Ντεμιυπερκύβος
Στην γεωμετρία, ο ντεμιυπερκύβος ή ημιυπερκύβος (που ονομάζεται επίσης ν-ντεμικύβος ή ν-ημικύβος, διεθνώς: demihypercube, n-demicube, n-hemicube, ή half measure polytope) είναι μία τάξη ν-πολυτόπου που κατασκευάστηκε από την εναλλαγή ενός ν-υπερκύβου, συμβολίζεται με ηγν (ενώ η οικογένεια των υπερκύβων, με γν). Οι μισές από τις κορυφές ενός υπερκύβου διαγράφονται και σχηματίζονται έτσι νέες έδρες. Οι 2ν έδρες γίνονται 2ν (ν-1)-ντεμικύβοι, και σχηματίζονται 2ν (ν-1)-πλέγματα εδρών στη θέση των διαγεγραμμένων κορυφών.
Όλοι οι υπερκύβοι παίρνουν και το πρόθεμα ντεμί- στο όνομά τους: ντεμί-κύβος, ντεμί-τεσσεράκτιο, κοκ. Ο ντεμικύβος είναι πανομοιότυπος με το κανονικό τετράεδρο, και το ντεμιτεσσεράκτιο είναι πανομοιότυπο με το κανονικό δεκαεξάχωρο. Το ντεμιπεντεράκτιο θεωρείται ημικανονικό διότι έχει μόνον τις έδρες του κανονικές. Οι υπόλοιπες υψηλότερες μορφές δεν έχουν όλες τις έδρες τους κανονικές, αλλά όλες αυτές οι μορφές είναι ενιαία πολύτοπα.
Οι κορυφές και οι ακμές ενός ντεμιυπερκύβου αποτελούν δύο αντίγραφα γραφήματος του κατά το ήμισυ κύβου.
Ανακάλυψη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Thorold Gosset περιγράφει το ντεμιπεντεράκτιο στη λίστα δημοσίευσής του το 1900, που αφορούσε το σύνολο των τακτικών και ημικανονικών σχημάτων με ν-διαστάσεις περισσότερες από τρεις. Εκεί το ονόμασε ως 5-ic ημικανονικό. Εντάσσεται, επίσης, στην οικογένεια των ημικανονικών k21 πολυτόπων (Semiregular k21 polytope family).
Οι ντεμιυπερκύβοι μπορούν να συμβολιστούν με Schläfli σημειογραφία της μορφής η{4,3,...,3} ως το ήμισυ των κορυφων του {4,3,...,3}. Το σχήμα κορυφών των ντεμιυπερκύβων είναι διορθωμένο με ν-πλέγματα.
Κατασκευή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Υλοποιείται από διαγράμματα Coxeter-Dynkin τριών κατασκευαστικών μορφών:
- ... (Ως ενναλακτικό ορθότοπο) sr{2n-1}
- ... (Ως ενναλακτικός υπερκύβος) h{4,3n-1}
- .... (Ως ντεμιυπερκύβος) {31,n-3,1}
Ο Χάρολντ Σκοτ ΜακΝτόναλντ Κόξετερ επισημαίνει επίσης τα τρίτα διακλαδούμενα διαγράμματα ως 1k1 να αντιπροσωπεύουν τα μήκη των 3 κλάδων και να οδηγούνται από τον κλάδο δακτυλίου.
Ένας ν-ντεμικύβος, όταν το ν είναι μεγαλύτερο του 2, έχει ν × (ν-1) / 2 ακμές να συναντώνται σε κάθε κορυφή του. Τα παρακάτω διαγράμματα δείχνουν λιγότερες ακμές σε κάθε κορυφή λόγω της επικάλυψης των ακμών στην προβολή της συμμετρίας.
