Αρδέννες
Συντεταγμένες: 50°15′N 5°40′E / 50.250°N 5.667°E
Οι Αρδέννες (γαλλικά: Ardenne, ολλανδικά: Ardennen, γερμανικά: Ardennen, βαλλωνικά: Årdene, λουξεμβουργιανά: Ardennen), επίσης γνωστές ως Δάσος των Αρδεννών, είναι λοφώδης περιοχή με εκτεταμένα δάση, ανώμαλο έδαφος και κορυφογραμμές κυρίως στο Βέλγιο και το Λουξεμβούργο, που εκτείνεται επίσης στη Γερμανία και τη Γαλλία. Γεωλογικά, η περιοχή είναι μια δυτική επέκταση της οροσειράς Άιφελ. Και οι δύο αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια της Δεβόνιου περιόδου (382,7 έως 387,7 εκατομμύρια χρόνια πριν), όπως και πολλές άλλες περιοχές της ίδιας ευρύτερης περιοχής.[1]
Οι Αρδέννες εκτείνονται στη Γερμανία και τη Γαλλία (δανείζοντας το όνομά τους στο διαμέρισμα των Αρδεννών και στην πρώην περιοχή Καμπανία-Αρδέννες) και γεωλογικά στο Άιφελ (την ανατολική επέκταση του δάσους των Αρδεννών στο Μπίτμπουργκ-Πρυμ, Γερμανία). Το μεγαλύτερο μέρος τους βρίσκεται στη νοτιοανατολική Βαλλονία, το νότιο και πιο αγροτικό τμήμα του Βελγίου (μακριά από την παράκτια πεδιάδα αλλά καλύπτει περισσότερο από το ήμισυ της συνολικής έκτασης της χώρας). Το ανατολικό τμήμα των Αρδεννών αποτελεί το βορειότερο τρίτο του Μεγάλου Δουκάτου του Λουξεμβούργου, που ονομάζεται επίσης «Έσλινγκ» (λουξεμβουργιανά: Éislek). Στα νοτιοανατολικά η περιοχή του Άιφελ συνεχίζει στο γερμανικό κρατίδιο της Ρηνανίας-Παλατινάτου.
Τα δέντρα και τα ποτάμια των Αρδεννών παρείχαν ευνοϊκές συνθήκες για τη βιομηχανία ξυλάνθρακα και επέτρεψαν τη μεγάλη βιομηχανική ανάπτυξη της Βαλλονίας τον 18ο και τον 19ο αιώνα, όταν ήταν αναμφισβήτητα η δεύτερη μεγάλη βιομηχανική περιοχή του κόσμου. Η ευρύτερη περιοχή διατήρησε τη βιομηχανική υπεροχή της μέχρι τον 20ό αιώνα, αφού ο γαιάνθρακας αντικατέστησε το κάρβουνο στη μεταλλουργία.
Γεωγραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μεγάλο μέρος των Αρδεννών καλύπτεται από πυκνά δάση, με τους λόφους να έχουν κατά μέσο όρο ύψος περίπου 350 με 400 μέτρα αλλά φτάνει σε μέγιστο υψόμετρο τα 694 metres (2,277 ft) στο νοτιοανατολικό Βέλγιο. Η περιοχή χαρακτηρίζεται από κοιλάδες με απότομες πλευρές λαξευμένες από ορμητικά ρέοντα ποτάμια, το πιο σημαντικό από τα οποία είναι ο Μεύσης. Οι πολυπληθέστερες πόλεις της είναι το Βερβιέ στο Βέλγιο και το Σαρβίλ-Μεζιέρ στη Γαλλία, με πληθυσμό και οι δύο που ξεπερνούν τους 50.000 κατοίκους. Οι Αρδέννες είναι κατά τα άλλα σχετικά αραιοκατοικημένες, με λίγες από τις πόλεις να ξεπερνούν τους 10.000 κατοίκους. (Εξαιρέσεις περιλαμβάνουν το Όιπεν και το Μπαστόν του Βελγίου).
Η οροσειρά του Άιφελ στη Γερμανία γειτνιάζει με τις Αρδέννες και αποτελεί μέρος του ίδιου γεωλογικού σχηματισμού, αν και συμβατικά θεωρούνται ως δύο διακριτές περιοχές.
