Μάχη του Κοντόα Ιράνγκι

Μάχη του Κοντόα Ιράνγκι; (Battle of Kondoa Irangi)
	Εκστρατεία Ανατολικής Αφρικής κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
	Χάρτης που απεικονίζει το θέατρο των επιχειρήσεων στην Ανατολική Αφρική, κατά τον Α΄ Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Χρονολογία	7–10 Μαΐου 1916
Τόπος	Κοντόα Ιράνγκι, Γερμανική Ανατολική Αφρική
Έκβαση	Νίκη των Γερμανών
Αντιμαχόμενοι
Γερμανική Αυτοκρατορία Γερμανική Ανατολική Αφρική;	Βρετανική Αυτοκρατορία Νότιος Αφρική;
Ηγετικά πρόσωπα
Πάουλ Έμιλ φον Λέτοβ-Φόρμπεκ	Ταξίαρχος Jacob van Deventer
Δυνάμεις
4.000 άνδρες; 6 πεδινά πολυβόλα	3.000 άνδρες
Απώλειες
5 νεκροί; 15 αιχμάλωτοι	60 νεκροί; 180 τραυματίες

Συντεταγμένες: 4°54′13″S 35°46′36″E / 4.90361°S 35.77667°E / -4.90361; 35.77667

Η Μάχη του Κοντόα Ιράνγκι (αγγλ. Battle of Kondoa Irangi) διαδραματίστηκε κατά την Εκστρατεία Ανατολικής Αφρικής στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το παρασκήνιο

Μετά τις επιτυχίες στις μάχες του Λατέμα Νεκ και του Κάχε, οι δυνάμεις της Αντάντ υπό τη γενική διοίκηση του στρατηγού Γιαν Σματς συνέχισαν την προέλασή τους προς τα νότια στη Γερμανική Ανατολική Αφρική. Στις 17 Απριλίου 1916, η 2α Μεραρχία του Στρατηγού Van Deventer είχε φτάσει πλησίον της πόλης Κοντόα Ιράνγκι - όπου ήρθαν σε επαφή με μονάδα της γερμανικής Schutztruppe (αποικιακή δύναμη).^{[Σημ. 1]} Η 2α Μεραρχία κατάφερε να απωθήσει τον εχθρό και κατέλαβε την πόλη στις 19 Απριλίου. Οι απώλειες της Αντάντ ήταν ελάχιστες, ενώ 20 Ασκάρι^{[Σημ. 2]}^{[Υποσημ. 1]}^{[Υποσημ. 2]} και 4 Γερμανοί σκοτώθηκαν και 30 Ασκάρι αιχμαλωτίστηκαν. Βρέθηκαν επίσης, 80 μοντέρνα τυφέκια με τα πυρομαχικά τους και ένα μεγάλο κοπάδι από βοοειδή. Παρά τις χαμηλές απώλειες, ο van Deventer ανέφερε στην ανώτατη διοίκηση ότι η 2α Μεραρχία ήταν εξαντλημένη και δεν θα μπορούσε να συνεχίσει την προέλασή της για κάποιο χρονικό διάστημα. Κατά την προέλασή της από το Μόσι, η μεραρχία έχασε πάνω από 2.000 άλογα, κυρίως λόγο της μύγας τσε-τσε. Ο Σματς τότε, τον διέταξε να εδραιώσει τη θέση του στο Κοντόα Ιράνγκι και ενισχύσεις έφτασαν σε αρωγή αυτής της διεργασίας.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ξεκίνησε η εποχή των βροχοπτώσεων. Αυτό δημιούργησε τεράστια προβλήματα ανεφοδιασμού για τις δυνάμεις της Αντάντ, καθώς σιδηροδρομικές γέφυρες παρασύρθηκαν από τα φουσκωμένα ποτάμια και οι δρόμοι έγιναν απροσπέλαστοι. Η 2α Μεραρχία αποκόπηκε παντελώς και υποχρεώθηκε να ψάχνει για τροφή, πέριξ της Κοντόα (Kondoa). Το αποτέλεσμα ήταν να υποβαθμιστεί η υγεία τους και να πέσει το ηθικό τους.

