Ιησούς Χριστός
Ο Ιησούς Χριστός ή Χριστός, συχνά αναφερόμενος και ως Ιησούς ο Ναζωραίος, είναι Ιουδαίος ιεροκήρυκας, θρησκευτικός ηγέτης του πρώτου αιώνα και ο μόνος αληθινός Υιός του Θεού.[14] Σύμφωνα με τον Χριστιανισμό, ο Ιησούς Χριστός είναι η ενσάρκωση του Τριαδικού[15] Θεού· το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, ο Υιός[16] και Λόγος[17] του Θεού.[18] Το κήρυγμά Του ήταν κυρίως στην Αραμαϊκή γλώσσα και η διδασκαλία Του ακολούθησε την ελληνιστική φιλοσοφική παράδοση της εποχής του, με παραβολές και έμπρακτη θαυματουργία. Πάνω στις διδαχές αυτές και την ίδια τη μαρτυρική ζωή του Ιησού Χριστού έχει θεμελιωθεί ο Χριστιανισμός.
Ο Ιησούς διακήρυξε ότι είναι ο αναμενόμενος «Μεσσίας» (εβραϊκή: מָשִׁיחַ, Μασιάχ, αραβικά: الْمَسِيح, Αλ-Μασίχ), ερχόμενος σε σύγκρουση με την κυρίαρχη Εβραϊκή θρησκεία. Για αυτό το λόγο καταδικάστηκε από το θρησκευτικό δικαστήριο των Εβραίων, μια απόφαση που οδήγησε τελικά στο θάνατό του από τις Ρωμαϊκές αρχές με την τιμωρία της σταύρωσης. Τρεις μέρες μετά το θάνατό του, αναστήθηκε και μετά την ανάληψη του, η κοινότητα που σχημάτισαν πι ακόλουθοι του έγινε η πρώιμη χριστιανική Εκκλησία που επεκτάθηκε ως παγκόσμιο κίνημα.[19]
Οι αφηγήσεις της ζωής του Ιησού περιέχονται στα Ευαγγέλια της Καινής Διαθήκης, στις Επιστολές του Παύλου, καθώς και στις Καθολικές επιστολές. Η ακαδημαϊκή έρευνα έχει εκφέρει διάφορες απόψεις σχετικά με την ιστορική αξιοπιστία της Αγίας Γραφής και πόσο στενά αντικατοπτρίζει τον ιστορικό Ιησού.[20][α][β]
Η διδασκαλία του Ιησού Χριστού και η ζωή του έχουν παίξει σημαντικό ρόλο στην πορεία της ανθρώπινης ιστορίας και έχουν επηρεάσει άμεσα ή έμμεσα τις ζωές δισεκατομμυρίων ανθρώπων, ακόμη και μη Χριστιανών, παγκοσμίως.[23][24] Θεωρείται ως η πιο σημαντική προσωπικότητα που έχει ζήσει ποτέ, βρίσκοντας σημαντική θέση σε πολλά πολιτιστικά πλαίσια.[25][26][27]
Ο Ιησούς Χριστός είναι επίσης σεβαστός στο Ισλάμ, στην Πίστη Μπαχάι και στην πίστη των Δρούζων. Στο Ισλάμ, ο Ιησούς (αναφερόμενος με το κορανικό του όνομα ʿĪsā) θεωρείται ο προτελευταίος προφήτης του Θεού και ο Μεσσίας, ο οποίος θα επιστρέψει πριν από την Ημέρα της κρίσης. Οι Μουσουλμάνοι πιστεύουν ότι ο Ιησούς Χριστός γεννήθηκε από την παρθένο Μαρία αλλά δεν ήταν ούτε Θεός ούτε γιος του Θεού. Οι περισσότεροι μουσουλμάνοι δεν πιστεύουν ότι σκοτώθηκε ή σταυρώθηκε, αλλά ότι αναλήφθηκε στον Παράδεισο από τον Θεό όσο ήταν ακόμα ζωντανός. Σε αντίθεση ο Ιουδαϊσμός απορρίπτει την ιδέα πως ο Ιησούς Χριστός ήταν ο αναμενόμενος Μεσσίας, ακολουθώντας διαφορετική ερμηνεία των προφητειών περί Μεσσία της Παλαιάς Διαθήκης από αυτήν της Χριστιανικής Εκκλησίας.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Για τα γεγονότα της γέννησης του Ιησού, οι πληροφορίες προέρχονται από τα τέσσερα Ευαγγέλια, δηλαδή τα τέσσερα πρώτα βιβλία της Καινής Διαθήκης, που αναφέρονται στη ζωή και τη διδασκαλία του Ιησού, καθώς και την ανάπτυξη της πρώτης χριστιανικής κοινότητας. Όμως, μέρη της Καινής Διαθήκης περιλαμβάνουν επίσης αναφορές σε βασικά επεισόδια στη ζωή του, όπως ο Μυστικός Δείπνος στη Α΄ Επιστολή προς Κορινθίους 11:23–26.[28] Οι Πράξεις των Αποστόλων[29] αναφέρονται στην πρώιμη διακονία του Ιησού και στην προσμονή της από τον Ιωάννη τον Βαπτιστή.[30][31][32] Το απόσπασμα Πράξεις 1:1–11 λέει περισσότερα για την Ανάληψη του Ιησού[33] από ότι τα Ευαγγέλια. Στις αδιαμφισβήτητες επιστολές του Παύλου, που γράφτηκαν νωρίτερα από τα Ευαγγέλια, τα λόγια ή οι οδηγίες του Ιησού αναφέρονται συχνά.[34][35][36]
Υπάρχουν κι άλλες ξεχωριστές περιγραφές για τη ζωή και τις διδασκαλίες του Ιησού που δεν έχουν συμπεριληφθεί στην Καινή Διαθήκη. Αυτές περιλαμβάνουν το Ευαγγέλιο του Θωμά, το Ευαγγέλιο του Πέτρου και το Ευαγγέλιο του Ιούδα, το Απόκρυφο του Ιακώβου και πολλά άλλα απόκρυφα συγγράμματα. Οι μελετητές συμπεραίνουν ότι αυτά γράφτηκαν πολύ αργότερα και είναι λιγότερο αξιόπιστες μαρτυρίες από τα τέσσερα Ευαγγέλια, διότι έχουν ως βάση τον γνωστικισμό.[37]
Εκτός αυτών, όμως, τέσσερις μη Χριστιανοί ιστορικοί του 1ου και 2ου αιώνα, κάνουν αναφορά στον Ιησού Χριστό· συγκεκριμένα ο Ιώσηπος, ο Τάκιτος, ο Σουητώνιος και ο Πλίνιος ο Νεότερος. Καθώς και πλήθος φιλοσόφων, σοφιστών και ιστορικών συγγραφέων όπως οι Θαλλός, Κέλσος ο Αλεξανδρεύς, Μαρά μπαρ Σεραπίων και Λουκιανός. Οι μελετητές θεωρούν γενικά την αναφορά του Τάκιτου στην εκτέλεση του Ιησού ως αυθεντική και πως έχει μεγάλη ιστορική αξία ως ανεξάρτητη ρωμαϊκή πηγή.[38]
Η ζωή και η διδασκαλία του σύμφωνα με τα Ευαγγέλια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Χριστιανισμός |
|---|
 |
| Σειρά λημμάτων |
 |
Νεανικά χρόνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα Ευαγγέλια δεν γράφουν πολλά για την παιδική και εφηβική ηλικία του Ιησού. Σχετικά με την γέννησή του, δύο από τα τέσσερα Ευαγγέλια (Κατά Ματθαίον και Κατά Λουκάν) αναφέρουν ότι ο αρχάγγελος Γαβριήλ επισκέφθηκε την μέλλουσα μητέρα του Ιησού, τη Μαριάμ, και της είπε ότι θα φέρει στον κόσμο ένα ξεχωριστό παιδί που θα ήταν ο γιος[γ] του Θεού και μάλιστα με έναν ξεχωριστό τρόπο, δηλαδή όχι με την συμβολή ανδρός αλλά με την θαυματουργό δύναμη του Θεού. Έτσι, ο Ιησούς γεννήθηκε περίπου το 7[39] ή 6 με 4 π.Χ.[40][41][42][43] στη Βηθλεέμ, μια πόλη της Παλαιστίνης, κοντά στην Ιερουσαλήμ. Σύμφωνα με τον Πάπα Ιούλιο Α΄, ο Ιησούς γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου και ως εκ τούτου γιορτάζονται τα Χριστούγεννα την συγκεκριμένη μέρα,[44] αλλά ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς επισήμανε πως πιθανώς γεννήθηκε στη 24 ή 25 μέρα του Φαρμουθί (20 ή 21 Απριλίου).[45] Κατά τα εβραϊκά έθιμα γύρω από το γάμο εκείνη την εποχή, η Μαριάμ θα ήταν περίπου 16–17 ετών όταν γέννησε τον Ιησού.[46] Κατόπιν, η Μαριάμ (Μαρία) και ο μνηστήρας της Ιωσήφ, ένας πιστός και δίκαιος άνθρωπος, μαραγκός στο επάγγελμα, πήραν τον Ιησού και κατέφυγαν για λίγο καιρό στην Αίγυπτο.[47] Επιστρέφοντας, εγκαταστάθηκαν στην φτωχική κωμόπολη Ναζαρέτ όπου και ανατράφηκε ο Ιησούς. Επίσης αναφέρεται ότι, όταν ο Ιησούς ήταν 12 χρονών και επισκέφθηκε με τους γονείς του την Ιερουσαλήμ, στην επιστροφή οι γονείς του τον έχασαν. Τον βρήκαν αφού επέστρεψαν πάλι στην Ιερουσαλήμ μέσα στο ναό, όπου συνομιλούσε με μορφωμένους άνδρες της πόλης οι οποίοι εξεπλάγησαν από τη σοφία του.
