Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής

Επεξεργασία συνδέσμων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από US)

Συντεταγμένες: 40°N 100°W / 40°N 100°W / 40; -100

Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής
United States of America

Σημαία
Εθνόσημο
Εθνικό σύνθημα: In God we trust  (επίσημο)
(Ελληνική γλώσσα: Τον Θεό εμπιστευόμαστε)
E pluribus unum  (παραδοσιακό)
(Ελληνική γλώσσα: Από περισσότερα ένα)
Τοποθεσία της χώρας στον κόσμο
Ουάσινγκτον, Π.Κ.
38°53′N 77°02′W / 38.89°N 77.03°W / 38.89; -77.03 (Ουάσινγκτον, Π.Κ.)
Μεγαλύτερη πόλη
Νέα Υόρκη
καμία ομοσπονδιακά επίσημη
Αγγλικά (32 πολιτείες)
Θρησκεία
καμία επίσημη, επικρατούσα ο Χριστιανισμός (76%).
Ομοσπονδιακή Προεδρική Δημοκρατία
Τζο Μπάιντεν (Δ)
Κάμαλα Χάρις (Δ)
Μάικ Τζόνσον (Ρ)
Τζον Ρόμπερτς
Νομοθετικό σώμα
 • Άνω βουλή
 • Κάτω βουλή		Κογκρέσο
Γερουσία
Βουλή των Αντιπροσώπων
Ανεξαρτησία
Κηρύχθηκε
Αναγνωρίσθηκε
Ισχύον σύνταγμα
4 Ιουλίου 1776
3 Σεπτεμβρίου 1783
21 Ιουνίου 1788
 • Σύνολο
 • % Νερό
 • Σύνορα
Ακτογραμμή
9.833.520[1] km2 (3η)
6,76
12.219 km
19.924 km
Πληθυσμός
 • Εκτίμηση 09-2024 
 • Απογραφή 2020 
 • Πυκνότητα 
337.064.100[2] (3η) 
331.449.281[3]  
34,1 κατ./km2 (181η) 
ΑΕΠ (ΙΑΔ)
 • Ολικό  (2023)
 • Κατά κεφαλή 
28.79 τρις. $[4] (2η)  
85.737 $[4] (8η) 
ΑΕΠ (ονομαστικό)
 • Ολικό  (2023)
 • Κατά κεφαλή 
28.79 τρις. $[5] (1η)  
85.373 $[4] (6η) 
ΔΑΑ (2022)Αύξηση 0,927 [6] (20η) – πολύ υψηλός
ΝόμισμαΔολάριο ΗΠΑ ($) (USD)
 • Θερινή ώρα(UTC -10 έως -5)
(UTC -10 έως -4)
ISO 3166-1US
Internet TLD.us
Οδηγούν σταδεξιά
Κωδικός κλήσης+1
^ α. Η Αγγλική είναι η επίσημη γλώσσα τουλάχιστον 28 πολιτειών—μερικές πηγές δίνουν υψηλότερους αριθμούς[ασαφές], βασισμένη σε διαφορετικές ερμηνείες του όρου «επίσημη». Τα Αγγλικά και τα Χαβανέζικα είναι και οι δύο επίσημες γλώσσες της Χαβάης.

^ β. Η Αγγλική είναι η de facto γλώσσα της Αμερικανικής κυβέρνησης και η μόνη γλώσσα που ομιλείται στο σπίτι από τουλάχιστον το 80% των Αμερικανών ηλικίας πέντε ετών και άνω. Η Ισπανική είναι η δεύτερη ομιλούμενη γλώσσα.

^ γ. Το αν οι Ηνωμένες Πολιτείες ή η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας είναι μεγαλύτερη αμφισβητείται. Ο αριθμός που δίνεται είναι από την Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών των ΗΠΑ. Άλλες πηγές δίνουν μικρότερους αριθμούς. Όλοι οι έγκυροι υπολογισμοί του μεγέθους της χώρας, περιλαμβάνουν μόνο τις 50 πολιτείες και την Περιφέρεια της Κολούμπια, όχι τις περιοχές.

^ δ. Η εκτίμηση πληθυσμού περιλαμβάνει άτομα οι οποίοι κατοικούν στις πενήντα πολιτείες και στην Περιφέρεια της Κολούμπια, συμπεριλαμβανομένων των μη πολιτών. Δεν περιλαμβάνει εκείνους που ζουν στις μη ενσωματωμένες περιοχές των ΗΠΑ, που ανέρχονται σε περισσότερους από 4 εκατομμύρια πολίτες των ΗΠΑ (οι περισσότεροι στο Πουέρτο Ρίκο), ή πολίτες των ΗΠΑ που ζουν έξω από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής (αγγλικά: United States of America‎‎) αποκαλούμενες επίσης Ηνωμένες Πολιτείες (ενώ πολλές φορές αναγράφονται και με τη συντομογραφία ΗΠΑ) ή απλά Αμερική είναι μια χώρα που βρίσκεται κυρίως στην Βόρεια Αμερική. Είναι ομοσπονδιακή συνταγματική δημοκρατία που περιλαμβάνει πενήντα πολιτείες και μια ομοσπονδιακή περιφέρεια. Οι ΗΠΑ, έχουν έκταση 9.833.520 τ.χλμ. και πληθυσμό 337.064.100 κατοίκους,[7] σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις για τo 2024.

Η ομοσπονδιακή πρωτεύουσα των ΗΠΑ, είναι η Ουάσινγκτον Π.Κ., ενώ η μεγαλύτερη πληθυσμιακά πόλη και το σημαντικότερο οικονομικό της κέντρο, είναι η Νέα Υόρκη. Άλλες σημαντικές πόλεις της χώρας, είναι το Λος Άντζελες, το Σικάγο, το Χιούστον, το Ντάλας, το Φοίνιξ, η Ατλάντα, το Σαν Φρανσίσκο, η Φιλαδέλφεια, η Βοστώνη, το Μαϊάμι, το Σιάτλ και το Ντιτρόιτ.[8]

Η χώρα βρίσκεται ως επί το πλείστον στο κεντρικό τμήμα της Βόρειας Αμερικής, όπου οι σαράντα οκτώ συνεχόμενες πολιτείες και η Ουάσινγκτον Π.Κ., η περιφέρεια της πρωτεύουσας, βρίσκονται μεταξύ του Ειρηνικού και του Ατλαντικού ωκεανού, που συνορεύουν με τον Καναδά στα βόρεια και με το Μεξικό στα νότια. Η πολιτεία της Αλάσκας βρίσκεται στα βορειοδυτικά της ηπείρου με τον Καναδά στα ανατολικά και τη Ρωσία στα δυτικά κατά πλάτος του Βερίγγειου Πορθμού. Η πολιτεία της Χαβάης βρίσκεται στο αρχιπέλαγος στον μέσο Ειρηνικό. Η χώρα, επίσης, κατέχει αρκετά εδάφη στον Ειρηνικό ωκεανό και την Καραϊβική.

Ετυμολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1507 ο Γερμανός χαρτογράφος Μάρτιν Βάλντζεεμυλλερ δημιούργησε έναν παγκόσμιο χάρτη, στον οποίο ονόμασε το μεγάλο κομμάτι ξηράς του Δυτικού Ημισφαιρίου «Αμερική» από τον Ιταλό εξερευνητή και χαρτογράφο Αμέριγκο Βεσπούτσι.[9] Οι πρώην Βρετανικές αποικίες χρησιμοποίησαν πρώτες το σύγχρονο όνομα της χώρας στη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας του 1776, την «ομόψυχη Διακήρυξη των δεκατριών Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής».[10]

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριο λήμμα: Ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής

Οι ιθαγενείς της Αμερικής κατάγονταν από προγόνους (Πρωτο-Ινδιάνους) που μετανάστευσαν από την Ασία και κατοικούν στις σημερινές (ηπειρωτικές) Ηνωμένες Πολιτείες για πολλές χιλιάδες έτη. Αυτός ο ιθαγενής Αμερικανός πληθυσμός μειώθηκε δραματικά από τις ασθένειες και τους εναντίον τους πολέμους μετά την ευρωπαϊκή αποικιοποίηση της Αμερικής.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες ιδρύθηκαν από τις δεκατρείς Βρετανικές αποικίες οι οποίες βρίσκονταν κατά μήκος της ακτής του Ατλαντικού. Στις 4 Ιουλίου 1776, εξέδωσαν τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας, η οποία διακήρυξε το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση και την εγκαθίδρυση μιας συνεργατικής ένωσης. Οι εξεγερμένες πολιτείες νίκησαν τη Βρετανική Αυτοκρατορία στην Αμερικανική Επανάσταση, τον πρώτο επιτυχή αποικιακό πόλεμο ανεξαρτησίας.[11]

Το ισχύον Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών, υιοθετήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 1787· η επικύρωσή του το επόμενο έτος έκανε τις πολιτείες μέρος μιας ενιαίας δημοκρατίας με ισχυρή κεντρική κυβέρνηση. Η Χάρτα των Δικαιωμάτων των ΗΠΑ περιλαμβάνει δέκα συνταγματικές τροποποιήσεις που εγγυώνται πολλά θεμελιώδη πολιτικά δικαιώματα και ελευθερίες και υιοθετήθηκε το 1791.

Κατά τον 19ο αιώνα, οι Ηνωμένες Πολιτείες εκτόπισαν ιθαγενείς φυλές, απέκτησαν το έδαφος της Λουιζιάνας από τη Γαλλία, τη Φλόριντα από την Ισπανία, μέρος της Χώρας του Όρεγκον από το Ηνωμένο Βασίλειο, μέρος της χώρας του Μεξικό, και την Αλάσκα από τη Ρωσία, και προσάρτησαν τη Δημοκρατία του Τέξας και τη Δημοκρατία της Χαβάης.

Οι διαμάχες μεταξύ του αγροτικού Νότου και του βιομηχανικού Βορρά για την επέκταση του θεσμού της δουλείας και τα δικαιώματα των πολιτειών προκάλεσαν τον Εμφύλιο Πόλεμο της δεκαετίας του 1860. Η νίκη του Βορρά απέτρεψε μια μόνιμη διαίρεση της χώρας και οδήγησε στο τέλος της νόμιμης δουλείας στις Ηνωμένες Πολιτείες. Κατά τη δεκαετία του 1870, η εθνική τους οικονομία ήταν η μεγαλύτερη του κόσμου.[12] Ο Ισπανοαμερικανικός Πόλεμος και ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος επιβεβαίωσαν τη θέση της χώρας ως στρατιωτικής δύναμης. Αναδύθηκε από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο ως η πρώτη χώρα με πυρηνικά όπλα και μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας Ηνωμένων Εθνών.

Το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης άφησαν τις Ηνωμένες Πολιτείες για ένα διάστημα ως τη μόνη υπερδύναμη, (που αναφερόταν μάλιστα για αρκετά χρόνια ως η χώρα «πλανητάρχης»). Αυτό άλλαξε μόνο όταν η Ρωσία μπόρεσε να ανακάμψει στρατιωτικά και οικονομικά και να αναδειχθεί έτσι εκ νέου σε υπερδύναμη[εκκρεμεί παραπομπή] ενώ και η Κίνα μπόρεσε στις αρχές του 21ου αιώνα να αναδειχτεί σε σημαντική παγκόσμια δύναμη. Στις ΗΠΑ αναλογεί το 41% των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών,[13] και είναι μια ηγετική οικονομική, στρατιωτική, πολιτική, και πολιτισμική δύναμη στον κόσμο.[14]

Βασικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με έκταση 9.833.520 τετραγωνικών χιλιομέτρων και πληθυσμό 331.449.281 κατοίκους,[3] (δεν περιλαμβάνονται στον πληθυσμό τα εδάφη των Ηνωμένων Πολιτειών) σύμφωνα με την απογραφή του 2020[15] οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι η τρίτη μεγαλύτερη χώρα σε συνολική έκταση, και η τρίτη μεγαλύτερη σε έκταση ξηράς και πληθυσμό.

Είναι ένα από τα πολυπολιτισμικότερα κράτη του κόσμου, προϊόν μεγάλης κλίμακας μετανάστευσης από πολλές χώρες.[16] Η οικονομία των Ηνωμένων Πολιτειών είναι η μεγαλύτερη και ισχυρότερη εθνική οικονομία του κόσμου, με υπολογιζόμενο ΑΕΠ για το 2024: $28,781 τρισεκατομμύρια (25.3% του ονομαστικού παγκόσμιου ΑΕΠ και άνω του 19% του παγκόσμιου ΑΕΠ σε ισοτιμία αγοραστικής δύναμης).[17][5][18]

Γεωγραφία και περιβάλλον

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η έκταση ξηράς των ηπειρωτικών Ηνωμένων Πολιτειών είναι περίπου 7.700.000 τ.χλμ.

Η Αλάσκα, που διαχωρίζεται από τις ηπειρωτικές Ηνωμένες Πολιτείες με τον Καναδά, είναι η μεγαλύτερη σε έκταση πολιτεία με 1.718.000 τ.χλμ. Η Χαβάη, που καταλαμβάνει ένα αρχιπέλαγος στον κεντρικό Ειρηνικό, νοτιοδυτικά της Βόρειας Αμερικής, με έκταση 28.311 τ.χλμ.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι η τρίτη ή τέταρτη μεγαλύτερη χώρα στον κόσμο σε συνολική έκταση (ξηρά και νερό), κατατασσόμενη πίσω από τη Ρωσία και τον Καναδά και ελάχιστα πάνω από τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας. Η κατάταξη διαφέρει και εξαρτάται από το πώς αμφισβητούμενα από την Κίνα και την Ινδία εδάφη προσμετρώνται και πώς το συνολικό μέγεθος των Ηνωμένων Πολιτειών μετράται: οι υπολογισμοί κυμαίνονται από 9.522.055 τ.χλμ.[19] έως 9.629.091 τ.χλμ.[20] και 9.826.676 τ.χλμ.[21] Χωρίς τη νησιωτική περιοχή (μόνο η ηπειρωτική), οι ΗΠΑ έρχονται τρίτες κατά σειρά, μετά την Κίνα και τη Ρωσία και λίγο πιο πάνω από τον Καναδά.[22]

Δορυφορική εικόνα που δείχνει την τοπογραφία των ηπειρωτικών Ηνωμένων Πολιτειών.

Η παράλια πεδιάδα της ακτής του Ατλαντικού ακολουθείται στο εσωτερικό από φυλλοβόλα δάση και τους κυλιόμενους λόφους του Πιεντμόντ. Τα Αππαλάχια Όρη διαιρούν την ανατολική ακτή από τις Μεγάλες Λίμνες και τους λειμώνες των Μεσοδυτικών Ηνωμένων Πολιτειών.

Ο Ποταμός Μισσισσιππής–Μιζούρι, το τέταρτο μεγαλύτερο ποτάμιο σύστημα του κόσμου, ρέει κυρίως βόρεια–νότια μέσα από την καρδιά της χώρας. Το επίπεδο, εύφορο λιβάδι των Μεγάλων Πεδιάδων εκτείνεται στα δυτικά, διακοπτόμενο από μια ορεινή περιοχή στα νοτιοανατολικά. Τα Βραχώδη Όρη, στη δυτική άκρη των Μεγάλων Πεδιάδων, εκτείνονται στα νότια κατά πλάτος της χώρας, φθάνοντας σε υψόμετρα πάνω από 4.300 μέτρα στο Κολοράντο. Περαιτέρω δυτικά βρίσκεται η βραχώδης Μεγάλη Λεκάνη και έρημοι όπως η έρημος Μοχάβη.