Η γερμανική επίθεση

Ενώ ο van Deventer είχε κολλήσει στην Κοντόα (Kondoa), ο Γερμανός διοικητής Πάουλ Έμιλ φον Λέτοβ-Φόρμπεκ χρησιμοποίησε την καθυστέρηση του van Deventer και εσπευσμένα ενίσχυσε τις θέσεις του πέριξ της πόλεως - φέρνοντας ένα μεγάλο μέρος της συνολικής του δύναμης από την Ττζσαμπάρα (Tjsambara).^{[Σημ. 3]} Έως τις αρχές Μαΐου, είχαν συγκεντρωθεί στην περιοχή περί τα 4.000 γερμανικά στρατεύματα. Σε αντίθεση με τη 2α Μεραρχία, που σε αυτό το σημείο, είχε εξασθενήσει τόσο πολύ από τις ασθένειες και την ελλιπή σίτιση, όπου μετά βίας αριθμούσε τους 3.000 άνδρες στο Κοντόα Ιράνγκι (Kondoa Irangi).

Η επίθεση του εχθρού ξεκίνησε στις 7 Μαΐου καθώς οι λόχοι^{[Σημ. 4]} του φον Λέτοβ-Φόρμπεκ προωθήθηκαν σε απόσταση 6 μιλίων (9,66 χλμ.) από την Κοντόα (Kondoa). Ο van Deventer απέσυρε τις απόμακρες θέσεις του και προετοιμάστηκε να υπερασπιστεί το κέντρο της πόλεως.

Στις 9 Μαΐου η γερμανική επίθεση άρχισε για άλλη μια φορά, ξεκινώντας με μία επίθεση στα νοτιοανατολικά της πόλης που ξεκίνησε στις 7:30 π.μ.. Επιτέθηκαν τέσσερα ξεχωριστά κύματα, αλλά όλα αποκρούστηκαν από το 12ο Σύνταγμα Νοτίου Αφρικής, με απώλειες. Σε κάποιες θέσεις, οι Γερμανοί έφτασαν τα χαρακώματα κατ' ιδίαν, προτού αναγκαστούν να επιστρέψουν από τα πυρά πολυβόλων. Η επίθεση σταμάτησε κατά τις πρωινές ώρες της 10ης Μαΐου, έχοντας αποτύχει να απομακρύνουν από την πόλη τον van Deventer.

Τελικά, οι Νοτιοαφρικανοί έπρεπε να υποχωρήσουν λόγω της έντονης πίεσης των Γερμανών και κατέλαβαν την πόλη, μόνον αφότου είχαν ήδη αποχωρήσει οι Γερμανοί.

Συνέπειες

Μετά τη μάχη, ο φον Λέτοβ-Φόρμπεκ συνέχισε να κατέχει θέσεις στην Κοντόα (Kondoa) έως και δύο μήνες μετά, εξαπολύοντας σποραδικές επιθέσεις στις φάλαγγες τροφοδοσίας και επικοινωνίας του van Deventer και βάλλοντας τους Νοτιοαφρικανούς, με βλήματα πυροβολικού - περιλαμβανομένων και δύο πυροβόλων που είχε περισώσει από το SMS Königsberg. Ο van Deventer δε μπορούσε να προελαύνει λόγω έλλειψης των ιπποειδών αλλά και της εξάντλησης ολόκληρης της Μεραρχίας του. Ο Στρατηγός Γιαν Σματς έστειλε τρία πρόσθετα νοτιοαφρικανικά Συντάγματα - τα 10ο, 7ο και 8ο Σύνταγμα, για να προφυλάξουν τις θέσεις του.

Οι άνδρες αυτοί, έφτασαν στις 23 Μαΐου, αλλά είχαν καθυστερήσει να περισώσουν τις αρχικές θέσεις και την πόλη. Σε κάθε περίπτωση, η αριθμητική τους υπεροχή ανάγκασε τον Πάουλ Έμιλ φον Λέτοβ-Φόρμπεκ να αποχωρήσει.

Δείτε επίσης

Εκστρατεία Ανατολικής Αφρικής (Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος)
Πάουλ Έμιλ φον Λέτοβ-Φόρμπεκ (Paul Emil von Lettow-Vorbeck)
Μάχη του Κάχε
Μάχη του Μκαλάμο