Διδασκαλία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σύμφωνα με τις Εβραϊκές Γραφές, επρόκειτο να υπάρξει ένα πρόσωπο που θα προετοίμαζε τον κόσμο για τον ερχομό του Μεσσία· σύμφωνα με τους Ευαγγελιστές, αυτός ήταν ο Ιωάννης ο Βαπτιστής αυτός ο οποίος εκτέλεσε το συγκεκριμένο προπαρασκευαστικό έργο. Όταν ο Ιησούς ήταν 30 ετών, ο Ιωάννης τον βάπτισε στον Ιορδάνη ποταμό και αναγνώρισε στο πρόσωπό του τον αναμενόμενο Μεσσία. Στην συνέχεια, ο Ιησούς ξεχώρισε μια ομάδα 12 πιστών μαθητών του, τους οποίους ονόμασε αποστόλους, και τους οποίους έστελνε κατά καιρούς να διαδώσουν τη διδασκαλία του. Ο Ιησούς μετά την βάπτισή του κήρυξε στον κόσμο της υπαίθρου αλλά και των πόλεων, χρησιμοποιώντας κατά περίπτωση το ύπαιθρο, τα σπίτια που τον φιλοξενούσαν, τις κατά τόπους συναγωγές, ακόμα και το Ναό των Ιεροσολύμων. Μίλησε για την εμπιστοσύνη που πρέπει να έχει ο άνθρωπος στο Θεό για τις καθημερινές του ανάγκες και τις αντιξοότητες της ζωής, για την θρησκευτική υποκρισία, και, κυρίως, για την σημασία μιας ενάρετης ζωής βασισμένης στην αγάπη προς τον συνάνθρωπο. Σημαντικό στοιχείο της διδασκαλίας του είναι η κατάκριση που φέρνει η αθέτηση των εντολών του Θεού και η σωτηρία που δίνεται σε όσους πιστεύουν ότι αυτός είναι ο Μεσσίας. Τα παραπάνω τα συνέδεε με τις αναγγελίες του σχετικά με την ανάσταση των νεκρών, την "Ώρα της Κρίσεως", την "Βασιλεία του Θεού", και την "Κόλαση". Χρησιμοποιούσε πολύ συχνά την μέθοδο των παραβολών για να μεταδώσει τα μηνύματα της διδασκαλίας του. Έδωσε τέλος απαντήσεις σε διάφορα ερμηνευτικά ζητήματα των Εβραϊκών Γραφών. Ο Ιησούς έγινε πολύ σύντομα γνωστός, αρχικά στις περιοχές της Γαλιλαίας και σταδιακά σε όλη την Ιουδαία, τόσο στην ύπαιθρο όσο και στα αστικά κέντρα και τα Ιεροσόλυμα, το θρησκευτικό κέντρο του Ιουδαϊσμού. Η διδασκαλία του Ιησού απευθυνόταν κυρίως στους αναμένοντες τον Μεσσία Ιουδαίους αν και τα Ευαγγέλια αναφέρουν ότι είχε μιλήσει για το ότι μελλοντικά αυτή θα διαδοθεί παντού.[48][49][50] Τα Ευαγγέλια επίσης περιγράφουν και πολλά θαύματα που έγιναν από τον Ιησού, τα οποία αφορούν κυρίως θεραπείες, και ότι ο ίδιος έλεγε ότι αυτά αποτελούν εχέγγυα για το ότι η διδασκαλία του προέρχεται από τον Θεό. Επίσης αναφέρουν ότι προείπε την καταστροφή του δεύτερου Ναού των Ιεροσολύμων, η οποία έγινε περίπου 40 χρόνια μετά, το 70 μ.Χ., και ότι έδωσε κάποιες προφητείες για την Συντέλεια του κόσμου.
Η αντιμετώπιση της διδασκαλίας του
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το μήνυμα του Ιησού είχε μεγάλη επίδραση στους ακροατές του και πολλοί από αυτούς θεώρησαν ότι πράγματι αυτός ήταν ο Μεσσίας. Άλλοι πάλι θεώρησαν ότι απλά ήρθε να προετοιμάσει τον ερχομό του πραγματικού Μεσσία ενώ κάποιοι είπαν πως ήταν κάποιος παλιός προφήτης που ήρθε και πάλι στη γη για να διδάξει. Μια ομάδα Εβραίων θρησκευτικών ηγετών κατηγόρησε τον Ιησού επειδή τα Σάββατα, την ιερή ημέρα ανάπαυσης των Ιουδαίων, έκανε θεραπείες. Επίσης κάποιοι από αυτούς δυσανασχετούσαν επειδή ο Ιησούς συναναστρεφόταν και ανθρώπους που θεωρούνταν άδικοι και ασεβείς, όπως οι φοροεισπράκτορες του Ρωμαϊκού κράτους. Ο Ιησούς από την πλευρά του, για το μεν θέμα του Σαββάτου αντέδρασε μιλώντας για υποκρισία των κατηγόρων του, για το δε θέμα των συναναστροφών του υποστήριξε ότι η συμπεριφορά του ήταν μέσα στα πλαίσια της έκκλησης για μετάνοια προς κάθε αμαρτωλό. Μια μερίδα από τους Εβραίους ηγέτες ανησύχησε μήπως ο Ιησούς, επειδή πολλοί νόμιζαν για Μεσσία, προκαλέσει κάποια εξέγερση ενάντια στους Ρωμαίους η οποία θα γινόταν αιτία για σφαγή των Εβραίων. Έτσι, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι πρέπει να θανατώσουν τον Ιησού για το γενικό καλό των Εβραίων. Ένας από τους δώδεκα αποστόλους, ο Ιούδας Ισκαριώτης, τους πρότεινε να τους τον παραδώσει με προδοσία, έναντι αμοιβής. Τα Ευαγγέλια μας περιγράφουν πως ο Ιησούς γνώριζε ότι έπρεπε να προετοιμαστεί για το τέλος του, όπως και με ποιον τρόπο θα πέσει στα χέρια των εχθρών του.
Ο θάνατος και η Ανάσταση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Ιησούς μάζεψε τους Αποστόλους μαζί για ένα τελευταίο γεύμα που είναι γνωστό ως «μυστικός δείπνος». Εκεί, εξήγησε στους μαθητές του, πως με τον θάνατό του θα καθιερωθεί μια νέα σχέση ανάμεσα στον Θεό και τους ανθρώπους. Πήρε το ψωμί και το κρασί από το τραπέζι, προσευχήθηκε και σε μια συγκινητική ατμόσφαιρα αποχαιρετισμού το μοίρασε στους Αποστόλους του. Οι Χριστιανοί, σε ανάμνηση του γεγονότος αυτού έχουν καθιερώσει το μυστήριο της Θείας Κοινωνίας.