n | 1k1 | Πέτρι πολύγωνο |
Schläfli | Coxeter-Dynkin A1n οικογένεια BCn οικογένεια Dn οικογένεια |
Στοιχεία | Έδρες: Ντεμιυπερκύβοι & Πλέγματα |
Σχήμα κορυφών | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Κορυφές | Ακμές | Επιφάνειες | Κελιά | 4-επιφ. | 5-επιφ. | 6-επιφ. | 7-επιφ. | 8-επιφ. | 9-επιφ. | |||||||
2 | 1-1,1 | ντεμιτετράγωνο (δίγωνο) |
sr{21} h{4} {31,-1,1} |
2 | 2 | 2 ακμές |
-- | |||||||||
3 | 101 | ντεμικύβος (τετράεδρο) |
sr{22} h{4,3} {31,0,1} |
4 | 6 | 4 | 6 δίγωνα 4 τρίγωνα |
Τρίγωνο (Διορθωμένο τρίγωνο) | ||||||||
4 | 111 | ντεμιτεσσεράκτιο (δεκαεξάχωρο) |
sr{23} h{4,3,3} {31,1,1} |
8 | 24 | 32 | 16 | 8 ντεμικύβοι (τετράεδρα) 8 τετράεδρα |
Οκτάεδρο (Διορθωμένο τετράεδρο) | |||||||
5 | 121 | ντεμιπεντεράκτιο |
sr{24} h{4,33}{31,2,1} |
16 | 80 | 160 | 120 | 26 | 10 δεκαεξάχωρα 16 πεντάχωρα |
Διορθωμένο πεντάχωρο | ||||||
6 | 131 | ντεμιεξεράκτιο |
sr{25} h{4,34}{31,3,1} |
32 | 240 | 640 | 640 | 252 | 44 | 12 ντεμιπεντεράκτια 32 5-πλέγμα |
Διορθωμένο εξάτερο | |||||
7 | 141 | ντεμιεπτεράκτιο |
sr{26} h{4,35}{31,4,1} |
64 | 672 | 2240 | 2800 | 1624 | 532 | 78 | 14 ντεμιεξεράκτια 64 6-πλέγμα |
Διορθωμένο 6-πλέγμα | ||||
8 | 151 | ντεμιοκτεράτκιο |
sr{27} h{4,36}{31,5,1} |
128 | 1792 | 7168 | 10752 | 8288 | 4032 | 1136 | 144 | 16 ντεμιεπτεράκτια 128 7-πλέγμα |
Διορθωμένο 7-πλέγμα | |||
9 | 161 | ντεμιεννεράκτιο |
sr{28} h{4,37}{31,6,1} |
256 | 4608 | 21504 | 37632 | 36288 | 23520 | 9888 | 2448 | 274 | 18 ντεμιοκτεράτκια 256 8-πλέγμα |
Διορθωμένο 8-πλέγμα | ||
10 | 171 | ντεμιδεκεράκτιο |
sr{29} h{4,38}{31,7,1} |
512 | 11520 | 61440 | 122880 | 142464 | 115584 | 64800 | 24000 | 5300 | 532 | 20 ντεμιεννεράκτια 512 9-πλέγμα |
Διορθωμένο 9-πλέγμα | |
... | ||||||||||||||||
n | 1n-3,1 | n-ντεμικύβος | sr{2n-1} h{4,3n-2} {31,n-3,1} |
... ... ... |
2n-1 | n (n-1)-ντεμικύβοι 2n (n-1)-πλέγμα |
Διορθωμένο (n-1)-πλέγμα |
Σε γενικές γραμμές, τα στοιχεία ενός ντεμικύβου μπορούν να προσδιοριστούν από τον αρχικό ν-κύβο: με Cn,m = mth-επιφάνεια συνυπολογίζοντας ότι n-κύβος = 2n-m × n! / ( m! × (n-m)! )
- Κορυφές: Dn,0 = 1/2 × Cn,0 = 2n-1 (Παραμένουν οι μισές από τις κορυφές του n-κύβου)
- Ακμές: Dn,1 = Cn,2 = 1/2 n(n-1) 2n-2 (Όλες οι αρχικές ακμές χάνονται, κάθε τετράγωνη έδρα δημιουργεί μια νέα ακμή)
- Επιφάνειες: Dn,2 = 4 × Cn,3 = n(n-1)(n-2) 2n-3 (Όλες οι αρχικές επιφάνειες χάνονται, ο κάθε κύβος δημιουργεί 4 νέες τριγωνικές επιφάνειες)
- Κελιά: Dn,3 = Cn,3 + 2n-4 Cn,4 (Τα τετράεδρα από τα αρχικά κελιά καθώς και νέα)
- Υπερκελιά: Dn,4 = Cn,4 + 2n-5 Cn,5 (Τα 16-κελιά και τα 5-κελιά κατ' ακολουθίαν)
- ...
- [Για m=3...n-1]: Dn,m = Cn,m + 2n-1-m Cn,m+1 (Οι m-ντεμικύβοι και τα m-πλέγματα κατ' ακολουθίαν)
- ...
- Έδρες: Dn,n-1 = n + 2n (Οι (n-1)-ντεμικύβοι και τα (n-1)-πλέγματα κατ' ακολουθίαν)
Ομάδα συμμετρίας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ομάδα συμμετρίας του ντεμιυπερκύβου είναι η ομάδα Coxeter [3n-3,1,1] έχει τάξη και είναι ένας δείκτης 2 υποομάδας της ομάδας υπεροκτάεδρων (η οποία είναι η ομάδα Coxeter [4,3n-1]).
Ορθοτοπικές κατασκευές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κατασκευές όπως τα εναλλασσόμενα ορθότοπα έχουν την ίδια τοπολογία, αλλά μπορούν να επεκταθούν με διαφορετικά μήκη σε ν-άξονες συμμετρίας.
Το ρομβικό δισφηνοειδές είναι το τρισδιάστατο παράδειγμα ενός εναλλασσόμενου κυβοειδούς. Έχει τρία σύνολα από μήκη ακμών, και οι επιφάνειές του είναι σκαληνά τρίγωνα.
Περαιτέρω ανάγνωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Thorold Gosset (1900), On the Regular and Semi-Regular Figures in Space of n Dimensions, Messenger of Mathematics, Macmillan.
- John Horton Conway, Heidi Burgiel, Chaim Goodman-Strass (2008), The Symmetries of Things (Chapter 26. p. 409: Hemicubes: 1n1), ISBN 978-1-56881-220-5.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Olshevsky, George. «Half measure polytope». Glossary for Hyperspace. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2016.