Μετάβαση στο περιεχόμενο

Θερμοθεραπεία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Θερμοθεραπεία
Εφαρμογή θερμοθεραπείας στη μέση.
ΕιδικότηταΑθλητιατρική, ορθοπεδική, δερματολογία
Ταξινόμηση

Θερμοθεραπεία είναι η εφαρμογή θερμότητας στο σώμα για την ανακούφιση του πόνου.[1] Η χρήση της θερμότητας ως θεραπευτική παρέμβαση μειώνει τον πόνο στις αρθρώσεις, στους μύες και στα μαλακά μόρια, και επιταχύνει τη μεταβολική δραστηριότητα, τη ροή του αίματος, τη μυϊκή χαλάρωση, την αναλγησία (σε ορισμένες περιπτώσεις) και την εκτασιμότητα του μυϊκού και του συνδετικού ιστού.[2] Αυξάνει τη ροή του αίματος μέσω αγγειοδιαστολής, βοηθώντας στην απομάκρυνση των φλεγμονωδών παραγόντων και στη μείωση του οιδήματος.[3][1]

Μπορεί να έχει τη μορφή ζεστού υφάσματος, ζεστού νερού, υπερήχων, θερμαντικού επιθέματος, θερμοφόρας, λουτρού υδρομασάζ, θεραπείας με υπέρυθρες κ.α.[1] Οι θεραπευτικές θερμοκρασίες κυμαίνονται από 36°C έως 45°C.[3]

Η θερμοθεραπεία χρησιμοποιείται συμπληρωματικά για τη θεραπεία χρόνιων μυοσκελετικών κακώσεων και κακώσεων των μαλακών μορίων (π.χ. τενοντίτιδα, ισχιαλγία, ινομυαλγία και οσφυαλγία).[4][5][6] Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει στην επούλωση αθλητικών τραυματισμών.[6] Άλλες χρήσεις περιλαμβάνουν την ανακούφιση συμπτωμάτων των ρευματοειδών παθήσεων, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα,[1][7][8] όπως επίσης δερματικών μολυσματικών ασθενειών (όπως π.χ. η απλή ακμή, αλλά και οι βακτηριακές, παρασιτικές και ιογενείς λοιμώξεις). Η πρόκληση κυτταρικής απόπτωσης σε μεσαίες δόσεις και η νέκρωση σε υψηλές δόσεις έχει καταστήσει τη θερμοθεραπεία σημαντική μέθοδο στη θεραπεία κακοήθων όγκων. Ειδικά στη δερματολογία έχουν επιτευχθεί σημαντικά αποτελέσματα στη θεραπεία της νόσου Bowen, του μελανώματος και των απλών κονδυλωμάτων. Τέλος, η θερμοθεραπεία χρησιμοποιείται επίσης στην κοσμητολογία.[9]

Η θερμοθεραπεία θα πρέπει να αποφεύγεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (σε κοιλιά ή χαμηλά στην πλάτη, εμβύθιση σε λουτρό υδρομασάζ), σε περιπτώση διαταραγμένης κυκλοφορίας, σε ορισμένες περιπτώσεις όπου υπάρχει οίδημα, στην καρδιακή ανεπάρκεια, σε ανοιχτά τραύματα, και σε περιοχές όπου έχουν εφαρμοστεί πρόσφατα τοπικά αντιερεθιστικά. Θα πρέπει επίσης να αποφεύγεται σε αιμορραγίες και αιμορραγικές διαταραχές, μειωμένη αίσθηση, και κακοήθεια.[10] Μετά την εφαρμογή, η θερμοθεραπεία μπορεί να προκαλέσει δερματικά εγκαύματα, και φλεγμονή.[11]

Μέθοδοι εφαρμογής

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι κύριες μέθοδοι εφαρμογής της θερμοθεραπείας είναι οι εξής[2]:

Επιφανειακή θερμότητα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Θερμοφόρες
  • Θερμαντικά επιθέματα
  • Θερμικές λάμπες
  • Λουτρά παραφίνης
  • Λουτρά υδρομασάζ

Εν τω βάθει θερμότητα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Θεραπευτικό υπερηχογράφημα
  • Διαθερμία βραχέων κυμάτων και μικροκυμάτων

Ορισμένοι τρόποι θέρμανσης, όπως οι λαμπτήρες θερμότητας, οι θερμοφόρες, τα λουτρά με ζεστό νερό και τα λουτρά παραφίνης, είναι επιφανειακά και θερμαίνουν μόνο το δέρμα και τον υποκείμενο υποδόριο ιστό. Η επιφανειακή θερμότητα θεωρείται ότι είναι 1 έως 2 εκ. Άλλες μέθοδοι θέρμανσης είναι η εν τω βάθει θέρμανση (διαθερμία) και είναι σε θέση να μεταδώσει ενέργεια μέσω ιστού και θερμότητας σε βάθη 3,5 έως 8 εκ., επιτρέποντας τη θεραπεία αρθρώσεων όπως το ισχίο.[10][12]

