Παλαιοχώρι Συρράκου Ιωαννίνων

Παλαιοχώρι
Παλαιοχώρι Παλαιοχώρι
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Αποκεντρωμένη Διοίκηση	Διοίκηση Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας
Περιφέρεια	Ηπείρου
Δήμος	Βορείων Τζουμέρκων
Δημοτική Ενότητα	Τζουμέρκων
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Ήπειρος
Νομός	Ιωαννίνων
Υψόμετρο	820
Πληθυσμός
Μόνιμος	77
Έτος απογραφής	2021

Το Παλαιοχώρι είναι ορεινό κτηνοτροφικό χωριό του νομού Ιωαννίνων. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 650 έως 1.050 μέτρων στις πλαγιές των Τζουμέρκων. Ανήκει στον δήμο Βορείων Τζουμέρκων και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει πραγματικό πληθυσμό 143 κατοίκους.

Γεωγραφικά στοιχεία

Το Παλαιοχώρι Συρράκου είναι χτισμένο σε δυο αντικριστές πλευρές των κορυφογραμμών Κύρκου και Τσάρκου (2.048 μ.) του όρους Λάκμος από την μια και Λαπάτων (1.333 μ.) από την άλλη, στην ευρύτερη περιοχή των Τζουμέρκων. Διασχίζεται από δύο χειμάρρους. Ο ένας ξεκινά από τη Σαλατούρα και με κατεύθυνση βορειοανατολική καταλήγει στον Άραχθο. Ο άλλος, με το όνομα Μαυρολάγκαδο, κινείται νοτιοδυτικά και καταλήγει στον Καλαρρύτικο, που χύνεται και αυτός από άλλο σημείο στον Άραχθο. Τους δυο όγκους, και κατ' επέκταση τα δύο μέρη του χωριού, συνδέει το διάσελο του Πριαβόλου και της Σαλατούρας (820 μ.).

Ιστορικά στοιχεία

Το χωριό κατά την Τουρκοκρατία, και μέχρι το 1880, αποτελούσε ενιαία κοινότητα με το σημερινό Συρράκο, που υπάγονταν μαζί με τα άλλα γειτονικά χωριά στην επαρχία Μαλακασίου. Το Παλαιοχώρι χωρίστηκε από το Συρράκο το 1880 επί άρχοντα Γούλα Αναστασίου Τοπάλη (Γούλα Τάσιου), παρά τις επίμονες αντιρρήσεις των Συρρακιωτών που δεν ήθελαν το χωρισμό. Τα όρια των δύο κοινοτήτων μπήκαν στην κορυφή του Τσάρκου-Πρίζας-Πλίνου. Η παράδοση φέρνει ως κοιτίδα του Συρράκου το σημερινό Παλαιοχώρι. Η άμεση σχέση φαίνεται από τον τρόπο ζωής, τα ήθη και τα έθιμα, τα δεκάδες τοπωνύμια με τα Συρρακιώτικα και τα Παλαιοχωρίτικα ονόματα και από την κοινή βλάχικη γλώσσα. Το Παλαιοχώρι απελευθερώθηκε από τους Τούρκους στα τέλη του 1912, όταν αντάρτικο ευζωνικό σώμα Κρητών με αρχηγό το λοχαγό Τρυπογιώργο έδιωξε τους κατακτητές από το φυλάκιο της Τρίκας και τους κυνήγησε ως τη γέφυρα του Παπαστάθη στον Άραχθο ποταμό.

Δραστηριότητες

Οι Παλαιοχωρίτες είναι φιλόξενοι άνθρωποι και καλοί γλετζέδες έχουν αρκετά πανηγύρια. Ξεκινάνε με του Αϊ Γιώργη όπου μετά τη λειτουργία ακολουθεί έξω από το εκκλησάκι ημερήσιο πανηγύρι. Ακολουθεί στις 20 Ιουλίου το πανηγύρι του Αϊ Λιά (βραδυνό). Παλαιότερα μέχρι το 1995, μετά την λειτουργία στο μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής (26 Ιουλίου), γίνονταν πανηγύρι χωρίς όργανα, στο οποίο τραγουδούσαν οι Παλαιοχωρίτες που συμμετείχαν και δίνονταν γίδα βραστή δωρεά του παπα Φασούλη. Ακολουθεί το πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου που διαρκεί δύο μέρες 14 και 15 Αυγούστου. 14 βράδυ στο πνευματικό κέντρο, 15 πρωί ημερήσιο στον Πριάβολό όπου δίνεται δωρεάν γιδα βραστή και 15 βράδυ πάλι στο πνευματικό κέντρο. Τελευταίο πανηγύρι στις 8 Σεπτεμβρίου το <<Μαχούστι>>.