Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αναγέννηση στην Πολωνία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Αναγέννηση στην Πολωνία διήρκεσε από τα τέλη του 15ου έως τα τέλη του 16ου αιώνα και θεωρείται ευρέως ότι ήταν η Χρυσή Εποχή του πολωνικού πολιτισμού. Κυβερνημένο από τον Οίκο των Γιαγκελλόνων, το Στέμμα του Βασιλείου της Πολωνίας (από το 1569 μέρος της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας ) συμμετείχε ενεργά στην ευρεία Ευρωπαϊκή Αναγέννηση. Το πολυεθνικό πολωνικό κράτος γνώρισε μια περίοδο πολιτιστικής ανάπτυξης χάρη εν μέρει σε έναν αιώνα χωρίς μεγάλους πολέμους, εκτός από τις συγκρούσεις στα αραιοκατοικημένα ανατολικά και νότια σύνορα. Η Μεταρρύθμιση εξαπλώθηκε ειρηνικά σε όλη τη χώρα (δημιουργώντας τους Πολωνούς Αδελφούς) και οι συνθήκες διαβίωσης βελτιώθηκαν, οι πόλεις αυξήθηκαν και οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων εμπλούτισαν τον πληθυσμό, ιδιαίτερα τους ευγενείς (σλάχτα), που κέρδισαν κυριαρχία στο νέο πολιτικό σύστημα της Χρυσής Ελευθερίας.

Επισκόπηση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κίνημα της Αναγέννησης, η επιρροή του οποίου ξεκίνησε στην Ιταλία, εξαπλώθηκε σε όλη την Πολωνία περίπου τον 15ο και 16ο αιώνα. Πολλοί Ιταλοί καλλιτέχνες έφτασαν στη χώρα καλωσορισμένοι από τους Πολωνούς βασιλείς, συμπεριλαμβανομένων των Φραντσέσκο Φιορεντίνο, Μπαρτολομέο Μπερέτσι, Σάντι Γκούτσι, Ματέο Γκούτσι, Μπερνάντο Μοράντο, Τζοβάνι Μπατίστα ντι Κουάντρο και άλλων, συμπεριλαμβανομένων στοχαστών και παιδαγωγών όπως ο Φιλίπο Μπουονακόρσι, έμποροι όπως η οικογένεια Μπόνερ και η οικογένεια Μοντελούπι,[1] και άλλες εξέχουσες προσωπικότητες που μετανάστευσαν στην Πολωνία από τα τέλη του 15ου αιώνα σε αναζήτηση νέων ευκαιριών. Οι περισσότεροι από αυτούς εγκαταστάθηκαν στην Κρακοβία, την πολωνική πρωτεύουσα μέχρι το 1611.

