Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ουράλια Όρη

Επεξεργασία συνδέσμων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Ουράλια όρη)

Συντεταγμένες: 60°00′N 60°00′E / 60.00°N 60.00°E / 60.00; 60.00

Ουράλια Όρη
Χάρτης
Ύψος1.895 μέτρα
ΧώρεςΡωσία
wikidata (π • σ • ε )
Τα Ουράλια όρη στον χάρτη
Τα Ουράλια Όρη

Τα Ουράλια όρη (ρωσικά: Ура́льские го́ры‎‎, ΔΦΑ:[ʊˈralʲskʲɪjə ˈgorɨ], [ʊˈrɑl]) είναι οροσειρά της Ρωσίας που αρχίζει από τον Αρκτικό ωκεανό και κατευθύνεται προς τα νότια, έως τον ποταμό Ουράλη και το βορειοδυτικό Καζακστάν.[1] Το συνολικό μήκος της είναι γύρω στα 2.500 χιλιόμετρα. Μαζί με τον ποταμό Ουράλη αποτελούν τα φυσικά σύνορα που χωρίζουν την Ευρώπη από την Ασία. Το νησί Βαϊγκάτς και τα νησιά Νόβαγια Ζεμλιά αποτελούν μια περαιτέρω συνέχεια της οροσειράς προς τα βόρεια στον Αρκτικό ωκεανό.

Τα βουνά βρίσκονται εντός της γεωγραφικής περιοχής Ουράλ και αλληλεπικαλύπτονται σημαντικά με το Ουραλικό Ομοσπονδιακό Διαμέρισμα και την οικονομική περιοχή του Ουράλ. Έχουν πλούσιους πόρους, όπως μεταλλεύματα μετάλλων, άνθρακα και πολύτιμους και ημιπολύτιμους λίθους. Από τον 18ο αιώνα τα βουνά έχουν συμβάλει σημαντικά στον τομέα των ορυκτών της ρωσικής οικονομίας.

Ετυμολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όπως επιβεβαιώνεται από τον Ζίγκισμουντ φον Χέρμπενσταϊν, τον 16ο αιώνα οι Ρώσοι ονόμαζαν τα Ουράλια Όρη με μια ποικιλία ονομάτων που προέρχονταν από τις ρωσικές λέξεις πέτρα και ζώνη. Το σύγχρονο ρωσικό όνομα για τα Ουράλια (Урал, Ural), που εμφανίστηκε για πρώτη φορά τον 16ο - 17ο αιώνα όταν η ρωσική κατάκτηση της Σιβηρίας ήταν στην ηρωική φάση της, εφαρμόστηκε αρχικά για το νότιο τμήμα της και σταδιακά επικράτησε ως το όνομα ολόκληρης της οροσειράς κατά τον 18ο αιώνα. Μπορεί να προέρχεται είτε από την τουρκική «πέτρινη ζώνη»[2] (Γλώσσα Μπασκίρ, όπου χρησιμοποιείται το ίδιο όνομα για την οροσειρά), είτε από την Ομπ-ουγγρική γλώσσα.[3] Από τον 13ο αιώνα, στο Μπασκορτοστάν υπάρχει ένας θρύλος για έναν ήρωα που ονομαζόταν Ουράλ, ο οποίος θυσίασε τη ζωή του για χάρη του λαού του, και στη συνέχεια έριξε πέτρινο σωρό πάνω από τον τάφο του, ο οποίος αργότερα μετατράπηκε στα Ουράλια Όρη.[4][5][6] Ένα άλλο ενδεχόμενο είναι η Μπασκίρ λέξη "үр" «υψόμετρο, ορεινό» και το Μάνσι "ур ала" «κορυφή βουνού, κορυφή του βουνού».[7] Ο Βασίλι Τατίστσεβ πιστεύει ότι αυτό το τοπωνύμιο σημαίνει «ζώνη» και συνδέεται με το τουρκικό ρήμα "οραλού" «ζώνη».[7] Ο Ι.Γ. Ντομπροντόμοφ προτείνει μια μετάπτωση από το Αράλη στο Ουράλια που εξηγείται βάσει των αρχαίων βουλγαροτσουβασικών διαλέκτων. Ο γεωγράφος Ε.Β. Χωκς πιστεύει ότι το όνομα μας πηγαίνει πίσω στη λαογραφική ιστορία των Μπασκίρ για τον ήρωα Ουράλ.[7] Άλλο ενδεχόμενο είναι επίσης ο γεωγραφικός όρος «βουνό» της γλώσσας Εβένκι.[7] Φιννοούγγροι μελετητές θεωρούν ότι το Ουράλ προέρχεται από τη λέξη των Οστιάκ "ουρρ" που σημαίνει «αλυσίδα βουνών».[8] Τουρκολόγοι, από την άλλη πλευρά, υποστηρίζουν τον ισχυρισμό τους ότι "ουράλ" στα Ταταρικά σημαίνει «ζώνη», και υπενθυμίζουν ότι ένα παλαιότερο όνομα για την οροσειρά ήταν το «πέτρινη ζώνη».[9]

