Βρεταννικός (Ρακίνας)
 Η σκηνή της δηλητηρίασης του Βρεταννικού | |
| Συγγραφέας | Ρακίνας |
|---|---|
| Τίτλος | Britannicus |
| Γλώσσα | Γαλλικά |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1670[1] |
| Πολιτιστικό κίνημα | κλασικισμός |
| Μορφή | θεατρικό έργο |
| Χαρακτήρες | d:Q24731887, Νάρκισσος, Βούρος, Ιουνία, Αγριππίνα, Βρεταννικός και Νέρωνας |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Βρεταννικός (τίτλος στα γαλλικά: Britannicus) είναι έμμετρη τραγωδία σε πέντε πράξεις του Ρακίνα και το πρώτο του έργο του που διαδραματίζεται στην αρχαία Ρώμη. Παρουσιάσθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 1669 στο θέατρο του Μεγάρου της Βουργουνδίας στο Παρίσι και εκδόθηκε το 1670.[2]
Το έργο αποτελείται από 1768 στίχους και είναι εμπνευσμένο από τα Χρονικά του Τάκιτου. Ο Νέρων, αυτοκράτορας της Ρώμης, αποφασίζει να αιχμαλωτίσει την Ιουνία, μνηστή του θετού αδελφού του Βρεταννικού, αλλά την ερωτεύεται και αποφασίζει να κάνει τα πάντα για να την κατακτήσει, φτάνοντας στο έγκλημα.
Το έργο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Βρεταννικός είναι η τέταρτη μεγάλη τραγωδία του Ρακίνα και σημαντικό έργο της γαλλικής λογοτεχνίας του 17ου αιώνα. Για πρώτη φορά, ο συγγραφέας αντλεί το θέμα του από τη ρωμαϊκή ιστορία. Η υπόθεση έχει ως θέμα τον Βρεταννικό, τον γιο του Ρωμαίου αυτοκράτορα Κλαύδιου από τον γάμο του με τη Μεσσαλίνα και διάδοχο του αυτοκρατορικού θρόνου. Το 49 μ.Χ., ο Κλαύδιος παντρεύτηκε την Αγριππίνα και υιοθέτησε τον Νέρωνα, γιο της από προηγούμενο γάμο της, ο οποίος διαδέχθηκε τον Κλαύδιο το 54 μ.Χ.. Καθώς αρχίζει η τραγωδία, ο Νέρων κυβερνά τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία με σύνεση. Ο Ρακίνας αφηγείται την ακριβή στιγμή που αποκαλύπτεται η αληθινή φύση του: το ξαφνικό πάθος του για την Ιουνία, μνηστή του Βρεταννικού, τον ωθεί να απελευθερωθεί από την κυριαρχία της Αγριππίνας και να δολοφονήσει τον ίδιο του τον θετό αδελφό.[3]
Όπως συμβαίνει γενικά στα έργα του Ρακίνα, που αντίθετα με τον Πιέρ Κορνέιγ δεν ενδιαφερόταν για ηρωικές πράξεις αλλά για το ψυχολογικό βάθος των χαρακτήρων του, ο Νέρων οδηγείται στο έγκλημα όχι από τον φόβο της ανατροπής του από τον Βρεταννικό, αλλά από ερωτικό ανταγωνισμό. Ο έρωτάς του για την Ιουνία χαρακτηρίζεται από σαδισμό προς τη νεαρή γυναίκα και προς όλα όσα αγαπά. Η Αγριππίνα είναι μια φιλόδοξη και διψασμένη για εξουσία μητέρα που δεν ανέχεται την απώλεια του ελέγχου του γιου της και της αυτοκρατορίας. Όσο για τον Βρεταννικό, δίνει μεν το όνομά του στο έργο αλλά είναι δευτερεύων χαρακτήρας σε σχέση με την Αγριππίνα και τον Νέρωνα.
Για το έργο, ο Ρακίνας βασίστηκε στα Χρονικά του ιστορικού Τάκιτου. Σεβάστηκε σε γενικές γραμμές τα ιστορικά γεγονότα αλλά έκανε κάποιες προσαρμογές για να δημιουργήσει ένα πιο τραγικό πλαίσιο.