Μετά από το δείπνο, ο Ιησούς και οι Απόστολοι πήγαν στο Όρος των Ελαιών, ένα λόφο στην ανατολική πλευρά της Ιερουσαλήμ, και στον κήπο της Γεσθημανής. Σε αυτόν τον κήπο, ο μαθητής του Ιησού, Ιούδας, έφερε τους στρατιώτες για να συλλάβουν τον Ιησού. Αυτοί τον οδήγησαν μπροστά στους ηγέτες των Ιουδαίων, οι οποίοι πραγματοποίησαν μια σύντομη δίκη και τον καταδίκασαν σε θάνατο. Οι νόμοι όριζαν πως για να πραγματοποιηθεί μια θανατική ποινή θα έπρεπε να εγκριθεί από τον Ρωμαίο κυβερνήτη της Ιουδαίας, Πόντιο Πιλάτο. Εκείνος, μη βρίσκοντας κάτι επιλήψιμο εναντίον του, τον έκρινε αθώο, παραπέμποντάς τον στην κρίση του λαού που είχε συγκεντρωθεί έξω από το μέγαρο. Έπειτα από την ιαχή του πλήθους: «ἆρον ἆρον, σταύρωσον αὐτόν» (Ίωάν. 19,15) ο Πιλάτος αναγκάστηκε να καταδικάσει τον Ιησού σε σταυρικό θάνατο. Την επόμενη ημέρα, οι ηγέτες των Ιουδαίων ζήτησαν από τον Πιλάτο να σφραγιστεί ο τάφος και να τοποθετηθεί φρουρά και αυτός ικανοποίησε το αίτημα τους. Μετά από τρεις μέρες το σώμα του Ιησού είχε εξαφανιστεί από εκεί και ο Ιησούς εμφανιζόταν κατά διαστήματα σε πολλούς από τους μαθητές του. Μετά το γεγονός της Ανάστασης, πέρασε ακόμα 40 ημέρες στη γη και μετά "αναλήφθηκε"» δηλ. ανέβηκε στον ουρανό. Το γεγονός της Ανάστασης του Ιησού, κατέχει κεντρική θέση στη χριστιανική πίστη και διδασκαλία. Οι Απόστολοί του συνέχισαν να διδάσκουν το μήνυμά του Ιησού Χριστού που βρήκε ανταπόκριση στον τότε γνωστό κόσμο και συνεχίζει ακόμη και σήμερα.
«Ιησούς Χριστός» ως τίτλος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
«Ιησούς Χριστός» είναι το όνομα και ο τίτλος (που έλαβε αφού χρίστηκε κατά το βάφτισμά του) του Ιουδαίου Ιησού από την Ναζαρέτ, ο οποίος αποκαλείται στην Αγία Γραφή «Υιός του Θεού». Το όνομα Ιησούς είναι το αντίστοιχο του αραμαϊκού ονόματος Γιεσούα (ישו) ή στην εβραϊκή του εκδοχή, Γεχοσούα (יהושע) που σημαίνει «Ο Ιεχωβά/Γιαχβέ Είναι Σωτηρία».[51][52][53] Το συγκεκριμένο όνομα δεν ήταν ασυνήθιστο την περίοδο που έζησε ο Ιησούς. Γι' αυτό συνήθως πρόσθεταν επιπλέον προσδιορισμούς, αποκαλώντας τον «Ιησούς ο Ναζωραίος» ή «Ναζαρηνός»[54][55][56][57][58]
Ο τίτλος Χριστός[59] είναι ισοδύναμος με τον εβραϊκό όρο «מָשִׁיחַ» (Μασιάχ, δηλαδή Μεσσίας)[60] και σημαίνει «Χρισμένος». Αυτός ο όρος χρησιμοποιείται στην Αγία Γραφή και για άλλα άτομα πριν τον Ιησού, όπως ο Μωυσής, ο Ααρών και ο Δαβίδ[61][62][63] ως συμβολισμοί για τη θέση, το αξίωμα ή την υπηρεσία που θα κατείχε στον μέγιστο βαθμό ο Μεσσίας. Σύμφωνα με τις αφηγήσεις τον Ευαγγελίων ο Ιησούς Χριστός περιγράφεται με εξέχοντα και μοναδικό τρόπο ως «ο Χριστός ο υιός του Θεού του ζώντος».[64]
Ο μεσσιανικός χαρακτήρας του Ιησού
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Ιησούς στη συνέχεια της ζωής του, παρουσιάσθηκε ως ένας κατεξοχήν διδάσκαλος του Ισραήλ, αν και διέφερε ουσιαστικά από όλους τους Ραββί της εποχής του. Σύμφωνα με τα ιερά κείμενα του χριστιανισμού, ενεργούσε ως αυθεντικός ερμηνευτής του Νόμου και δίδασκε με μια μοναδική εξουσία και αυθεντία το λόγο του Θεού, που ξεπερνούσε και αυτή την αυθεντία των προφητών, κατά την εκτίμηση των συγχρόνων του (Ματθ. 5, 17). Στην επικοινωνία του με τους ανθρώπους της εποχής του ασφαλώς δεν αρνήθηκε ποτέ να θεωρείται «υιός Δαυίδ» (Ματθ. 1, 1). Η δαβιδική βασιλική προέλευση του Μεσσία ήταν βασικό στοιχείο της θρησκείας του παραδοσιακού Ιουδαϊσμού. Ασφαλώς για τον ιουδαϊκό κόσμο το γενεαλογικό δένδρο του καθενός ανθρώπου είχε μεγάλη σημασία και γι’ αυτό έχουμε συχνά τέτοιες αναφορές σε γενεαλογίες πολλών προσώπων της βιβλικής ιστορίας. Και κατά την εποχή του Ιησού αυτό ήταν ένα πολύ συνηθισμένο γεγονός. Ίσως αυτό αιτιολογεί και τις διάφορες γενεαλογικές παραδόσεις που έχουμε και στην περίπτωση του Ιησού Χριστού (Ματθ. 1, 1-17, Λουκ. 3, 23-38). Αυτό που έχει ιδιαίτερη αξία στις παραδόσεις των γενεαλογιών του Ιησού είναι κυρίως η ιστορική και λιγότερο η μεταφυσική σημασία. Γι’ αυτό και ο Ευαγγελιστής Ιωάννης καθώς και ο Απόστολος Παύλος δεν φαίνεται να δίνουν κάποια ουσιαστική σημασία στην γενεαλογία του Μεσσία (Ίωάν. 7,41, Ρωμ. 1, 3). Τα χριστιανικά Ευαγγέλια μας παρουσιάζουν έναν Ιησού που δεν ήρθε μόνο για να εκπληρώσει τις υποσχέσεις πού δόθηκαν στο γένος Δαβίδ, ότι το έθνος του θα μεγαλυνθεί και θα δοξασθεί αλλά ήρθε ουσιαστικά για να ποιμάνει το λαό του Θεού και να σώσει πνευματικά τον άνθρωπο, όπως η αρχαία προφητεία είχε ήδη διατυπώσει (Ιεζ. 34, 15). Αν και ο Ιησούς συχνά παρουσιάζεται να μην παίρνει την πρωτοβουλία να προβάλει και να κηρύξει τον εαυτό του ως Μεσσία (υπάρχουν όμως και σημεία που το κάνει), από την άλλη επέλεξε για τον εαυτό του, κυρίως τον δανιήλειο μεσσιανικό τίτλο «Υιός του Ανθρώπου». Ο τίτλος αυτός προέρχεται από την γραμματεία της Παλαιάς Διαθήκης και συγκεκριμένα από το βιβλίο του Δανιήλ (Δαν. 7,13). Σύμφωνα με τους θεολόγους, είναι μια έκφραση που προσπαθεί να τονίσει την υπερβατική φύση του φορέα του τίτλου αυτού. Οι υποστηρικτές του θεολογικού περιεχομένου των ιερών κειμένων, προβάλλουν την εξήγηση ότι ο τίτλος «Μεσσίας» είχε στην εποχή του Ιησού ουσιαστικά ένα έντονο «κοσμικό» στοιχείο και σχετιζόταν με την πανάρχαιη ελπίδα του ιουδαϊκού λαού για ένα μεσσιανικό άρχοντα εκ του «οίκου Δαυίδ» που θα αποσταλεί για τη σωτηρία του έθνους και την επανασύνδεση της ένδοξης δαβιδικής βασιλείας. Έτσι, υπήρχε πάντοτε ο κίνδυνος να ερμηνευθεί η παρουσία του Ιησού, κάτω από μια καθαρά κοσμική προοπτική. Μάλιστα μετά από τις διάφορες εντυπωσιακές θαυματουργικές ενέργειες που διηγούνται τα Ευαγγέλια, ο Ιησούς συνιστούσε να μην κοινοποιείται η μεσσιανική αυτή πεποίθηση στον ευρύτερο κόσμο (Λουκ. 4,41 κ.ά.). Μόνο μετά τα τελευταία γεγονότα του σταυρικού θανάτου και της ανάστασης του Ιησού, οι μαθητές και οι πιστοί παρουσιάζονται να κατανοούν σωστά, ότι «έδει παθείν τον Χριστόν και αναστήναι εκ νεκρών τη τρίτη ημέρα, και κηρυχθήναι επί τω ονόματι αυτού μετάνοιαν και άφεσιν αμαρτιών εις πάντα τά έθνη, αρξάμενον από Ιερουσαλήμ» (Λουκ. 24,46). Έτσι, τα Ευαγγέλια μας προβάλουν ότι κάτω από την οπτική γωνία της ανάστασης ο μεσσιανικός και «κοσμικός» τίτλος χάνει τα εθνικιστικά του στοιχεία και τη διφορούμενη σημασία του, απευθύνεται καθαρά σε όλο τον κόσμο και γίνεται τίτλος τιμής για τον Ιησού αλλά και για τους πιστούς του που ονομάζονται κατ’ επέκταση και αυτοί «Χριστιανοί», δηλαδή «κεχρισμένοι» (Α' Κορ. 15,12 / Πράξ. 11,26).