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι έμποροι της Μέσης Ανατολής εμπορεύονταν με τους Μπασκίρ και άλλους ανθρώπους που ζούσαν στις δυτικές πλαγιές των Ουραλίων μέχρι βορειότερα ως το Μεγάλο Περμ, αφού τουλάχιστον οι μεσαιωνικοί γεωγράφοι του 10ου αιώνα γνώριζαν την ύπαρξη της οροσειράς στο σύνολό της, ότι απλωνόταν μέχρι τον Αρκτικό ωκεανό στα βόρεια. Η πρώτη ρωσική αναφορά των βουνών στα ανατολικά της πεδιάδας της Ανατολικής Ευρώπης προέρχεται από το Πρώτο Χρονικό, όπου περιγράφει την εκστρατεία Νοβογκόριων στις άνω περιοχές του Πετσόρα το 1096. Κατά τους επόμενους αιώνες οι Νοβογκόριοι ασχολούνται με το εμπόριο γούνας με ντόπιους πληθυσμούς και έπαιρναν φόρο υποτελείας από τη Γιούγκρα και το Μεγάλο Περμ, και επεκτείνονταν σιγά σιγά προς τα νότια. Οι ποταμοί Τσουσοβάγια και Μπελάγια αναφέρονται για πρώτη φορά στα χρονικά του 1396 και του 1468, αντίστοιχα. Το 1430, η πόλη του Σολικάμσκ ιδρύθηκε στον Κάμα στους πρόποδες των Ουραλίων. Ο Ιβάν Γ΄ της Μόσχας κατέλαβε το Περμ, τον Πετσόρα και τη Γιούγκρα από την παρακμάζουσα Δημοκρατία του Νόβγκοροντ το 1472. Με τις επιδρομές του 1483 και του 1499–1500 στα Ουράλια, η Μόσχα κατάφερε να υποτάξει πλήρως τη Γιούγκρα.

Ένα κομμάτι από τον χάρτη του Ζίγκισμουντ φον Χέρμπενσταϊν

Ωστόσο, περίπου εκείνη την εποχή στις αρχές του 16ου αιώνα, ο Πολωνός γεωγράφος, Μάτσιεϊ Μιεχοβίτα, στο Tractatus de duabus Sarmatiis (1517) ισχυρίστηκε ότι δεν υπήρχαν καθόλου βουνά στην Ανατολική Ευρώπη, αμφισβητώντας την άποψη ορισμένων συγγραφέων της Κλασικής αρχαιότητας, δημοφιλής κατά την Αναγέννηση. Μόνο αφού ο Ζίγκισμουντ φον Χέρμπενσταϊν στο Notes on Muscovite Affairs (1549) ανέφερε, ακολουθώντας ρωσικές πηγές, ότι υπάρχουν βουνά πίσω από τον Πετσόρα και ταυτίζονται με τα Ριπαία Όρη και την Υπερβορεία των αρχαίων συγγραφέων, έκανε γνωστή την ύπαρξη των Ουραλίων, ή το λιγότερο το βόρειο τμήμα τους, και έτσι καθιερώθηκε με βεβαιότητα στη δυτική γεωγραφία. Τα Κεντρικά και Νότια Ουράλια Όρη ήταν ακόμη, σε μεγάλο βαθμό, άγνωστα στους Ρώσους ή Δυτικοευρωπαίους γεωγράφους.

