Νικόλαος Α΄ του Μαυροβουνίου
.jpg)
.svg)
Ο Νικόλαος Α΄ (σερβικά: Никола I Петровић-Његош, 19 Οκτωβρίου 1841 - 1 Μαρτίου 1921) από τον Οίκο των Πέτροβιτς-Νιέγκος ήταν πρίγκιπας (1860-1910) και μετά βασιλιάς (1910-1918) του Μαυροβουνίου.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρώτα χρόνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ήταν ο μόνος γιος του Μίρκο, Βοεβόδα του Γκράνοβο, και της Αναστασία "Στάνα" Μαρτίνοβιτς. Γεννήθηκε στο χωριό Νιέγκουσι, κοιτίδα του Οίκου των Πέτροβιτς-Νιέγκος. Ο Μίρκο ήταν ο διάσημος νικητής των Οθωμανών και αδελφός του, Δανιήλ Β΄, επισκόπου. Από το 1696 ο επίσκοπος (vladika), που είχε και διοικητικές εξουσίες, ήταν "κληρονομικά" από τον Οίκο τους: επειδή οι επίσκοποι δεν ήταν έγγαμοι, διάδοχος γινόταν ο γιος του αδελφού ή του εξαδέλφου. Ο Δανιήλ Β΄ παραιτήθηκε από επίσκοπος, νυμφεύτηκε τη Νταρίνκα Κβέκιτς, δηλώνοντας τη χώρα ως πριγκιπάτο, κληρονομικό των Πέτροβιτς-Νιέγκος. Όταν το 1860 απεβίωσε ο Δανιήλ Α΄, ο Μίρκο παραιτήθηκε υπέρ του γιου του Νικολάου Α΄.
Ο νέος πρίγκιπας είχε από μικρός εξασκηθεί στον αθλητισμό και στην πολεμική τέχνη. Ως παιδί μεγάλωσε στην Τεργέστη, στην οικογένεια των Κβέκιτς (Κούστικ). Η Νταρίνκα, που ήταν θερμή γαλλόφιλη, έστειλε τον διάδοχο Νικόλαο στο Λύκειο Λουί-λε-Γκραν στο Παρίσι. Ωστόσο, αυτός λίγο επηρεάστηκε από τη νοοτροπία και τις συνήθεες των Γάλλων, αντίθετα με τον συμμαθητή του, Μίλαν Γ΄ Ομπρένοβιτς, Διάδοχο της Σερβίας. Ο ορεσίβιος Νικόλαος έδειξε νωρίς τον θερμό του πατριωτισμό, την ηγετική του ικανότητα και το ποιητικό του τάλαντο· δεν αλλοτριώθηκε από την ατμόσφαιρα και τις απολαύσεις του Παρισιού, αλλά ανυπομονούσε να επιστρέψει στη γη που γεννήθηκε.
Ήταν μέλος της Ένωσης Σερβικής Νεολαίας από το 1866, που ιδρύθηκε[6][7]. Το 1871 η Σερβία και η Αυστρο-Ουγγαρία την απαγόρευσαν και ο Νικόλαος ίδρυσε την Εταιρεία για την Ελευθερία και την Ένωση της Σερβίας μαζί με τον Μάρκος Πόποβιτς, τον Μάσο Βρμπίτσα, κ.ά. στο Τσέτινιε[8][9][10].
Πρίγκιπας του Μαυροβουνίου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1860 ο θείος του δολοφονήθηκε και ο Νικόλαος επέστρεψε από το Παρίσι και ανέλαβε πρίγκιπας του Μαυροβουνίου. Τρεις μήνες μετά νυμφεύτηκε την κόρη του βοεβόδα Πετάρ Βουκότιτς.
Βασιλιάς του Μαυροβουνίου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1900 έλαβε την προσφώνηση Βασιλική Υψηλότης. Επιθυμία του ήταν η ένωση με τη Σερβία, κάτι που δεν ήθελε ο Αλέξανδρος της Σερβίας. Όταν ο τελευταίος δολοφονήθηκε βάναυσα, η Αυλή του Μαυροβουνίου είδε ένα εμπόδιο να φεύγει από το σκοπό της ένωσης.