Οι οροσειρές Σιέρρα Νεβάδα και η οροσειρά Κασκέιντ διατρέχουν κοντά στη δυτική ακτή του Ειρηνικού. Με ύψος 6.194 μέτρα, το όρος ΜακΚίνλεϊ της Αλάσκα είναι η υψηλότερη κορυφή στη χώρα και τη Βόρεια Αμερική. Τα ενεργά ηφαίστεια είναι συνήθη κοντά στο Αλεξάνδρου αρχιπέλαγος και τις Αλεούτιες νήσους της Αλάσκα, και η Χαβάη αποτελείται από ηφαιστειογενή νησιά. Το υπερηφαίστειο που βρίσκεται κάτω από το Εθνικό Πάρκο Γιέλοουστοουν στα Βραχώδη Όρη είναι η μεγαλύτερη ηφαιστειακή περιοχή της ηπείρου.[23]

Ο φαλακρός αετός, εθνικό πτηνό των Ηνωμένων Πολιτειών από το 1782.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, με το μεγάλο μέγεθός τους και τη γεωγραφική τους ποικιλία, περιλαμβάνουν τα περισσότερα είδη κλίματος. Στα ανατολικά του 100ού δυτικού μεσημβρινού, το κλίμα αλλάζει από υγρό ηπειρωτικό στα βόρεια σε υγρό υποτροπικό στα νότια. Το νότιο άκρο της Φλόριντα και η Χαβάη έχουν τροπικό κλίμα. Οι Μεγάλες Πεδιάδες δυτικά του 100ού μεσημβρινού είναι ημίξηρες. Πολλά από τα δυτικά βουνά έχουν αλπικό κλίμα. Το κλίμα είναι ξηρό στη Μεγάλη Λεκάνη, ερημικό στα Νοτιοδυτικά, Μεσογειακό στην παράκτια Καλιφόρνια και ωκεάνιο στο παραλιακό Όρεγκον και στην Ουάσινγκτον και τη νότια Αλάσκα. Το μεγαλύτερο μέρος της Αλάσκας είναι υποαρκτικό ή πολικό. Οι ακραίες καιρικές συνθήκες δεν είναι σπάνιες — οι πολιτείες που συνορεύουν με τον Κόλπο του Μεξικού είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς σε τροπικούς κυκλώνες, και οι περισσότεροι σίφωνες του κόσμου δημιουργούνται μέσα στη χώρα, κυρίως στο Μονοπάτι των Σιφώνων (Tornado Alley) στα Μεσοδυτικά (Midwest).[24]

Η χλωρίδα και πανίδα των ΗΠΑ θεωρείται υπερποικίλη: περί τα 17.000 είδη ανώτερων φυτών συναντώνται στις ηπειρωτικές Ηνωμένες Πολιτείες και την Αλάσκα, και πάνω από 1.800 είδη αγγειόσπερμων βρίσκονται στη Χαβάη, από τα οποία μερικά βρίσκονται στην ηπειρωτική χώρα.[25] Στις Ηνωμένες Πολιτείες ενδημούν περισσότερα από 400 είδη θηλαστικών, 750 πτηνών, και 500 ερπετών και αμφιβίων.[26] Περίπου 91.000 είδη εντόμων έχουν περιγραφεί.[27] Η Πράξη απειλούμενων ειδών, (Endangered Species Act) του 1973 προστατεύει τα απειλούμενα και υπό εξαφάνιση είδη και τα περιβάλλοντα τους, τα οποία παρακολουθούνται από την Υπηρεσία Θαλάσσιας και Άγριας Ζωής Ηνωμένων Πολιτειών, (United States Fish and Wildlife Service). Υπάρχουν πενήντα οκτώ εθνικά πάρκα και εκατοντάδες άλλα πάρκα ομοσπονδιακής διαχείρισης, δάση, και περιοχές άγριας ζωής.[28] Συνολικά, η κυβέρνηση κατέχει 28,8% της χερσαίας έκτασης της χώρας.[29] Το μεγαλύτερο μέρος από αυτήν την έκταση είναι προστατευόμενη περιοχή, αν και μέρος του μισθώνεται για εξόρυξη πετρελαίου και αερίου, εξαγωγή ορυκτών, υλοτομία, ή στέγαση βοοειδών· το 2,4% χρησιμοποιείται για στρατιωτικούς σκοπούς.[29]

Πολιτικές διαιρέσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριο λήμμα: Πολιτείες των ΗΠΑ
ΑλαμπάμαΑλάσκαΑριζόναΑρκάνσαςΚαλιφόρνιαΚολοράντοΚονέκτικατΝτελάγουερΦλόρινταΤζόρτζιαΧαβάηΑϊντάχοΙλινόιςΙντιάναΑϊόβαΚάνσαςΚεντάκιΛουιζιάναΜέινΜέριλαντΜασαχουσέτηΜίσιγκανΜινεσόταΜισσισσιππήςΜιζούριΜοντάναΝεμπράσκαΝεβάδαΝιου ΧάμσαϊρΝιου ΤζέρσεϊΝέο ΜεξικόΝέα ΥόρκηΒόρεια ΚαρολίναΒόρεια ΝτακόταΟχάιοΟκλαχόμαΌρεγκονΠενσυλβάνιαΡόουντ ΆϊλαντΝότια ΚαρολίναΝότια ΝτακόταΤενεσσίΤέξαςΓιούταΒέρμοντΒιρτζίνιαΟυάσινγκτονΔυτική ΒιρτζίνιαΟυισκόνσινΟυαϊόμινγκΝτελάγουερΜέριλαντΝιου ΧάμσαϊρΝιου ΤζέρσεϊΜασαχουσέτηΚονέκτικατΔυτική ΒιρτζίνιαΒέρμοντΡόουντ Άϊλαντ

Επεξήγηση του όρου "Ηνωμένες Πολιτείες"

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι μια ομοσπονδιακή ένωση πενήντα πολιτειών και μίας αυτόνομης ομοσπονδιακής περιφέρειας. Οι αρχικές δεκατρείς αποικίες ήταν οι διάδοχοι των δεκατριών αποικιών που εξεγέρθηκαν εναντίον της Μεγάλης Βρετανίας. Στην πρώιμη ιστορία της χώρας, τρεις νέες πολιτείες οργανώθηκαν σε έδαφος που διαχωρίστηκε από τα εδάφη των υπαρχουσών πολιτειών: το Κεντάκι από τη Βιρτζίνια, το Τενεσσί από τη Βόρεια Καρολίνα, και το Μέιν από τη Μασαχουσέτη.

Οι περισσότερες από τις άλλες πολιτείες δημιουργήθηκαν από εδάφη που αποκτήθηκαν μέσω πολέμων ή αγοράς από την κυβέρνησης των ΗΠΑ. Μια ομάδα εξαιρέσεων περιλαμβάνει το Βερμόντ, το Τέξας, και τη Χαβάη· κάθε μία ήταν ανεξάρτητη δημοκρατία πριν εισέλθει στην ένωση. Κατά τον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο, η Δυτική Βιρτζίνια αποχωρίστηκε από τη Βιρτζίνια. Η πιο πρόσφατη πολιτεία (η Χαβάη) επέτυχε την προαγωγή της σε πολιτεία στις 21 Αυγούστου 1959. Οι πολιτείες δεν έχουν το δικαίωμα να αποσχισθούν από την ένωση.