Ο Βρεταννικός είναι το δεύτερο έργο του Ρακίνα, μετά την Ανδρομάχη, που ανεβαίνει πιο συχνά στη σκηνή, ιδιαίτερα στην Κομεντί Φρανσαίζ, και έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στη Γαλλία.[4]
Υπόθεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η ιστορία διαδραματίζεται το 55 μ.Χ. στην αρχαία Ρώμη. Τα ξημερώματα, η Αγριππίνα περιμένει μπροστά στα διαμερίσματα του γιου της και αυτοκράτορα της Ρώμης Νέρωνα να την δεχθεί. Έχει πληροφορηθεί ότι κατά τη διάρκεια της νύχτας, χωρίς να της το πει, απήγαγε την Ιουνία, την αγαπημένη του Βρεταννικού.
Η Αγριππίνα, η οποία ευνόησε την άνοδο στην εξουσία του Νέρωνα εις βάρος του Βρεταννικού, νόμιμου διαδόχου του θρόνου του αποθανόντος πατέρα του (του αυτοκράτορα Κλαύδιου), ανησυχεί μήπως ο γιος της, που τον ανέβασε στον θρόνο μόνο για να βασιλέψει ουσιαστικά η ίδια, αποφάσισε να αποτινάξει τον ζυγό και να κυβερνήσει μόνος του. Ο δάσκαλος και σύμβουλος του Νέρωνα Βούρος έρχεται να της ανακοινώσει ότι ο γιος της δεν θα τη δεχθεί, υπερασπιζόμενος το δικαίωμα του αυτοκράτορα να κυβερνά μόνος του χωρίς τη μητέρα του, επιβεβαιώνοντας τις ανησυχίες της. Καθώς ο Βρεταννικός εμφανίζεται αναζητώντας την αγαπημένη του, η Αγριππίνα τον συναντά και προσφέρεται να τον βοηθήσει.[5]
Στην αρχή της δεύτερης πράξης, ο Νάρκισσος, δάσκαλος του Βρεταννικού αλλά που τον κατασκοπεύει για λογαριασμό του Νέρωνα, μαθαίνει από τον αυτοκράτορα ότι έχει ερωτευτεί την Ιουνία.
Ο Νέρων αποφασίζει να της δηλώσει την αγάπη του, αλλά όταν εκείνη αρνείται τις προτάσεις του, απειλεί να σκοτώσει τον εραστή της αν δεν του ανακοινώσει κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης ότι δεν τον αγαπά πια. Η Ιουνία συμμορφώνεται, αλλά λέει τόσο άσχημα ψέματα που ο Νέρων, από τη ζήλια του, αποφασίζει τον θάνατο του Βρεταννικού.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο Βούρος ανησυχεί για τις υπερβολές του Νέρωνα και το αποκαλύπτει στην Αγριππίνα, αλλά όταν εκείνη του λέει ότι είναι έτοιμη να υποστηρίξει την άνοδο του Βρεταννικού στην εξουσία, εκείνος διστάζει και υπερασπίζεται τον Νέρωνα. Η Αγριππίνα αισθάνεται την επιρροή της να χάνεται, αλλά όταν ο Βρεταννικός της λέει ότι έχει κερδίσει την υποστήριξη σημαντικών μελών της Γερουσίας εναντίον του Νέρωνα, αισιοδοξεί.[4]
.jpg)
Στο τέλος της τρίτης πράξης, η Ιουνία ενημερώνει τον Βρεταννικό για τους λόγους της ψυχρότητάς της κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνάντησής τους. Ο Νέρων, που έχει ακούσει τα πάντα, τους αιφνιδιάζει και μετά από μια βίαιη λογομαχία, συλλαμβάνει τον Βρεταννικό.
Στην τέταρτη πράξη, η Αγριππίνα τελικά έρχεται αντιμέτωπη με τον Νέρωνα: του υπενθυμίζει όλα όσα έχει κάνει γι' αυτόν και τον κατηγορεί για αχαριστία. Ο Νέρων προσπαθεί να δικαιολογηθεί κατηγορώντας τη μητέρα του για τη δολοπλοκία που σχεδιάζει με τον Βρεταννικό. Ωστόσο, η Αγριππίνα αρνείται οποιαδήποτε συμμαχία με τον Βρεταννικό και καταφέρνει να τον πείσει και μάλιστα τον βάζει να υποσχεθεί ότι θα συμφιλιωθεί με τον αδελφό του. Αλλά μόλις απομακρύνεται, ο Νέρων, δείχνοντας τη δυσαρέσκεια του, δηλώνει στον σύμβουλό του ότι είναι αποφασισμένος, υπό το πρόσχημα της συμφιλίωσης, να δολοφονήσει τον Βρεταννικό.
