Μπζεστς Κουγιάφσκι
Συντεταγμένες: 52°36′18″N 18°53′53″E / 52.60500°N 18.89806°E
| Μπζεστς Κουγιάφσκι | ||
|---|---|---|
 | ||
| ||
  Μπζεστς Κουγιάφσκι | ||
| Χώρα | Πολωνία | |
| Διοικητική υπαγωγή | Γκμίνα Μπζεστς Κουγιάφσκι | |
| Έκταση | 7,04 km² | |
| Πληθυσμός | 4.562 (31 Μαρτίου 2021)[1] | |
| Ταχ. κωδ. | 87-880 | |
| Ζώνη ώρας | UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα) | |
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | |
 Σχετικά πολυμέσα | ||
Το Μπζεστς Κουγιάφσκι (πολωνικά: Brześć Kujawski) είναι πόλη του Πόβιατ Βουοτσουάβεκ, στο Βοεβοδάτο Κουγιαβίας-Πομερανίας της Πολωνίας. Κάποτε ήταν βασιλική έδρα της Κουγιαβίας και η πόλη έχει υπάρξει η έδρα ενός από τα δύο μικρά δουκάτα στα οποία η Κουγιαβία είχε χωριστεί προσωρινά. Ο πληθυσμός του είναι 4.551 κάτοικοι (2020).[2]
Το όνομα Brześć προέρχεται από τη λέξη Brzost, το οποίο είναι ένα είδος φτελιάς από το οποίο καλύπτονταν αρχικά η περιοχή, ενώ το όνομα Kujawski προέρχεται από την περιοχή Κουγιαβία και ανατέθηκε για να διακρίνει την πόλη από το Μπζεστς Λιτέφσκι (τώρα Μπρεστ, Λευκορωσία).[3]
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα παλαιότερα ίχνη του Μπζεστς χρονολογούνται από τους νεολιθικούς οικισμούς, αλλά μόλις τον 13ο αιώνα η περιοχή απέκτησε σημαντική σημασία, καθώς ήταν η τοποθεσία ενός οχυρού που ήταν η έδρα των Δούκων της Κουγιαβίας. Το Μπζεστς ήταν μέρος της κατακερματισμένης Πολωνίας που διοικούνταν από τους Πιαστ, αρχικά βρισκόταν στο Δουκάτο της Μασοβίας, στη συνέχεια στο Δουκάτο της Κουγιαβίας από το 1236,[4] και από το 1267 ήταν η πρωτεύουσα ενός μικρού επώνυμου δουκάτου και η έδρα του δούκα του, Βλαδίσλαος Α΄ του Βραχύ, ο οποίος αργότερα επανένωσε τα περισσότερα πολωνικά δουκάτα και στέφθηκε Βασιλιάς της Πολωνίας το 1320.[5] Το Μπζεστς έλαβε προνόμια πόλης από τον δούκα Καζιμίρ Α΄ της Κουγιάβια πριν από το 1250 και του απονεμήθηκαν διάφορα προνόμια από τον Βλαδίσλαο Α΄ το 1292, το 1295 και το 1297.[5]
Η παλαιότερη γραπτή αναφορά της πόλης χρονολογείται στις 23 Απριλίου 1228, όταν έλαβε χώρα μια τελετή στο Μπζεστς παραχωρώντας τη γη στο Τευτονικό Τάγμα από τον Κορράδο Α΄ της Μασοβίας. Ήταν μια προσωρινή συμφωνία, η οποία περιελάμβανε τέσσερα χωριά και το Κάστρο Ντίμπουφ. Ωστόσο, η σχέση επιδεινώθηκε γρήγορα, αφήνοντας σημαντικό αντίκτυπο στους κατοίκους του Μπζεστς, καθώς και στις γύρω περιοχές. Στις 10 Φεβρουαρίου 1321, ανακοινώθηκε μια Παπική ετυμηγορία στο Μπζεστς, η οποία διέταξε τους Τεύτονες Ιππότες να επιστρέψουν την παράκτια περιοχή της Ανατολικής Πομερανίας στην Πολωνία, την οποία προσάρτησαν και κατέλαβαν από το 1308. Οι Τεύτονες Ιππότες απέρριψαν την ετυμηγορία και το 1332, κατά τον επόμενο Πολωνο-Τευτονικό Πόλεμο, εισέβαλαν ξανά και κατέλαβαν το Μπζεστς, το οποίο αποκαταστάθηκε στην Πολωνία με τη Συνθήκη του Κάλις (1343). Παρόλα αυτά, το Μπζεστς παρέμεινε υπό την απειλή επιδρομών για σχεδόν 100 χρόνια, οι οποίες συνέβησαν πολλές φορές, ακόμη και μετά την πολωνική νίκη στη Μάχη του Γκρούνβαλντ το 1410. Η τελευταία φορά που οι Σταυροφόροι πολιόρκησαν το Μπζεστς ήταν το 1431, χωρίς να το κερδίσουν αυτή τη φορά.