Μετά από πίεση του λαού έδωσε το 1905 το πρώτο Σύνταγμα. Εισήγαγε την ελευθερία του Τύπου και Ποινικό Κώδικα κατά μίμηση της Δυτικής Ευρώπης. Το επόμενο έτος δημιούργησε το νόμισμα του Μαυροβουνίου, το πέρπερ. Το 1910 εόρτασε το Ιωβηλαίο του και έλαβε τον τίτλο του βασιλιά. Ήταν στρατάρχης της Ρωσίας, τιμή που είχε δοθεί μόνο στον Άρθουρ Ουέλλσλυ, Δούκα του Ουέλλινγκτον. Όταν ξεκίνησε το 1912 ο Βαλκανικός Πόλεμος, ο Νικόλαος Α΄ ήταν από τους πιο ενθουσιώδεις συμμάχους: ήθελε να απωθήσει τους Οθωμανούς από την Ευρώπη. Νίκησε τις Κεντρικές Δυνάμεις και κατέλαβε τα Σκόδρα, αν και του είχαν αποκλείσει τις ακτές. Το 1914 ξεκίνησε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και ήταν ο πρώτος που βοήθησε τη Σερβία να διώξει τους Αυστριακούς. Ήταν ένας δυνατός υποστηρικτής της Σερβικής ενοποίησης, αλλά του αντιτέθηκαν οι Καραγεώργεβιτς.
Το 1916 η Σερβία είχε ηττηθεί και το Μαυροβούνιο κατακτήθηκε από την Αυστρο-Ουγγαρία· ο Νικόλαος Α΄ διέφυγε στην Ιταλία και μετά στη Γαλλία. Η Κυβέρνηση μεταφέρθηκε στο Μπορντώ. Μετά το τέλος του Πολέμου σε μία Συνεδρίαση στη Ποντγκόριτσα (1918), κυριάρχησαν οι Σέρβοι, που ψήφισαν την εκθρόνιση του Νικολάου και την προσάρτηση του Μαυροβουνίου στη Σερβία. Λίγους μήνες μετά προσχώρησαν και οι Νοτιο-Σλαβικές περιοχές της Αυστρο-Ουγγαρίας και φτιάχθηκε το βασίλειο των Σέρβων, Κροατών & Σλοβένων, που το 1929 ονομάστηκε Γιουγκοσλαβία.
Από το 1918 ο Νικόλαος Α΄ ζούσε εξόριστος στο Παρίσι και απεβίωσε τρία έτη μετά στην Αντίμπ (Αντίπολη). Τάφηκε στην Ιταλία και η σορός του, μαζί με αυτές της συζύγου του και δύο τέκνων του, μεταφέρθηκαν στο Μαυροβούνιο το 1989. Στη διεκδίκηση του θρόνου τον διαδέχθηκε ο γιος του, Δανιήλ Γ΄.
Οικογένεια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Νυμφεύτηκε τη Μιλένα Βούκοτιτς, κόρη του Πετάρ Βούκοτιτς, ενός από τους μεγαλύτερους γαιοκτήμονες του Μαυροβουνίου. Πέντε κόρες του παντρεύτηκαν Ευρωπαίους από βασιλικούς Οίκους, έτσι ο Νικόλαος Α΄ ονομάστηκε ο πεθερός της Ευρώπης. Είχε τέκνα:
- Λιούμπιτσα (μετέπειτα Ζόρκα) (1864 - 1890), παντρεύτηκε τον Πέτρο Α΄ Καραγεώργεβιτς, Πρίγκιπα, μετά Βασιλιά, της Σερβίας.
- Μιλίτσα (1866 - 1951), παντρεύτηκε τον Πέτρο Νικολάγιεβιτς της Ρωσίας.
- Αναστασία (1868 - 1935), παντρεύτηκε πρώτα τον Γεώργιο Μαξιμιλιάνοβιτς του Λόιχτενμπεργκ (δισέγγονό της Ιωσηφίνας ντε Μπωαρναί) και μετά τον Νικόλαο Νικολάγιεβιτς της Ρωσίας, αδελφό του Πέτρου Νικολάγιεβιτς. Και οι δύο σύζυγοι ήταν εγγονοί του Νικολάου Α΄ της Ρωσίας.
