Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ρεπουμπλικανική Αριστερά της Καταλονίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ρεπουμπλικανική Αριστερά της Καταλονίας
Esquerra Republicana de Catalunya
ΠρόεδροςΟριόλ Ζουνκέρας
ΑντιπρόεδροςΠερ Αραγονές
Γενικός ΓραμματέαςΜάρτα Ροβίρα
Ίδρυση19 Μαρτίου 1931
ΈδραC/Calàbria, 166, 08015 Βαρκελώνη, Καταλονία, Ισπανία
ΙδεολογίαΚαταλανισμός (ανεξ.)
Αριστερός εθνικισμός
Σοσιαλδημοκρατία
Δημοκρατικός σοσιαλισμός
Αντι-μοναρχισμός
Πολιτικό φάσμαΑριστερά
Εθνική προσχώρησηΜαζί για το Ναι
Ευρωπαϊκή προσχώρησηΕυρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία
Ομάδα Ευρωπαϊκού ΚοινοβουλίουΟι Πράσινοι-Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία
Ιστότοπος
http://www.esquerra.cat/
Πολιτικό σύστημα στην Ισπανια
Πολιτικά κόμματα
Εκλογές
Πολιτικό σύστημα στην Καταλονία
Πολιτικά κόμματα
Εκλογές

Η Ρεπουμπλικανική Αριστερά της Καταλονίας (κατ. Esquerra Republicana de Catalunya) είναι ένα προοδευτικό σοσιαλδημοκρατικό καταλανιστικό πολιτικό κόμμα της Καταλονίας.[1] Το κόμμα προάγει την καταλανική ανεξαρτησία, καθώς και την ανεξαρτησία των Καταλανικών Χωρών. Το ομόλογό του κόμμα Οξιτανική Ρεπουμπλικανική Αριστερά, που ιδρύθηκε το 2008, δραστηριοποιείται στην Κοιλάδα του Αράν.

Από το 2011 πρόεδρος του κόμματος είναι ο Οριόλ Ζουνκέρας και γενική γραμματέας η Μάρτα Ροβίρα.

Η Ρεπουμπλικανική Αριστερά της Καταλονίας είναι αποκλειστικά καταλανικό κόμμα που περιορίζει την δράση του στις καταλανόφωνες περιοχές και δεν διατηρεί πολιτικές σχέσεις με ισπανικά κόμματα. Θεωρεί ότι το καταλανικό έθνος, από τη στιγμή που τον 19ο αιώνα το ισπανικό κράτος ξεκίνησε την διαδικασία εξέλιξής του σε έθνος-κράτος, κινδυνεύει με εξαφάνιση.[2] Θεωρεί ότι οι Καταλανικές Χώρες είναι ένα ευρωπαϊκό έθνος δίχως κράτος[3] με διαχρονικά πλήρως διαφορετικές κοινωνικές και οικονομικές δομές από την Ισπανία που παραδοσιακά διακρίνετο από μεγαλύτερη παραγωγικότητα.[4] Η ανεξαρτητοποίηση είναι επιθυμητή και για το ευρύτερο εθνικό πλαίσιο των Καταλανικών Χωρών μόνο όμως αφότου πεισθούν οι κάτοικοί τους για την ακολούθηση αυτής της εναλλακτικής.[5]

Οι απαρχές: καταλανισμός και ρεπουμπλικανισμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ρεπουμπλικανική Αριστερά της Καταλονίας προέκυψε ως αποτέλεσμα της σύγκλισης της πολιτικής και πολιτισμικής καταλανικής αναγέννησης του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα. Πολιτικά, εντοπίζει τις απαρχές της στο ρεπουμπλικανικό (δηλ. αντιμοναρχικό) ομοσπονδιακό κίνημα του 1880 και τον πολιτικό καταλανισμό της ίδιας εποχής που εκφράστηκε για πρώτη φορά με τις Βάσεις της Μανρέζα το 1892. Σταδιακά, διάφορες πολιτικές οργανώσεις της καταλανιστικής αριστεράς οδηγήθηκαν στην ίδρυση ενός κοινού κόμματος ως άμυνα στην πολιτική οπισθοδρόμηση του ισπανικού κράτους που θα ικανοποιούσε παράλληλα και τις νέες απαιτήσεις της καταλανικής κοινωνίας.[6]