Οι υψηλότερες κορυφές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Σινιάλ ντε Μποτράνζ 694 metres (2,277 ft), Επαρχία Λιέγης, Βέλγιο - υψηλότερο σημείο στις Αρδέννες, υψηλότερο σημείο στις χώρες της Μπενελούξ
- Βάισερ Στάιν 692 metres (2,270 ft), Μύριγκεν, Επαρχία Λιέγης, Βέλγιο
- Μπαράκ Μισέλ 674 metres (2,211 ft), Επαρχία Λιέγης, Βέλγιο
- Μπαράκ ντε Φραιτούρ, 652 metres (2,139 ft), υψηλότερο σημείο του Πλατώ ντε Τάγι, επαρχία Λουξεμβούργου, Βέλγιο
- Λιέ-ντι (=τόπος που ονομάζεται) Γκαλατά, 589 metres (1,932 ft), υψηλότερο σημείο στο Πλατώ ντε Σαιν-Υμπέρ, επαρχία Λουξεμβούργου, Βέλγιο
- Κνάιφ, 560 metres (1,840 ft), υψηλότερο σημείο στο έθνος του Λουξεμβούργου (Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου)
- Μπούργκμπλαατς, 559 metres (1,834 ft), υψηλότερο σημείο στο τμήμα Αίσλινγκ των Αρδεννών, Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου
- Ναπολεόνγκααρντ, 547 metres (1,795 ft), κοντά στο Ράμπουχ, στο Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου
- Κρουά Σκαίγ, 504 metres (1,654 ft), στα σύνορα των επαρχιών Ναμύρ, Βέλγιο και Καμπανία, Γαλλία
Γεωλογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι Αρδέννες είναι τα απομεινάρια μιας οροσειράς που σχηματίστηκε κατά την Ερκύνια ορογένεση. Στη Γαλλία παρόμοιοι σχηματισμοί είναι το Αρμορικανικό Υψίπεδο, το Μασίφ Σαντράλ και τα Βόσγια. Αυτά τα υψίπεδα περιέχουν συχνά άνθρακα, συν σίδηρο, ψευδάργυρο και άλλα μέταλλα στο υπέδαφος. Αυτό το γεωλογικό γεγονός εξηγεί το μεγαλύτερο μέρος της γεωγραφίας της Βαλλονίας και της ιστορίας της. Στα βόρεια και δυτικά των Αρδεννών βρίσκονται οι κοιλάδες των ποταμών Σαμπρ και Μεύση, σχηματίζοντας ένα τόξο που διασχίζει τις πιο βιομηχανικές επαρχίες της Βαλονίας, για παράδειγμα την επαρχία Αινώ, κατά μήκος του ποταμού Αιν, το Μπορινάζ, το Κέντρο και το Σαρλερουά κατά μήκος του ποταμού Σάμπρ και την επαρχία Λιέγης κατά μήκος του ποταμού Μεύση.
Η περιοχή ανυψώθηκε από μια διείσδυση μάγματος κατά τη διάρκεια των τελευταίων εκατοντάδων χιλιάδων ετών, όπως μετρήθηκε από το σημερινό υψόμετρο των παλιών αναβαθμίδων των ποταμιών.[2]
Αυτή η γεωλογική περιοχή είναι σημαντική στην ιστορία της Βαλλονίας, επειδή αυτό το πρώην βουνό βρίσκεται στην βάση της οικονομίας, της ιστορίας και της γεωγραφίας της Βαλλονίας. «Η Βαλλονία παρουσιάζει μια μεγάλη γκάμα πετρωμάτων διαφόρων ηλικιών. Ορισμένα γεωλογικά στάδια διεθνώς αναγνωρισμένα ορίστηκαν από τοποθεσίες βράχων που βρίσκονται στη Βαλλονία». [3]
Οικονομία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι Αρδέννες περιλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της επαρχίας του Λουξεμβούργου του Βελγίου (αριθμός 4· δεν πρέπει να συγχέεται με το γειτονικό Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου), το νότιο τμήμα της επαρχίας Ναμούρ (αριθμός 5) και της επαρχίας της Λιέγης (αριθμός 3), συν ένα πολύ μικρό μέρος της επαρχίας Αινώ (αριθμός 2), καθώς και το βορειότερο τρίτο του Μεγάλου Δουκάτου του Λουξεμβούργου, που ονομάζεται Αίσλινγκ και το κύριο τμήμα του γαλλικού διαμερίσματος Αρδέννες.