Σημειώσεις

↑ Schutztruppe (Γερμανικά: ˈʃʊtsˌtʁʊpə ( ακούστε) κυριολ. «δύναμη προστασίας»), ήταν η επίσημη ονομασία των αποικιακών στρατευμάτων στα αφρικανικά εδάφη της Γερμανικής Αποικιακής Αυτοκρατορίας, από τα τέλη του 19ου αιώνα έως το 1918. Παρόμοια με άλλα αποικιακά στρατεύματα, τα Schutztruppen αποτελούνταν από εθελοντές Ευρωπαίους υπαξιωματικούς και αξιωματικούς, όπως επίσης από ιατρούς και κτηνιάτρους. Οι περισσότερες κατεταγμένες σειρές είχαν στρατολογηθεί από τις αυτόχθονες κοινότητες εντός των γερμανικών αποικιών ή κι' από άλλες περιοχές της Αφρικής.^{[Παρ. Σημ. 1]}
↑ O askari (πληθ. οι askaris), είναι η αραβικής προέλευσης λέξη των Σουαχίλι για τον στρατιώτη ή τον αστυνομικό.^{[Παρ. Σημ. 2]}
↑ Χάριν της μετάφρασης, προτιμήθηκε να διατηρηθούν τα τμήματα με την αγγλική-σουαχίλι γραφή έναντι της ελληνικής τους γραφής. Ο λόγος που γίνεται αυτό, είναι διότι ορισμένες ονομασίες δεν μπορούν να αποδοθούν 100% με την ελληνική γραφή, π.χ. τόσο η αγγλική-σουαχίλι ονομασία Tjsambara όσο και η ονομασία Tjsabara, στα ελληνικά γράφονται ως «Τ-τζ-σα-μπά-ρα». Η αναγραφή λοιπόν της αγγλικής-σουαχίλι ονομασίας, μας βοηθά στη συγκεκριμένη περίπτωση, να δούμε ότι η ελληνική ονομασία προφέρεται ως «Τ^(ου)τζ-σα-μ^(ου)-μπά-ρα» και όχι ως «Τ^(ου)-τζ-σα-μπά-ρα» (γιατί δεν είναι Tjsabara αλλά Tjsambara). Υπάρχουν αρκετές τέτοιες περιπτώσεις, οπότε η παράλληλη παράθεση της αγγλικής-σουαχίλι ονομασίας, διευκολύνει στην ελληνική ανάγνωση της ονομασίας. Επιπλέον, όπου υπάρχει ονομασία σε ελληνική γραφή, παρατίθεται απαραιτήτως (εντός παρενθέσεως) και η αγγλική-σουαχίλι ονομασία, ώστε να διευκολυνθεί περαιτέρω, ο μη εξοικειωμένος (με τις σουαχίλι ονομασίες) αναγνώστης.
↑ Λόχος είναι στρατιωτική μονάδα, η οποία συνήθως αποτελείται από 80-150 στρατιώτες και συνήθως διοικείται από ένα λοχαγό ή ταγματάρχη. Οι περισσότεροι λόχοι αποτελούνται από τρεις έως έξι διμοιρίες, αν και ο ακριβής αριθμός των μπορεί να διαφέρει ανά χώρα, τύπο μονάδας και δομή.

Παραπομπές σημειώσεων

↑ Gann, L.H.· Duignan, Peter (1977). The Rulers of German Africa, 1884-1914. Palo Alto: Stanford University Press. σελ. 116.
↑ J M Sinclair (1995). «Askari». Collins English Dictionary. Glasgow: HarperCollins Publishers. σελ. 89. ISBN 0-00-470677-3.

Υποσημειώσεις

↑ Κατά τα μέσα της δεκαετίας του 1960, η λέξη άρχισε να διαχωρίζεται για μεν τον στρατιώτη σε askari, για δε τον αστυνομικό σε polici (προφέρεται: πολίσι).
↑ Στα ελληνικά υπάρχει το ασκέρι, το οποίο προέρχεται από το Τουρκικό asker που σημαίνει:
α. τακτικό ή άτακτο στρατιωτικό σώμα
β. τα μέλη μιας οικογένειας (συνήθως πολυμελούς) και
γ. πλήθος.^{[Παρ. Υποσημ. 1]}

Παραπομπές υποσημειώσεων

↑ Εμμ. Κριαράς (1995). «ασκέρι». Νέο Ελληνικό Λεξικό, Λεξικό της σύγχρονης Ελληνικής Δημοτικής γλώσσας. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών. σελ. 192. ISBN 960-213-326-0.

