Οικογένεια Ζαχαρία

Η Οικογένεια Ζαχαρία πήρε το όνομα της από τον γενάρχη της Ζαχαρία γιο του Ζαχαρία ντι Κάστελο που πήρε το όνομα του από τη συνοικία Σάντα Μαρία ντι Καστέλο της Γένοβας στην οποία ζούσε η οικογένεια του. Η μακρινή καταγωγή της οικογένειας ήταν το Πεδεμόντιο από το οποίο μετανάστευσαν στη Γένοβα τον 11ο αιώνα. Τα Χρονικά του Ορέγκιο Πανίς καταγράφουν την εκλογή του στη θέση του Δόγη της Γένοβας (1202).

Ο θυρεός της οικογένεια Ζαχαρία με το χρυσαφί και κόκκινο χρώμα.

Κατάκτηση της Χίου

Ο Ζαχαρίας απέκτησε με την άγνωστη σύζυγο του έναν γιο τον Φάλκονε Ζαχαρία που εμφανίζεται σαν σύμμαχος του Αυτοκράτορα της Νίκαιας Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου, τον βοήθησε να ανακαταλάβει την Κωνσταντινούπολη από τη Λατινική Αυτοκρατορία (1261). Παντρεύτηκε δυο φορές: την Τζιουλέττα και τη Βεατρίκη, παιδιά του ήταν ο Βενέδικτος Ζαχαρίας και ο Εμμανουήλ Ζαχαρίας. Ο Εμμανουήλ δέχτηκε από τον αυτοκράτορα από τον αυτοκράτορα Μιχαήλ Παλαιολόγο την Παλαιά και Νέα Φώκαια, όταν πέθανε τον διαδέχτηκε ο αδελφός του Βενέδικτος (1288). Ο Βενέδικτος με πρόφαση την προστασία της Χίου από τις επιδρομές των Τούρκων κατέλαβε τον νησί και ανάγκασε τον αυτοκράτορα Ανδρόνικο Β΄ Παλαιολόγο να τον αναγνωρίσει κύριο του νησιού (1304). Διάδοχος του Βενέδικτου ήταν ο γιος του Παλαιολόγος Ζαχαρίας και αυτόν με τη σειρά του διαδέχθηκαν οι γιοι του Βενέδικτος Β΄ Ζαχαρίας και Μαρτίνος Ζαχαρίας (1314).

Μαρτίνος Ζαχαρίας

Νόμισμα του Μαρτίνου Ζαχαρία

Ο Μαρτίνος ήταν το κορυφαίο μέλος της δυναστείας πέτυχε σημαντικές νίκες απέναντι στους Οθωμανούς, δολοφόνησε και αιχμαλώτισε 10.000 Τούρκους γι'αυτό υμνήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τους Λατίνους συγγραφείς. Η αξία του Μαρτίνου Ζαχαρία αυξήθηκε σημαντικά όταν κέρδισε μεγάλες βαρονίες στο πριγκιπάτο της Αχαΐας. Λίγο μετά το 1316 αγόρασε τα δικαιώματα του στη βαρονία της Χαλανδρίτσας από τον Αιμόν ντε Ρανς που είχε πεθάνει πρόσφατα ο αδελφός του και συγκυβερνήτης και ήθελε να επιστρέψει στην πατρίδα του. Ο Μαρτίνος Ζαχαρίας είχε μάλλον τη μισή βαρονία, η υπόλοιπη μισή ανήκε όπως φαίνεται σε ένα έγγραφο του 1324 στον Πιέτρο νταλλε Κάρτσερι. Ο Μαρτίνος πρόσθεσε νέα εδάφη και τίτλους όταν παντρεύτηκε την Ζακλίν ντε Λα Ρος κόρη του Ρενάλδου ντε λα Ρος από τον κλάδο του Οίκου ντε Λα Ρος που κυβερνούσε την ενωμένη Βαρωνία της Βελιγοστής με την Τροιζήνα, ήταν καγκελάριος στο Δουκάτο των Αθηνών και Τριτημόριος της Εύβοιας. Ο Μαρτίνος είχε πολύ καλές σχέσεις με τον τιτλούχο Λατίνο Αυτοκράτορα Φίλιππο Α΄ του Τάραντα που του παραχώρησε πολλά επιπλέον νησιά στο Αιγαίο Πέλαγος, αυτό τον έφερε σταδιακά σε σύγκρουση με τους Βυζαντινούς επικυριάρχους του.