Κατά τη διάρκεια της περιόδου των Πολωνο-Τευτονικών Πολέμων, οι Πολωνοί βασιλιάδες επισκέπτονταν συχνά την πόλη κατά τη διάρκεια αγώνων ειρηνευτικών συνομιλιών. Ο Πολωνο-Τευτονικός Πόλεμος του 1431-1435 έληξε με την υπογραφή της Ειρήνης του Μπζεστς Κουγιάφσκι. Ο Δεκατριετής Πόλεμος (1454-1466), ο μεγαλύτερος από τους Πολωνο-Τευτονικούς Πολέμους, δεν διεξήχθη στην περιοχή, ωστόσο ο Βασιλιάς Καζίμιρ Δ΄ της Πολωνίας έμενε συχνά στην πόλη εκείνη την εποχή.[4]
Από τον 14ο αιώνα, το Μπζεστς ήταν βασιλική πόλη του Πολωνικού Στέμματος και πρωτεύουσα του Βοεβοδάτου Μπζεστς, το οποίο, μετά την Ένωση του Λούμπλιν (1569), μετονομάστηκε σε Βοεβοδάτο Μπζεστς Κουγιάφσκι. Ο Βασιλιάς Καζίμιρ Γ΄ ο Μέγας επέκτεινε το βασιλικό κάστρο στο Μπζεστς τον 14ο αιώνα.[4] Το 1496, το Μπζεστς ορίστηκε η τοποθεσία του σέιμικ (επαρχιακή συνέλευση) του βοεβοδάτου.[5] Διάφοροι Πολωνοί βασιλιάδες απένειμαν στην πόλη πολλαπλά προνόμια τα έτη 1361, 1410, 1504, 1556, 1557, 1576, 1582, 1593, 1596, 1681, 1720, 1781, 1789, 1789, 1789 και 1787, και ήταν στο Μπζεστς που ο Καζίμιρ Γ΄ ο Μέγας παραχώρησε στην κοντινή μεγάλη πόλη του Μπίντγκοστς τα προνόμια πόλης της το 1346.[5]
Το Μπζεστς ήταν μια σημαντική και ακμάζουσα πόλη, και τον 16ο και 17ο αιώνα ήταν το κέντρο του εμπορίου σιτηρών, ωστόσο παρήκμασε μετά τις σουηδικές εισβολές το 1655-1660 και το 1701-1706.[4] Στις 23 Απριλίου 1782, ο Βασιλιάς Στανίσουαφ Αύγουστος Πονιατόφσκι παραχώρησε ένα προνόμιο στον εβραϊκό πληθυσμό της πόλης, που τους επέτρεψε να χτίσουν σπίτια σε έναν δρόμο ειδικά για εκείνους της εβραϊκής θρησκείας.[6]
Η πόλη προσαρτήθηκε από την Πρωσία στο δεύτερο διαμελισμό της Πολωνίας το 1793, ακολουθούμενη από την κυριαρχία του βραχύβιου πολωνικού Δουκάτου της Βαρσοβίας από το 1807, και το 1815 έγινε μέρος της λεγόμενης Πολωνίας του Συνεδρίου, και σύντομα ενσωματώθηκε αναγκαστικά στη Ρωσική Αυτοκρατορία. Αποκαταστάθηκε στην Πολωνία μετά την ανάκτηση της ανεξαρτησίας της χώρας το 1918.
Κατά τη διάρκεια της γερμανικής εισβολής στην Πολωνία, η οποία ξεκίνησε τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον Σεπτέμβριο του 1939, η πόλη καταλήφθηκε γρήγορα από τη Βέρμαχτ και στη συνέχεια υπό γερμανική κατοχή μετονομάστηκε σε Brest-Kujawien (Μπρεστ-Κουγιάβιεν, 1939-1942).[3] Τον Φεβρουάριο του 1940, οι Γερμανοί απέλασαν 300 Πολωνούς, ιδιοκτήτες μεγαλύτερων και καλύτερων σπιτιών, τα οποία στη συνέχεια παραδόθηκαν σε Γερμανούς αποίκους ως μέρος της πολιτικής Lebensraum (Ζωτικός χώρος), ενώ οι Πολωνοί απελάθηκαν με εμπορευματικά τρένα στο Γενικό Κυβερνείο.[7] Ο ντόπιος Πολωνός ιερέας της ενορίας, Στέφαν Κουλίνσκι, συνελήφθη από τους Γερμανούς το 1941, απελάθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Νταχάου και στη συνέχεια δολοφονήθηκε σε θάλαμο αερίων στο Κέντρο Ευθανασίας Χάρτχαϊμ το 1942.[8] Παρ΄ όλα αυτά, το πολωνικό κίνημα υπόγειας αντιστασιακής ήταν ενεργό στην πόλη.
Αθλητισμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο αθλητικός σύλλογος Γουοκιέτεκ Μπζεστς Κουγιάφσκι (Łokietek Brześć Kujawski), που πήρε το όνομά του από τον Βασιλιά Βλαδίσλαο Α΄ το Βραχύ (πολωνικά: Władysław I Łokietek), εδρεύει στην πόλη, με τμήματα ποδοσφαίρου, στίβου, πετοσφαίρισης και πυγμαχίας.[9]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ bdl
.stat .gov .pl /api /v1 /data /localities /by-unit /040410818044-0985444?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2022. - ↑ «Najwieksze miasta w Polsce pod wzgledem liczby ludnosci» [Οι μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας από άποψη πληθυσμού]. polskawliczbach.pl (στα Πολωνικά).
- ↑ 3,0 3,1 Stężewski, Daniel. «City Name». Brest Kujawski - Unofficial City. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2016.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom I (στα Πολωνικά). Βαρσοβία. 1880. σελ. 398.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 «Zarys dziejów». Επίσημος ιστότοπος του Μπζεστς Κουγιάφσκι (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2020.
- ↑ «Brześć Kujawski». Virtual Shtetl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2012.
- ↑ Βαρντζίνσκα, Μάρια (2017). Wysiedlenia ludności polskiej z okupowanych ziem polskich włączonych do III Rzeszy w latach 1939-1945 (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης. σελ. 226, 230.
- ↑ «Stefan Kuliński» (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2020.
- ↑ «Γουοκιέτεκ Μπζεστς Κουγιάφσκι» (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2020.