Οι πολιτείες αποτελούν χονδρικά τον κύριο όγκο της μάζας γης των ΗΠΑ· οι δύο άλλες περιοχές που θεωρούνται ολοκληρωμένα μέρη της χώρας είναι περιλαμβάνουν την Περιφέρεια της Κολούμπια, την ομοσπονδιακή περιφέρεια όπου βρίσκεται η πρωτεύουσα, η Ουάσινγκτον· και η Ατόλλη Παλμύρα, ένα ακατοίκητο αλλά ενσωματωμένο έδαφος στον Ειρηνικό Ωκεανό.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες επίσης κατέχουν πέντε μεγάλα υπερπόντια εδάφη: το Πουέρτο Ρίκο και τις Αμερικανικές Παρθένες Νήσους στην Καραϊβική, και την Αμερικανική Σαμόα, το Γκουάμ, και τις Βόρειες Μαριάνες Νήσους στο Ειρηνικό.[30] Όσοι γεννήθηκαν στις μεγάλες περιοχές (εκτός από την Αμερικανική Σαμόα) κατέχουν ιθαγένεια των ΗΠΑ.[31] Αμερικανοί πολίτες που κατοικούν στα εδάφη αυτά, έχουν πολλά από τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις ως πολίτες που διαμένουν στις πολιτείες. Ωστόσο, γενικά απαλλάσσονται από ομοσπονδιακό φόρο εισοδήματος, δεν μπορούν να ψηφίσουν για τον Πρόεδρο, και στο Κογκρέσο αντιπροσωπεύονται από μέλη χωρίς δυνατότητα ψήφου.[32]

Κυβέρνηση, εκλογές, και πολιτικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης: Ομοσπονδιακή κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών

Η δυτική πρόσοψη του Καπιτωλίου των ΗΠΑ, το οποίο φιλοξενεί το Κογκρέσο των ΗΠΑ.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι η παλαιότερη επιβιώσασα ομοσπονδία και δημοκρατία. Είναι μια συνταγματική δημοκρατία και αντιπροσωπευτική δημοκρατία, στην οποία η πλειοψηφία κυβερνά, αλλά διατηρούνται και προστατεύονται τα δικαιώματα της μειοψηφίας από το νόμο.[33] Η κυβέρνηση ρυθμίζεται από ένα σύστημα ελέγχων και ισορροπιών που ορίζεται από το Σύνταγμα των ΗΠΑ, το οποίο είναι το ανώτατο νομικό έγγραφο της χώρας.

Στο Αμερικανικό σύστημα, οι πολίτες συχνά υπόκεινται σε τρία επίπεδα κυβέρνησης, ομοσπονδιακό, πολιτειακό, και τοπικό· τα καθήκοντα της τοπικής αυτοδιοίκησης συχνά διαχωρίζονται μεταξύ των κομητειακών και των δημοτικών κυβερνήσεων. Σε σχεδόν όλες τις περιπτώσεις, οι εκτελεστικοί και οι νομοθετικοί αξιωματούχοι εκλέγονται από μία ψήφο πλειοψηφίας των πολιτών ανά περιφέρεια. Δεν υπάρχει αναλογική αντιπροσώπευση σε ομοσπονδιακό επίπεδο, και είναι πολύ σπάνια σε χαμηλότερα επίπεδα.

Πολιτικό Σύστημα των ΗΠΑ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι δύο όψεις του Λευκού Οίκου, έδρα και χώρος εργασίας του προέδρου των ΗΠΑ.

Η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση των ΗΠΑ, συντίθεται από τρεις κλάδους:

  • Νομοθετικό Σώμα: Το διθάλαμο Κογκρέσο, που αποτελείται από τη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων, δημιουργεί τους ομοσπονδιακούς νόμους, κήρυξη πολέμου, εγκρίνει συνθήκες, έχει την εξουσία επί των οικονομικών θεμάτων όπως, π.χ., η έγκριση του προϋπολογισμού ή φορολογικών μέτρων, και την εξουσία της παραπομπής πολιτικού προσώπου, με την οποία μπορεί να καθαιρέσει ενεργά μέλη της κυβέρνησης.[34]
  • Εκτελεστικό: Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, είναι ο αρχηγός του κράτους, ο επικεφαλής της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ και ο αρχιστράτηγος των ενόπλων δυνάμεων. Μπορεί να αρνηθεί να κυρώσει νομοθετικές προτάσεις πριν γίνουν νόμοι, και διορίζει τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου (υπόκεινται στην έγκριση της Γερουσίας) και άλλους αξιωματούχους, οι οποίοι διαχειρίζονται και επιβάλλουν τους ομοσπονδιακούς νόμους και πολιτικές.
  • Δικαστική εξουσία: Το Ανώτατο Δικαστήριο και τα κατώτερα ομοσπονδιακά δικαστήρια, των οποίων οι δικαστές διορίζονται από τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών με εξέταση και έγκριση της Γερουσίας, ερμηνεύουν τους νόμους και ακυρώνουν εκείνους που κρίνουν αντισυνταγματικούς.
Η δυτική πρόσοψη του Κτιρίου του Ανώτατου Δικαστηρίου των Ηνωμένων Πολιτειών.

Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Βουλή των Αντιπροσώπων, έχει 435 ψηφίζοντα μέλη, που το καθένα εκπροσωπεί μια κογκρεσιακή περιφέρεια για μια διετή θητεία. Τα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων, αντιπροσωπεύουν τους κατοίκους των κογκρεσιακών περιφερειών της κάθε πολιτείας. Οι έδρες της Βουλής κατανέμονται μεταξύ των πολιτειών κατά πληθυσμό κάθε δέκα έτη. Σύμφωνα με την απογραφή του 2000, επτά πολιτείες έχουν τον ελάχιστο αριθμό του ενός αντιπροσώπου, ενώ η Καλιφόρνια, η πολυπληθέστερη πολιτεία, έχει πενήντα τρεις.

Η Γερουσία, έχει 100 μέλη με κάθε πολιτεία να έχει δύο γερουσιαστές, εκλεγόμενους για εξαετείς θητείες· το ένα τρίτο των εδρών της Γερουσίας είναι ανοικτές προς εκλογή κάθε άλλο έτος. Οι γερουσιαστές, αντιπροσωπεύουν ολόκληρη την πολιτεία τους στο κογκρέσο, και όχι απευθείας τους κατοίκους που περιλαμβάνει.

Πρόεδρος των ΗΠΑ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, υπηρετεί μια τετραετή θητεία και μπορεί να επανεκλεγεί στο αξίωμα μόνο άπαξ. Ο Πρόεδρος δεν εκλέγεται με άμεση ψηφοφορία, αλλά από ένα έμμεσο σύστημα εκλεκτορικού κολεγίου, στο οποίο οι καθοριστικές ψήφοι κατανέμονται στις πολιτείες και την Περιφέρεια της Κολούμπια.

Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, με επικεφαλής τον Αρχιδικαστή των Ηνωμένων Πολιτειών, έχει εννέα μέλη, που υπηρετούν ισοβίως. Τα μέλη του Ανώτατου Δικαστηρίου, προτείνονται και διορίζονται από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, και για τον διορισμό τους, απαιτείται η έγκρισή τους από τη Γερουσία.

Πολιτειακές αρχές των ΗΠΑ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριο λήμμα: Κυβερνήτης (Ηνωμένες Πολιτείες)

Οι πολιτειακές κυβερνήσεις δομούνται σε περίπου όμοια κατάσταση· η Νεμπράσκα μόνον έχει μονοθάλαμο νομοθετικό σώμα. Ο Κυβερνήτης (αρχηγός της εκτελεστικής εξουσίας) της κάθε πολιτείας εκλέγεται άμεσα. Μερικοί πολιτειακοί δικαστές και αξιωματούχοι του υπουργικού συμβουλίου διορίζονται από τους κυβερνήτες των αντίστοιχων πολιτειών, ενώ άλλοι εκλέγονται με λαϊκή ψηφοφορία.

Ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, κατά τη διάρκεια της ορκωμοσίας του (20 Ιανουαρίου 2021).