Η διδασκαλία του Ιησού
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η διδασκαλία του Χριστού είναι το σπουδαιότερο που μπορούμε να μάθουμε και η εφαρμογή της το μεγαλύτερο που μπορούμε να πράξουμε.
Ο Ιησούς, δεν έγραψε κανένα κείμενο αλλά φαίνεται ότι εμπιστεύτηκε στη μνήμη των μαθητών και των ακολούθων του το μήνυμά του και τα έργα του. Μέσα στα κείμενα της κανονικής γραμματείας της Καινής Διαθήκης περιλαμβάνεται η προφορική αυτή παράδοση όχι ως υποκειμενική αυθαίρετη καταγραφή, αλλά ως μια αποκρυσταλλωμένη παράδοση, εκφρασμένη από την συγκεκριμένη πρωτοχριστιανική κοινότητα. Ο Ιησούς με τη στάση και τη διδασκαλία του δεν φάνηκε να ακολουθεί ή να συνεχίζει κάποια γνωστή ραββινική παράδοση. Το ιδιόμορφο έργο του, μάλλον δεν θυμίζει κάποιο από τα κοινωνικά ή πνευματικά κινήματα της εποχής του. Δεν φαίνεται να συνεχίζει ούτε την αυστηρή γραμμή του Βαπτιστή, ούτε και τις ασκητικές τάσεις των μοναστικών κοινοτήτων της Νεκράς Θάλασσας καθώς αρκετές διαφορές παρουσιάζει από τις αρχές τους. Χαράσσει μια προσωπική γραμμή, χωρίς να κηρύσσει ούτε αποστασία άλλα ούτε και τυφλή υποταγή στο Νόμο. Προβάλλει την ανθρώπινη ελευθερία ως υπέρτατο αγαθό και καλεί τον άνθρωπο να την εναρμονίζει με το καλό και με τις βουλές του Θεού. Στο έργο και τη στάση ζωής του, τα πράγματα παρουσιάζονταν με μια εντελώς άλλη όψη εγκαινιάζοντας μια διαφορετική κατανόηση του κόσμου και των ανθρώπων.
Στο επιτιμητικό ερώτημα των Φαρισαίων προς τους μαθητές του Ιησού, «διά τι μετά τελωνών και αμαρτωλών εσθίει ο διδάσκαλος υμών», η απάντηση του Ιησού είναι καταλυτική: «Ου γαρ ήλθον καλέσαι δικαίους, αλλά αμαρτωλούς εις μετάνοιαν». Ο Ιησούς, πολύ συχνά παρουσιάζεται στα Ευαγγέλια να είναι έντονα "επαναστατικός" επάνω σε πολλά θεωρητικά θέματα, που είχαν άμεση σχέση με τις παραδόσεις του λαού, επειδή είχε διαφορετικές θέσεις. Το περιεχόμενο του κηρύγματός του, ιδιαίτερα για τα μεγάλα θεολογικά θέματα, όπως της αρχαίας προφητείας και των εσχατολογικών προσδοκιών του παραδοσιακού Ιουδαϊσμού, σε πολλούς θα φαινόταν ως απαράδεκτη θεολογική παρέκκλιση. Τα θαύματα συχνά έθεταν το πρόβλημα της μεσσιανικότητας του Ιησού. Τα ερωτήματα «Τίς ούτός εστιν ός και αμαρτίας αφίησιν;" (Λουκ. 7, 49), ή «Εν ποία εξουσία ταύτα ποιείς; και τις σοι έδωκεν την εξουσίαν ταύτην;» (Ματθ. 21, 23), έγιναν αιτία να πει έναν θεμελιώδη λόγο της διδασκαλίας του, ότι "το Σάββατον διά τον άνθρωπον έγένετο και ουχ ο άνθρωπος διά το Σάββατον» (Μάρκ. 2,27), πού φανερώνει τη σαφή τοποθέτηση του έναντι του νόμου και της θρησκείας. Ο άνθρωπος δεν πρέπει να γίνει δούλος όλων αυτών, άλλα οι θρησκευτικές εντολές, οι κανόνες και οι νόμοι, ουσιαστικά πρέπει να «υπηρετούν» τον άνθρωπο και να συμβάλλουν στη λύτρωση και τη σωτηρία του. Αυτή η «επαναστατικότητα» της διδασκαλίας του Ιησού, θορύβησε την άρχουσα ιερατική τάξη που έβλεπε να αμφισβητείται ο ρόλος της και να κινδυνεύει η θέση της. Μιλώντας στους μαθητές και στους ακροατές του παρουσίαζε τον εαυτό του ως δρόμο, αλήθεια, ζωή (Ιωάν. 14,6) άμπελο, Υιό του Θεού και φορέα αγάπης.
Η Επί του Όρους Ομιλία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πολύς λόγος έχει γίνει για την περίφημη «επί του Όρους Ομιλία» του Ιησού. Ο Ματθαίος αφιερώνει τρία ολόκληρα κεφάλαια του Ευαγγελίου του στην ομιλία αυτή και αυτό σημαίνει ότι κατέχει πολύ κεντρική θέση στην όλη έκθεση των γεγονότων. Βέβαια για το χριστιανισμό, η «επί του Όρους Ομιλία» δεν αποτελεί την πεμπτουσία του, καθώς δεν περιέχει ούτε το σύνολο της διδασκαλίας του Ιησού, ούτε και τη λυτρωτική προσφορά του έργου του, όμως το περιεχόμενο της εκφράζει κατά ουσιαστικό τρόπο το πνεύμα της χριστιανικής διδασκαλίας και πίστης, που διαφοροποιείται από το ιουδαϊκό πνεύμα άλλα και από την γενικότερη ιδεολογία και ηθική δεοντολογία της εποχής εκείνης. Πάντως κατά την άποψη των χριστιανών, η πίστη δεν περιορίζεται μόνο στα ηθικά πλαίσια μιας διδασκαλίας περί κοινωνικών και διαπροσωπικών σχέσεων αλλά περιλαμβάνει άρρηκτα όλα τα παραδομένα υπερφυσικά γεγονότα και κυρίως την ανάσταση του Ιησού που αποτελεί ελπίδα για την οριστική νίκη επί του πόνου, της φθοράς και του θανάτου.