Ο Γιαν Κοχανόφσκι, ποιητής και πεζογράφος, με την αγαπημένη του κόρη

Οι αναγεννησιακές αξίες της αξιοπρέπειας του ανθρώπου και της δύναμης του λόγου του χειροκροτήθηκαν στην Πολωνία. Πολλά έργα μεταφράστηκαν στα πολωνικά και στα λατινικά από τα κλασικά λατινικά, ελληνικά και εβραϊκά, καθώς και σύγχρονες γλώσσες όπως τα ιταλικά. Η Ακαδημία της Κρακοβίας, ένα από τα παλαιότερα πανεπιστήμια στον κόσμο, απολάμβανε τη Χρυσή Εποχή της μεταξύ 1500 και 1535, με 3.215 μαθητές να αποφοιτούν την πρώτη δεκαετία του 16ου αιώνα - ρεκόρ που δεν ξεπεράστηκε μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα. Η περίοδος της Πολωνικής Αναγέννησης, που υποστήριξε τις πνευματικές αναζητήσεις, παρήγαγε πολλούς εξαιρετικούς καλλιτέχνες και επιστήμονες. Μεταξύ αυτών ήταν ο Νικόλαος Κοπέρνικος, ο οποίος στο De Revolutionibus Orbium Coelestium παρουσίασε την ηλιοκεντρική θεωρία του σύμπαντος, ο Μάτσεϊ Μιεχοβίτα, συγγραφέας του Tractatus de duabus Sarmatis, τη πιο ακριβής ενημερωμένης γεωγραφικής και εθνογραφικής καταγραφής της Ανατολικής Ευρώπης, ο Μπέρναρντ Βαπόφσκι, χαρτογράφος του οποίου οι χάρτες της περιοχής αυτής εμφανίστηκαν στη Γεωγραφική Υφήγησις του Πτολεμαίου, Μάρτσιν Κρόμερ, που στο De origine et rebus gestis Polonorum libri περιέγραψε τόσο την ιστορία όσο και τη γεωγραφία της Πολωνίας, ο Άντζεϊ Φριτς Μοντζέφσκι, φιλόσοφος που ασχολήθηκε με τη διακυβέρνηση, ο Μικόουαϊ Ρέι, που εκλαΐκευσε τη χρήση των πολωνικών στην ποίηση και ο Γιαν Κοχανόφσκι, του οποίου τα ποιήματα στα πολωνικά τον ανέβασαν στις τάξεις των πιο διακεκριμένων Πολωνών ποιητών.[2]

De Revolutionibus Orbium Coelestium του Κοπέρνικου

Οι νεαροί Πολωνοί, ειδικά γιοι ευγενών (σλάχτα), που αποφοιτούσαν από οποιοδήποτε από τα περισσότερα από 2.500 ενοριακά σχολεία, γυμνάσια και πολλές ακαδημίες (Ακαδημία της Κρακοβίας, Ακαδημία του Βίλνο, Ακαδημία Ζαμόισκι), συχνά ταξίδευαν στο εξωτερικό για να ολοκληρώσουν την εκπαίδευσή τους. Πολωνοί στοχαστές, όπως ο Άντζεϊ Φριτς Μοντζέφσκι, ο Γιοχάνες Ντάντισκους ή ο Γιαν Γουάσκι διατηρούσαν επαφές με κορυφαίους Ευρωπαίους φιλοσόφους της Αναγέννησης, όπως ο Τόμας Μορ, ο Έρασμος και ο Φίλιππος Μελάγχθων. Η Πολωνία όχι μόνο συμμετείχε στην ανταλλαγή σημαντικών πολιτιστικών και επιστημονικών ιδεών και εξελίξεων στη Δυτική Ευρώπη, αλλά επίσης διέδωσε τη δυτική κληρονομιά στα ανατολικά μεταξύ των ανατολικών σλαβικών εθνών.[3] Για παράδειγμα, τη διαδικασία τυπογραφίας, τα λατινικά και τέχνη με τη συλλαβική έκδοση στην ποίηση,[4][5] ειδικά στη Λευκορωσία και στην Ουκρανία,[6] από όπου μεταδόθηκαν στη Ρωσία (Δουκάτο της Μόσχας), η οποία άρχισε να αυξάνει τους δεσμούς της με τη δυτική Ευρώπη μετά την εισβολή των Μογγόλων στη Ρωσία.[7] Τα πρώτα τέσσερα τυπωμένα βιβλία στα κυριλλικά στον κόσμο εκδόθηκαν στην Κρακοβία, το 1491, από τον τυπογράφο Σφάιπολτ Φίολ.

Ο Βασιλιάς Σιγισμούνδος Α΄ και ο Επίσκοπος Πιοτρ Τομίτσκι γονατισμένοι ενώπιον του Αγίου Στανίσλαου, ένα φύλλο από το Ώρες του Σιγισμούνδου Α΄ του Στανίσουαφ Σαμοστσέλνικ, 1535