- Ελένη (1871 - 1952), παντρεύτηκε τον Βίκτωρα Εμμανουήλ Γ΄ της Ιταλίας.
- Δανιήλ Γ΄ (1871 - 1939), Πρίγκιπας του Μαυροβουνίου. Άτεκνος.
- Άννα (1874 - 1971), παντρεύτηκε τον Φραγκίσκο Ιωσήφ του Μπάττενμπεργκ.
- Μίρκο (1879 - 1918), Πρίγκιπας του Μαυροβουνίου, Μέγας Δούκας (βοεβόδας) του Γκράχοβο. Γιος του ήταν ο:
- Μιχαήλ (1908 - 1986), Πρίγκιπας του Μαυροβουνίου.
- Ξένια (1881 - 1960).
- Βέρα (1887 - 1927).
- Πέτρος (1889 - 1932), Πρίγκιπας του Μαυροβουνίου, Μέγας Δούκας (βοεβόδας) του Ζάχουμλιε.
Αναφορές σε Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Nicholas-I-king-of-Montenegro. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ CONOR.SI. 80892003.
- ↑ p11118.htm#i111177. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
- ↑ Matica srpska (Novi Sad, Serbia) Zbornik za istoriju, Volume 2, Odeljenje za društvene nauke, Matica srpska, 1970, p. 191: "У том смислу занимљиви су прилози: Николе Петровића, Историјско лес- то, улога и значај Уједин>ене омладине ..."
- ↑ Jelena Danilović: Sto godina Opšteg imovinskog zakonika za Crnu Goru, Arhiv za pravne i društvene nauke, 1–2, 2006, str. 233
- ↑ Миодраг Јовичић, Лексикон уставности Србије 1804–1918
- ↑ Istorijski institut SR Crne Gore u Titogradu 1990, Istoriski zapisi, Volume 63, Istorijski institut u Titogradu, pp. 40–41
- ↑ Мартиновић, Нико С. (1954) "Валтазар Богишић и Уједињена омладина српска Зборник" ("Belshazzar Bogišić and the United Serbian Youth") Матице српске (Matica Srpska), volume 9, pages 26–44, in Serbian
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- James David Bourchier (1911). "Nicholas (King of Montenegro)". In Chisholm, Hugh. Encyclopædia Britannica (11th ed.). Cambridge University Press.
Περαιτέρω ανάγνωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Jelena Đurović; Milenija Vračar; Dragica Lompar (2010). Nikola I, gospodar i pjesnik. Centralna Narodna Biblioteka Crne Gore "Đurđe Crnojević". ISBN 978-86-7079-109-1.
- Два Петровића Његоша, Владика Данило Петровић И Кнез Никола I. 1896.
- Перо Вуковић (1910). Књаз Никола I као пјесник: написао Перо Вуковић,... Штампарија К. Ц. Министерства војног.
- King Nikola--personality, work, and time. Crnogorska akademija nauka i umjetnosti. 1998.
- Radoman Jovanović (1977). Politički odnosi Crne Gore i Srbije 1860-1878. Istorijski institut SR Crne Gore.
- Novica Rakočević (1981). Politički odnosi Crne Gore i Srbije: 1903-1918. Istorijski institut SR Crne Gore u Titogradu.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πριγκιπάτο της Ζέτας (1356–1516) |
|  |
|---|---|---|
| Πριγκιπάτο-Επισκοπή του Μαυροβουνίου (1516–1852) | ||
| Πριγκιπάτο του Μαυροβουνίου (1852–1910) | ||
| Βασίλειο του Μαυροβουνίου (1910–1918) | ||
| Βασίλειο του Μαυροβουνίου (1941–1944) |
| |
*Μιχαήλ Πέτροβιτς-Νιέγκος, Ρωμανός Πέτροβιτς Ρομανόφ και Νικόλαος Ρομανόφ, όλοι τους αρνήθηκαν τον θρόνο όταν αυτός τους προσφέρθηκε. | ||
  | Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Nikola I Petrović-Njegoš της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες). |