Οι παραβολές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η διδασκαλία του Ιησού, είναι διατυπωμένη στη γλώσσα, το μορφωτικό επίπεδο και την προσληπτική ικανότητα των ανθρώπων της εποχής εκείνης. Ο Ιησούς δεν απευθύνθηκε ως Διδάσκαλος σ' έναν κόσμο λογίων και μορφωμένων ανθρώπων, άλλα επικοινώνησε με το λαό της εποχής εκείνης, που ουσιαστικά δεν διέθετε σχεδόν καμιά μόρφωση και πνευματική καλλιέργεια. Γι’ αυτό απέφευγε συστηματικά τις ιδεολογικές και συνθετικές ομιλίες, καθώς και λόγους με προτάσεις και εκφράσεις θεωρητικού περιεχομένου. Ήταν μάλλον πρακτικός και πολύ αναλυτικός και διαμόρφωνε το λόγο του με παραδείγματα παρμένα από την καθημερινή ζωή κάνοντας χρήση των «Παραβολών». Η παραβολή ήταν, από τα βασικά δομικά στοιχεία της διδασκαλίας του Ιησού. Χρησιμοποιούσε πάντοτε εικόνες από τον γύρω κόσμο και συχνά παρατηρείται μέσα στις εκφράσεις του ή υπερβολή ή και το απίθανο ακόμη, ώστε να δημιουργήσει αίσθηση ή να προκαλέσει έντονο ενδιαφέρον. Ενδεικτικό παράδειγμα μας δίνουν τα Ευαγγέλια με το χωρίο: «ευκολώτερον εστι κάμηλον διά τρυπήματος ραφίδος διελθείν ή πλούσιον εις την βασιλείαν του Θεού εισελθείν» (Ματθ. 19, 24) ή το εντυπωσιακό από την επί του Όρους Ομιλίας: «και ει η δεξιά σου χείρ σκανδαλίζει σε, έκκοψον αυτήν και βάλε από σού· συμφέρει γάρ σοι ίνα απόληται έν των μελών σου και μη όλον το σώμά σου βληθή εις γέενναν» (Ματθ. 5, 30).
Η χρήση των παραβολών δεν ήταν άγνωστη κατά την εποχή της Καινής Διαθήκης και ο Ιησούς δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ο πρώτος πού εισηγήθηκε τη φιλολογική αυτή μορφή της παραβολής καθώς και στην Παλαιά Διαθήκη, γινόταν χρήση της παραβολικής μεθόδου. Πάντως, η εκτεταμένη χρήση της παραβολής στη διδασκαλία του Ιησού έκανε πολλούς να διερωτηθούν σχετικά: «διατί εν παραβολαίς λαλείς αυτοίς;» (Ματθ. 13,10). Αυτό ίσως να σημαίνει, πως ενώ η μέθοδος της παραβολής ήταν αρκετά γνωστή και στην εποχή εκείνη, δεν γινόταν συχνή χρήση στη διδασκαλία από τους άλλους Ραββί και διδασκάλους της ιουδαϊκής κοινωνίας. Ασφαλώς, δεν πρόκειται απλώς για μια παιδαγωγική μέθοδο που επιλέγει ο Ιησούς για να εκθέσει τη διδασκαλία του. Επειδή απευθυνόταν σ’ ένα κόσμο απλοϊκό, χωρίς κάποια μόρφωση και παιδεία, κόσμο συνήθως κτηνοτροφικό και γεωργικό, η παραβολική γλώσσα με εικόνες παρμένες από την καθημερινή ζωή έγινε το πιο κατάλληλο μέσο για ουσιαστικότερη κατανόηση κι επικοινωνία. Ο κόσμος της εποχής του Ιησού εκφραζόταν περισσότερο με σύμβολα, με παραστάσεις, με εικόνες και μύθους. Τα μηνύματα ήταν πιο εύκολο τότε να φτάσουν στους αποδέκτες, να τους συγκινήσουν και να διεγείρουν τη φαντασία τους, με εικόνες ζωντανές, παρμένες από τη φύση και τη ζωή. Η Ανατολή αρέσκεται να εκφράζεται με τη μορφή των υπερβολών και των συγκρίσεων που προβάλλουν και παρέχουν τα σύμβολα και οι εικόνες που είναι παρμένες από την πραγματικότητα της ζωής. Ο μεγαλύτερος αριθμός των παραβολών έχει ως περιεχόμενο την έννοια της Βασιλείας του Θεού, κάτι που παρουσιάζεται τόσο καινούργιο, που είναι πολύ δύσκολο να κατανοηθεί από τους ανθρώπους της εποχής εκείνης. Γι’ αυτό ο Ιησούς έθεσε το ερώτημα στους μαθητές του: «συνήκατε ταύτα πάντα;» (Ματθ. 13, 51). Η θετική απάντηση των μαθητών «λέγουσιν αυτώ, ναι» σημαίνει, ότι στο μέλλον αυτοί οι ίδιοι θα είναι εκείνοι που θα κληθούν να μεταφέρουν στον κόσμο το νόημα των παραβολών αυτών και της διδασκαλίας του.
Η «τεχνική των παρανοήσεων»
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πέρα όμως από τις παραβολές, στο Κατά Ιωάννη ευαγγέλιο, βρίσκουμε κάποια νέα στοιχεία στον τρόπο διδασκαλίας. Το δ’ Ευαγγέλιο που δεν διασώζει καμία από τις 50 και πλέον παραβολές του Ιησού που παραδίδουν οι Συνοπτικοί, ούτε και μεμονωμένα λόγια ή συλλογές λογίων προερχόμενα από την υποτιθέμενη αρχική (γραπτή;) πηγή πίστεως της πρώτης εκκλησίας, αλλά παραθέτει μακρούς λόγους του Ιησού με ενιαίο θέμα. Εκεί διαπιστώνεται συχνά η λεγόμενη «τεχνική των παρανοήσεων». Οι διδασκαλίες του Ιησού δεν κατανοούνται αρχικά από τους ακροατές του στο πνευματικό τους βάθος, αλλά στην επιφάνεια τους. Έτσι ο Ιησούς έχει την ευκαιρία να τις διασαφηνίζει περισσότερο έως ότου τις αντιληφθούν σωστά οι ακροατές του. Όταν π.χ. ο Ιησούς λέει στον Νικόδημο ότι ο άνθρωπος πρέπει να αναγεννηθεί για να μπορέσει να ζήσει τη νέα ζωή πού προσφέρει στον κόσμο ο Θεός, ο συνομιλητής του ρωτά, πως είναι δυνατό να ξαναμπεί κανείς στην κοιλιά της μάνας του. Όταν μιλάει στη Σαμαρείτιδα για το «ύδωρ το ζων», εκείνη τον ρωτά πως είναι δυνατόν να διαθέτει τέτοιο ύδωρ αφού δεν έχει «άντλημα» και το φρέαρ είναι βαθύ κ.λπ. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η τεχνική αυτή επιτρέπει στο να παρουσιαστεί το βαθύτερο νόημα της διδασκαλίας του Ιησού, πέρα από την επιφάνεια. Στο σημείο όπου καταγράφεται η συνάντηση με τον Νικόδημο, περιέχεται μια πολύ σημαντική διδασκαλία του Ιησού που αφορά στο βασικό θέμα της ανάγκης για πνευματική αναγέννηση του ανθρώπου, προκειμένου να γίνει μέλος της Βασιλείας του Θεού.