Απώλεια της Χίου

Ο νέος δυναμικός αυτοκράτορας Ανδρόνικος Γ΄ Παλαιολόγος με τη βοήθεια του αδελφού του Μαρτίνου Βενέδικτου Β΄ που είχε εκδιώξει από το νησί (1325) και των δυσαρεστημένων κατοίκων διέλυσε την Ηγεμονία της Χίου και την ένωσε με τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία (1329). Ο Μαρτίνος φυλακίστηκε στην Κωνσταντινούπολη, ελευθερώθηκε αργότερα και επέστρεψε στην πατρίδα του τη Γένοβα (1337). Συμμετείχε με τον στόλο της Γένοβας σε Σταυροφορία του πάπα εναντίον των Τούρκων στη Σμύρνη, δολοφονήθηκε σε ενέδρα μαζί με τους περισσότερους αρχηγούς των Σταυροφόρων (1345). Οι απόγονοι του Μαρτίνου έχασαν τη Χίο αλλά διατήρησαν τα υπόλοιπα εδάφη τους στην Πελοπόννησο και στο Πριγκιπάτο της Αχαΐας.

Οι απόγονοι του Μαρτίνου Ζαχαρία στην Πελοπόννησο

Το γενεαλογικό δέντρο της Οικογένειας Ζαχαρία

Ο γιος του Μαρτίνου Κεντυρίων Α΄ Ζαχαρίας απέκτησε και το υπόλοιπο ήμισυ της βαρονίας της Χαλανδρίτσας (1359) αλλά με τον θάνατο του (1382) έχασε τη βαρονία της Βελίγοστης που κατακτήθηκε από το Δεσποτάτο του Μυστρά. Ο γιος του Κεντυρίων Α΄ Ανδρόνικος Ασάν Ζαχαρίας παντρεύτηκε την κόρη του βαρώνου της Αρκαδίας Εράρδου Γ΄ Μαύρου και με τον θάνατο του πεθερού του χωρίς γιο (1388) προστέθηκαν στις κτήσεις του και η Βαρωνία της Αρκαδίας (σημερινή Κυπαρισσία). Η κόρη του Κεντυρίων Α΄ Μαρία Β΄ Ζαχαρία παντρεύτηκε ταυτόχρονα τον Πέτρος του Σαν Σουπεράνο μέλος των Ναβαρραίων, στρατιωτικής μισθοφορικής ομάδας που έφτασε στην Ελλάδα το 1379 και έγινε πρίγκιπας της Αχαΐας (1396 - 1402). Με τον θάνατο του χωρίς απογόνους τον διαδέχθηκε η σύζυγος του Μαρία Ζαχαρία που έγινε πριγκίπισσα της Αχαΐας (1402 - 1404). Ο γιος του Ανδρόνικου Ασάν Ζαχαρία Κεντυρίων Β΄ Ζαχαρίας διαδέχθηκε τον πατέρα του στη βαρονία της Αρκαδίας και στη Βαρωνία της Χαλανδρίτσας (1401), κατόπιν ανέτρεψε τη θεία του Μαρία Ζαχαρία (1404) και έγινε επιπλέον πρίγκιπας της Αχαΐας.

Πτώση της οικογένειας

Ο δεσπότης του Μυστρά Θωμάς Παλαιολόγος με την άνοδο του (1428) άρχισε να πολιορκεί σταδιακά τα εδάφη του Κεντυρίων Β΄ με στόχο να καταλάβει ολόκληρη την Πελοπόννησο. Ο Θωμάς κατέλαβε τη βαρονία της Χαλανδρίτσας (1429), το πριγκιπάτο της Αχαΐας (1430) και ανάγκασε τον Κεντυρίων Β΄ να του δώσει σύζυγο την κόρη του Αικατερίνη Ζαχαρία. Μετά τον γάμο του με την Αικατερίνη ο Θωμάς επέτρεψε στον Κεντυρίων Β΄ να κρατήσει τη βαρονία της Αρκαδίας μέχρι τον θάνατο του (1432), στη συνέχεια ενσωμάτωσε και αυτή στο Δεσποτάτο του Μυστρά. Ο γιος του Κεντυρίων Β΄ Ιωάννης Ασάν Ζαχαρίας τελευταίος γνωστός γόνος της οικογένειας Ζαχαρία προσπάθησε ανεπιτυχώς να καταλάβει το πριγκιπάτο της Αχαΐας και πέθανε στη Ρώμη (1469).