Πριν από την εκβιομηχάνιση του 19ου αιώνα, οι πρώτοι φούρνοι σε αυτές τις τέσσερις βελγικές επαρχίες (όλες στην περιοχή της Βαλλονίας) και στις γαλλικές Αρδέννες χρησιμοποιούσαν κάρβουνο για καύσιμο, που παρασκευαζόταν από την υλοτομία του δάσους των Αρδεννών. Αυτή η βιομηχανία βρισκόταν επίσης στον ακραίο νότο της σημερινής επαρχίας του Λουξεμβούργου (η οποία μέχρι το 1839 ήταν μέρος του Μεγάλου Δουκάτου του Λουξεμβούργου), στην περιοχή που ονομάζεται Γκωμ. Το πιο σημαντικό μέρος της βιομηχανίας χάλυβα της Βαλλονίας, χρησιμοποιώντας άνθρακα, χτίστηκε γύρω από τα ανθρακωρυχεία, κυρίως στην περιοχή γύρω από τις πόλεις Λιέγη, Σαρλερουά, Λα Λουβιέρ, Μπορινάζ και περαιτέρω στη Βαλλωνική Βραβάντη (στο Τυμπίζ). Η Βαλλονία έγινε η δεύτερη βιομηχανική περιοχή από πλευράς ισχύος στον κόσμο (μετά τη Μεγάλη Βρετανία) σε αναλογία με την επικράτειά της και τον πληθυσμό της.
Ετυμολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η περιοχή πήρε το όνομά της από το απέραντο αρχαίο δάσος γνωστό ως Arduenna Silva στη Ρωμαϊκή περίοδο. Το Arduenna πιθανότατα προέρχεται από μια γαλατική συγγενή λέξη που προέρχεται από τη βρυθωνική λέξη ardu- («υψηλό») και το λατινικό arduus («υψηλό», «απότομο»). Το δεύτερο στοιχείο είναι λιγότερο βέβαιο, αλλά μπορεί να σχετίζεται με το κελτικό στοιχείο *windo- όπως στα ουαλικά wyn/wen ("δίκαιο", "ευλογημένο"), το οποίο υποδηλώνει διστακτικά μια πρωτότυπη έννοια του "Το δάσος των ευλογημένων/ευλογημένων υψών" ".
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η σύγχρονη περιοχή των Αρδεννών καλύπτεται ακόμη από δάσος, όμως σε πολύ μικρότερη έκταση από το δάσος που καταγράφηκε στη ρωμαϊκή εποχή.
Η στρατηγική θέση των Αρδεννών τις έχει κάνει πεδίο μάχης για τις ευρωπαϊκές δυνάμεις εδώ και αιώνες. Μεγάλο μέρος των Αρδεννών αποτελούσε τμήμα του Δουκάτου (από το 1815, το Μεγάλο Δουκάτο) του Λουξεμβούργου, ενός κράτους μέλους της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, το οποίο άλλαξε χέρια πολλές φορές μεταξύ των ισχυρών δυναστείων της Ευρώπης. Το 1793 η επαναστατική Γαλλία προσάρτησε ολόκληρη την περιοχή, μαζί με όλα τα άλλα εδάφη δυτικά του ποταμού Ρήνου. Το 1815, το Συνέδριο της Βιέννης, το οποίο ασχολήθηκε με τις πολιτικές συνέπειες των Ναπολεόντειων Πολέμων, αποκατέστησε την προηγούμενη γεωγραφική κατάσταση, με τις περισσότερες από τις Αρδέννες να αποτελούν μέρος του Μεγάλου Δουκάτου του Λουξεμβούργου. Μετά την επανάσταση του 1830, που οδήγησε στην ίδρυση του Βασιλείου του Βελγίου, το πολιτικό μέλλον των Αρδεννών έγινε αντικείμενο πολλών διαφωνιών μεταξύ του Βελγίου, του Λουξεμβούργου και της Ολλανδίας, καθώς και των σύγχρονων μεγάλων δυνάμεων της Γαλλίας, της Πρωσίας και τη Μεγάλη Βρετανία. Ως αποτέλεσμα, το 1839, το Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου παραχώρησε το δυτικότερο 63% της επικράτειάς του (που είναι επίσης το κύριο τμήμα των Αρδεννών) στο νέο Βασίλειο του Βελγίου, το οποίο είναι τώρα η επαρχία του Λουξεμβούργου.[4]
Τον 20ό αιώνα, οι Αρδέννες θεωρούνταν ευρέως από κορυφαίους στρατιωτικούς στρατηγούς ως ακατάλληλες για στρατιωτικές επιχειρήσεις μεγάλης κλίμακας, λόγω του δύσκολου εδάφους και των στενών γραμμών επικοινωνίας τους. Ωστόσο, τόσο στον Α' όσο και στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η Γερμανία κατάφερε με επιτυχία να περάσει γρήγορα μέσα από τις Αρδέννες για να επιτεθεί σε ένα σχετικά χειρότερα αμυνόμενο τμήμα της Γαλλίας. Οι Αρδέννες έγιναν ο τόπος τριών μεγάλων μαχών κατά τη διάρκεια των παγκόσμιων πολέμων - η Μάχη των Αρδεννών (Αύγουστος 1914) στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και η Μάχη της Γαλλίας (1940) και η Μάχη των Αρδεννών (1944-1945) στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Πολλές από τις πόλεις της περιοχής υπέστησαν σοβαρές ζημιές κατά τους δύο παγκόσμιους πολέμους.