Το Βερχοτούριε το 1910

Στη δεκαετία του 1550, αφού το Βασίλειο της Ρωσίας είχε νικήσει το Χανάτο του Καζάν προχώρησε σταδιακά στην προσάρτηση των εδαφών των Μπασκίρ, οι Ρώσοι έφτασαν τελικά στο νότιο τμήμα της οροσειράς. Το 1574 ίδρυσαν την Ουφά. Οι άνω περιοχές του Κάμα και του Τσουσοβάγια στα Κεντρικά Ουράλια, ακόμη ανεξερεύνητες, καθώς και τμήματα πέραν των Ουραλίων που εξακολουθούσαν να κατέχονται από το εχθρικό Χανάτο της Σιβηρίας, παραχωρήθηκαν στους Στρόγκανοφ με διάφορα διατάγματα του τσάρου το 1558–1574. Η γη του Στρόγκανοφ παρείχε τη βάση για την εισβολή του Γερμάκ Τιμοφέγεβιτς στη Σιβηρία. Ο Γερμάκ διέσχισε τα Ουράλια από το Τσουσοβάγια στο Ταγίλ γύρω στο 1581. Το 1597 ο δρόμος του Μπαμπίνοφ κατασκευάστηκε δια μέσου των Ουραλίων από το Σολικάμσκ προς την κοιλάδα του Τουρά, όπου ιδρύθηκε η πόλη Βερχοτούριε (Άνω Τουρά) το 1598. Τελωνείο ιδρύθηκε στο Βερχοτούριε λίγο μετά και ο δρόμος έγινε η μόνη νομική οδός μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ρωσίας και της Σιβηρίας για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το 1648 ιδρύθηκε η πόλη Κουνγκούρ στους δυτικούς πρόποδες των Κεντρικών Ουραλίων. Κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα ανακαλύφθηκαν στα Ουράλια τα πρώτα αποθέματα Σιδηρομεταλλεύματος και χαλκού, μαρμαρυγία, πολύτιμοι λίθοι και άλλα ορυκτά.

Εμφανίστηκαν χυτήρια σιδήρου και χαλκού. Πολλαπλασιάστηκαν ιδιαίτερα γρήγορα κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Πέτρου Α΄ της Ρωσίας. Το 1720–1722 ανέθεσε στον Βασίλι Τατίστσεβ να επιβλέπει και να αναπτύσσει τις εργασίες εξόρυξης και τήξης στα Ουράλια. Ο Τατίστσεβ πρότεινε ένα νέο εργοστάσιο τήξης χαλκού στο Γιεγκοσίχα, το οποίο τελικά θα γίνει ο πυρήνας της πόλης Περμ και ένα νέο εργοστάσιο τήξης σιδήρου στον ποταμό Ισέτ, το οποίο ήταν το μεγαλύτερο στον κόσμο εκείνη την εποχή και θα γίνει ο πυρήνας της πόλης του Γεκατερίνμπουργκ. Και τα δύο εργοστάσια ιδρύθηκαν στην πραγματικότητα από τον διάδοχο του Τατίστσεβ, τον Γκεόργκ Βίλχεμ ντε Τζενίν, το 1723. Ο Τατίστσεβ επέστρεψε στα Ουράλια με εντολή της αυτοκράτειρας Άννας για να διαδεχθεί τον Τζενίν το 1734–1737. Η μεταφορά της παραγωγής των εργοστασίων τήξης στις αγορές της Ευρωπαϊκής Ρωσίας απαιτούσε την κατασκευή του Δρόμου της Σιβηρίας από το Γεκατερίνμπουργκ κατά μήκος των Ουραλίων προς το Κουνγκούρ, το Γιεγκοσίχα και στη Μόσχα. Ολοκληρώθηκε το 1763 και κατέστησε τον δρόμο του Μπάμπινοφ παρωχημένο. Το 1745 χρυσός ανακαλύφθηκε στα Ουράλια στο Μπερεζοβσκόε και αργότερα σε άλλες θέσεις. Εξορύσσεται από το 1747.

Η πρώτη επαρκής γεωγραφική έρευνα για τα Ουράλια Όρη ολοκληρώθηκε στις αρχές του 18ου αιώνα από τον Ρώσο ιστορικό και γεωγράφο Βασίλι Τατίστσεβ υπό τις διαταγές του Πέτρου Α΄. Νωρίτερα, τον 17ο αιώνα, βρέθηκαν πλούσια κοιτάσματα μεταλλεύματος στα βουνά και η συστηματική εξόρυξή τους ξεκίνησε στις αρχές του 18ου αιώνα, μετατρέποντας τελικά την περιοχή στη μεγαλύτερη βάση ορυκτών της Ρωσίας.[1][4]

Μία από τις πρώτες επιστημονικές περιγραφές των βουνών δημοσιεύθηκε το 1770–71. Τον επόμενο αιώνα, η περιοχή μελετήθηκε από επιστήμονες από διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας (γεωλόγος Αλεξάντερ Καρπίνσκι, βοτανολόγος Πορφίρι Κριλόφ και ζωολόγος Λεονίντ Σαμπανέφ), του Ηνωμένου Βασιλείου (γεωλόγος Ρόντερικ Μάρκισον), της Γαλλίας (παλαιοντολόγος Έντουαρντ ντε Βερνέιλ) και της Γερμανίας (φυσιοδίφης Αλεξάντερ φον Χούμπολτ, γεωλόγος Αλεξάντερ φον Κέιζερλινγκ).[1][10] Το 1845, ο Μάρκισον, ο οποίος σύμφωνα με την Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα «συνέταξε τον πρώτο γεωλογικό χάρτη των Ουραλίων το 1841»,[1] δημοσίευσε το «Η Γεωλογία της Ρωσίας στην Ευρώπη και τα Ουράλια Όρη» (The Geology of Russia in Europe and the Ural Mountains) με τους ντε Βερνέιλ και Κέιζερλινγκ.[10][11]

Ο πρώτος σιδηρόδρομος δια μέσου των Ουραλίων είχε κατασκευαστεί μέχρι το 1878 και συνέδεε το Περμ με το Γεκατερίνμπουργκ μέσω των Τσουσοβόι, Κούσβα και Νίζνι Ταγκίλ. Το 1890, ένας σιδηρόδρομος συνέδεσε την Ουφά και το Τσελιάμπινσκ μέσω του Ζλατοούστ. Το 1896 το τμήμα αυτό έγινε μέρος του Υπερσιβηρικού σιδηροδρόμου. Το 1909 ένας ακόμη σιδηρόδρομος συνέδεσε το Περμ με το Γεκατερίνμπουργκ μέσω του Κουνγκούρ και αντικατέστησε τελικά το τμήμα Ουφά - Τσελιάμπινσκ ως τον κύριο τμήμα του Υπερσιβηρικού σιδηροδρόμου.

Η υψηλότερη κορυφή των Ουραλίων, το όρος Ναρόντναγια, (υψόμετρο 1.895 μ.) προσδιορίστηκε το 1927.[12]

Δασώδες τμήμα των Ουραλίων

Κατά τη διάρκεια της σοβιετικής εκβιομηχάνισης τη δεκαετία του 1930, η πόλη Μαγκνιτογκόρσκ ιδρύθηκε στα νοτιοανατολικά Ουράλια ως κέντρο χύτευσης σιδήρου και χάλυβα. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής εισβολής στη Σοβιετική Ένωση το 1941-1942, τα Ουράλια ήταν βασικό στοιχείο στον ναζιστικό σχεδιασμό για τα εδάφη που έπρεπε να κατακτήσουν στην ΕΣΣΔ. Αντιμέτωπη με την απειλή κατοχής σημαντικού μέρους των σοβιετικών εδαφών από τον εχθρό, η κυβέρνηση εκκένωσε πολλές από τις βιομηχανικές επιχειρήσεις της Ευρωπαϊκής Ρωσίας και της Ουκρανίας στους ανατολικούς πρόποδες των Ουραλίων, που θεωρούνταν ασφαλές μέρος μακριά από τους γερμανικούς βομβαρδισμούς και τα γερμανικά στρατεύματα. Μετά τον πόλεμο, το 1947-1948, ο σιδηρόδρομος Τσουμ - Λαμπιτνάνγκι, χτισμένος με την καταναγκαστική εργασία των κρατουμένων Γκουλάγκ, διέσχισε τα Αρκτικά Ουράλια.

Το Μαγιάκ, 150 χλμ. νοτιοανατολικά του Γεκατερίνμπουργκ, κοντά στην πόλη Κιστίμ, ήταν το κέντρο της σοβιετικής πυρηνικής βιομηχανίας[1][13][14][15] και τοποθεσία της καταστροφής του Κιστίμ.[14][16]

Γεωγραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χάρτης που δείχνει τα Ουράλια Όρη

Τα Ουράλια Όρη εκτείνονται περίπου 2.500 χλμ. από τη Θάλασσα του Κάρα μέχρι την Καζακική Στέπα κατά μήκος των συνόρων του Καζακστάν. Το νησί Βαϊγκάτς και τα νησιά Νόβαγια Ζεμλιά αποτελούν μια περαιτέρω συνέχεια της οροσειράς προς τον βορρά. Γεωγραφικά, αυτή η οροσειρά οριοθετεί το βόρειο τμήμα των συνόρων μεταξύ των ηπείρων της Ευρώπης και της Ασίας. Η υψηλότερη κορυφή του είναι το όρος Ναρόντναγια, με υψόμετρο περίπου 1.895 μέτρων.[1] Σύμφωνα με την τοπογραφία και άλλα φυσικά χαρακτηριστικά, τα Ουράλια χωρίζονται, από βορρά προς νότο, σε Αρκτικά (ή Πολικά), Υποαρκτικά, Βόρεια, Κεντρικά και Νότια Ουράλια.

