Χας Μουράτ πασάς
| Χας Μουράτ πασάς | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Θάνατος | 1473[1] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία Οθωμανική Αυτοκρατορία |
| Θρησκεία | Ισλάμ |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός |
| Οικογένεια | |
| Γονείς | Θωμάς Παλαιολόγος Γίδος |
| Αδέλφια | Μεσίχ πασάς |
| Οικογένεια | Δυναστεία των Παλαιολόγων |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | μπεηλέρμπεης της Ρούμελης |
| Υπογραφή | |
 | |
Ο Χας Μουράτ πασάς ήταν Οθωμανός στρατιωτικός βυζαντινής καταγωγής, σύμφωνα με κάποιους ιστορικούς από την Δυναστεία των Παλαιολόγων.
Σύμφωνα με το Ecthesis chronica του 16ου αιώνα ήταν γιος κάποιου Γίδου Παλαιολόγου αδελφού, σύμφωνα και με το βιβλίο Historia Turchesca, του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου ΙΑ΄ και είχε άλλον έναν αδελφό τον Μεσίχ πασά[2][3]. Κατά την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453 οι δύο αδελφοί πιάστηκαν αιχμάλωτοι και εντάχθηκαν στους γενίτσαρους[2][4]. Η αληθινή ταυτότητα του πατέρα τους είναι άγνωστη, δεν μπορεί να ταυτιστεί με κάποιον αδελφό του Κωνσταντίνου ούτε οι ίδιοι με κάποιον ανιψιό του, από κάποιους ερευνητές προτείνεται να έχουν νόθα προέλευση και συγγένεια με τον Κωνσταντίνο.
Σε αντίθεση με τον αδελφό του, η πρώιμη ζωή και η καριέρα του Μουράτ στην οθωμανική υπηρεσία είναι ασαφείς[5]. Πρέπει να έχει απολαύσει τη εύνοια του σουλτάνου, το όνομα Χας, με τον οποίο είναι γνωστός, είναι επίθετο που χαρακτηρίζει οικειότητα και εύνοια από έναν άρχοντα[6]. Είχε πολλά πλούτη αφού το 1465/66 άρχισε να κατασκευάζει ένα τζαμί στην περιοχή Ακσαράι της Κωνσταντινούπολης, το οποίο ολοκληρώθηκε από τον αδελφό του ο οποίος τελικά θάφτηκε εκεί[5][7].
Όταν ο Μαχμούτ Πασάς Αντζέλοβιτς απολύθηκε από Μεγάλος Βεζίρης μπεηλέρμπεης του Εγιαλέτ της Ρούμελης το 1468, ο Χας Μουράτ τον διαδέχτηκε. Φαίνεται ότι έμεινε στην θέση αυτή μέχρι το 1473, όταν συμμετείχε σε μια εκστρατεία εναντίον του Ουζούν Χασάν στην Ανατολία, όπου νικήθηκε και σκοτώθηκε[8][9]. Κατά τη διάρκεια αυτής της εκστρατείας, διέταξε τη δεξιά πτέρυγα στρατού μια δύναμη 20.000 ανδρών με 40 σαντζάκ μπέηδες[10]. Κατά την μάχη ο Ουζούν Χασάν υποχώρησε πέρα από τον Ευφράτη. Σύμφωνα με ορισμένους οθωμανούς ιστορικούς, ο Μαχμούντ Πασάς προσπάθησε να τον προειδοποιήσει ότι ήταν τέχνασμα αλλά ο Μουράτ, ο οποίος ως νέος ήταν ορμητικός και πρόθυμος να διεκδικήσει δόξα για τον εαυτό του, δεν τον άκουσε. Αντ 'αυτού, προχώρησε με μέρος του στρατού του, διέσχισε τον Ευφράτη και έπεσε σε ενέδρα στις 4 Αυγούστου. Η επακόλουθη μάχη του Τερτσάν ήταν μια καταστροφή για τους Οθωμανούς: ο Μουράτ σκοτώθηκε - αν και η επιστολή του Ουζούν Χασάν ισχυρίζεται ότι συνελήφθη μαζί με ένα μεγάλο μέρος του οθωμανικού στρατού, και αρκετοί διακεκριμένοι διοικητές, όπως ο Τουραχάνογλου Ομέρ μπέης και ο Φενάριογλου Αχμέτ πασάς, κρατήθηκαν φυλακισμένοι. Άλλοι ιστορικοί, όμως, συμπεριλαμβανομένων των σύγχρονων ελληνικών και λατινοαμερικανικών πηγών, κατηγορούν τον Μαχμούντ πασά ότι γνώριζε την ενέδρα και δεν προειδοποίησε τον Μουράτ επειδή τον ζήλευε[11][12].
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ 2,0 2,1 Stavrides 2001, σελ. 62 (note 190).
- ↑ Babinger 1952, σελίδες 200–202.
- ↑ Lowry 2003, σελ. 122.
- ↑ 5,0 5,1 Babinger 1952, σελίδες 202–203.
- ↑ Babinger 1952, σελ. 200.
- ↑ Stavrides 2001, σελίδες 62 (note 190), 415–416.
- ↑ Stavrides 2001, σελ. 166.
- ↑ PLP, 19502. Mουράτης.
- ↑ Babinger 1952, σελ. 203.
- ↑ Stavrides 2001, σελίδες 175–177.
- ↑ Babinger 1952, σελίδες 203–204.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Babinger, Franz (1952). «Eine Verfügung des Paläologen Chass Murad-Pasa von Mitte Regeb 876 = Dez./Jan. 1471-72» (PDF). Documenta Islamica Inedita (στα Γερμανικά). Berlin: Akademie-Verlag. σελίδες 197–210. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 28 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2020.
- Lowry, Heath W. (2003). The Nature of the Early Ottoman State. Albany, NY: State University of New York Press.
- Stavrides, Théoharis (2001). The Sultan of Vezirs: The Life and Times of the Ottoman Grand Vezir Mahmud Pasha Angelović (1453–1474). Brill. ISBN 978-90-04-12106-5.
- Trapp, Erich; Beyer, Hans-Veit; Walther, Rainer; Sturm-Schnabl, Katja; Kislinger, Ewald; Leontiadis, Ioannis; Kaplaneres, Sokrates (1976–1996) (στα γερμανικά). Prosopographisches Lexikon der Palaiologenzeit. Βιέννη: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. ISBN 3-7001-3003-1.