Διαζευκτικές Πλάνες

Στη Λογική, οι διαζευκτικές πλάνες, ή αλλιώς πλάνες αντιπερισπασμού αποτελούν λογικές πλάνες που αφορούν διαζευκτικούς συνδέσμους.

Διαζευκτικός σύνδεσμος αποκαλείται η σχέση ανάμεσα σε δύο προτάσεις, από τις οποίες η μία είναι πάντα ψευδής όταν η άλλη είναι αληθής. Στην τυπική λογική αποκαλείται σχέση (αμοιβαία) αποκλειστικής διάζευξης. Παραδείγματα:

A: Το αντικείμενο (1) είναι μεγαλύτερο από το αντικείμενο (2).

B: Το αντικείμενο (1) είναι μικρότερο ή ίσο με το αντικείμενο (2).

A: Ο Τζακ είναι σκύλος.

B: Ο Τζακ δεν είναι σκύλος.

Διαζευκτικές πλάνες είναι:

• Το ψευδές δίλημμα ή ψευδής διάζευξη, όπου ένας μη διαζευκτικός σύνδεσμος παρουσιάζεται ως διαζευκτικός, προκείμενου να αποκλείσει κάθε άλλον.

• Η πλάνη της άρνησης της διάζευξης, κατά την οποία επιχειρείται η εισαγωγή επιπλέον συσχετισμών σε έναν σύνδεσμο που είναι πράγματι διαζευκτικός.

• Η πλάνη της αποκεκρυμμένης διάζευξης, κατά την οποία οι ορισμοί ενός διαζευκτικού παραποιούνται ώστε το ένα ενδεχόμενο να περιλαμβάνει το άλλο, κάνοντας αδύνατη την επιλογή μόνον του ενός.

• Η ψευδής επιλογή, κατά την οποία τα ενδεχόμενα παρουσιάζονται ως αμοιβαία αποκλειστικά, ενώ κάτι τέτοιο δεν ισχύει.