Κόμματα και ιδεολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Ηνωμένες Πολιτείες λειτουργούν υπό ένα δικομματικό σύστημα στο μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας τους. Για τα αιρετά αξιώματα στα περισσότερα επίπεδα, πολιτειακά διαχειριζόμενες προκριματικές εκλογές επιλέγουν τους υποψηφίους των μεγάλων κομμάτων για τις ακόλουθες γενικές εκλογές. Από τις γενικές εκλογές του 1856, τα μεγάλα κόμματα είναι το Δημοκρατικό Κόμμα, που ιδρύθηκε το 1824, και το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, που ιδρύθηκε το 1854. Από τον Εμφύλιο Πόλεμο, υπήρξε μόνο ένας προεδρικός υποψήφιος τρίτου κόμματος. Ο πρώην πρόεδρος Θίοντορ Ρούζβελτ, διαγωνιζόμενος ως Προοδευτικός το 1912 έλαβε πάνω από το 20% της λαϊκής ψήφου.

Στην Αμερικανική πολιτική κουλτούρα, το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα θεωρείται κεντροδεξιό-δεξιό ή συντηρητικό και το Δημοκρατικό Κόμμα, θεωρείται κεντρώο-κεντροαριστερό ή φιλελεύθερο.

Οι πολιτείες της Βορειοανατολικής και της Δυτικής Ακτής και κάποιες πολιτείες των Μεγάλων Λιμνών, γνωστές ως «μπλε πολιτείες», είναι σχετικά «φιλελεύθερες». Οι «κόκκινες πολιτείες» του Νότου και μέρη των Μεγάλων Πεδιάδων και των Βραχωδών Ορέων, είναι σχετικά «συντηρητικές».

Σημερινή Ηγεσία των ΗΠΑ

Νικητής των προεδρικών εκλογών του 2020, είναι ο Δημοκρατικός πρώην Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, ο οποίος από τις 20 Ιανουαρίου 2021, έγινε ο 46ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών.

Στο 118ο Κογκρέσο των ΗΠΑ, η Γερουσία περιλαμβάνει 47 Δημοκρατικούς γερουσιαστές, τέσσερεις ανεξάρτητους συνεργαζόμενους και προερχόμενους από τους Δημοκρατικούς και 49 Ρεπουμπλικανούς. Συνολικά την πλειοψηφία του σώματος κατέχουν οι Δημοκρατικοί με 51 έναντι 49 εδρών των Ρεπουμπλικανών. Η Βουλή των Αντιπροσώπων, περιλαμβάνει 222 Ρεπουμπλικανούς βουλευτές και 213 Δημοκρατικούς βουλευτές. Επί του παρόντος τη θέση του Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων κατέχει ο Ρεπουμπλικανός Μάικ Τζόνσον, βουλευτής από τη Λουιζιάνα. Την πλειοψηφία των εδρών στο σώμα κατέχει το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα. Το Κογκρέσο συνεπώς είναι κομματικά διχασμένο.

Υπάρχουν 27 Ρεπουμπλικάνοι και 23 Δημοκρατικοί Κυβερνήτες Πολιτειών των ΗΠΑ και 1 Ρεπουμπλικανός και 4 Δημοκρατικοί Κυβερνήτες Μη Ενσωματωμένων Περιοχών των ΗΠΑ. [35]

Εκλογές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 3 Νοεμβρίου 2020, πραγματοποιήθηκαν οι 59ες Προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, οι οποίες ανέδειξαν νικητή τον υποψήφιο του Δημοκρατικού Κόμματος και πρώην Αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Τζόζεφ Ρόμπινετ Μπάιντεν, έναντι του (τότε) εν ενεργεία 45ου Προέδρου των ΗΠΑ και υποψηφιού του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, Ντόναλντ Τζον Τραμπ.

Οι τελευταίες εκλογές για τη Βουλή των Αντιπροσώπων και για τη Γερουσία των Ηνωμένων Πολιτειών, έγιναν στις 8 Νοεμβρίου 2022. Η πλειοψηφία της Βουλής των Αντιπροσώπων, περιήλθε στον έλεγχο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, υπό την ηγεσία του Κέβιν ΜακΚάρθι, ενώ η πλειοψηφία της Γερουσίας, παρέμεινε στο Δημοκρατικό Κόμμα υπό την ηγεσία του Τσακ Σούμερ.

Εξωτερικές σχέσεις και στρατός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριο λήμμα: Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ
Το αεροπλανοφόρο Αβραάμ Λίνκολν.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες ασκούν παγκόσμια οικονομική, πολιτική, και στρατιωτική επιρροή. Είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΟΗΕ και η Νέα Υόρκη φιλοξενεί το Αρχηγείο των Ηνωμένων Εθνών.

Είναι μέλος της G8,[36] της G20, και του ΟΟΣΑ. Σχεδόν όλες οι χώρες έχουν πρεσβείες στην Ουάσινγκτον, Π.Κ., και μπορεί να έχουν προξενεία σε σημεία της χώρας. Παρομοίως, σχεδόν όλες οι χώρες διαθέτουν Αμερικανικές διπλωματικές αποστολές. Όμως, η Κούβα, το Ιράν, η Βόρεια Κορέα, το Μπουτάν, και η Δημοκρατία της Κίνας (Ταϊβάν) δεν έχουν επίσημες διπλωματικές σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μια «ειδική σχέση» με το Ηνωμένο Βασίλειο[37] και ισχυρούς δεσμούς με τον Καναδά,[38] την Αυστραλία,[39] τη Νέα Ζηλανδία,[40] τις Φιλιππίνες,[41] την Ιαπωνία,[42] τη Νότια Κορέα,[43] το Ισραήλ,[44] και αρκετές Ευρωπαϊκές χώρες.

Η παρουσία των Ε.Δ. των ΗΠΑ ανά τον κόσμο.

Συνεργάζονται στενά με τα κράτη-μέλη του NATO για στρατιωτικά θέματα και θέματα ασφαλείας και με τους γείτονές τους, μέσω της Οργάνωσης Αμερικανικών Κρατών και για συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών όπως η τριμερής Βορειοαμερικανική Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου με τον Καναδά και το Μεξικό. Το 2008, οι Ηνωμένες Πολιτείες ξόδεψαν ένα δίχτυ 25,4 δις δολαρίων σε επίσημες αναπτυξιακές βοήθειες, το μεγαλύτερο στον κόσμο. Ως μερίδιο των μεγάλων ακαθάριστων εθνικών εισοδημάτων (ΑΕΕ), ωστόσο, η συμβολή των ΗΠΑ είναι 0,18% και βρίσκονται στην τελευταία θέση μεταξύ των είκοσι δύο κρατών-δωρητών. Αντίθετα, τα ιδιωτικά έξοδα που δίνονται από τους Αμερικανούς είναι σχετικά γενναιόδωρα.[45]

Ένοπλες δυνάμεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριο λήμμα: Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ

Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, αποτελεί τον ανώτατο διοικητή των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ, ο οποίος διορίζει τους διοικητές τους, τον Υπουργό Άμυνας και τον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων. Το Υπουργείο Άμυνας (Πεντάγωνο), διοικεί και εποπτεύει πέντε από τους έξι κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων (το Στρατό, την Αεροπορία, τo Σώμα Πεζοναυτών, το Ναυτικό και το Διαστημικό Σώμα). Το Λιμενικό Σώμα (Ακτοφυλακή), αποτελεί επίσης κλάδο των Ενόπλων Δυνάμεων, το οποίο υπάγεται στο Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας.