Η κυριαρχία κατά την Δεύτερη Ισπανική Δημοκρατία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κόμμα ιδρύθηκε στις 19 Μαρτίου 1931 με την ένωση του Καταλανικού Κράτους του Φρανσέσκ Μασιά, του Ρεπουμπλικανικού Καταλανικού Κόμματος του Λιουίς Κονπάνς και της ομάδας Η Άποψη του Ζοάν Λιουί. Ως κύριες αξίες ορίστηκαν η υπεράσπιση της καταλανικής ταυτότητας και των δικαιωμάτων του ατόμου και η αναδιανομη του πλούτου. Στο κοινωνικό σκέλος του, υποστήριξε εργασιακά διακαιώματα όπως τον ελάχιστο μισθό, την οκτάωρη εργασία και το δικαίωμα στις διακοπές και την ασφάλιση.[7]

Υπό την ηγεσία του Φρανσέσκ Μασιά, η ΡΑΚ έλαβε τις περισσότερες ψήφους στις ισπανικές δημοτικές εκλογές του 1931, που σήμαναν τον ερχομό της Δεύτερης Ισπανικής Δημοκρατίας, όντας ο ίδιος ο Μασιά αυτός που την ανακήρυξε στη Βαρκελώνη. Βάσει της Συμφωνίας του Σαν Σεμπαστιάν μεταξύ των μελλοντικών ηγετών της Δημοκρατίας και των καταλανιστικών κομμάτων, είχε οριστεί η ανασύσταση της Ζενεραλιτάτ της Καταλονίας της οποίας πρώτος πρόεδρος ορίστηκε ο Μασιά. Το κόμμα κυριάρχησε σε όλες τις καταλανικές και ισπανικές εκλογές κατά τη διάρκεια της Δημοκρατίας. Το 1933, μετά τον θάνατο του Μασιά, νέος πρόεδρος του κόμματος και της Ζενεραλιτάτ εκλέχθηκε ο Λιουίς Κονπάνς που το επόμενο έτος ανακήρυξε αποτυχημένα την Καταλανική Δημοκρατία και φυλακίστηκε.[8] Το ίδιο έτος ιδρύθηκε η Ρεπουμπλικανική Αριστερά της Βαλενθιανικής Χώρας.

Εμφύλιος Πόλεμος, εξορία και η Μετάβαση στη Δημοκρατία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ισπανικός Εμφύλιος Πόλεμος είδε το κόμμα να διατηρεί τα ινία της κυβέρνησης στην Καταλονία, πολλάκις βέβαια σε σύγκρουση με την κεντρική ισπανική κυβέρνηση της Μαδρίτης. Η ήττα των δημοκρατικών οδήγησε στην εξορία των μισών εκ των 60.000 μελών της και στον θάνατο 17.000 εξ αυτών.[9] Ο ίδιος ο Λιουίς Κονπάνς εκτελέστηκε από τους εθνικιστές στις 15 Οκτωβρίου 1940. Η ανασύσταση του κόμματος ξεκίνησε από την Τουλούζη όταν και ορίστηκε γενικός γραμματές ο Ζοζέπ Ταραδέλιας που αντικαταστάθηκε από τον Ζοάν Σαουρέτ το 1954 όταν ο πρώτο ανέλαβε τα ηνία της εξόριστης Ζενεραλιτάτ. Στην φρανκική Ισπανία, ηγέτης της παράνομης ΡΑΚ ήταν ο Εριβέρ Μπαρέρα, που με τον ερχομό της δημοκρατίας το 1975 εκλέχθηκε πρόεδρος του κόμματος. Ως πρώτη πολιτική τοποθέτηση, υποστήριξε το όχι στο δημοψήφισμα του 1976, διότι απέκλυε μια από τις κύριες θέσεις του κόμματος, το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των λαών της Ισπανίας. Αντίθετα, υποστήριξε το Καθεστώς Αυτονομίας της Καταλονίας του 1979 παρουσιάζοντας ωστόσο ενστάσεις σχετικά με τον περιορισμό της καταλανική αυτονομίας σε μια απλή αυτοδιοίκηση.[10]

Γενικότερα, τα πρώτα χρόνια της επαναφοράς της δημοκρατίας στην Ισπανία τα έλαβε περιορισμένη εκλογικά αποτελέσματα. Από το 1992 το κόμμα ριζοσπαστικοποιήθηκε προς την κατεύθυνση της απόσχισης της Καταλονίας από την Ισπανία, ενσωματώνοντας στις τάξεις του μέλη ακραίων εθνικιστικών οργανώσεων όπως τη La Crida και την ένοπλη Ελεύθερη Πατρίδα (Terra Lliure). Στις καταλανικές εκλογές του ίδιου έτους έγινε το πρώτο αποσχιστικό κόμμα στην πολιτική ιστορία της Καταλονίας που έλαβε ευρεία εκλογική υποστήριξη με 210.000 ψήφους.[11] Με αφορμή την εκλογική του άνοδο, ανανεώθηκε ιδεολογικά, ενσωματώνοντας θέσεις υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος και της ευρωπαϊκής προοπτικής του μελλοντικού ανεξάρτητου καταλανικού κράτους. Στις Ισπανικές Εκλογές του 1993 επανέκτησε την παρουσία της στο Ισπανικό Κοινοβούλιο.[12]