Τέχνη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα κίνητρα για την ανάπτυξη της τέχνης και της αρχιτεκτονικής ήταν πολλά. Ο Βασιλιάς Σιγισμούνδος Α΄ της Πολωνίας, που ανέβηκε στο θρόνο το 1507, ήταν χορηγός πολλών καλλιτεχνών και ξεκίνησε ένα μεγάλο έργο - υπό τον Φλωρεντίνο αρχιτέκτονα Μπαρτολομέο Μπερέτσι - για την ανακατασκευή της αρχαίας κατοικίας των Πολωνών βασιλιάδων, του Κάστρου Βάβελ, σε μοντέρνα Αναγεννησιακή κατοικία. Ο ζήλος του Σιγισμούνδου για την Αναγέννηση δεν ανταγωνιζόταν μόνο από το γιο του, Σιγισμούνδο Β΄ Αύγουστο, αλλά από πολλούς πλούσιους ευγενείς που ήθελαν επίσης να επιδείξουν τον πλούτο, την επιρροή και την πολιτιστική τους επινόηση. Το 1578, ο Καγκελάριος Γιαν Ζαμόισκι ξεκίνησε την κατασκευή της ιδανικής αναγεννησιακής πόλης, χορηγώντας τη δημιουργία του Ζάμοστς (μια πόλη που πήρε το όνομά του), η οποία σύντομα έγινε μια σημαντική διοικητική, εμπορική και εκπαιδευτική πόλη της Αναγέννησης της Πολωνίας. Δύο μεγαλύτερες σύγχρονες πόλεις της Πολωνίας - η Κρακοβία (που προσέλκυσε πολλούς Ιταλούς αρχιτέκτονες) και το Ντάντσιχ (που προσέλκυσε κυρίως αρχιτέκτονες από τη Γερμανία και την Ολλανδία) - πιθανότατα κέρδισαν τα περισσότερα στην εποχή, αλλά πολλές άλλες πόλεις είδαν επίσης νέες αναγεννησιακές κατασκευές.

Η ζωγραφική της Αναγέννησης εισήχθη στην Πολωνία από πολλούς μετανάστες καλλιτέχνες, όπως ο Λούκας Κράναχ, ο Χανς Ντύρερ και ο Χανς φον Κούλμπαχ, και ασκήθηκε από Πολωνούς ζωγράφους όπως ο Μάρτσιν Κόμπερ (αυλικός ζωγράφος του Βασιλιά Στέφαν Μπάτορυ). Τα έργα των προσωπογραφιών δημιούργησαν μια εντυπωσιακή έκθεση, ιδιαίτερα αντιπροσωπευτική εκείνων που είχαν την πολυτέλεια να απαθανατιστούν σε αυτές.

Πορτρέτο της Βασίλισσας Άννα Γιαγκελλόνων της Πολωνίας από τον Μάρτιν Κόμπερ, 1576

Το κέντρο του μουσικού πολιτισμού ήταν η βασιλική κατοικία στην Κρακοβία, όπου η βασιλική αυλή καλωσόριζε πολλούς ξένους και ντόπιους ερμηνευτές. Τα πιο σημαντικά έργα της Αναγέννησης στην Πολωνία περιλαμβάνουν συνθέσεις, συνήθως για λάουτο και όργανα, φωνητικά και όργανα, από χορούς, μέσω πολυφωνικής μουσικής, μέχρι θρησκευτικά ορατόρια και λειτοργίες. Το 1540, κυκλοφόρησε από τον Γιαν του Λούμπλιν το Tablature, στο οποίο συγκέντρωσε τα πιο γνωστά ευρωπαϊκά κομμάτια οργάνων. Ο Νικολάους Κρακοβιένσις (Μικοουάι της Κρακοβίας) συνέθεσε πολλές λειτουργίες, μοτέτα, τραγούδια, χορούς και πρελούδια. Ο Μικόουαϊ Γκομούουκα ήταν ο συγγραφέας της μουσικής ερμηνείας των ποιημάτων του Κοχανόφσκι (Μελωδίες για Πολωνό ψάλτη). Ο πιο διάσημος Πολωνός συνθέτης ήταν ο Βάτσουαφ του Σαμοτούουι, αναγνωρισμένος ως ένας από τους εξαιρετικούς συνθέτες της Αναγέννησης.