Εθνικό Πάρκο Γιουγκίντ Βα

Αρκτικά Ουράλια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα Αρκτικά Ουράλια εκτείνονται για περίπου 385 χιλιόμετρα από το όρος Κωνσταντίνοφ Κάμεν στον βορρά μέχρι τον ποταμό Χούλγκα στον νότο. Καταλαμβάνουν έκταση περίπου 25.000 τ.χλμ. και έχουν έντονα διαμελισμένο ανάγλυφο. Η ψηλότερη κορυφή είναι το όρος Πάγιερ με υψόμετρο 1.499 μ. και το μέσο ύψος των Αρκτικών Ουραλίων είναι 1.000 έως 1.100 μ. Τα βουνά των Αρκτικών Ουραλίων είναι κυρίως βραχώδη με αιχμηρές κορυφογραμμές, αν και υπάρχουν επίσης πεπλατυσμένες ή στρογγυλεμένες κορυφές.[1][4]

Υποαρκτικά Ουράλια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα Ουράλια Όρη το καλοκαίρι.

Τα Υποαρκτικά Ουράλια είναι ψηλότερα και έως 150 χιλιόμετρα ευρύτερα από τα Αρκτικά Ουράλια. Περιλαμβάνουν τις υψηλότερες κορυφές της περιοχής: Όρος Ναρόντναγια (1.895 μ.), Όρος Καρπίνσκι (1.878 μ.) και Μαναράγκα (1.662 μ.). Εκτείνονται για περισσότερα από 225 χλμ. νότια προς τον ποταμό Στσούγκορ. Πολλές κορυφογραμμές έχουν πριονωτό σχήμα και διαμελίζονται από κοιλάδες ποταμών. Τόσο τα Αρκτικά όσο και τα Υποαρκτικά Ουράλια είναι συνήθως αλπικά. Υπάρχουν ίχνη παγετώνα από το Πλειστόκαινο, μαζί με παγετό και εκτεταμένο σύγχρονο παγετώνα, υπάρχουν 143 παγετώνες.[1][4]

Βόρεια Ουράλια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα Βόρεια Ουράλια αποτελούνται από μια σειρά παράλληλων κορυφογραμμών ύψους έως 1.000–1.200 μ. και διαμήκων κοιλοτήτων. Είναι επιμήκεις από βορρά προς νότο και εκτείνονται για περίπου 560 χλμ. από τον ποταμό Ουσά. Οι περισσότερες από τις κορυφές είναι πεπλατυσμένες, αλλά αυτές των ψηλότερων βουνών, όπως το Τελποσίζ, 1.617 μ. και το Κονζακόφσκι Κάμεν, 1.569 μ. έχουν διαμελισμένη τοπογραφία. Οι έντονες καιρικές συνθήκες έχουν δημιουργήσει τεράστιες εκτάσεις διαβρωμένης πέτρας στις πλαγιές των βουνών και κορυφές στις βόρειες περιοχές.[1][4]

Κεντρικά Ουράλια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα Κεντρικά Ουράλια είναι το χαμηλότερο τμήμα των Ουραλίων, με ομαλές κορυφές βουνών, με το υψηλότερο όρος να έχει υψόμετρο 994 μέτρα (Μπασέγκι). Εκτείνονται νότια από τον ποταμό Ουφά.[4]

Νότια Ουράλια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ανάγλυφο των Νότιων Ουραλίων είναι πιο περίπλοκο, με πολλές κοιλάδες και παράλληλες κορυφογραμμές κατευθυνόμενες νοτιοδυτικά και μεσημβρινά. Τα Νότια Ουράλια περιλαμβάνουν τα βουνά Ιλμένσκι που χωρίζονται από τις κύριες κορυφογραμμές με τον ποταμό Μιάς. Το μέγιστο ύψος είναι 1.640 μ. (Όρος Γιαμαντάου) και το πλάτος φτάνει τα 250 χλμ. Άλλες αξιοσημείωτες κορυφές βρίσκονται κατά μήκος της κορυφογραμμής της οροσειράς Ιρεμέλ (Μπολσόι Ιρεμέλ και Μάλι Ιρεμέλ). Τα νότια Ουράλια εκτείνονται περίπου 550 χιλιόμετρα μέχρι την απότομη δυτική στροφή του ποταμού Ουράλη και καταλήγουν στους μεγάλους λόφους του Μουγκοντζάρ.[1]

Σχηματισμός βουνού κοντά στο Σαρανπαούλ, Υποαρκτικά Ουράλια Βράχια σε ένα ποτάμι, Υποαρκτικά Ουράλια Όρος Μπολσόι Ιρεμέλ Η είσοδος του σπηλαίου Ιγκνατιέφσκαγια, Νότια Ουράλια

Γεωλογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ένα ορυχείο στα Ουράλια Όρη, πρώιμη έγχρωμη φωτογραφία από τον Σεργκέι Προκουντίν-Γκόρσκι, 1910

Τα Ουράλια είναι από τις παλαιότερες υπάρχουσες οροσειρές στον κόσμο. Με ηλικία 250 έως 300 εκατομμυρίων ετών, το υψόμετρο των βουνών είναι ασυνήθιστα υψηλό. Σχηματίστηκαν κατά τη διάρκεια της Ουραλικής ορογένεσης, λόγω της ηπειρωτικής σύγκρουσης του ανατολικού άκρου της ηπείρου Λαυρασίας με τη νέα και ρεολογικά αδύναμη ήπειρο Καζακστανία, η οποία τώρα βρίσκεται κάτω από μεγάλο μέρος του Καζακστάν και της Δυτικής Σιβηρίας, δυτικά του ποταμού Ιρτίς. Η σύγκρουση διήρκεσε σχεδόν 90 εκατομμύρια χρόνια, τέλη Λιθανθρακοφόρου - αρχές Τριαδικής.[17][18][19][20] Σε αντίθεση με άλλες μεγάλες ορογενέσεις του Παλαιοζωικού αιώνα (Απαλάχια Όρη, Καληδόνια ορογένεση, Βαρίσκια ορογένεση), τα Ουράλια δεν έχουν υποστεί μετα-ορογενή εκτεταμένη κατάρρευση και είναι ασυνήθιστα καλά διατηρημένα για την ηλικία τους, επικαλυμμένα από ένα είδος φλοιού.[21][22] Ανατολικά και νότια των Ουραλίων μεγάλο μέρος της ορογένεσης είναι θαμμένο κάτω από αργότερα μεσοζωικά και καινοζωικά ιζήματα.[17] Η παρακείμενη κορυφογραμμή Παί-Χοί στα βόρεια και τα νησιά Νόβαγια Ζεμλιά δεν αποτελούν μέρος της Ουραλικής ορογένεσης και σχηματίστηκαν αργότερα.

Πολλοί παραμορφωμένοι και σχηματισμένοι βράχοι, κυρίως του παλαιοζωικού αιώνα, εμφανίζονται στα Ουράλια. Τα ιζηματογενή και ηφαιστειακά στρώματα έχουν πτυχές και ρήγματα. Τα ιζήματα στα δυτικά των Ουραλίων σχηματίστηκαν από ασβεστόλιθο, πέτρωμα δολομίτη και ψαμμίτη που απέμειναν από τις αρχαίες ρηχές θάλασσες. Στην ανατολική πλευρά κυριαρχεί ο βασάλτης.[4]

Δασώδες τμήμα των Ουραλίων τον χειμώνα

Η δυτική πλαγιά των Ουραλίων έχει κυρίως καρστ τοπογραφία, ειδικά στη λεκάνη του ποταμού Σίλβα, που είναι παραπόταμος του Τσουσοβάγια. Αποτελείται από σοβαρά διαβρωμένα ιζηματογενή πετρώματα (ψαμμίτες και ασβεστόλιθους) ηλικίας περίπου 350 εκατομμυρίων ετών. Υπάρχουν πολλά σπήλαια, δολίνες και υπόγεια ρέματα. Η τοπογραφία του καρστ είναι λιγότερο αναπτυγμένη στις ανατολικές πλαγιές. Οι ανατολικές πλαγιές είναι σχετικά επίπεδες, με μερικούς λόφους και βραχώδεις προεξοχές και περιέχουν εναλλασσόμενα ηφαιστειακά και ιζηματογενή στρώματα που χρονολογούνται στο μέσο παλαιοζωικό αιώνα.[4] Τα περισσότερα ψηλά βουνά αποτελούνται από ανθεκτικούς στις καιρικές συνθήκες, βράχους, όπως χαλαζίτη, σχιστόλιθο και γάββρο ηλικίας 570 έως 395 εκατομμυρίων ετών. Οι κοιλάδες των ποταμών είναι από ασβεστόλιθο.[1]