Οι συνήθεις παθήσεις όπου χρησιμοποιείται η θερμοθεραπεία είναι οι εξής[10]:

  • Μυϊκός σπασμός, μυαλγία τάσης: Η θερμοθεραπεία επιτρέπει τη μυϊκή χαλάρωση μειώνοντας την ένταση των μυών.
  • Πόνος: Η θερμοθεραπεία ανακουφίζει από τον πόνο μειώνοντας την ευαισθησία των υποδοχέων του πόνου.
  • Σύσπαση: Η θερμοθεραπεία αυξάνει το εύρος κίνησης αυξάνοντας την εκτασιμότητα του κολλαγόνου.
  • Αιμάτωμα, επιφανειακό απόστημα, θρομβοφλεβίτιδα: Η θερμοθεραπεία βελτιώνει τη ροή του αίματος και την κυκλοφορία.

Το θεραπευτικό εύρος θερμοκρασίας είναι 40-45° C και η διάρκεια είναι 5 έως 30 λεπτά. Όλες οι εφαρμογές ενέργειας πρέπει να εφαρμόζονται σε μια δεδομένη δόση με συγκεκριμένο ρυθμό μετάδοσης και δεδομένο θεραπευτικό στόχο. Η αισθητηριακή λειτουργία ενός ασθενούς στο σημείο είναι ο πρωταρχικός μηχανισμός για να κριθεί η ασφαλής εφαρμογή. Το μέγιστο θεραπευτικό αποτέλεσμα της θερμότητας σε καλά διαχυμένους ιστούς του σώματος όπως οι μύες, οι τένοντες ή οι σύνδεσμοι είναι 42° C. Αυτό κανονικά αναμένεται να είναι άβολο για τον ασθενή με φυσιολογική αίσθηση. Οι παρατεταμένες θερμοκρασίες 45° ή περισσότερο μπορεί να προκαλέσουν βλάβη στους ιστούς και εγκαύματα.[10]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Lin, Y. -F.· Lin, D. -H. (1 Ιανουαρίου 2014). Brahme, Anders, επιμ. 10.20 - Orthopedic Physical Therapy. Oxford: Elsevier. σελίδες 379–400. ISBN 978-0-444-53633-4. 
  2. 2,0 2,1 Stanos, S. P.· Rivers, W. E. (1 Ιανουαρίου 2014). Aminoff, Michael J., επιμ. Physical Medicine and Rehabilitation. Oxford: Academic Press. σελίδες 897–901. ISBN 978-0-12-385158-1. 
  3. 3,0 3,1 Douglass, Nathan P.; Ladd, Amy L. (2018-05-01). «Therapy Concepts for the Proximal Interphalangeal Joint». Hand Clinics. Current Concepts in the Management of Proximal Interphalangeal Joint Disorders 34 (2): 289–299. doi:10.1016/j.hcl.2018.01.001. ISSN 0749-0712. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0749071218300015. 
  4. «Thermotherapy». www.physio-pedia.com. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2024. 
  5. «Hot And Cold Therapy For Athletes Sports Injuries» (στα Αγγλικά). 8 Αυγούστου 2024. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2024. 
  6. 6,0 6,1 Mason, Pamela (17 Ιουνίου 2014). «Thermotherapy and cryotherapy». The Pharmaceutical Journal (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2024. 
  7. Hsieh, Lin-Fen· Mao, Hui-Fen (1 Ιανουαρίου 2021). Cifu, David X., επιμ. 31 - Rheumatologic Rehabilitation. Philadelphia: Elsevier. σελίδες 606–626.e1. ISBN 978-0-323-62539-5. 
  8. «Thermotherapy (heat treatment) for treating rheumatoid arthritis». www.cochrane.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2024. 
  9. Bayata, Sedef; Türel Ermertcan, Aylin (2012-09). «Thermotherapy in dermatology». Cutaneous and Ocular Toxicology 31 (3): 235–240. doi:10.3109/15569527.2011.633951. ISSN 1556-9535. PMID 22107049. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22107049/. 
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 O'Young, Bryan J.· Young, Mark A. (1 Ιανουαρίου 2009). Argoff, Charles E., επιμ. Chapter 44 - Physical Modalities: Adjunctive Treatments to Reduce Pain and Maximize function. Philadelphia: Mosby. σελίδες 342–350. ISBN 978-0-323-04019-8. 
  11. Nadler, Scott F.; Weingand, Kurt; Kruse, Roger J. (2004-07). «The physiologic basis and clinical applications of cryotherapy and thermotherapy for the pain practitioner». Pain Physician 7 (3): 395–399. ISSN 1533-3159. PMID 16858479. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16858479/. 
  12. Wu, Chueh-Hung (1 Ιανουαρίου 2018). Cifu, David X., επιμ. 17 - Physical Agent Modalities. Elsevier. σελίδες 119–125.e11. ISBN 978-0-323-47904-2.