Τα θαύματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Καθώς οι Παραβολές βρίσκονται στο κέντρο των «λόγων» του Ιησού, τα θαύματα, αποτελούν το κέντρο των «έργων» του. Τα θαύματα, όπως και οι παραβολές, δεν πραγματοποιήθηκαν σε κάποιο ορισμένο τόπο και περιορισμένο χρονικό διάστημα, αλλά καθ’ όλη τη διάρκεια της δημόσιας δράσης και σε όλες τις περιοχές της Παλαιστίνης, από τη βόρεια Γαλιλαία ως τη νότια Ιουδαία, παράλληλα θαυματουργούσαν και οι μαθητές του στο όνομα του Θεού. Βέβαια η ενασχόληση με ένα τέτοιο θέμα έχει ν’ αντιμετωπίσει πλήθος ερωτημάτων, όχι μόνο από πλευράς ιστορικής αξιοπιστίας των σχετικών διηγήσεων και της ανάλογης επιστημονικής διερεύνησης τους, αλλά και από πλευράς καθαρά θρησκευτικής και θεολογικής σημασίας τους.
Ο χαρακτήρας του βιβλικού θαύματος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μελετώντας το βιβλικό θαύμα σε σχέση με κάποιο άλλο, γενικά θαυμαστό ή εκπληκτικό γεγονός, μπορούμε να πούμε πως δεν το βρίσκουμε ως αυθαίρετο προϊόν μιας άστατης και μεταβαλλόμενης θέλησης του θεού, αλλά περιλαμβάνεται σε συγκεκριμένα πλαίσια. Το θαύμα εντάσσεται στην όλη πορεία της ιστορίας της θείας οικονομίας, και δεν παρουσιάζεται σαν κάτι το ξεχωριστό. Πολλές φορές μάλιστα ούτε καν φαίνεται η ιδιαιτερότητα του μέσα στην ιστορία των διηγήσεων και η βιβλική ιστορία δεν δείχνει να ξεχωρίζει καθόλου τα κοινά από τα θαυμαστά γεγονότα. Οι ιεροί συγγραφείς διηγούνται το θαύμα σαν ένα ιστορικό γεγονός χωρίς καμιά προσπάθεια για να πείσουν τον αναγνώστη παρουσιάζοντας έτσι μια οργανική ενότητα των κοινών ιστορικών γεγονότων και των θαυμάτων πράγμα που αποτελεί μια σημαντική διαφοροποίηση από πολλά απόκρυφα χριστιανικά κείμενα. Η ομοιότητα των διηγήσεων θαυμάτων στα Ευαγγέλια σε σχέση με άλλους χώρους διαφέρει σημαντικά στο ότι το θαύμα προσπαθεί να οδηγήσει στην πίστη και όχι να εντυπωσιάσει, αφού και ο ίδιος ο Ιησούς όσες φορές προκλήθηκε να κάνει θαύμα αρνήθηκε κατηγορηματικά. Έτσι το θαύμα στον βιβλικό κόσμο παρουσιάζεται πέρα από κάθε ατομοκρατικό χαρακτήρα και δεν προσβάλλει τη φυσική και την ιστορική τάξη. Φυσικός και μεταφυσικός κόσμος στο βιβλικό θαύμα αποτελούν δύο πράγματα ενοποιημένα και το θαύμα δείχνει να εξυπηρετεί ολόκληρη την κοινότητα, κι όταν ακόμα πρόκειται για ένα μεμονωμένο άνθρωπο. Ο Ιησούς όχι μόνο με τη διδασκαλία του αλλά και με τα θαύματά του κηρύσσει τη Βασιλεία του Θεού. Η αποδοχή αυτού του κηρύγματος γίνεται δυνατή κυρίως με την πίστη που είναι η βασική προϋπόθεση για την πραγματοποίηση ενός θαύματος.
Η διδασκαλία των «Παθών» και της Σταύρωσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]_-_The_Flagellation_of_Our_Lord_Jesus_Christ_(1880).jpg)
Αμέσως μετά το θάνατο του Ηρώδη (4 π.Χ.) ξεσπάει σειρά ολόκληρη επαναστάσεων, με κάποιο Μεσσία επικεφαλής, όλες όμως πνίγηκαν τελικά στο αίμα από τις ρωμαϊκές φρουρές. Η ταραχώδης αυτή περίοδος κράτησε ενάμιση περίπου αιώνα, και μέσα απ’ αυτήν βγήκε ως ιστορικό μέγεθος ο Χριστιανισμός. Τα Ευαγγέλια δεν αρνούνται πως και ο Ιησούς δικάστηκε και καταδικάσθηκε ως ο «βασιλεύς των Ιουδαίων», δηλ. ως επαναστάτης ψευδομεσσίας. Συγχρόνως όμως οι Ευαγγελιστές με σαφήνεια αφήνουν τον αναγνώστη τους να καταλάβει πως, κατά κάποιο ουσιαστικό τρόπο, ήταν ενός άλλου επίπεδου Μεσσίας που δεν είχε σχέση με τις δεκάδες εκείνες των Μεσσιών, των οποίων το οικτρό τέλος διεκτραγωδεί ο Ιώσηπος στον Ιουδαϊκό Πόλεμο. Ένα σημαντικό ερώτημα που συνδέεται άμεσα με τη διδασκαλία του, μια διδασκαλία που δεν σχετίζεται μόνο με την εν ζωή δράση του, αλλά ιδιαίτερα με τον τρόπο του θανάτου του. είναι, σε τι διαφέρει ο Ιησούς από τους Μεσσίες της εποχής του. Ο Ιησούς, κατ' αντίθεση προς τους Ζηλωτές επαναστάτες του καιρού του, δεν οργανώνει επαναστατικό κίνημα ούτε προβαίνει σε πράξεις βίας εναντίον της Ρώμης. Γνωστή η ρήση του "τα του καίσαρος τω καίσαρι κ τα του θεού τω θεώ" Και η ιστορία έρχεται να βεβαιώσει πως από τους Μεσσίες που εκτελέστηκαν από τη Ρώμη μέχρι το 135 μ.Χ. μόνον ο Ιησούς, «αναστημένος από τους νεκρούς», δημιούργησε κίνημα που έθεσε σε κίνδυνο τα θεμέλια της αυτοκρατορίας. Ως εσταυρωμένος, και ενώ ο σταυρός για τους εχθρούς του φανέρωνε πως ήταν ένας ανίσχυρος άνθρωπος, ο Ιησούς ασκεί έλξη και δύναμη στους ανθρώπους και γίνεται μια απίστευτη για τον κόσμο έκφραση δύναμης του θεού για υπέρβαση και υπερνίκηση. Για την άρχουσα τάξη ο θάνατος του Ιησού και τα θρυλούμενα περί αναστάσεώς του, κανέναν κίνδυνο δεν προμήνυαν. Επρόκειτο για ένα παραμύθι. Κι όμως, ένας Μεσσίας που πεθαίνει εκούσια, γιατί αυτός το θέλει, ως "αναστημένος" Μεσσίας αποδεικνύεται τελικά, ιστορικώς, ως κάτι τρομερά αποτελεσματικό για τη διάδοση της διδασκαλίας του Ιησού και για την ανάπτυξη μιας εμπιστοσύνης στο θεό για τον ερχομό μιας νέας πραγματικότητας, όπου η φθορά, το κακό και ο θάνατος παραμένουν ανενεργά και αδύναμα. Σύμφωνα με την άποψη της χριστιανικής θεολογίας, ο θάνατος του Ιησού δεν ήταν μια απλή κατάληξη της κοινής ανθρώπινης μοίρας. Ήταν μια προσωπική εκλογή και εκούσια παράδοση στον θάνατο με την οποία δείχνει την έως τότε προβληματική πορεία της ανθρωπότητας, τη νέα κατεύθυνση που πρέπει αυτή να πάρει και την σωτηριολογική αγάπη του Θεού.
Τα πάθη του Ιησού
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η αφήγηση των παθών του Ιησού συνδέεται με την απόφασή του να μεταβεί στην Ιερουσαλήμ, και τα γεγονότα που ακολούθησαν, έμειναν αιώνια σύμβολα για την πίστη των Χριστιανών.
Η θεολογία των αφηγήσεων των Ευαγγελίων επάνω στα γεγονότα των Παθών παρουσιάζεται να αποτελεί εκπλήρωση των λόγων των Προφητών της Παλαιάς Διαθήκης και μαρτυρία για την Μεσσιανική ταυτότητα του Ιησού.