Τα Ουράλια Όρη περιέχουν περίπου 48 είδη πολύτιμων μεταλλευμάτων και πολύτιμων ορυκτών. Οι ανατολικές πλαγιές είναι πλούσιες σε χαλκοπυρίτη, οξείδια του νικελίου, χρυσό, λευκόχρυσο, μεταλλεύματα χρωμίτη και μαγνητίτη, καθώς και σε γαιάνθρακα (Όμπλαστ του Τσελιάμπινσκ), βωξίτη, τάλκη και άργιλο. Οι δυτικές πλαγιές έχουν αποθέματα άνθρακα, πετρελαίου, φυσικού αερίου (περιοχές Ισιμπάι και Κρασνοκάμσκ) και άλατα καλίου. Και οι δύο πλαγιές είναι πλούσιες σε λιθάνθρακα και λιγνίτη και η μεγαλύτερη εναπόθεση λιθάνθρακα βρίσκεται στον βορρά (πεδίο Πετσόρα). Τα κύρια ορυκτά των Ουραλίων είναι πολύτιμοι και ημιπολύτιμοι λίθοι, όπως σμαράγδι, αμέθυστος, βήρυλλος, ίασπις, ροδονίτης, μαλαχίτης και διαμάντι. Ορισμένες από τις εναποθέσεις, όπως τα μεταλλεύματα μαγνητίτη στο Μαγκνιτογκόρσκ, έχουν ήδη σχεδόν εξαντληθεί.[1][4]

Ορυκτά από τα Ουράλια Όρη
Ανδραδίτης Βήρυλλος Λευκόχρυσος Χαλαζίας

Κλίμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κλίμα των Ουραλίων είναι ηπειρωτικό. Οι κορυφογραμμές των βουνών, επιμήκεις από βορρά προς νότο, απορροφούν αποτελεσματικά το φως του ήλιου αυξάνοντας έτσι τη θερμοκρασία. Οι περιοχές δυτικά των Ουραλίων είναι 1-2 °C πιο ζεστές τον χειμώνα από τις ανατολικές περιοχές, διότι οι πρώτες θερμαίνονται από ανέμους του Ατλαντικού, ενώ οι ανατολικές πλαγιές ψύχονται από τις αέριες μάζες της Σιβηρίας. Οι μέσες θερμοκρασίες του Ιανουαρίου αυξάνονται στις δυτικές περιοχές από -20 °C στα Αρκτικά Ουράλια σε 15 °C στα Νότια Ουράλια και οι αντίστοιχες θερμοκρασίες τον Ιούλιο είναι 10 °C και 20 °C. Οι δυτικές περιοχές δέχονται επίσης περισσότερες βροχοπτώσεις από τις ανατολικές κατά 150–300 χιλιοστά ανά έτος. Αυτό συμβαίνει επειδή τα βουνά παγιδεύουν σύννεφα από τον Ατλαντικό ωκεανό. Η υψηλότερη βροχόπτωση, περίπου 1.000 χιλιοστά, είναι στα Βόρεια Ουράλια με χιόνι έως 1.000 εκατοστά. Οι ανατολικές περιοχές δέχονται από 500–600 χιλιοστά στον βορρά έως 300–400 χιλιοστά στον νότο. Η μέγιστη βροχόπτωση εμφανίζεται το καλοκαίρι, ο χειμώνας είναι ξηρός λόγω του Σιβηρικού αντικυκλώνα.[1][4]

Λαογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα Ουράλια θεωρήθηκαν από τους Ρώσους ως «ένα κουτί θησαυρού» ορυκτών πόρων, και αποτέλεσαν τη βάση για την εκτεταμένη βιομηχανική τους ανάπτυξη. Εκτός από τον σίδηρο και τον χαλκό, τα Ουράλια ήταν πηγή χρυσού, μαλαχίτη, αλεξανδρίτη και άλλων πολύτιμων λίθων, όπως αυτά που χρησιμοποιούνταν από τον κοσμηματοποιό Φαμπερζέ. Οι Ντμίτρι Μαμιν-Σιμπιριάκ (1852–1912) Πάβελ Μπαζόφ (1879–1950), καθώς και οι Αλεξέι Ιβάνοφ και Όλγα Σλάβνικοβα, μετασοβιετικοί συγγραφείς, έχουν γράψει για την περιοχή.[23] Το 1939, ο Ρώσος συγγραφέας και λαογράφος Πάβελ Μπαζόφ δημοσίευσε «Το Κουτί από μαλαχίτη», μια συλλογή λαϊκών παραμυθιών και ιστοριών των Ουραλίων.[24]