Οι 6 κλάδοι των Αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων (σύμφωνα με στοιχεία του 2019), διαθέτουν περισσότερο από 1,4 εκατομμύρια στρατιωτικό προσωπικό σε ενεργή υπηρεσία (3η χώρα στον κόσμο σε άμεσο στρατιωτικό προσωπικό). Μαζί με το Εφεδρικό Σώμα και την Εθνοφρουρά, οι αριθμοί αυτοί ανέρχονται σε 2,3 εκατομμύρια στρατιωτικό προσωπικό. Επιπλέον, το Υπουργείο Άμυνας, διαθέτει 700.000 άτομα μη στρατιωτικό προσωπικό.[46][47]

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, διαθέτουν συνολικά τις ισχυρότερες ένοπλες δυνάμεις στον κόσμο (με εξαίρεση κάποιους επιμέρους τομείς), αποτελεί την 2η μεγαλύτερη σε απόθεμα πυρηνικών όπλων χώρα, ύστερα από τη Ρωσία (και 1η σε άμεση ετοιμότητα και διαχείριση), και είναι συνολικά μία από τις εννέα χώρες με κατοχή πυρηνικών στον κόσμο. Επιπλέον, οι ΗΠΑ, αποτελούν τη χώρα με τις υψηλότερες αμυντικές/πολεμικές δαπάνες στον κόσμο (706 δισεκατομμύρια δολάρια για το 2021[48]).[49][50]

Οικονομία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριο λήμμα: Οικονομία των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής

Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το ΑΕΠ των Ηνωμένων Πολιτειών, ανέρχεται σε 28,78 τρισεκατομμύρια δολάρια (για το 2024), και αποτελεί το μεγαλύτερο ΑΕΠ ενός κράτους, και το 25,3% του Ακαθάριστου Παγκόσμιου Προϊόντος.[51] Οι Ηνωμένες Πολιτείες, είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας προϊόντων, και ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας στον κόσμο (μετά την Κίνα).[52][53][54] Συνολικά, αποτελούν τη μεγαλύτερη και ισχυρότερη οικονομία του κόσμου.[55]

Σύμφωνα με στοιχεία του 2009, ο ιδιωτικός τομέας στις ΗΠΑ, αποτελεί το 84,6% της εθνικής οικονομίας.[56] Το εργατικό δυναμικό των Αμερικανών πολιτών, ανέρχεται γύρω στα 161,4 εκατομμύρια για το 2021.[57] Υπολογίζεται ότι οι ΗΠΑ παράγουν περίπου το 1/5 της παγκόσμιας οικονομικής παραγωγής.

Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, ιστορικά κατατάσσεται μεταξύ των υψηλότερων στον κόσμο. Για το 2024, το κατά κεφαλήν εισόδημα των ΗΠΑ, ανέρχεται σε 85.373$.

Η Αμερικανική οικονομία, χαρακτηρίζεται γενικά σταθερή, ανθεκτική, ευέλικτη και καινοτόμος. Κατά τον 21ο αιώνα, κατάφερε να αντέξει σε περιόδους παγκόσμιας και εσωτερικής αβεβαιότητας και οικονομικής αστάθειας, όπως από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, τους πολέμους στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, με τον τυφώνα Κατρίνα (ο οποίος κατέστρεψε σημαντικό μέρος των παράκτιων πολιτειών στον Κόλπο του Μεξικού), την Μεγάλη Ύφεση (2007-2009), καθώς και από την πανδημία του COVID-19.[58]

Παρόλα αυτά, η οικονομία των ΗΠΑ, με το πέρασμα των χρόνων ανέπτυξε αρκετές αδυναμίες, οι οποίες προμηνύουν πιθανούς κινδύνους στο μέλλον, όπως το χρόνιο εμπορικό έλλειμμα της χώρας, και το πολύ υψηλό χρέος της.

Μεταφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η οδήγηση στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής γίνεται στα δεξιά.

Περιοχές των Ηνωμένων Πολιτειών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Δείτε επίσης: Κατάλογος πολιτειών και εδαφών των ΗΠΑ ανά πληθυσμό και Κατάλογος πολιτειών και εδαφών των ΗΠΑ ανά έκταση
 Τα γεγονότα ή τα δεδομένα που περιγράφει το λήμμα έχουν μεταβληθεί και χρειάζεται ενημέρωση με πιο πρόσφατες πληροφορίες.
Σήμανση: Αύγουστος 2024
Παρακαλούμε βελτιώστε το λήμμα ενημερώνοντάς το, μη ξεχνώντας να αναφέρετε και αξιόπιστες πηγές. Μπορεί να υπάρχουν πληροφορίες και στη σελίδα συζήτησης του λήμματος.
Οι περιοχές των ΗΠΑ, σύμφωνα με το Γραφείο Απογραφών.
Πληθυσμός των 4 βασικών περιοχών των ΗΠΑ (εκτ. 2022)
Περιοχή Πολιτείες Έκταση Πληθυσμός
Βορειοανατολικές ΗΠΑ
Νέα Αγγλία Μασαχουσέτη
Κονέκτικατ
Νιου Χάμσαϊρ
Μέιν
Ρόουντ Άιλαντ
Βερμόντ 		186.458 km2 15.279.092
Μεσοατλαντικές Πολιτείες Νέα Υόρκη
Πενσυλβάνια
Νιου Τζέρσεϊ 		283.171 km2 42.817.057
Μεσοδυτικές ΗΠΑ
Κεντρικές Βορειοανατολικές Πολιτείες Ιλινόι
Οχάιο
Μίσιγκαν
Ιντιάνα
Ουισκόνσιν 		774.800 km2 47.571.782
Κεντρώες Βορειοδυτικές Πολιτείες Μιζούρι
Μινεσότα
Άιοβα
Κάνσας
Νεμπράσκα
Νότια Ντακότα
Βόρεια Ντακότα 		1.315.490 km2 21.843.454
Νότιες ΗΠΑ
Νότιες Ατλαντικές Πολιτείες Φλόριντα
Τζόρτζια
Βόρεια Καρολίνα
Βιρτζίνια
Μέριλαντ
Νότια Καρολίνα
Δυτική Βιρτζίνια
Ντέλαγουερ
Περιφέρεια της Κολούμπια 		758.668 km2 65.115.977

(65.836.664)

Κεντρικές Νοτιοανατολικές Πολιτείες Τενεσί
Αλαμπάμα
Κεντάκι
Μισισίπι 		475.014 km2 19.635.849
Κεντρικές Νοτιοδυτικές Πολιτείες Τέξας
Λουιζιάνα
Οκλαχόμα
Αρκάνσας 		1.150.089 km2 41.841.245
Δυτικές ΗΠΑ
Πολιτείες στα Βραχώδη Όρη Αριζόνα
Κολοράντο
Γιούτα
Νεβάδα
Νέο Μεξικό
Άινταχο
Μοντάνα
Ουαϊόμινγκ 		2.216.426 km2 26.178.203
Πολιτείες του Ειρηνικού Καλιφόρνια
Ουάσινγκτον
Όρεγκον
Χαβάη
Αλάσκα 		2.615.080 km2 54.435.294
50 Πολιτείες και 1 Ομοσπονδιακή Περιφέρεια 9.775.390 km2 335.438.640

Δημογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριο λήμμα: Δημογραφία των ΗΠΑ

Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού, σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2019 του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ήταν 78,5 χρόνια (76,3 χρόνια οι άνδρες και 80,7 οι γυναίκες).[59]

Οι εκτιμήσεις για τον συνολικό πληθυσμό των Ηνωμένων Πολιτειών, για τον Αύγουστο του 2022, ανέρχονται στους 341.972.388 κατοίκους.[60]

Θρησκεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πρεσβυτεριανή εκκλησία· οι περισσότεροι Αμερικανοί προσδιορίζονται ως Χριστιανοί.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι επίσημα ένα κοσμικό κράτος· η Πρώτη Τροποποίηση του Συντάγματος των ΗΠΑ εγγυάται την ελεύθερη άσκηση της θρησκείας και απαγορεύει την εγκαθίδρυση οποιασδήποτε θρησκευτικής εξουσίας. Ωστόσο, η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας αναφέρεται στον Δημιουργό Θεό. [61]

Σημασία της θρησκείας ανά πολιτεία.