Γενεαλογικό δέντρο της Οικογένειας Ζαχαρία

Ζαχαρίας ντι Κάστελο

Ζαχαρίας ΟΙΚΟΣ ΖΑΧΑΡΙΑ

Φουλκόνε Ζαχαρίας κύριος της Φώκαιας σύζ.1.Τζουλιέτα 2.Μπεατρίτσε

Μανουήλ σύζ. Κλαρίζια Φιέσκι

Βενέδικτος Α΄ ηγεμόνας της Χίου 1304 - 1307

Παλαιολογίνα (κόρη Μιχαήλ Η΄) ΟΙΚΟΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΩΝ

Νικολίνο

Τεδίτσιος κύριος της Θάσου, κυβερνήτης Φώκαιας

Παλαιολόγος Ζαχαρίας ηγεμόνας της Χίου 1307 - 1314

Βενέδικτος Β΄ ηγεμόνας της Χίου 1314 - 1325 σύζ. Τζινέβρα Ντόρια

Μαρτίνος ηγεμόνας της Χίου 1314 - 1329

Ζακλίν ντε Λα Ρος κυρία του Δαμαλά ΟΙΚΟΣ ΛΑ ΡΟΣ

Βαρθολομαίος κύριος του Δαμαλά

Γουλιέλμα Παλαβιτσίνι μαρκησία της Βοδονίτσας ΟΙΚΟΣ ΠΑΛΑΒΙΤΣΙΝΙ

Κεντυρίων Α΄ βαρόνος της Χαλανδρίτσας, βάιλος της Αχαΐας σύζ. Ασάν

Μαρούλα

Μαρία Β΄ πριγκίπισσα της Αχαΐας 1402 - 1404 σύζ. Πέτρος του Σαν Σουπεράνο πρίγκιπας της Αχαΐας 1396 - 1402

Ανδρόνικος βαρόνος της Χαλανδρίτσας, βάιλος της Αχαΐας σύζ. Μαύρου βαρόνη της Αρκαδίας

Στέφανος λατ. αρχιεπίσκ. & βαρόνος της Πάτρας

Κεντυρίων Β΄ πρίγκιπας της Αχαΐας 1404 - 1430, βαρόνος της Χαλανδρίτσας & Αρκαδίας

Κρέουζα (κόρη Λεονάρδου Α΄ παλατινού κόμη Κεφαλληνίας & Ζακύνθου) ΟΙΚΟΣ ΤΟΚΚΩΝ

(νόθος) Ιωάννης

Αικατερίνη πριγκίπισσα της Αχαΐας

Θωμάς Παλαιολόγος δεσπότης του Μωρέως ΟΙΚΟΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΩΝ

Ζωή Σοφία Παλαιολογίνα σύζ. Ιβάν Γ΄ μέγας πρίγκιπας της Μόσχας ΟΙΚΟΣ ΡΟΥΡΙΚΙΔΩΝ

Ελένη Παλαιολογίνα σύζ. Λάζαρ Μπράνκοβιτς δεσπότης της Σερβίας

Ανδρέας Παλαιολόγος δεσπότης του Μωρέως, τιτουλ. Αυτ. των Ρωμαίων

Μανουήλ Παλαιολόγος

Πηγές

• Bon, Antoine (1969). La Morée franque. Recherches historiques, topographiques et archéologiques sur la principauté d’Achaïe (in French). Paris: De Boccard.
• Miller (1921), IV.I, The Zaccaria of Phocæa and Chios
• Ogerii Panis Annales, MGH SS XVIII
• Setton, Kenneth M. (1976). The Papacy and the Levant (1204–1571), Volume I: The Thirteenth and Fourteenth Centuries. Philadelphia: The American Philosophical Society.
• Sturdza, M. D. (1999) Dictionnaire Historique et Généalogique des Grandes Familles de Grèce, d'Albanie et de Constantinople (2e edition Paris)