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 Ural Mountains, Encyclopædia Britannica on-line
  2. ↑ Koryakova, Ludmila· Epimakhov, Andrey (2014). The Urals and Western Siberia in the Bronze and Iron Ages. Cambridge University Press. σελ. 338. ISBN 978-1-139-46165-8. 
  3. ↑ Фасмер, Макс. Этимологический словарь русского языка
  4. ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 «Урал (географич.) (Ural (geographical))». Great Soviet Encyclopedia. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2020. 
  5. ↑ *Koriakova, Ludmila· Epimakhov, Andrei (2007). The Urals and Western Siberia in the Bronze and Iron Ages. Cambridge University Press. σελ. 338. ISBN 978-0-521-82928-1. 
  6. ↑ Ural, toponym Chlyabinsk Encyclopedia (in Russian)
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 What is the Urals? Αρχειοθετήθηκε 17 August 2018 στο Wayback Machine. survinat.com (30 October 2014)
  8. ↑ Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Ural Mountains". Encyclopædia Britannica. Vol. 27 (11th ed.). Cambridge University Press. p. 787.
  9. ↑ Dukes, Paul (2015). A History of the Urals: Russia's Crucible from Early Empire to the Post-Soviet Era. Bloomsbury Publishing. σελ. 5. ISBN 978-1-4725-7379-7. 
  10. ↑ 10,0 10,1 Geological Society of London (1894). The Quarterly journal of the Geological Society of London. The Society. σελ. 53. 
  11. ↑ cf. Murchison, Roderick Impey· de Verneuil, Edouard· Keyserling, Alexander (1845). The Geology of Russia in Europe and the Ural Mountains. John Murray. 
  12. ↑ welcome-ural.ru
  13. ↑ Podvig, Pavel· Bukharin, Oleg· von Hippel, Frank (2004). Russian Strategic Nuclear Forces. MIT Press. σελ. 70. ISBN 978-0-262-66181-2. 
  14. ↑ 14,0 14,1 Paine, Christopher (22 July 1989). «Military reactors go on show to American visitors». New Scientist. https://books.google.com/books?id=TYqTls5lnGYC&q=Chelyabinsk-40+plutonium&pg=PA22. Ανακτήθηκε στις 8 July 2010. [νεκρός σύνδεσμος]
  15. ↑ American Chemical Society (2006). Chemistry in the Community: ChemCom. Macmillan. σελ. 499. ISBN 978-0-7167-8919-2. 
  16. ↑ «Bulletin of the Atomic Scientists». Bulletin of the Atomic Scientists : Science and Public Affairs (Educational Foundation for Nuclear Science, Inc.): 25. May 1991. ISSN 0096-3402. https://books.google.com/books?id=tAwAAAAAMBAJ&pg=PA25. 
  17. ↑ 17,0 17,1 Brown, D. and Echtler, H. (2005). «The Urals». Στο: Selley, R. C.; Cocks, L. R. M. and Plimer, I. R. Encyclopedia of Geology. Vol. 2. Elsevier. σελίδες 86–95. ISBN 978-0126363807. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  18. ↑ Cocks, L. R. M. and Torsvik, T. H. (2006). «European geography in a global context from the Vendian to the end of the Palaeozoic». Στο: Gee, D. G. and Stephenson, R. A. European Lithosphere Dynamics (PDF). 32. Geological Society of London. σελίδες 83–95. ISBN 978-1862392120. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 31 Ιουλίου 2009. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  19. ↑ Puchkov, V. N. (2009). «The evolution of the Uralian orogen». Geological Society, London, Special Publications 327: 161–195. doi:10.1144/SP327.9. https://www.researchgate.net/publication/249552596. 
  20. ↑ Brown, D.; Juhlin, C.; Ayala, C.; Tryggvason, A.; Bea, F.; Alvarez-Marron, J.; Carbonell, R.; Seward, D. και άλλοι. (2008). «Mountain building processes during continent–continent collision in the Uralides». Earth-Science Reviews 89 (3–4): 177. doi:10.1016/j.earscirev.2008.05.001. https://www.researchgate.net/publication/236880030. 
  21. ↑ Leech, M. L. (2001). «Arrested orogenic development: Eclogitization, delamination, and tectonic collapse». Earth and Planetary Science Letters 185 (1–2): 149–159. doi:10.1016/S0012-821X(00)00374-5. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2021-04-23. https://web.archive.org/web/20210423101950/http://online.sfsu.edu/leech/papers/Leech2001.pdf. Ανακτήθηκε στις 2021-03-13. 
  22. ↑ Scarrow, J. H.; Ayala, C.; Kimbell, G. S. (2002). «Insights into orogenesis: Getting to the root of a continent-ocean-continent collision, Southern Urals, Russia». Journal of the Geological Society 159 (6): 659. doi:10.1144/0016-764901-147. http://hera.ugr.es/doi/15084310.pdf. 
  23. ↑ Givental, E. (2013). «Three Hundred Years of Glory and Gloom: The Urals Region of Russia in Art and Reality». SAGE Open 3 (2): 215824401348665. doi:10.1177/2158244013486657. 
  24. ↑ . «books.google.gr/books/about/Malachite_Casket». 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ουράλια_Όρη&oldid=10698157"