποίηση των γαλλικών στρατιωτικών σωμάτων, αν και ουσιαστικά ο ίδιος φρόντισε να εφαρμοσθούν οι καινοτομίες που είχε εισάγει ο πατέρας του. Συμμετείχε στην ίδρυση του μεγάρου των Απομάχων και εισήγαγε τη σχεδόν αναγκαστική στρατολόγηση των αριστοκρατών και ευγενών της Γαλλίας, με την οποία ο Λουβουά πραγματοποίησε την επιθυμία του Λουδοβίκου ΙΔ΄ για τον περιορισμό του πνεύματος ανεξαρτησίας με υπηρεσία στο στρατό ή στη βασιλική αυλή. Η επιτυχία των μέτρων του επιβεβαιώθηκε από τις νίκες στον πρώτο πόλεμο του Λουδοβίκου ΙΔ΄, τον Γαλλο-Ολλανδικό Πόλεμο του 1672–78. Η πειθαρχία και η πλήρης υποταγή στη βασιλική εξουσία ήταν η πολιτική του πίστη.
Ο Λουβουά χρεώνεται εν μέρει με δύο γεγονότα που αμαύρωσαν τη σταδιοδρομία του: τις διώξεις κατά των Ουγενότων που οδήγησαν το 1685 στην ανάκληση του Εδίκτου της Νάντης και την καταστροφή του Παλατινάτου που οδήγησε στον Εννεαετή Πόλεμο(1688–97), στα οποία είχε σημαντικό ρόλο. Επίσης, η κατάληψη του Στρασβούργου το 1681 σε καιρό ειρήνης δεν σχεδιάστηκε μόνο αλλά εκτελέστηκε από τον Λουβουά. [14]
Μια σωτήρια ρήτρα στην ανάκληση του Εδίκτου της Νάντης, η οποία προέβλεπε μικρή ελευθερία συνείδησης, αν και όχι λατρείας, ο Λουβουά την ακύρωσε με τη φράση «Η Αυτού Μεγαλειότητα επιθυμεί τη χειρότερη σκληρότητα σε όσους δεν συμμετέχουν στη θρησκεία του». [11]
Ωστόσο, η πρόσφατη έρευνα έχει αποδείξει ότι ο Λουβουά, ως ευφυής πολιτικός, απλά διέγνωσε τις επιθυμίες του κυρίου του και λειτουργούσε σύμφωνα μ' αυτές.
Μετέπειτα ζωή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα].jpg)
Ο Κολμπέρ πέθανε το 1683 και αντικαταστάθηκε από τον Λε Πελετιέ, υποστηρικτή του Λουβουά, στον έλεγχο των οικονομικών, και από τον ίδιο τον Λουβουά στο υπουργείο δημοσίων κτηρίων, έτσι έγινε ο υπουργός που μπορούσε να ικανοποιήσει τις δύο αγαπημένες ασχολίες του βασιλιά, τον πόλεμο και τα κτήρια, οπότε και ασχολήθηκε με νέα έργα στο ανάκτορο των Βερσαλλιών. [15]
Ο Λουβουά επέβλεπε τις επιτυχίες των πρώτων χρόνων του Εννεαετούς Πολέμου και το 1688 ξεκίνησε τη συλλογή σχεδίων-αναγλύφων των γαλλικών οχυρών, που τώρα βρίσκονται στο Μουσείο ανάγλυφων σχεδιαγραμμάτων στο Παρίσι. Πέθανε ξαφνικά από αποπληξία μετά την αποχώρησή του από το γραφείο του βασιλιά στις Βερσαλλίες, στις 16 Ιουλίου 1691, και σύμφωνα με φήμες που διαδίδονταν τότε στη βασιλική αυλή, λίγο πριν εκδηλωθεί η δυσμένεια του βασιλιά εναντίον του. Ο αιφνίδιος θάνατός του προκάλεσε υποψίες δηλητηρίασης. [16]
Αποτίμηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Λουβουά ήταν ένας από τους σημαντικότερους υπουργούς πολέμου που επέτυχε την αναδιάρθρωση των γαλλικών ενόπλων δυνάμεων. Η γαλλική ιστορία ως ισάξιο του μπορεί να επιδείξει μόνο τον Λαζάρ Καρνό. Και οι δύο οργάνωσαν τα στρατεύματα από παλιό υλικό σε ένα νέο σύστημα, και οι δύο ήταν αξιοθαύμαστοι στις εκστρατείες που οργάνωσαν και αφιερώθηκαν στην υλική ευημερία των στρατιωτών. Μετά το θάνατό του, ο γαλλικός στρατός ήταν ένας από τους σημαντικότερους στην Ευρώπη.[17]
Ανδριάντας του βρίσκεται στο Λούβρο, ανάμεσα στους 86 Επιφανείς Άνδρες.[18]
Οι απομνημονευματογράφοι τον χαρακτήρισαν ως σκληρά εργαζόμενο αλλά επιθετικό και πολύ σκληρό άτομο.
Ο Βολταίρος στο έργο του Ο αιώνας του Λουδοβίκου ΙΔ΄ που δημοσιεύτηκε το 1751 αναφέρει γι'αυτόν: «Τον εκτιμούσαν περισσότερο από όσο τον αγαπούσαν, ο βασιλιάς, η αυλή και ο κόσμος. Ήταν τυχερός, όπως και ο Κολμπέρ, που είχε απογόνους που τίμησαν το σπίτι του, έγιναν ακόμη και στρατάρχες της Γαλλίας ».
Ωστόσο, υπήρχαν και σκληροί επικριτές του, όπως ο δούκας του Σαιν-Σιμόν που τον περιέγραψε ως «βάρβαρο και γεμάτο οίηση για την εξουσία του» και η νύφη του Λουδοβίκου ΙΔ΄ Ελισάβετ Καρλόττα του Παλατινάτου που τον χαρακτήρισε «τρομερά σκληρό και ανίκανο να αισθανθεί οποιοδήποτε οίκτο».[19]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 (Αγγλικά) SNAC. w6dr48hp. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 2,0 2,1 FINA Wiki. Αυστριακή Ακαδημία Επιστημών. 5543. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2020.
- ↑ 3,0 3,1 Dalibor Brozović, Tomislav Ladan: «Hrvatska enciklopedija» (Κροατικά) Ινστιτούτο Λεξικογραφίας «Μίροσλαβ Κρλέζα». 1999. 37240.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ 5,0 5,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 119619611. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. louvois-francois-michel. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
- ↑ . «britannica.com/biography/Francois-Michel-Le-Tellier-marquis-de-Louvois».
- ↑ . «britishmuseum.org/collectionFrançois Michel Le Tellier, Marquis de Louvois».
- ↑ 11,0 11,1 . «en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclopedia_Britannica/Louvois, François Michel Le Tellier, Marquis de».
- ↑ . «artsandculture.google.com/entity/camille-rousset». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2021.
- ↑ . «historytoday.com/archive/months-past/death-man-iron-mask».
- ↑ . «archives.strasbourg.eu/n/capitulation-de-strasbourg-du-septembre».
- ↑ . «en.chateauversailles.fr/discover/history/great-characters/louvois».
- ↑ . «rkd.nl/en/explore/François-Michel Le Tellier (Marquis de Louvois)».
- ↑ . «larousse.fr/encyclopedie/personnage/Fran%C3%A7ois_Michel_Le_Tellier_seigneur_de_Chaville_marquis_de_Louvois/».
- ↑ . «eutouring.com/images_paris_statues_Marquis de Louvois statue by Aime Millet on Aile Henri IV at Musee du Louvre».
- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα, τομ.39, σελ. 184-185