Σε μια έρευνα του 2002, το 59% των Αμερικανών δήλωσαν ότι η θρησκεία έπαιζε έναν «πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή τους», ένα αρκετά μεγαλύτερο ποσοστό από αυτά σε οποιοδήποτε άλλο πλούσιο έθνος.[62] Σύμφωνα με μια έρευνα του 2007, το 78,4% τω ενηλίκων προσδιορίζονταν ως Χριστιανοί,[63] κάτω από το 86,4% το 1990.[64] Τα Προτεσταντικά δόγματα ανέρχονταν στο 51,3%, ενώ ο Ρωμαιοκαθολικισμός, με 23,9%, ήταν το μεγαλύτερο διακριτό δόγμα. Η έρευνα κατηγοριοποιεί τους λευκούς Ευαγγελικούς, το 26,3% του πληθυσμού, ως τη μεγαλύτερη θρησκευτική ομάδα της χώρας·[63] και μια άλλη έρευνα υπολογίζει ότι οι Ευαγγελικοί όλων των φυλών αποτελούν το 30–35% του πληθυσμού.[65] Επίσης, υπάρχουν 1.219.931 Μάρτυρες του Ιεχωβά[66] και 6.398.889 Μορμόνοι της Εκκλησίας του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών.[67] Οι συνολικές αναφερόμενες μη Χριστιανικές θρησκείες το 2007 ήταν 4,7%, έναντι 3,3% το 1990.[64] Οι μεγαλύτερες μη Χριστιανικές θρησκείες ήταν ο Ιουδαϊσμός (1,7%), ο Βουδισμός (0,7%), το Ισλάμ (0,6%), ο Ινδουισμός (0,4%), και ο Ενωτικός Οικουμενισμός (0,3%).[63] Η έρευνα επίσης ανέφερε ότι το 16,1% των Αμερικανών περιέγραψαν τον εαυτό τους ως αγνωστικιστές, άθεοι, ή απλά να μην έχουν κάποια θρησκεία, έναντι 8,2% το 1990.[63][64]

Μεγαλύτερες πόλεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
 Τα γεγονότα ή τα δεδομένα που περιγράφει το λήμμα έχουν μεταβληθεί και χρειάζεται ενημέρωση με πιο πρόσφατες πληροφορίες.
Σήμανση: Αύγουστος 2024
Παρακαλούμε βελτιώστε το λήμμα ενημερώνοντάς το, μη ξεχνώντας να αναφέρετε και αξιόπιστες πηγές. Μπορεί να υπάρχουν πληροφορίες και στη σελίδα συζήτησης του λήμματος.
Οι 15 μεγαλύτερες σε πληθυσμό πόλεις των ΗΠΑ
# Πόλη Πολιτεία Κομητεία Πληθυσμός πόλης Πληθυσμός μητροπολιτικής
1 Νέα Υόρκη Νέα Υόρκη Νέα Υόρκη, Κίνγκς,

Κουίνς, Μπρονξ, Ρίτσμοντ

8.851.733 20.140.470
2 Λος Άντζελες Καλιφόρνια Λος Άντζελες 4.041.707 13.211.027
3 Σικάγο Ιλινόι Κουκ, Ντουπέιτζ 2.746.388 9.701.576
4 Χιούστον Τέξας Χάρις, Φορτ Μπεντ, Μοντγκόμερι 2.325.353 7.246.130
5 Φοίνιξ Αριζόνα Μαρικόπα 1.759.943 4.857.962
6 Φιλαδέλφεια Πενσυλβάνια Φιλαδέλφεια 1.610.375 6.245.051
7 Σαν Αντόνιο Τέξας Μπέαρ 1.598.964 2.628.120
8 Σαν Ντιέγκο Καλιφόρνια Σαν Ντιέγκο 1.462.018 3.351.737
9 Ντάλας Τέξας Ντάλας, Κόλιν,

Ντέντον, Ρόκγουολ, Κόφμαν

1.348.886 7.807.900
10 Ώστιν Τέξας Τράβις, Χέιζ, Γουίλιαμσον 1.028.225 2.352.426
11 Σαν Χοσέ Καλιφόρνια Σάντα Κλάρα 1.015.785 2.000.468
12 Φορτ Γουόρθ Τέξας Τάραντ, Ντέντον,

Πάρκερ, Γουάιζ, Τζόνσον

978.763 (ανήκει στη μητροπολιτική του Ντάλας)
13 Τζάκσονβιλ Φλόριντα Ντουβάλ 976.295 1.733.937
14 Σάρλοτ Βόρεια Καρολίνα Μέκλενμπεργκ 925.290 2.797.636
15 Κολόμπους Οχάιο Φράνκλιν, Ντέλαγουερ, Φέρφιλντ 921.605 2.138.926
16 Σαν Φρανσίσκο Καλιφόρνια Σαν Φρανσίσκο 915.683 4.749.008
17 Ιντιάναπολις Ιντιάνα Μάριον 896.962 2.118.880
18 Σιάτλ Ουάσινγκτον Κινγκ 787.995 4.069.180
19 Ντένβερ Κολοράντο Ντένβερ 760.049 3.236.481
20 Ουάσινγκτον Π.Κ. 720.687 6.385.714