Οι γλώσσες που ομιλούσε
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός ερευνών που εξετάζουν τη γλώσσα ή γλώσσες που ομιλούσε ο ιστορικός Ιησούς. Οι περισσότεροι σύγχρονοι ερευνητές θεωρούν σχεδόν σίγουρο ότι μιλούσε την Αραμαϊκή, Εβραϊκή και πολλοί εκτιμούν ότι γνώριζε και την Ελληνική, τουλάχιστον ως δεύτερη γλώσσα με την οποία μπορούσε να συνομιλήσει και να διδάξει. Οι απόψεις αυτές δεν μπορούν να βασιστούν μόνο στις ενδείξεις από τα Ευαγγέλια, αλλά λαμβάνουν υπόψη και τις συνθήκες πολυγλωσσίας που επικρατούσαν τότε στην Γαλιλαία.[65][66][67]
Κριτική από τον Ιουδαϊσμό
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ιουδαϊσμός απορρίπτει την ιδέα πως ο Ιησούς ήταν ο αναμενόμενος Μεσσίας, καθώς δεν εκπλήρωσε τις μεσσιανικές προφητείες των Ησαΐα και Ιεζεκιήλ, δηλαδή ότι θα οδηγούσε όλους τους αιχμαλώτους-εξορίστους Εβραίους στην πατρίδα, θα ξανάχτιζε τον ναό του Σολομώντα, θα κυβερνούσε ως βασιλιάς και θα οδηγούσε την ανθρωπότητα σε μια περίοδο ειρήνης, όπου η γνώση του Θεού θα πλημμύριζε τη γη και τα έθνη θα αναγνώριζαν το κακό που είχαν κάνει στο Ισραήλ. Ο αντίλογος των Χριστιανικών εκκλησιών έχει να κάνει με την προβολή του ερχομού της "βασιλείας των ουρανών" ως την εκπλήρωση αυτής της υπόσχεσης.
Ο Ιησούς στον κινηματογράφο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στη Δύση, η ζωή του Ιησού έχει μεταφερθεί στον κινηματογράφο εικοσιπέντε φορές[68]. Οι πρώτες κινηματογραφικές απόπειρες ήταν Από την φάτνη στον σταυρό (1912), Μισαλλοδοξία (1916) και Χριστός (1917), ακολουθούν ο Βασιλεύς των βασιλέων (1927 και 1961)[69].
Το 1977 προβλήθηκε η ιταλοβρετανική Ιησούς από τη Ναζαρέτ, διάρκειας 6 1/2 ωρών, γυρισμένη σε Μαρόκο και Τυνησία. Ήταν μια ιταλοβρετανική τηλεοπτική παραγωγή[70].
Το 1979 προβλήθηκε η κωμική ταινία Ένας Προφήτης... Μα τι Προφήτης!. Επρόκειτο για μια κωμωδία σχετικά με ένα Ναζαρηνό, ονόματι Brian, νόθο παιδί ενός Ρωμαίου στρατιώτη, οποίος εντάσσεται σε μια απελευθερωτική από τους Ρωμαίους οργάνωση ονόματι Λαϊκό Μέτωπο της Ιουδαίας. Το Rotten Tomatoes το βαθμολογεί με 89 από 64 κριτικές.[71]
Το 1989 γυρίστηκε στο Μαρόκο η ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε Ο Τελευταίος Πειρασμός. Ο σκηνοθέτης αγνοεί την διδασκαλία και τα θαύματα του Ιησού, εστιάζοντας περισσότερο στην ανθρώπινη φύση και τις αδυναμίες του.[72] Το ίδιο έτος προβλήθηκε η κωμωδία του Ντενύ Αρκάν με τίτλο Jesus of Montreal, η οποία εστιάζει σε ένα θίασο νέων ηθοποιών που ανεβάζει μια πρωτοποριακή παράσταση με θέμα τη ζωή του Χριστού, η οποία όμως εμποδίζεται από συντηρητικούς θρησκευτικούς κύκλους[73].
Το 2004 προβλήθηκε η ταινία του Μελ Γκίμπσον με τίτλο Τα Πάθη του Χριστού, που προκάλεσε έντονη κριτική λόγω του ωμού ρεαλισμού της και του αντισημητισμού που γέννησε στους θεατές της[74].
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Υποσημειώσεις και παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Υποσημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Ο Ehrman γράφει: «Η ιδέα ότι οι μαρτυρίες των Ευαγγελίων δεν είναι εντελώς ακριβείς αλλά μολαταύτα σημαντικές για τις θρησκευτικές αλήθειες που προσπαθούν να μεταδώσουν έχει ευρεία αποδοχή στον ερευνητικό κόσμο, αν και δεν είναι και τόσο γνωστή ή ανήκει στα πιστεύω όσων βρίσκονται εκτός αυτού του κύκλου.»[21]
- ↑ Ο Sanders γράφει: «Οι πρώτοι χριστιανοί δεν έγραψαν μια ιστόρηση της ζωής του Ιησού, αλλά μάλλον έκαναν χρήση, και ως εκ τούτου διατήρησαν, μεμονωμένα στοιχεία – μικρά αποσπάσματα των λόγων και των έργων του. Αυτά τα στοιχεία μετακινήθηκαν και οργανώθηκαν στη συνέχεια από συγγραφείς και επιμελητές. (...) Κάποιο υλικό έχει αναθεωρηθεί και κάποιο υλικό έχει δημιουργηθεί από τους πρώτους Χριστιανούς.»[22]
- ↑ Στο αρχαίο ελληνικό κείμενο ο Ιησούς Χριστός αναφέρεται ως ο «υἱὸς» του Θεού. Σύγχρονες εκκλησιαστικές μεταφράσεις διατηρούν τον αρχαιότερο τύπο υιός/Υιός, ενώ άλλες μεταφράσεις τον αποδίδουν στη σύγχρονη μορφή «γιος/Γιος». Μεταφράσεις που αποδίδουν τον όρο ως «γιος/Γιος» είναι μεταξύ άλλων οι εξής: Αλέξανδρος Πάλλης, Η Νέα Διαθήκη (1901)· Ο Λόγος Ζωντανός: Η Νέα Διαθήκη (1988)· Η Καινή Διαθήκη: Εγχειρίδιο Μελέτης και Ζωής (1994)· Ντίνος Χριστιανόπουλος, Το Άγιο και Ιερό Ευαγγέλιο κατά τον Ματθαίο (1996)· Η Αγία Γραφή-Μετάφραση Νέου Κόσμου (1997).
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 archive
.org /details /jesusrememberedc00jame. - ↑ Ευαγγελιστής Λουκάς: «Εὐαγγέλιον κατὰ Λουκάν»
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Ευαγγελιστές: (Biblical Greek) Τέσσερα Ευαγγέλια.
- ↑ 4,0 4,1 Charles R. Pellegrino: The Jesus Family Tomb.
- ↑ «The Holy Bible» (Βιβλική Εβραϊκή, Αραμαϊκή γλώσσα, Ελληνιστική Κοινή)
- ↑ Απόστολος Ματθαίος: «εὐαγγέλιον κατὰ Μαθθαῖον»
- ↑ (Αραμαϊκή γλώσσα, αρχαία ελληνικά) Ευαγγέλιο.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 «Καινή Διαθήκη» (Biblical Greek)
- ↑ (Biblical Greek) Συνοπτικά Ευαγγέλια.
- ↑ 10,0 10,1 «Καινή Διαθήκη» (Biblical Greek)
- ↑ Ιώσηπος Φλάβιος: «Ἰουδαϊκὴ ἀρχαιολογία» (αρχαία ελληνικά)
- ↑ Ευαγγελιστής Λουκάς: «Εὐαγγέλιον κατὰ Λουκάν»
- ↑ 13,0 13,1 Ευαγγελιστής Λουκάς: «Εὐαγγέλιον κατὰ Λουκάν»
- ↑ Vermès, Géza (1981). Jesus the Jew : a historian's reading of the Gospels (1η έκδοση). Philadelphia: Fortress Press. σελ. 20,26,27,29. ISBN 978-0-8006-1443-0. 7175110.
- ↑ «Τί είναι ο Τριαδικός Θεός».
- ↑ «Ποια είναι η έννοια τής ονομασίας: "ο Υιός τού Θεού"».