Ο Βούρος τον παρακαλεί να επανεξετάσει αυτή την τρομερή απόφαση. Καταφέρνει να κάμψει τον Νέρωνα με την ευγλωττία του, αλλά ο Νάρκισσος πείθει τον αυτοκράτορα ότι είναι πολύ αργά και η εντολή να δηλητηριασθεί ο αντίζηλός του έχει δοθεί. Παρά τους φόβους που εξέφρασε η Ιουνία και ενθαρρυμένος από τις διαβεβαιώσεις που του έδωσε η Αγριππίνα, ο Βρεταννικός πηγαίνει στη γιορτή που διοργάνωσε ο αυτοκράτορας για να επισφραγίσει τη συμφιλίωση.[6]
Κατά τη διάρκεια της πέμπτης πράξης, η Αγριππίνα μένει για λίγες στιγμές με την Ιουνία, ο Βούρος εμφανίζεται και τις ενημερώνει για το θάνατο του Βρεταννικού, πέθανε δηλητηριασμένος από τον Νάρκισσο. Η Αγριππίνα προβλέπει τραγικό τέλος για εκείνη αλλά και για τον γιο της.
Η Ιουνία φεύγει μακριά και δίνει όρκο να γίνει ιέρεια. Ο Νάρκισσος προσπαθώντας να τη συλλάβει, σκοτώνεται από το πλήθος που αρνείται τη σύλληψη μιας γυναίκας που έχει γίνει ιερή.[7]
Τα πρόσωπα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι χαρακτήρες έχουν σκιαγραφηθεί με εκπληκτική τελειότητα.
- Η Αγριππίνα είναι περήφανη, φιλόδοξη, άπληστη για εξουσία, θυσιάζει τα πάντα στην επιθυμία της να βασιλέψει. Αποφάσισε να παντρέψει την Ιουνία με τον Βρεταννικό, γιο του αυτοκράτορα Κλαύδιου, προκειμένου να κερδίσει τη στοργή αυτού του νεαρού πρίγκιπα και να τον χρησιμοποιήσει, αν χρειαστεί, εναντίον του Νέρωνα.[8]
- Ο Νέρων παρουσιάζεται στις αρχές της εγκληματικής του σταδιοδρομίας, σε περίοδο που εξακολουθεί να διστάζει μεταξύ του καλού και του κακού, μεταξύ του Βούρου και του Νάρκισσου.
- Ο Νάρκισσος, δάσκαλος του Βρεταννικού και ταυτόχρονα έμπιστος και αγαπημένος του Νέρωνα, προτρέπει τον μαθητή του να ενώσει τα συμφέροντά του με αυτά της Αγριππίνας και συγχρόνως τον προδίδει και καταγγέλλει στον Νέρωνα τα φιλόδοξα έργα της βασίλισσας. Είναι η επιτομή του ύπουλου και επιδέξιου αυλικού, που κολακεύει τα πάθη του κυρίου του.
- Ο Βούρος, δάσκαλος και σύμβουλος του Νέρωνα, άνθρωπος αυστηρής αρετής, αντιστάθηκε στα φιλόδοξα σχέδια της Αγριππίνας αλλά και στα εγκληματικά σχέδια του κυρίου του. Με κίνδυνο της ζωής του, παρασύρεται από την αγανάκτηση και η ευγλωττία του φαίνεται για μια στιγμή να θριαμβεύει πάνω στον Νέρωνα.
- Ο 15χρονος Βρεταννικός παρουσιάζεται ειλικρινής και γενναιόδωρος. Η ειλικρίνεια, η πίστη, η ντροπαλή και σεμνή αγάπη του για την Ιουνία δείχνουν μια ευαισθησία που γοητεύει.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ data
.bnf .fr /en /11940881 /jean _racine _britannicus /. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2021. - ↑ . «salon-litteraire.linternaute.com/fr/britannicus-de-racine-resume». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ . «radio-theatre.blogspot.com/2012/03/britannicus-1669-jean-racine».
- ↑ 4,0 4,1 . «bacfrancais.com/bac_francais/resume-racine-britannicus».
- ↑ . «etudier.com/dissertations/Résumé scène par scène /Britannicus/».
- ↑ . «pimido.com/blog/nos-astuces/britannicus-racine-resume».
- ↑ . «superprof.fr/ressources/langues/francais/resume-theatral-britannicus».
- ↑ . «lesresumes.com/litterature/jean-racine-britannicus-resume-personnages-et-analyse/».