Αξιοσημείωτοι Πολωνοί καλλιτέχνες της Αναγέννησης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τάφοι των τελευταίων Γιαγκελλόνων στο Παρεκκλήσι του Σιγισμούνδου, που χαιρετίστηκαν ως «το πιο όμορφο παράδειγμα της Αναγέννησης της Τοσκάνης βόρεια των Άλπεων».[8][9]

Ανάμεσα στους πιο γνωστούς συγγραφείς και καλλιτέχνες της Πολωνικής Αναγέννησης, των οποίων τα επιτεύγματα έχουν γίνει σημαντικό μέρος του πολωνικού προγράμματος σπουδών είναι οι ποιητές Μικόουαϊ Ρέι, Γιαν Κοχανόφσκι, Σίμον Σιμονόβιτς, Μικόουαϊ Σενπ Σαζίνσκι, Άντζεϊ Κσίτσκι και Γιοχάνες Ντάντισκους, ο συγγραφέας Γούκας Γκουρνίτσκι, ο συνθέτης Βάτσουαφ του Σαμοτούουι, ο συνθέτης και τραγουδιστής Μικόουαϊ Γκομούουκα, ο γλύπτης Γιαν Μιχαουόβιτς και οι ζωγράφοι Στανίσουαφ Σαμοστσέλνικ και Μάρτσιν Κόμπερ. Οι καλλιτέχνες και οι αρχιτέκτονες που εγκαταστάθηκαν στην Πολωνία και είχαν αποκτήσει σημαντική αναγνώριση για το έργο τους στη χώρα είναι: Χανς Ντύρερ, Χανς φον Κούλμπαχ, Ματέο Γκούτσι, Σάντι Γκούτσι, Μπαρτολομέο Μπερέτσι, Μπερνάντο Μοράντο, Τζοβάνι Μπατίστα ντι Κουάντρο, κ.α.

Λογοτεχνία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πρώτο τυπογραφικό πιεστήριο δημιουργήθηκε στην Κρακοβία το 1473 από τον Γερμανό τυπογράφο Κάσπερ Στράουμπε της Βαυαρίας. Μεταξύ 1561 και 1600, δεκαεπτά τυπογραφεία στην Πολωνία εξέδιδαν πάνω από 120 τίτλους ετησίως, με μέση έκδοση 500 αντίτυπα. Η πρώτη πλήρης μετάφραση της Αγίας Γραφής στα πολωνικά έγινε το 1561 από τον Γιαν Λεοπολίτα (Βίβλος του Λεοπολίτα). Περίπου εκείνη την εποχή, εκδόθηκε το πρώτο πολωνικό ορθογραφικό λεξικό (από τον Στανίσουαφ Μουζινόφσκι, 1551) και οι γραμματικές και τα λεξικά επίσης πολλαπλασιάστηκαν. Η Πολωνική Αναγέννηση ήταν δίγλωσση, η ομιλία της σλάχτα ήταν ένα μείγμα πολωνικών και λατινικών, και διάφοροι συγγραφείς ταλαντεύονταν μεταξύ πολωνικών, λατινικών και ένα μίγμα των δύο (μακαρονική γλώσσα).

Η λογοτεχνία προχώρησε πέρα από την κυριαρχία των θρησκευτικών θεμάτων. Ήταν ακόμα παρούσα, όπως φαίνεται σε πολυάριθμες μεταφράσεις της Βίβλου, με τη πιο διάσημη να είναι η Βίβλος του Γιάκουμπ Βούγιεκ από τον Γιάκουμπ Βούγιεκ, που δημοσιεύτηκε το 1599. Η αριστοκρατία, ωστόσο, νοιαζόταν για κάτι περισσότερο από θρησκευτικά θέματα και τα έργα της πολωνικής αναγέννησης αντανακλούσαν τις υλικές και πνευματικές τους αξίες (βλέπε σαρματισμός). Η σύγχρονη ποίηση εξυμνούσε την αρετή της αρχοντικής ζωής. Για παράδειγμα, ο Ρί εόρτασε τη ζωή και τη θέση των ευγενών της χώρας, ενώ ο Κοχανόφσκι έγραψε για τις απολαύσεις και την ομορφιά της ζωής στην ύπαιθρο, περιτριγυρισμένη από τη φύση. Οι λογοτεχνικές μορφές ποικίλλουν, από ωδές, βουκολικά και σονέτα έως ελεγεία, σάτιρα και μυθιστορία.

