Post hoc ergo propter hoc
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Post hoc ergo propter hoc στα λατινικά σημαίνει «κατόπιν τούτου, άρα εξαιτίας τούτου». Συχνά συντομεύεται σε «post hoc». Σε ορισμένα βιβλία φιλοσοφίας μεταφράζεται απλώς ως: «Εάν, άρα τότε επειδή».
Το Post hoc, γνωστό επίσης ως «συμπτωματικός συσχετισμός» ή «ψευδής αιτία», αποτελεί λογική πλάνη η οποία εικάζει ή αιτεί ότι εάν κάτι συμβεί μετά από κάτι άλλο, τότε το πρώτο θα πρέπει να είναι η αιτία του δευτέρου. Αποτελεί ιδιαίτερα κοινό λάθος, διότι η χρονική συνέχεια είναι αναπόσπαστο μέρος της αιτιότητας. Πάντοτε, δηλαδή, η αιτία προηγείται του αποτελέσματος. Η πλάνη έγκειται στο ότι το συμπέρασμα συνάγεται αποκλειστικά και μόνον από την χρονική σειρά των γεγονότων, η οποία δεν αποτελεί ακριβή ένδειξη. Με άλλα λόγια, δεν μπορούμε πάντα να λέμε ότι το πρώτο γεγονός ήταν η αιτία του δευτέρου.
Το Post hoc αποτελεί περίπτωση της επιβεβαίωσης του επομένου και διατυπώνεται ως εξής:
- Το γεγονός Α συνέβη πριν από το γεγονός Β.
- Άρα, το γεγονός Α ήταν η αιτία του Β.
Για παράδειγμα, οι πωλήσεις παγωτών αυξάνονται κατά πολύ κάθε Ιούνιο και οι κλοπές αυτοκινήτων κάθε Ιούλιο. Θα αποτελούσε πλάνη το να ισχυριστεί κανείς ότι επειδή περισσότεροι άνθρωποι τρώνε παγωτό έχουμε και περισσότερες κλοπές αυτοκινήτων.
Αυτού του είδους ο συλλογισμός έχει αποτελέσει την βάση για πολλές προκαταλήψεις, δεισιδαιμονίες καθώς και για πολλές μαγικές πρακτικές, διότι συσχετίζει δύο στοιχεία τα οποία δεν έχουν πραγματική ή λογική σύνδεση. Για παράδειγμα, εάν κάποιος δει ένα νόμισμα στο έδαφος και το μαζέψει και αργότερα λάβει καλά νέα από κάποια πηγή, τότε ίσως νομίσει ότι το ότι βρήκε το νόμισμα είχε ως αποτέλεσμα το να λάβει καλά νέα, παρά το ότι το όλο συμβάν δεν ήταν παρά μία σύμπτωση.
Το Post hoc σχετίζεται με την λογική πλάνη cum hoc ergo propter hoc.
Βλέπε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Post Hoc πλάνη Αρχειοθετήθηκε 2006-10-11 στο Wayback Machine. από το Λεξικό του Σκεπτικιστή
- Post Hoc, Ergo Propter Hoc in the Fallacy Files by Gary N. Curtis
- Non Causa Pro Causa in the Fallacy Files by Gary N. Curtis
 |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |