Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ισαβέλλα Α΄ της Αχαΐας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Ισαβέλλα Α' της Αχαΐας)
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Ισαβέλλα (αποσαφήνιση).
Ισαβέλλα Α΄ της Αχαΐας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Isabelle de Villehardouin (Γαλλικά)
Γέννηση1263
Θάνατος1312
Κομητεία της Ολλανδίας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
Οικογένεια
ΣύζυγοςΦίλιππος της Σικελίας (από 1271)[1]
Φλωρέντιος της Αχαΐας
Φίλιππος Α΄ του Πεδεμοντίου (1301–1307)[2]
ΤέκναΜατθίλδη του Αινώ
ΓονείςΓουλιέλμος Β΄ Βιλλεαρδουίνος και Άννα Κομνηνή Δούκαινα
ΑδέλφιαΜαργαρίτα Βιλλεαρδουίνου
ΟικογένειαΟίκος των Βιλλεαρδουίνων
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρίγκιπας της Αχαΐας
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η Ισαβέλλα Βιλλεαρδουίνη ή Βιλλαρδουίνη[3] (Γαλλικά: Isabelle de Villehardouin), γνωστή και ως Ιζαμπώ ή Ζαμπέα, όπως την αναφέρει το Χρονικόν του Μορέως, (γεννήθηκε γύρω στο 1260[4] στην Καλαμάτα, πέθανε το 1311[5] ή 1312[6]) από τον Οίκο των Βιλλεαρδουίνων ήταν πριγκίπισσα της Αχαΐας suo jure.

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήταν η μεγαλύτερη κόρη του Γουλιέλμου Β΄ πρίγκiπα της Αχαΐας. Μητέρα της ήταν η Άννα Αγγελίνα, κόρη του Μιχαήλ Β' , δεσπότη της Ηπείρου. Η Άννα Αγγελίνα ήταν τρίτη σύζυγος του Γουλιέλμου. Ο γάμος έγινε στην Πάτρα, κατά πάσα πιθανότητα το 1258.[7] Ο Γουλιέλμος, όμως, δεν είχε αποκτήσει παιδιά από τους πρώτους δύο γάμους του, ενώ από τον τρίτο απέκτησε δυο κόρες, πρώτα την Ισαβέλλα και μετά τη Μαργαρίτα. Κατά συνέπεια, η Ισαβέλλα ήταν η κύρια κληρονόμος του πριγκιπάτου της Αχαΐας, ενώ στη Μαργαρίτα δόθηκε το κάστρο της Άκοβας.

Το 1268 ο Γουλιέλμος επισκέφθηκε τον βασιλιά της Νάπολης Κάρολο Α΄ τον Ανδεγαυό και συμφώνησε μαζί του τον γάμο της κόρης του Ισαβέλλας με τον γιο του Καρόλου, Φίλιππο πρίγκιπα της Σικελίας. Η μέλλουσα νύφη όμως δεν ήταν ακόμη σε ηλικία γάμου και ο Φίλιππος έστειλε μία γαλέρα στη Γλαρέντζα να τη φέρει στη Νάπολη.[8] Ο γάμος έγινε τρία χρόνια αργότερα, στις 28 Μαΐου 1271 στο Τράνι της Ιταλίας, όταν η Ισαβέλλα ήταν σε ηλικία 11 ετών,[9] ως επισφράγιση της Συνθήκης του Βιτέρμπο, που όριζε ότι μετά τον θάνατο του πατέρα της το πριγκιπάτο να περάσει στον σύζυγο ή τον πεθερό της. Ο Φίλιππος όμως πέθανε πρόωρα (1277) και η Ισαβέλλα έμεινε χήρα, αν και νεότατη. Στη συνέχεια πέθανε ο πατέρας της (1278), οπότε το δουκάτο πέρασε στον πεθερό της Κάρολο Α'. Η χήρα παρέμεινε στο κάστρο του Αυγού, κοντά στην Νάπολη.

Το 1285 ο Κάρολος Α΄ πέθανε και τον διαδέχθηκε ο γιος του Κάρολος Β΄ ο Χωλός, ο οποίος πήρε την εξουσία στα χέρια του το 1289. Τότε (τον Σεπτέμβριο του 1289) η Ισαβέλλα σε ηλικία 28 ετών ήλθε σε δεύτερο γάμο με τον Φλωρέντιο του Αινώ. Ο Κάρολος Β΄ συναντήθηκε με το νέο ζευγάρι της Αχαΐας και συναίνεσε στο να δοθεί στο ζεύγος η διακυβέρνηση του πριγκιπάτου, με τον όρο ότι η Ισαβέλλα δεν θα προχωρούσε σε νέο γάμο χωρίς την συγκατάθεσή του, σε περίπτωση που ο νέος σύζυγος πέθαινε επίσης πρόωρα. Τελικά το ζευγάρι έκανε μία κόρη, την Ματθίλδη του Αινώ. Ο Φλωρέντιος έκλεισε τη Συνθήκη της Γλαρέντσας με τον Βυζαντινό Αυτοκράτορα Ανδρόνικο Β΄ Παλαιολόγο (1290). Κύρια γεγονότα στη διακυβέρνηση του Φλωρέντιου και της Ισαβέλλας ήταν τα εξής: (α) Η επιδρομή του Ρογήρου ντε Λιούρια με τον αραγωνέζικο στόλο στην Πελοπόννησο. Σε μάχη με τις δυνάμεις του πριγκιπάτου, ο ντε Λιούρια συνέλαβε αιχμάλωτους ιππότες του πριγκιπάτου, μεταξύ των οποίων τον φημισμένο Ιωάννη ντε Τουρναί (1292). Η Ισαβέλλα για να τους απελευθερώσει, αναγκάστηκε να αποδώσει λύτρα στον ντε Λιούρια συναντώντας τον η ίδια στην παραθαλάσσια θέση Καλό Ποτάμι.[10] (β) Η άλωση της Καλαμάτας από τους Σλάβους της γειτονικής Γιάννιτσας (1293): Οι επαναστάτες κήρυξαν την πόλη τμήμα του βυζαντινού δεσποτάτου του Μορέως με έδρα το Μυστρά. Στους διαμαρτυρόμενους Φράγκους, ο δεσπότης του Μυστρά δήλωσε ότι η κατάληψη είχε συμβεί εν αγνοία του και περαιτέρω ο Αυτοκράτορας Ανδρόνικος Β΄ Παλαιολόγος υποσχέθηκε την επιστροφή της πόλης, ενώ έστειλε μυστική διαταγή στον Μυστρά για το αντίθετο. Στην πράξη, για να επιστραφεί η πόλη στο πριγκιπάτο, χρειάστηκε η προδοτική επέμβαση του πρωτοστράτορα του Μυστρά Γεώργιου Σγουρομάλλη (ο οποίος στη συνέχεια τιμωρήθηκε). [11][12] Ο Φλωρέντιος πέθανε από άγνωστη αιτία σε ηλικία 50 ετών, μετά από την ανεπιτυχή πολιορκία του κάστρου του Αγίου Γεωργίου στην Αρκαδία (1297). [13][14][15]

Μετά το θάνατο του Φλωρέντιου η Ισαβέλλα διόρισε εκπρόσωπό της (βάιλο) τον Ριχάρδο της Κεφαλληνίας και αποσύρθηκε στο κάστρο Νησί της Καλαμάτας. [16] [17] Το 1298 πάντρεψε την 5 ετών κόρη της Ματθίλδη με τον Γκυ Β' ντε λα Ρος, δούκα των Αθηνών. Ο γάμος που αμφισβητήθηκε από τον Κάρολο Β', τελικά επικυρώθηκε το 1300. [18]

Η Ισαβέλλα το 1300 επισκέφθηκε τη Ρώμη για τους εορτασμούς του Ιωβηλαίου και εκεί γνώρισε τον 20χρονο Φίλιππο της Σαβοΐας, κύριο του Πεδεμοντίου, με τον οποίο σύντομα πραγματοποίησε τον τρίτο γάμο της. [19] Ο Φίλιππος σχεδίαζε να ανακτήσει όλη την Λακωνία από τους Έλληνες. Οι απαιτήσεις του για αυξημένα έσοδα μέσω βαρύτατων φόρων οδήγησε στην αντίδραση των τοπικών φεουδαρχών και σε επανάσταση των ορεινών Αρκάδων. Από τον Φίλιππο η Ισαβέλλα απέκτησε μια κόρη, τη Μαργαρίτα, περί το 1303.

Ο βασιλιάς της Νάπολης Κάρολος Β΄ κάλεσε το πριγκιπικό ζεύγος στην αυλή του και κατηγόρησε το μεν Φίλιππο για απιστία, τη δε Ισαβέλλα ότι προχώρησε σε τρίτο γάμο χωρίς την συγκατάθεσή του. Το 1307 τους στέρησε το Πριγκιπάτο της Αχαΐας και το παραχώρησε στον γιο του Φίλιππο του Τάραντα. [20] Σε αντάλλαγμα έδωσε στο Φίλιππο και την Ισαβέλλα την κομητεία της Alba (στην περιοχή του Αμπρούτσο), την οποία μετέτρεψε σε πριγκιπάτο. [15] Η Ισαβέλλα χώρισε τον Φίλιππο και κατέφυγε στο Αινώ, όπου μέχρι τον θάνατό της προσπαθούσε να διεκδικήσει τα δικαιώματά της στο πριγκιπάτο. Το 1311 έγραψε τη διαθήκη της, με την οποία άφηνε γενική κληρονόμο της τη Ματθίλδη και μόνο ορισμένα κάστρα στη Μαργαρίτα. [21] [22]

Οικογένεια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ισαβέλλα παντρεύτηκε πρώτα με τον Φίλιππο των Καπετιδών-Ανζού, γιο του Καρόλου Α΄ βασιλιά της Σικελίας(-Νάπολης). Έπειτα με τον Φλωρέντιο του Αινώ και τέλος με τον Φίλιππο A΄ του Οίκου της Σαβοΐας κόμη του Πεδεμοντίου. Από τον 2ο γάμο της είχε μία κόρη:

Γενεαλογία Βιλλεαρδουίνων, πριγκίπων Αχαΐας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
 
 
 
 
Γοδεφρείδος Α'
1210-1229
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Γοδεφρείδος Β'
1229-1246
 
Γουλιέλμος Β'
1246-1278
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ισαβέλλα
1289-1307
σύζ.Φλωρέντιος του Αινώ
 
Μαργαρίτα
σύζ.Ισνάρντ ντε Σαμπράν
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ματθίλδη του Αινώ
1313-1318
 
Ισαβέλλα ντε Σαμπράν

Νομίσματα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα τορνέζια (νομίσματα) του Πριγκιπάτου της Αχαΐας της περιόδου 1297-1300 αναγράφεται: «YSABELLA * P * ACH» (Ισαβέλλα Πριγκίπισσα Αχαΐας) και στην άλλη πλευρά "DE CLARENCIA".[23] Στη σφραγίδα της αναγράφεται "YSABELLE PR[INC]IPISSE ACHAYE" (βλ. και παραπάνω εικόνα). [24]

Είναι το πρωταγωνιστικό πρόσωπο του μυθιστορήματος του Αγγέλου Τερζάκη Η πριγκιπέσσα Ιζαμπώ (1945).