Επιστήμη και τεχνολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι επιστήμονες της περιόδου περιλαμβάνουν τον ευαγγελικό μεταρρυθμιστή Γιαν Γουάσκι,[10] τον συγγραφέα και καθηγητή πανεπιστημίου Μάτσεϊ Μιεχοβίτα,[11] τον αστρονόμο Νικόλαο Κοπέρνικο, τον πολιτικό στοχαστή και φιλόσοφο Βαβζίνιετς Γκζιμάουα Γκοσλίτσκι, τον συγγραφέα και γεωγράφο Μάρτσιν Κρόμερ, τον συγγραφέα και φιλόσοφο Άντζεϊ Φριτς Μοντζέφσκι, τον Ιησουίτη πολιτικό μεταρρυθμιστή Πιοτρ Σκάργκα, τον ιατρό, επιστήμονα και δήμαρχο του Πόζναν Γιούζεφ Στρους και πολλούς άλλους.[12]

Αρχιτεκτονικές τάσεις και περίοδοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πολωνική αναγεννησιακή αρχιτεκτονική χωρίζεται σε τρεις κύριες περιόδους.[13] Η πρώτη περίοδος (1500-1550) ονομάζεται συχνά «ιταλική», επειδή τα περισσότερα κτίρια της Αναγέννησης εκείνη την εποχή χτίστηκαν από Ιταλούς αρχιτέκτονες καλεσμένους της Πολωνικής αριστοκρατίας, κυρίως από τη Φλωρεντία. Κατά τη δεύτερη περίοδο (1550-1600), το στυλ της Αναγέννησης έγινε κοινό και περιελάμβανε επιρροές από την ολλανδική εκδοχή της Αναγέννησης, καθώς και στις απαρχές του μανιεριστικού στυλ. Στην τρίτη περίοδο (1600-1650), ο μανιερισμός έγινε δημοφιλής, με τα πρώτα αξιοσημείωτα παραδείγματα μπαρόκ.

Πρώτη περίοδος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η αυλή του Κάστρου Βάβελ αποτελεί παράδειγμα της πρώτης περιόδου της Πολωνικής Αναγέννησης

Το 1499, το Κάστρο Βάβελ καταστράφηκε μερικώς από τη φωτιά. Ο Βασιλιάς Αλέξανδρος της Πολωνίας το 1504 διόρισε τον 'Εμπερχανρτ Ρόζεμπεργκερ ως τον κύριο αρχιτέκτονα για την ανακαίνιση. Αργότερα, αντικαταστάθηκε από τον ιταλικής καταγωγής Φραντσέσκο Φλορεντίνο και, μετά το θάνατό του, από τον Μπαρτολομέο Μπερέτσι και από τον Μπενέντικτ του Σαντόμιες. Ως αποτέλεσμα του έργου τους, το Βασιλικό Κάστρο μετατράπηκε σε αναγεννησιακή κατοικία σε στυλ Φλωρεντίας. Την ίδια περίοδο άλλα κάστρα και οικισμοί χτίστηκαν ή ξαναχτίστηκαν με το νέο ύφος, όπως η Ντζεβίτσα (χτίστηκε το 1527-1535), το Σιντουόβιετς (ανοικοδομήθηκε το 1509-1532), το Ογκροντζιένιετς (ανοικοδομήθηκε το 1532-1547) και το πιο σημαντικό, η Πιεσκόβα Σκάουα (ξαναχτίστηκε το 1542-1580).[14]