Φωτοθήκη μερικών από τις μεγαλύτερες και σημαντικότερες πόλεις των ΗΠΑ

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Επίσημη Μέτρηση
  2. ↑ «State Population Totals and Components of Change: 2020-2023». United States Census Bureau. 18 Δεκεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2024. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Απογραφή 2020
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 «ΗΠΑ». ΔΝΤ. Απρίλιος 2017. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2017. 
  5. ↑ 5,0 5,1 «World Economic Outlook Database». International Monetary Fund. Σεπτέμβριος 2011. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2011. 
  6. ↑ Human Development Report 2021-22: Uncertain Times, Unsettled Lives: Shaping our Future in a Transforming World (PDF). hdr.undp.org. United Nations Development Programme. 8 Σεπτεμβρίου 2022. σελίδες 272–276. ISBN 978-9-211-26451-7. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2022. 
  7. ↑ «Population Clock». www.census.gov. Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2024. 
  8. ↑ Lubin, Gus. «25 Cities Ranked In Order Of Importance». Business Insider (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2022. 
  9. ↑ «Cartographer Put 'America' on the Map 500 years Ago». USA Today. 2007-04-24. http://www.usatoday.com/news/nation/2007-04-24-america-turns-500_N.htm?csp=34. Ανακτήθηκε στις 2008-11-30. 
  10. ↑ «The Charters of Freedom». National Archives. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2007. 
  11. ↑ Jonathan R. Dull (2003). «A Companion to the American Revolution». Στο: Jack P. Greene· J. R. Pole. Diplomacy of the Revolution, to 1783. Wiley. σελίδες 352-361. ISBN 1-4051-1674-9. 
  12. ↑ Maddison, Angus (2006). «Historical Statistics for the World Economy». The Groningen Growth and Development Centre, Economics Department of the University of Groningen. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Δεκεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 2008. 
  13. ↑ «US, Allies' Share of World Military Spending Shrinking—Study». Reuters. 2011-07-07. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-08-10. https://web.archive.org/web/20110810175617/http://www.reuters.com/article/2011/07/07/military-spending-usa-idUSN1E7661J620110707. Ανακτήθηκε στις 2011-08-08. 
  14. ↑ Cohen, Eliot A. (Ιούλιος–Αύγουστος 2004). «History and the Hyperpower». Foreign Affairs. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2006.  «Country ProΑρχείο: United States of America». BBC News. 2008-04-22. http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/country_profiles/1217752.stm. Ανακτήθηκε στις 2008-05-18. 
  15. ↑ Bureau, US Census. «English». 2020Census.gov (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2021. 
  16. ↑ J.Q. Adams· Pearlie Strother-Adams (2001). Dealing with Diversity. Chicago: Kendall/Hunt. ISBN 0-7872-8145-X. 
  17. ↑ «Report for Selected Countries and Subjects». IMF (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2022. 
  18. ↑ Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μεγαλύτερη συλλογική οικονομία, αλλά δεν είναι ενιαίο έθνος.
  19. ↑ «United States». Encyclopædia Britannica. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2008. 
  20. ↑ «Population by Sex, Rate of Population Increase, Surface Area and Density» (PDF). Demographic Yearbook 2005. UN Statistics Division. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2008. 
  21. ↑ «United States». The World Factbook. CIA. 30 Σεπτεμβρίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2010. 
  22. ↑ «World Factbook: Area Country Comparison Table». Yahoo Education. Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2007. 
  23. ↑ O'Hanlon, Larry. «Supervolcano: What's Under Yellowstone?». Discovery Channel. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2007. 
  24. ↑ Perkins, Sid (11 Μαΐου 2002). «Tornado Alley, USA». Science News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2007. Ανακτήθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 2006. 
  25. ↑ Morin, Nancy. «Vascular Plants of the United States» (PDF). Plants. National Biological Service. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 24 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2008. 
  26. ↑ «Global Significance of Selected U.S. Native Plant and Animal Species». SDI Group. 9 Φεβρουαρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιανουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2009. 
  27. ↑ «Numbers of Insects (Species and Individuals)». Smithsonian Institution. Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2009. 
  28. ↑ «National Park Service Announces Addition of Two New Units». National Park Service. 28 Φεβρουαρίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Οκτωβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2006. 
  29. ↑ 29,0 29,1 «Federal Land and Buildings Ownership» (PDF). Republican Study Committee. 19 Μαΐου 2005. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 9 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2009. 
  30. ↑ See 8 U.S.C. § 1101(a)(36) and 8 U.S.C. § 1101(a)(38) U.S. Federal Code, Inmigration and Nationality Act. 8 USC § 1101a
  31. ↑ «Presidential Elections in the United States: A Primer (Page 7)» (PDF). United States Congressional Research Service. 17 Απριλίου 2000. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2010. 
  32. ↑ James B. Raskin (2003). Overruling Democracy: The Supreme Court Vs. the American People. London and New York: Routledge. σελίδες 36–38. ISBN 0-415-93439-7. 
  33. ↑ John Malcolm Scheb (2002). An Introduction to the American Legal System. Florence, KY: Delmar. σελ. 6. ISBN 0-7668-2759-3. 
  34. ↑ Elsaer, Mochament (στα αγγλικά). Πολιτικό Σύστημα και Σύνταγμα των ΗΠΑ. https://www.academia.edu/32979748/%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%A3%CF%8D%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CE%A3%CF%8D%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B3%CE%BC%CE%B1_%CF%84%CF%89%CE%BD_%CE%97%CE%A0%CE%91. 
  35. ↑ «Joe Biden: The President». The White House (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2021. 
  36. ↑ «What is the G8?». utoronto.ca. University of Toronto. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2012. 
  37. ↑ Chapman, James (2011-05-26). «Brotherhood of the Burger Kings: Obama and Cameron Hail 'Stronger than Ever' Special Relationship». London: Mail Online. http://www.dailymail.co.uk/news/article-1390800/Obama-reaffirms-special-relationship-US-historic-speech-MPs.html. Ανακτήθηκε στις 2011-08-28. 
  38. ↑ Carl Ek· Ian F. Fergusson (3 Σεπτεμβρίου 2010). «Canada–U.S. Relations» (PDF). Congressional Research Service. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2011. 
  39. ↑ Bruce Vaughn (8 Αυγούστου 2008). «Australia: Background and U.S. Relations». Congressional Research Service. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2011. 
  40. ↑ Bruce Vaughn (27 Μαΐου 2011). «New Zealand: Background and Bilateral Relations with the United States» (PDF). Congressional Research Service. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2011. 
  41. ↑ Thomas Lum (3 Ιανουαρίου 2011). «The Republic of the Philippines and U.S. Interests» (PDF). Congressional Research Service. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2011. 
  42. ↑ Emma Chanlett-Avery (συντονίστρια)· Mark E. Manyin· Rebecca M. Nelson· Brock R. Williams· Taishu Yamakawa (8 Ιουνίου 2011). «Japan-U.S. Relations: Issues for Congress» (PDF). Congressional Research Service. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2011. 
  43. ↑ Mark E. Manyin· Emma Chanlett-Avery· Mary Beth Nikitin (8 Ιουλίου 2011). «U.S.–South Korea Relations: Issues for Congress» (PDF). Congressional Research Service. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2011. 
  44. ↑ Casey L. Addis (14 Φεβρουαρίου 2011). «Israel: Background and U.S. Relations» (PDF). Congressional Research Service. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2011. 
  45. ↑ Anup Shah (13 Απριλίου 2009). «US and Foreign Aid Assistance». GlobalIssues.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Φεβρουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2009. 
  46. ↑ CNN. «READ: James Mattis' resignation letter». CNN. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2021. 
  47. ↑ «2021 United States Military Strength». www.globalfirepower.com. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2021. 
  48. ↑ «Appropriations Committee Releases Fiscal Year 2022 Defense Funding Bill». House Committee on Appropriations (στα Αγγλικά). 29 Ιουνίου 2021. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2021. 
  49. ↑ Norman, Greg (24 Φεβρουαρίου 2020). «The 5 Most Powerful Armies in the World». Military.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2021. 
  50. ↑ «Nuclear weapons: Which countries have them and how many are there?» (στα αγγλικά). BBC News. 2020-01-14. https://www.bbc.com/news/newsbeat-51091897. Ανακτήθηκε στις 2021-10-24. 
  51. ↑ «Report for Selected Countries and Subjects». IMF (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2021. 
  52. ↑ «Report for Selected Countries and Subjects». IMF (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2021. 
  53. ↑ «Basic Data Selection - amaWebClient». unstats.un.org. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2021. 
  54. ↑ «GDP (current US$) | Data». data.worldbank.org. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2021. 
  55. ↑ «Top 10 largest economies in the world». Business Insider. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2021. 
  56. ↑ «GDP by Industry - Greyhill Advisors». www.greyhilladvisors.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2021. 
  57. ↑ «U.S. civilian labor force: seasonally adjusted September 2021». Statista (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2021. 
  58. ↑ «United States - Economy, resources, and trade in the United States | Britannica». www.britannica.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2022. 
  59. ↑ Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Προσδόκιμο ζωής και υγιές προσδόκιμο ζωής, Δεδομένα ανά χώρα
  60. ↑ «United States Population 2024 (Live)». worldpopulationreview.com. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2024. 
  61. ↑ «Declaration of Independence (1776)». Bill of Rights Institute (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2023. 
  62. ↑ «Among Wealthy Nations...U.S. Stands Alone in its Embrace of Religion». Pew Global Attitudes Project. Pew Research Center. 19 Δεκεμβρίου 2002. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2008. 
  63. ↑ 63,0 63,1 63,2 63,3 «Religious Composition of the U.S.» (PDF). U.S. Religious Landscape Survey. Pew Forum on Religion & Public Life. 2007. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2008. 
  64. ↑ 64,0 64,1 64,2 Barry A. Kosmin· Egon Mayer· Ariela Kaysar (19 Δεκεμβρίου 2001). «American Religious Identification Survey 2001» (PDF). CUNY Graduate Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 16 Ιουλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2011. 
  65. ↑ John C. Green. «The American Religious Landscape and Political Attitudes: A Baseline for 2004» (PDF). University of Akron Ray C. Bliss Institute of Applied Politics. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 29 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2007. 
  66. ↑ Βιβλίο Έτους των Μαρτύρων του Ιεχωβά 2014, Watch Tower Bible And Tract Society of Pennsylvania, σελ. 180
  67. ↑ "Facts and Statistics", mormonnewsroom.org

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ηνωμένες_Πολιτείες_Αμερικής&oldid=10822002"