Παραπομπές

Βιβλιογραφία

(Αγγλικά) Hew Strachan, The First World War in Africa (Oxford University Press, 2004) pp. 142-144

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

(Αγγλικά) Jan Smuts' campaign dispatches

[2] Schutztruppe (Γερμανικά: ˈʃʊtsˌtʁʊpə ( ακούστε) κυριολ. «δύναμη προστασίας»), ήταν η επίσημη ονομασία των αποικιακών στρατευμάτων στα αφρικανικά εδάφη της Γερμανικής Αποικιακής Αυτοκρατορίας, από τα τέλη του 19ου αιώνα έως το 1918. Παρόμοια με άλλα αποικιακά στρατεύματα, τα Schutztruppen αποτελούνταν από εθελοντές Ευρωπαίους υπαξιωματικούς και αξιωματικούς, όπως επίσης από ιατρούς και κτηνιάτρους. Οι περισσότερες κατεταγμένες σειρές είχαν στρατολογηθεί από τις αυτόχθονες κοινότητες εντός των γερμανικών αποικιών ή κι' από άλλες περιοχές της Αφρικής.^{[Παρ. Σημ. 1]}

[4] O askari (πληθ. οι askaris), είναι η αραβικής προέλευσης λέξη των Σουαχίλι για τον στρατιώτη ή τον αστυνομικό.^{[Παρ. Σημ. 2]}

[8] Χάριν της μετάφρασης, προτιμήθηκε να διατηρηθούν τα τμήματα με την αγγλική-σουαχίλι γραφή έναντι της ελληνικής τους γραφής. Ο λόγος που γίνεται αυτό, είναι διότι ορισμένες ονομασίες δεν μπορούν να αποδοθούν 100% με την ελληνική γραφή, π.χ. τόσο η αγγλική-σουαχίλι ονομασία Tjsambara όσο και η ονομασία Tjsabara, στα ελληνικά γράφονται ως «Τ-τζ-σα-μπά-ρα». Η αναγραφή λοιπόν της αγγλικής-σουαχίλι ονομασίας, μας βοηθά στη συγκεκριμένη περίπτωση, να δούμε ότι η ελληνική ονομασία προφέρεται ως «Τ^(ου)τζ-σα-μ^(ου)-μπά-ρα» και όχι ως «Τ^(ου)-τζ-σα-μπά-ρα» (γιατί δεν είναι Tjsabara αλλά Tjsambara). Υπάρχουν αρκετές τέτοιες περιπτώσεις, οπότε η παράλληλη παράθεση της αγγλικής-σουαχίλι ονομασίας, διευκολύνει στην ελληνική ανάγνωση της ονομασίας. Επιπλέον, όπου υπάρχει ονομασία σε ελληνική γραφή, παρατίθεται απαραιτήτως (εντός παρενθέσεως) και η αγγλική-σουαχίλι ονομασία, ώστε να διευκολυνθεί περαιτέρω, ο μη εξοικειωμένος (με τις σουαχίλι ονομασίες) αναγνώστης.

[9] Λόχος είναι στρατιωτική μονάδα, η οποία συνήθως αποτελείται από 80-150 στρατιώτες και συνήθως διοικείται από ένα λοχαγό ή ταγματάρχη. Οι περισσότεροι λόχοι αποτελούνται από τρεις έως έξι διμοιρίες, αν και ο ακριβής αριθμός των μπορεί να διαφέρει ανά χώρα, τύπο μονάδας και δομή.

[1] Gann, L.H.· Duignan, Peter (1977). The Rulers of German Africa, 1884-1914. Palo Alto: Stanford University Press. σελ. 116.

[3] J M Sinclair (1995). «Askari». Collins English Dictionary. Glasgow: HarperCollins Publishers. σελ. 89. ISBN 0-00-470677-3.

[5] Κατά τα μέσα της δεκαετίας του 1960, η λέξη άρχισε να διαχωρίζεται για μεν τον στρατιώτη σε askari, για δε τον αστυνομικό σε polici (προφέρεται: πολίσι).

[7] Στα ελληνικά υπάρχει το ασκέρι, το οποίο προέρχεται από το Τουρκικό asker που σημαίνει:
α. τακτικό ή άτακτο στρατιωτικό σώμα
β. τα μέλη μιας οικογένειας (συνήθως πολυμελούς) και
γ. πλήθος.^{[Παρ. Υποσημ. 1]}

[6] Εμμ. Κριαράς (1995). «ασκέρι». Νέο Ελληνικό Λεξικό, Λεξικό της σύγχρονης Ελληνικής Δημοτικής γλώσσας. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών. σελ. 192. ISBN 960-213-326-0.

[Σημ. 1]

[Σημ. 2]

[Υποσημ. 1]

[Υποσημ. 2]

[Σημ. 3]

[Σημ. 4]

[Παρ. Σημ. 1]

[Παρ. Σημ. 2]

[Παρ. Υποσημ. 1]