Παραπομπές & Σημειώσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ p11451.htm#i114509. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  2. ↑ Charles Cawley: «Medieval Lands». (Αγγλικά) Charles Cawley, "Medieval Lands", 2006-2020.
  3. ↑ Η ορθότερη ονομασία θα ήταν "Ισαβέλλα του Βιλλαρντουέν", δηλαδή του Villehardouin, το οποίο είναι τοπωνύμιο στη βορειοανατολική Γαλλία. Ωστόσο τα άρρενα μέλη της οικογενείας στην ελληνική βιβλιογραφία αναφέρονται ως "Βιλλ(ε)αρδουίνος", οπότε αντίστοιχα στη νεοελληνική έκδοση του Χρονικού του Μωρέως (Καλονάρος, 1940) αναφέρεται από τον σχολιαστή ως "Ισαβέλλα Βιλλαρδουίνη", κατ' αντιστοιχία με τη βυζαντινή ονοματολογία, π.χ. την "Άννα Κομνηνή". Στο ίδιο το κείμενο του χρονικού δεν αναφέρεται ποτέ με το οικογενειακό της όνομα.
  4. ↑ Το ακριβές έτος γέννησης της Ισαβέλλας δεν είναι γνωστό, αλλά τεκμαίρεται κυρίως από την ηλικία της στον πρώτο της γάμο, δηλαδή 11 ή 12 ετών το 1271, άρα έτος γέννησης 1259 ή 1260. Δεδομένου ότι ο Γουλιέλμος ήταν αιχμάλωτος στην Κωνσταντινούπολη την περίοδο 1259-1262, η επόμενη δυνατή χρονολόγηση είναι στο 1263.
  5. ↑ Morel-Fatio 1885, εδάφιο 555, σελ. 121, βλ. και Πίνακα Χ.
  6. ↑ Medieval Lands Project.
  7. ↑ Bon 1969, σελ. 121.
  8. ↑ Morel-Fatio 1885, σελ.91.
  9. ↑ Καλονάρος 1940, σελ. 257, 265.
  10. ↑ Miller 1908, σελ. 185.
  11. ↑ Bon 1969, σελ. 168.
  12. ↑ Miller 1908, σελ. 186, 187.
  13. ↑ Miller 1908, σελ. 189, 190.
  14. ↑ Δοανίδου 1989, σελ. 98.
  15. ↑ 15,0 15,1 Schlumberger 1878, σελ. 296.
  16. ↑ Miller 1908, σελ. 190.
  17. ↑ Δοανίδου 1989, σελ. 99.
  18. ↑ Δοανίδου 1989, σελ. 101.
  19. ↑ Δοανίδου 1989, σελ. 102.
  20. ↑ Δοανίδου 1989, σελ. 105.
  21. ↑ Rodd 1908, τόμος 2, σελ. 57-58.
  22. ↑ Δοανίδου 1989, σελ. 106.
  23. ↑ Schlumberger 1878, σελ. 316, Pl. XII 19b.
  24. ↑ Schlumberger 1898, σελ. 8-9.

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Δοανίδου Σοφία (1989). Το πριγκιπάτο της Αχαΐας (1205-1460). Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων. ISBN 960-7133-04-8. 
  • Καλονάρος Πέτρος (1940). Το Χρονικόν του Μωρέως, Το ελληνικόν κείμενον κατά τον κώδικα της Κοπεγχάγης μετά συμπληρώσεων και παραλλαγών εκ του Παρισινού (PDF). Αθήνα: Οίκος Δημ. Δημητράκου. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2015. 
  • Παπαρρηγόπουλος Κωνσταντίνος (1932). Ιστορία του Ελληνικού Έθνους: Από της αρχής της Φραγκοκρατίας μέχρι της αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως υπό των Τούρκων. Αθήνα: Ελευθερουδάκης. 
  • Bon Antoine (1969). La Moree franque. Recherches historiques, topographiques et archeologiques sur la principaute d’Achaie. Paris: De Boccard. σελίδες 151–184. 
  • Miller William (1908). The Latins in the Levant. London: John Murray. 
  • Morel-Fatio Alfred (1885). Libro de los Fechos et Conquistas del Principado de la Morea, Chronique de Moree. Γενεύη: Jules-Guillaume Fick. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2015. 
  • Rodd Rennell (1907). The princes of Achaia and the chronicles of the Morea : a study of Greece in the middle ages. London: Arnold. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2015. 
  • Schlumberger Gustave Léon (1878). Numismatique de l'Orient Latin. Paris: Ernest Leroux. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2015. 
  • Schlumberger Gustave Léon (1898). Sceaux des Feudataires de l'Empire Latin. Caen: Henri Delesques. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2015. 
  • «Medieval Lands Project: Greece, Latin Lordships - Princes of Achaia». Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2015. 

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ισαβέλλα Α΄ της Αχαΐας
Γέννηση: γύρω στο 1260 Θάνατος: 1312
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Κάρολος Β΄ της Νεαπόλεως 		Πρίγκηπας της Αχαΐας

1289 - 1307
Με τον δεύτερο σύζυγό της Φλωρέντιο της Αχαΐας : (1289 -1297)
Με τον τρίτο σύζυγό της Φίλιππο της Σαβοΐας : (1301 - 1307) 		Διάδοχος
Φίλιππος Α΄ του Τάραντα
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ισαβέλλα_Α΄_της_Αχαΐας&oldid=10865939"