- ↑ «Γιατί ο Κύριος Ιησούς ονομάζεται Χριστός».
- ↑ Ehrman, Bart (2011). Forged: writing in the name of God – Why the Bible's Authors Are Not Who We Think They Are. HarperCollins. σελ. 285. ISBN 978-0-06-207863-6.
- ↑ Sanders 1993, σελίδες 11, 14.
- ↑ Powell 1998, σελίδες 168–73.
- ↑ Bart D. Ehrman, MDiv, PhD. Historical Jesus. 'Prophet of the New Millennium.' Course handbook, p. 10 (Lecture Three. V. B.) The Teaching Company, 2000, Lecture 24
- ↑ Sanders 1993, σελ. 57.
- ↑ Bockmuehl, Markus, ed. (8 November 2001). The Cambridge Companion to Jesus. Cambridge: Cambridge University Press. σελίδες. 156–157. (ISBN 0-521-79678-4).
- ↑ Evans, C. Stephen (1996). The Historical Christ and the Jesus of Faith. Oxford : New York: Oxford University Press. σελίδα. v. (ISBN 0-19-826397-X).
- ↑ Bauckham, Richard (2011). Jesus: A Very Short Introduction. United States: Oxford University Press. σελίδες. 1–2. (ISBN 978-0199575275).
- ↑ The Guardian
- ↑ Time Magazine
- ↑ Α’ Κορίνθιοι 11:23–26
- ↑ Πράξεις 10:37–38 Πράξεις 19:4
- ↑ Bruce, Frederick F. (1988). The Book of the Acts. Wm. B. Eerdmans Publishing. σελ. 362. ISBN 978-0-8028-2505-6.
- ↑ Rausch 2003, σελ. 77.
- ↑ Πράξεις 1:1–11
- ↑ Α’ Τιμοθέος 3:16
- ↑ Α’ Κορίνθιοι 7:10–11, 9:14, 11:23–25 {{{2}}}, Β’ Κορίνθιοι 12:9
- ↑ 1 Κορ. 7:10–11; 9:14; 11:23–25 {{{2}}}; 2 Κορ. 12:9; cf. Πράξεις 20:35
- ↑ Powell, Mark A. (2009). Introducing the New Testament
. Baker Academic. σελ. 248. ISBN 978-0-8010-2868-7.
- ↑ Evans, C.A. (2008). Exploring the Origins of the Bible. Baker Academic. σελ. 154.
- ↑ Evans, Craig A. (2001). Jesus and His Contemporaries: Comparative Studies. Brill. p. 42. (ISBN 978-0-391-04118-9).
- ↑ Powell, Robert A. (1996). Chronicle of the living Christ : the life and ministry of Jesus Christ : foundations of cosmic Christianity. Hudson, NY: Anthroposophic Press. σελ. 68. ISBN 9780880104074.
- ↑ D. A. Carson, Douglas J. Moo & Leon Morris. (1992). An Introduction to the New Testament, 54, 56. Grand Rapids, MI: Zondervan Publishing House.
- ↑ Michael Grant, Jesus: An Historian's Review of the Gospels, Scribner's, 1977, p. 71.
- ↑ Ben Witherington III, "Primary Sources," Christian History 17 (1998) No. 3:12–20.
- ↑ «Jesus - Jewish Palestine, Messiah, Nazareth | Britannica». www.britannica.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ Pearse, Roger (21 Δεκεμβρίου 2018). «Dubious claims: Pope Julius I decided that Jesus was born on 25 December?». Roger Pearse (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ McGowan, Andrew, How December 25 Became Christmas Αρχειοθετήθηκε 14 December 2012 στο Wayback Machine., Bible History Daily, 12 February 2016.
- ↑ «CHURCH FATHERS: Protoevangelium of James». www.newadvent.org. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ Ματθαίος 2:13–23
- ↑ Μάρκος 13:10
- ↑ Ματθαίος 24:14
- ↑ Ματθαίος 28:19
- ↑ «CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: The Name of Jesus Christ». www.newadvent.org. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ yahweh.org
- ↑ «iahushua.com». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Οκτωβρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2005.
- ↑ Strong's Concordance, αρ. 3479 bible.crosswalk.com Αρχειοθετήθηκε 2005-05-06 στο Wayback Machine.
- ↑ Strong's Concordance, αρ. 3480 bible.crosswalk.com Αρχειοθετήθηκε 2005-05-06 στο Wayback Machine.
- ↑ Ματθαίος 2:23
- ↑ Μάρκος 10:47
- ↑ Πράξεις 2:22
- ↑ Strong's Concordance, αρ. 5547 bible.crosswalk.com Αρχειοθετήθηκε 2007-05-25 στο Wayback Machine.
- ↑ Strong's Concordance, αρ. 4899bible.crosswalk.com Αρχειοθετήθηκε 2007-09-29 στο Wayback Machine.
- ↑ Εβραίους 11:24-26
- ↑ Λευιτικό 4:3 - 8:12 - 2
- ↑ Σαμουήλ 22:51
- ↑ Ματθαίος 16:16
- ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 1 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2019.
- ↑ Stanley E. Porter, THE USE OF GREEK IN FIRST-CENTURY PALESTINE: A DIACHRONIC AND SYNCHRONIC EXAMINATION, Journal of Greco-Roman Christianity and Judaism 12, σ. 203, 204, 206, 207
- ↑ Evans, Craig A. (1 Ιουνίου 2000). The Interpretation of Scripture in Early Judaism and Christianity: Studies in Language and Tradition. A&C Black. ISBN 9781841270760.
- ↑ Δεσπότης 2005, σελ. 189.
- ↑ Δεσπότης 2005, σελ. 191.
- ↑ Δεσπότης 2005, σελ. 196.
- ↑ Monty Python's Life of Brian (1979), https://www.rottentomatoes.com/m/monty_pythons_life_of_brian, ανακτήθηκε στις 2019-11-04
- ↑ Bramesco, Charles (2018-08-10). «The Last Temptation of Christ at 30: how Scorsese's drama still soars» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. https://www.theguardian.com/film/2018/aug/10/the-last-temptation-of-christ-scorcese-30th-anniversary. Ανακτήθηκε στις 2019-11-04.
- ↑ Δεσπότης 2005, σελ. 198.
- ↑ Δεσπότης 2005, σελ. 199.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Η Εξάπλωση του Χριστιανισμού, Rodney Stark, εκδ. "ΑΡΤΟΣ ΖΩΗΣ", Αθήνα 2005.
- Thesaurus Linguae Graecae (TLG): Thallus hist. Fragmenta 8.5 || Flavius Josephus Hist. Antiquitates Judaicae, AJ 18 & AJ 20 || Lucianus soph. Peregr. 13
- Ο αρχέγονος Χριστιανισμός, Weiss J., ελλην. μετ., Αθήνα 1983
- Ο Ιησούς και το Ευαγγέλιο του, Jeremias J., ελλην. μετ., Αθήνα 1984
- Η Ιουδαϊκή εσχατολογία των χρόνων της Καινής Διαθήκης, Αγουρίδου Σ., Αθήνα 1956
- Δεσπότης, Σωτήριος (Ιούλιος-Δεκέμβριος 2005). «Η εικόνα του Ιησού στον κινηματογράφο». Δελτίο Βιβλικών Μελετών 23.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Καθολική Εγκυκλοπαίδεια, λήμμα «Η προέλευση του ονόματος του Ιησού Χριστού» (Αγγλικά)
- Καθολική Εγκυκλοπαίδεια, λήμμα «Πρώιμα ιστορικά κείμενα για τον Ιησού Χριστό» (Αγγλικά)
- Λήμμα «Ιησούς Χριστός» στην Encyclopædia Britannica, έκδοση 1911 (Αγγλικά)
- Λήμμα «Ιησούς από Ναζαρέτ» στην Jewish Encyclopedia (Αγγλικά)
- Βιβλικός διαδραστικός χάρτης: Αρχειοθετήθηκε 2008-05-18 στο Wayback Machine. Η γη της Παλαιστίνης κατά την εποχή του Ιησού Χριστού, στον ιστότοπο bible-history.com (Αγγλικά)