Στην πρώτη περίοδο της Πολωνικής Αναγέννησης, οι εκκλησίες χτίζονταν ακόμα κυρίως σε γοτθικό στιλ. Σε αυτή την εποχή, μόνο νέα παρεκκλήσια που περίβαλλαν τις παλιές εκκλησίες χτίζονταν μερικές φορές σε νέο στυλ. Το πιο σημαντικό από αυτά, το Παρεκκλήσι του Σιγισμούνδου στον Καθρεδικό Ναό του Βάβελ, χτίστηκε το 1519-33 από τον Μπαρτολομέο Μπερέτσι.[15]

Δεύτερη περίοδος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παλιό Δημαρχείο του Πόζναν, ανοικοδομήθηκε από γοτθικό στιλ από τον Τζοβάνι Μπατίστα ντι Κουάντρο, 1550-55

Το στυλ της Αναγέννησης έγινε πιο συνηθισμένο σε ολόκληρη την Πολωνία στη δεύτερη περίοδο. Στο βόρειο τμήμα της χώρας, ειδικά στην Πομερανία και στο Ντάντσιχ (Γκντανσκ), δούλεψε μια μεγάλη ομάδα καλλιτεχνών ολλανδικής καταγωγής. Το στυλ της Αναγέννησης σε άλλα μέρη της Πολωνίας ποικίλλει υπό τοπικές συνθήκες, παράγοντας διαφορετικά υποείδη σε κάθε περιοχή. Επίσης, υπήρχαν κάποια στοιχεία του νέου μανιεριστικού στυλ. Η αρχιτεκτονική αυτής της περιόδου χωρίζεται σε τρία τοπικά υποείδη: «ιταλική» - κυρίως στο νότιο τμήμα της Πολωνίας, με τον πιο διάσημο καλλιτέχνη εκεί να είναι ο Σάντι Γκούτσι, «ολλανδική» - κυρίως στην Πομερανία και το «είδος Κάλις-Λούμπλιν» (πολωνικά: styl kalisko-lubelski‎‎) στην κεντρική Πολωνία - όπου τα πιο αξιοσημείωτα παραδείγματα χτίστηκαν στο Κάλις, στο Λούμπλιν και στο Καζίμιες Ντόλνι.[16][17]

Σε όλη την Πολωνία, κατασκευάστηκαν νέα κάστρα, που είχαν το νέο τετράπλευρο σχήμα που περικλείει μια αυλή, με τέσσερις πύργους στις γωνίες. Χαρακτηριστικά παραδείγματα περιλαμβάνουν: το κάστρο στο Πουακοβίτσε (16ος αιώνας), το κάστρο στο Μπζεγκ, (ανοικοδομήθηκε από γοτθικό προπύργιο το 1544-60), το κάστρο στο Νιεποουομίτσε (ανοικοδομήθηκε μετά από πυρκαγιά το 1550-71), το κάστρο στο Μπαράνουφ Σαντομιέρσκι (χτίστηκε το 1591-1606 από τον Σάντι Γκούτσι) και το κάστρο στο Κρασίτσιν.[18]

Πολλές πόλεις έχτισαν νέα κτίρια στο ρυθμό της Αναγέννησης. Κατασκευάστηκε το Σουκιενίτσε στην Κρακοβία. Δημαρχεία χτίστηκαν ή ξαναχτίστηκαν σε: Τάρνουφ, Σαντόμιες, Χέουμ (κατεδαφίστηκε) και στο Πόζναν. Επίσης, συχνά επανασχεδιάστηκαν ολόκληρες πόλεις. Παραδείγματα αστικού σχεδιασμού της Αναγέννησης που επιβιώνουν στη σύγχρονη εποχή είναι το Σιντουόβιετς και το Ζάμοστς.

Πράσινη Πύλη στο Γκντανσκ

Παραδείγματα Πομερανιακής Αναγέννησης που αναπτύχθηκαν υπό την επίδραση της Βόρειας Ευρώπης και όχι της Ιταλίας ήταν: η Πράσινη Πύλη στο Γκντανσκ (χτίστηκε το 1564-1568 από τον Χανς Κράμερ), η Υψίπεδη Πύλη στο Γκντανσκ (ολοκληρώθηκε από τον Βίλεμ φαν ντεν Μπλόκε το 1588), το Μεγάλο Οπλοστάσιο στο Γκντανσκ (χτίστηκε το 1602-1606 από τον Αντόνις φαν Ομπέρχεν) και το Παλιό Δημαρχείο του Γκντανσκ (χτίστηκε το 1587-1595, πιθανότατα από τον Αντόνις φαν Ομπέρχεν).

Η χαρακτηριστική λαϊκοποίηση της ζωής κατά τη διάρκεια της Αναγέννησης και της Μεταρρύθμισης είχε ως αποτέλεσμα μόνο μικρή ανάπτυξη στην ιερή αρχιτεκτονική. Κυρίως παρεκκλήσια χτίζονταν στο ρυθμό της Αναγέννησης, αλλά ορισμένες εκκλησίες χτίστηκαν επίσης, όπως: ο καθεδρικός ναός στο Πουότσκ (ανοικοδομήθηκε μετά από πυρκαγιά από τους αρχιτέκτονες Ζανόμπι ντε Τζανότις, Φιλίππο ντε Φιέζολε και αργότερα πάλι από τον Τζοβάνι Μπατίστα ντι Κουάντρο) και το Κολέγιο στο Πούουτουσκ (ανοικοδομήθηκε από τον Τζον Μπατίστα της Βενετίας). Μόνο μερικές νέες εκκλησίες ιδρύθηκαν, όπως η συλλογική εκκλησία του Αγίου Θωμά στο Ζάμοστς.[19]

Τρίτη περίοδος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
«Αρμενικά σπίτια» στο Ζάμοστς.

Μια πυρκαγιά στο Βάβελ και η μεταφορά της πρωτεύουσας στη Βαρσοβία το 1596 σταμάτησε την ανάπτυξη της Αναγέννησης στην Κρακοβία, καθώς και στο Ντάντσιχ. Επίσης, η ανερχόμενη δύναμη των Ιησουιτών και η Αντιμεταρρύθμιση έδωσαν ώθηση στην ανάπτυξη της μανιεριστικής αρχιτεκτονικής και ενός νέου στυλ - του μπαρόκ (βλ. επίσης: μπαρόκ στην Πολωνία). Το πιο σημαντικό παράδειγμα της ανερχόμενης μανιεριστικής αρχιτεκτονικής στην Πολωνία είναι ένα συγκρότημα σπιτιών στο Καζίμιες Ντόλνι και στο Ζάμοστς.[20]