Τρικομματική κυβέρνηση και απώλεια ψήφων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις καταλανικές εκλογές του 2003 η αδυναμία του προέδρου της Σύγκλισης και Ένωσης, Αρτούρ Μας να σχηματίσει κυβέρνηση οδήγησε στη Συμφωνία του Τινέλ και τη συμμετοχή της στην τρικομματική κυβέρνηση πλάι στο Κόμμα των Σοσιαλιστών της Καταλονίας και των Πρασίνων. Εν τέλει η ΡΑΚ αποχώρησε από την κυβέρνηση και από το 2006 μέχρι το 2011 το κόμμα αντιμετώπισε μια διαρκή απώλεια ψήφων που επέφερε την παραίτηση του μέχρι τότε πρόεδρου Ζοζέπ-Λιουίς Καρότ-Ροβίρα και του συνόλου της ηγεσίας του.

Η ανάκαμψη: Οριόλ Ζουνκέρας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το 2011 πρόεδρος της ΡΑΚ ορίστηκε ο Οριόλ Ζουνκέρας και γενική γραμματέας η Μάρτα Ροβίρα. Η εκλογική ανάταση του κόμματος ξεκίνησε με τις τρεις έδρες στις ισπανικές εκλογές του 2011 (όπου εκλέχθηκε μια άλλη σημαντική πολιτική φιγούρα του κόμματος, ο Αλφρέτ Μποσκ), την ανάδειξη σε δεύτερο κόμμα στις καταλανικές εκλογές του 2012 και την εκλογική νίκη (σε καταλανικό επίπεδο) στις Ευρωπαϊκές Εκλογές του 2014. Η δύναμη του κόμματος επέτρεψε στον πρόεδρό της να προωθήσει την θέση του υπέρ της διεξαγωγής δημοφηφίσματος για την ανεξαρτητοποίηση της Καταλονίας, που παρότι έλαβε την στήριξη της απόλυτης πλειοψηφίας του καταλανικού πολιτικού κόσμου απορρίφθηκε από την ισπανική κυβέρνηση με αποτέλεσμα τη διεξαγωγή ανεπίσημου δημοφηφίσματος τον Σεπτέμβριο του 2015. Στις ισπανικές εκλογές του 2016 συμμετείχε στη συμμαχία Μαζί για το Ναι σε συνεργασία με τη Δημοκρατική Σύγκλιση της Καταλονίας και άλλες καταλανιστικές οργανώσεις και εξέλεξε εννιά βουλευτές στο Ισπανικό Κοινοβούλιο, όντας αυτή η καλύτερη εκλογική της απόδοση στην ιστορία.[13]

Έδρες σε κοινοβούλια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κοινοβούλιο Έδρες
Καταλανικό Κοινοβούλιο
20 / 135
Τοπική αυτοδιοίκηση
1.377 / 9.132
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
2 / 54
Ισπανικό Κοινοβούλιο
7 / 350
Ισπανική Γερουσία
6 / 264
  1. Guibernau (2004): 89.
  2. Guibernau (2004): 88.
  3. Produccions, Tirabol. «Esquerra - Partit - Projecte Polític - El projecte per als Països Catalans». www.esquerra.cat. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουνίου 2013. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2016. 
  4. Guibernau (2004): 91.
  5. Guibernau (2004): 85.
  6. Produccions, Tirabol. «Esquerra - Partit - Història d'Esquerra». www.esquerra.cat. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2016. 
  7. Produccions, Tirabol. «Esquerra - Partit - Història d'Esquerra». www.esquerra.cat. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2016. 
  8. Produccions, Tirabol. «Esquerra - Partit - Història d'Esquerra». www.esquerra.cat. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2016. 
  9. Guibernau (2004): 86.
  10. Guibernau (2004): 93.
  11. Produccions, Tirabol. «Esquerra - Partit - Història d'Esquerra». www.esquerra.cat. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2016. 
  12. Produccions, Tirabol. «Esquerra - Partit - Història d'Esquerra». www.esquerra.cat. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2016. 
  13. Produccions, Tirabol. «Esquerra - Partit - Història d'Esquerra». www.esquerra.cat. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2016. 
  • Guibernau, Montserrat (2004), Catalan Nationalism, Francoism, transition and democracy. Routledge, Λονδίνο/Νέα Υόρκη.