Οι στρατιωτικοί στρατηγοί της Ναζιστικής Γερμανίας το 1939 και το 1940 επέλεξαν το δάσος ως την κύρια διαδρομή των μηχανοκίνητων δυνάμεών τους στην εισβολή στη Γαλλία. Το μεγάλο μέγεθος του δάσους μπορούσε να κρύψει τις τεθωρακισμένες μεραρχίες και επειδή οι Γάλλοι δεν υποψιάζονταν ότι οι Γερμανοί θα έκαναν μια τόσο επικίνδυνη κίνηση, δεν σκέφτηκαν μια σημαντική επίθεση από εκεί ή θεώρησαν ότι θα χρειαζόταν τουλάχιστον 15 ημέρες για να περάσει ένας στρατός μέσα από το δάσος. Οι γερμανικές δυνάμεις, κυρίως υπό τη διοίκηση του Έριχ φον Μάνσταϊν, εκτέλεσαν το σχέδιο σε δύο ημέρες και κατάφεραν να μετακίνησουν πολλές μεραρχίες πέρα από τη γραμμή Μαζινό για να επιτεθούν στη Γαλλία και να κατατροπώσουν τις γαλλικές δυνάμεις. Τον Μάιο του 1940 ο γερμανικός στρατός πέρασε τον Μεύση, παρά την αντίσταση του Γαλλικού Στρατού. Υπό τη διοίκηση του στρατηγού Χάιντς Γκουντέριαν,[5] οι γερμανικές μεραρχίες τεθωρακισμένων διέσχισαν τον ποταμό στο Ντινάν και στο Σεντάν της Γαλλίας. Αυτό ήταν ένα κρίσιμο βήμα στην προέλασή τους στο Παρίσι, και η Γαλλία έπεσε στις 25 Ιουνίου 1940.
Η περιοχή των Αρδεννών ήρθε ξανά στο προσκήνιο κατά τη διάρκεια της Μάχης των Αρδεννών. Ο Γερμανικός Στρατός εξαπέλυσε μια αιφνιδιαστική επίθεση τον Δεκέμβριο του 1944 σε μια προσπάθεια να καταλάβει την Αμβέρσα και να δημιουργήσει μια σφήνα μεταξύ των βρετανικών και αμερικανικών δυνάμεων στη βόρεια Γαλλία. Οι συμμαχικές δυνάμεις εμπόδισαν τη γερμανική προέλαση στον ποταμό Μεύση στο Ντινάν.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ The defining stratotype for the geological period is an outcropping in Givet in the Ardennes.
- ↑ Garcia-Castellanos, D., S.A.P.L. Cloetingh & R.T. van Balen, 2000. Modeling the middle Pleistocene uplift in the Ardennes-Rhenish Massif: Thermo-mechanical weakening under the Eifel? Global Planet. Change 27, 39-52, doi:10.1016/S0921-8181(01)00058-3. doi:. https://docs.google.com/uc?id=0B_xuyENh5ksFMGFmYjhmYmEtYWRjYi00YmE2LWFkYTUtZGQ4Njc3ODQ1ZjFi&export=download&hl=en.
- ↑ «Geological Heritage | Geology and Tourism in Belgium». 15 Οκτωβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Οκτωβρίου 2014.
- ↑ Gilbert Trausch, Le Luxembourg à l'époque contemporaine, p 15 to 25, publ. Bourg-Bourger, Luxembourg 1981
- ↑ Frieser, Karl (2005). The Blitzkrieg Legend. Annapolis, MD: Naval Institute Press. σελίδες 100–197.