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «Montelupi». encyklopedia.interia.pl (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2010. 
  2. ↑ «Mikołaj Rej i Jan Kochanowski - najwybitniejsi przedstawiciele polskiego odrodzenia». https://nowahistoria.interia.pl/historia-polski-do-1795/news-mikolaj-rej-i-jan-kochanowski-najwybitniejsi-przedstawiciele,nId,2337754. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2020. 
  3. ↑ Stephen J. Lee (1993). Peter the Great. Routledge. σελ. 65. ISBN 0-415-09279-5. 
  4. ↑ Nicholas Rzhevsky (1998). The Cambridge Companion to modern Russian culture. Cambridge University Press. σελ. 34. ISBN 0-521-47799-9. 
  5. ↑ Elaine Rusinko (2003). Straddling borders: literature and identity in Subcarpathian Rus. University of Toronto Press. σελ. 74. ISBN 0-8020-3711-9. 
  6. ↑ Kamenskii, Aleksandr B. (1997). David Griffiths, επιμ. The Russian Empire in the Eighteenth Century: Searching for a Place in the World. Άρμονκ, Νέα Υόρκη και Λονδίνο, Αγγλία: M.E. Sharpe. σελ. 36. ISBN 1-56324-575-2. 
  7. ↑ Gerhard Rempel. «The Tartar yoke». mars.wnec.edu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2010. 
  8. ↑ Johann Nimmrichter· Wolfgang Kautek (2007). LACONA 6 proceedings. σελ. 125. ISBN 978-3-540-72129-1. 
  9. ↑ The much admired Sigismund Chapel, called "the pearl of the Renaissance north of the Alps" by foreign scholars.Joseph Slabey Rouček (1949). Slavonic encyclopaedia. Philosophical Library. σελ. 24. 
  10. ↑ Segel, Harold B. (1989). «Renaissance Culture in Poland: The Rise of Humanism, 1470-1543». ISBN 0801422868. https://books.google.com/books?id=VoFks1eW75oC&pg=PA10&dq=john+lasco+polish+renaissance#q=john%20lasco%20polish%20renaissance. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2020. 
  11. ↑ «Acta Conventus Neo-Latini Upsaliensis». 2012. ISBN 978-9004226470. https://books.google.com/books?id=Av4mmihf6isC&pg=PA375&dq=maciej+of+miech%C3%B3w+polish+renaissance#q=maciej%20of%20miech%C3%B3w%20polish%20renaissance. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2020. 
  12. ↑ Varvounis, Miltiades (14 Δεκεμβρίου 2016). «Made in Poland: The Women and Men Who Changed the World». ISBN 9781524596644. https://books.google.com/books?id=0DjDDQAAQBAJ&pg=PT41&lpg=PT41&dq=j%C3%B3zef+stru%C5%9B+polish+renaissance#q=j%C3%B3zef%20stru%C5%9B%20polish%20renaissance. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2020. 
  13. ↑ Harald Busch, Bernd Lohse, Hans Weigert, Baukunst der Renaissance in Europa. Von Spätgotik bis zum Manierismus, Frankfurt af Main, 1960
    Wilfried Koch, Style w architekturze, Warsaw 1996
    Tadeusz Broniewski, Historia architektury dla wszystkich Wydawnictwo Ossolineum, 1990
    Mieczysław Gębarowicz, Studia nad dziejami kultury artystycznej późnego renesansu w Polsce, Toruń 1962
  14. ↑ «PIESKOWA SKAŁA – CASTLE». https://medievalheritage.eu/en/main-page/heritage/poland/pieskowa-skala-castle/. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2020. 
  15. ↑ Bickel, Alan M. (Δεκεμβρίου 2003). «The Fall of Stara Ves». ISBN 9780741417572. https://books.google.com/books?id=bh6rRj5hei8C&pg=PA76&lpg=PA76&dq=sigismund%27s+chapel+built+by+bartolomeo+berecci#q=sigismund's%20chapel%20built%20by%20bartolomeo%20berecci. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2020. 
  16. ↑ «Lublin Renaissance». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-03-28. https://web.archive.org/web/20220328013519/https://www.hisour.com/lublin-renaissance-33735/. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2020. 
  17. ↑ «Odkrywamy Lublin: Szlakiem renesansu». https://plus.kurierlubelski.pl/odkrywamy-lublin-szlakiem-renesansu/ar/12417860. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2020. 
  18. ↑ «KRASICZYN – THE CASTLE AND PARK COMPLEX». https://zabytek.pl/en/obiekty/krasiczyn-krasiczyn-zespol-zamkowo-palacowy. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2020. 
  19. ↑ «THE COMPLEX OF THE COLLEGIATE CHURCH (CURRENTLY HAVING THE STATUS OF A CATHEDRAL) OF THE RESURRECTION OF OUR LORD AND OF ST THOMAS THE APOSTLE». https://zabytek.pl/en/obiekty/zamosc-zespol-kosciola-kolegiackiego-(ob-katedralnego)-pw-zmar. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2020. 
  20. ↑ «Lubelskie». https://www.britannica.com/place/Lubelskie. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2020. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αναγέννηση_στην_Πολωνία&oldid=10876693"