Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κυριαρχισμός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο κυριαρχισμός ή κυριαρχία (γαλλικά: souverainisme, που σημαίνει "η ιδεολογία της κυριαρχίας") είναι η έννοια του ελέγχου των συνθηκών ύπαρξης του καθενός, είτε σε επίπεδο ατομικό, είτε κοινωνικής ομάδας, είτε εθνικά.[1] Συνήθως χρησιμοποιείται για να περιγράψει την απόκτηση ή διατήρηση της πολιτικής ανεξαρτησίας ενός έθνους ή μιας περιοχής, και η άμυνά του έναντι ισχυρότερων δυνάμεων[2], είτε εσωτερικών μειονοτήτων[3] είτε από εξωτερικούς θεσμούς πολυεθνικών διακυβερνήσεων[4].

Παρόλα αυτά, είναι αντίθετος προς τον απομονωτισμό και μπορεί να σχετιστεί με ορισμένα κινήματα ανεξαρτησίας[3][5].

Ευρώπη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Ευρώπη, τα κυριαρχιστικά πολιτικά κινήματα διαιρούνται μεταξύ εκείνων που επιδιώκουν να εγκαταλείψουν πλήρως την Ευρωπαϊκή Ενωση (ή να αντιταχθούν στην ένταξή τους) και εκείνων που στοχεύουν σε μια "Ευρώπη των εθνών", μια Ευρώπη σεβασμού των ατομικών χαρακτηριστικών και της κυριαρχίας των συνιστώμενων κρατών[6].

Μερικά από τα κόμματα παγκοσμίως

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ευρωπαϊκή Ένωσή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τις εκλογές του 2024 στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχουν σχηματιστεί τέσσερις πολιτικές ομάδες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που περιλαμβάνουν κυριαρχικά κόμματα:

Γαλλία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο κυριαρχισμός έχει ιδιαίτερη επιρροή στη Γαλλία, όπου πολλά πολιτικά κινήματα τη τη συνάδουν:

Γερμανία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα κόμματα με τάσεις που θα μπορούσαν επίσης να χαρακτηριστούν ως κυριαρχιστικά μπορούν επίσης να βρεθούν στη Γερμανία:

Ελλάδα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα κόμματα με τάσεις που θα μπορούσαν επίσης να χαρακτηριστούν ως κυριαρχιστικά μπορούν επίσης να βρεθούν στην Ελλάδα:

Ουγγαρία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπάν και το κόμμα του Φιντές, που είναι στην εξουσία από το 2010, ακολουθούν ολοένα και περισσότερο μια κυριαρχική πολιτική κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στις 12 Δεκεμβρίου 2023, η Εθνοσυνέλευση της Ουγγαρίας ενέκρινε το Νόμο Προστασίας της Κυριαρχίας, ο οποίος δημιουργεί ένα νέο κυβερνητικό οργανισμό, το οποίο ονομάζεται Γραφείο Προστασίας των Κυριαρχιών. Η Επιτροπή θα έχει ευρείες αρμοδιότητες για την έρευνα των υποτιθέμενων επιθέσεων κατά της ουγγρικής κυριαρχίας, συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων πολιτικών οργανώσεων που υποστηρίζονται από το εξωτερικό.

Ιταλία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα κόμματα με τάσεις που θα μπορούσαν επίσης να χαρακτηριστούν ως κυριαρχιστικά μπορούν επίσης να βρεθούν στην Ιταλία:

Ρουμανία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα κόμματα με τάσεις που θα μπορούσαν επίσης να χαρακτηριστούν ως κυριαρχιστικά μπορούν επίσης να βρεθούν στη Ρουμανία:

Ρωσία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το 2006, ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει υποστηρίξει την τρέχουσα ρωσική κυριαρχική άποψη για μια πολιτική, οικονομική και πολιτιστική μάχη μεταξύ των κυριαρχικών λαών της Ρωσίας από τη μία πλευρά, και από την άλλη τις νεοφιλελεύθερες και κοσμοπολίτικες ιδεολογίες τους που υπονομεύουν την κυριαρχία και την πολιτιστική ύπαρξη της Ρωσίας.

Ισπανίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα κόμματα με τάσεις που θα μπορούσαν επίσης να χαρακτηριστούν ως κυριαρχιστικά μπορούν επίσης να βρεθούν στην Ισπανία:

Καταλονία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο Κοινοβούλιο της Καταλονίας, τα κόμματα που υποστηρίζουν ρητά την ανεξαρτησία από την Ισπανία είναι το Μαζί για την Καταλονία (JxCat), κληρονόμος της πρώην CDC, η Ρεπουμπλικανική Αριστερά και η Υποψηφιότητα Λαϊκής Ενότητας.[7]

Ηνωμένο Βασίλειο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα κόμματα με πολιτικές που θα μπορούσαν να περιγραφούν ως κυριαρχιστικά μπορούν επίσης να βρεθούν στο Ηνωμένο Βασίλειο[8][9][10][11][12]:

Σκωτία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ουαλία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βόρειος Ιρλανδία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καναδάς

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Καναδική επαρχία του Κεμπέκ, ο κυριαρχισμός αναφέρεται στο κίνημα της κυριαρχίας του Κεμπέκ, το οποίο υποστηρίζει το Κεμπεκ να αποχωρήσει από τον Καναδά και να γίνει μια ανεξάρτητη χώρα. Πολλοί ηγέτες του κινήματος, ιδιαίτερα ο Ρενέ Λεβέσκι, προτιμούσαν τους όρους "κυριαρχισμός" και "κυριαρχία" έναντι άλλων κοινών ονομάτων όπως αυτονομισμός ή ανεξαρτησία, αν και αυτή η ορολογία μπορεί να αντιταχθεί από τους αντιπάλους.

Κεμπέκ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηνωμένες Πολιτείες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε συνδυασμό με την ιστορία του απομονωτισμού και την αίσθηση του αμερικανικού εξαιρετισμού, ο αμερικανικός κυριαρχισμός είναι σε μεγάλο βαθμό μια συντηρητική προοπτική, που επιζητά τόσο τον αμερικανικό αυτοπροσδιορισμό όσο και την ελευθερία να συμμετέχει σε μονομερή δράση.[13] Ο κυριαρχισμός στην εξωτερική πολιτική χαρακτηρίζεται από την αντίθεση σε διάφορα παγκόσμια μέτρα που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, τα εγκλήματα πολέμου, τον έλεγχο των όπλων και τη διεθνή δήλωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.[14]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Friedman, Jonathan (2018). «A note on populism and global systemic crisis». Economic Anthropology 5 (5): 136. doi:10.1002/sea2.12108. https://www.researchgate.net/publication/322207097. Ανακτήθηκε στις 2022-07-01. 
  2. ↑ Kallis 2018, σελ. 3.
  3. ↑ 3,0 3,1 Minakov (2022).
  4. ↑ Benhabib, Seyla (2016). «The new sovereigntism and transnational law: Legal utopianism, democratic scepticism and statist realism». Global Constitutionalism (Cambridge University Press) 5 (1): 109. doi:10.1017/S2045381716000010. 
  5. ↑ Alles & Badie (2016).
  6. ↑ De Spiegeleire, Stephan· Skinner, Clarissa (2017). «Executive summary». The Rise of Populist Sovereignism: What It Is, Where It Comes from, and What It Means for International Security and Defense. Hague Centre for Strategic Studies. σελίδες ii–xvi. 
  7. ↑ Jones, Sam (2024-05-12). «Separatist parties set to lose power in Catalan regional election, polls show» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. https://www.theguardian.com/world/article/2024/may/12/catalonia-polls-vote-gauge-support-independence-spain. Ανακτήθηκε στις 2024-07-30. 
  8. ↑ «Reform UK Manifesto» (PDF). 8 Ιουλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2024. 
  9. ↑ «Separatism on the rise: The role of regional resources». CEPR (στα Αγγλικά). 18 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2024. 
  10. ↑ McGovern, Clare J., Separatist Parties in National Parliaments: The Scottish National Party and the Bloc Québécois (2009). APSA 2009 Toronto Meeting Paper, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=1451747
  11. ↑ Times, Roy Reed Special to The New York (1977-04-22). «In Land of Plaid Cymru, Wales Is Very Much a Nation» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/1977/04/22/archives/in-land-of-plaid-cymru-wales-is-very-much-a-nation.html. Ανακτήθηκε στις 2024-06-21. 
  12. ↑ Macfarlane, Leslie (March 1990). «The right to self-determination in Ireland and the justification of IRA violence» (στα αγγλικά). Terrorism and Political Violence 2 (1): 35–53. doi:10.1080/09546559008427049. ISSN 0954-6553. http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09546559008427049. 
  13. ↑ Resnick, Judith. «Law as Affiliation: Foreign Law, Democratic Federalism, and the Sovereigntism of the Nation-State». International Journal of Constitutional Law 6 (1): 34–35. https://academic.oup.com/icon/article/6/1/33/669037. Ανακτήθηκε στις 2022-07-01. 
  14. ↑ Spiro, Peter J. (2000). «The New Sovereigntists: American Exceptionalism and Its False Prophets». Foreign Affairs 79 (6): 9–15. doi:10.2307/20049963. http://www.jstor.org/stable/20049963. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κυριαρχισμός&oldid=10756172"