Φορτόσι Ιωαννίνων
Συντεταγμένες: 39°30′43.31″N 20°59′1.68″E / 39.5120306°N 20.9838000°E
| Φορτόσι | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση | Διοίκηση Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας |
| Περιφέρεια | Ηπείρου |
| Περιφερειακή Ενότητα | Ιωαννίνων |
| Δήμος | Βορείων Τζουμέρκων |
| Δημοτική Ενότητα | Κατσανοχωρίων |
| Δημοτική Κοινότητα | Φορτοσίου |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Ήπειρος |
| Νομός | Ιωαννίνων |
| Υψόμετρο | 587 μέτρα |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 27 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 44013 |
| Τηλ. κωδικός | 2659 |
Για παρώνυμο οικισμό στην Ελλάδα δείτε Φορτώσι Τρικάλων
Το Φορτόσι ή Φορτώσι, επίσημα Φορτόσιον είναι ημιορεινό χωριό του νομού Ιωαννίνων της Ηπείρου σε υψόμετρο 860 μέτρων[1] και ανήκει στα Κατσανοχώρια της Ηπείρου.[2][3]
Γεωγραφία - Αξιοθέατα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Φορτόσι βρίσκεται στα νοτιοανατολικά του νομού με το νομό Άρτας και δυτικά του ποταμού Άραχθου. Μέσα από το χωριό περνάει η επαρχιακή οδός Άρτας - Ιωαννίνων και απέχει 25,5 χλμ. ΝΑ. της πόλης των Ιωαννίνων και 29,5 χλμ. Δ. από τα Πράμαντα. Αξιοθέατα της περιοχής είναι:
- Ο ιερός ναός της Φανερωμένης που βρίσκεται στον ομώνυμο λόφο, προς τα δυτικά του χωριού και τη γειτονική Νίστορα. Πρόκειται για τρίκλιτη βασιλική με τρούλο που σύμφωνα με την τοπική παράδοση κτίστηκε από τον Κοσμά τον Αιτωλό και στο εσωτερικό της έχει τοιχογραφίες του 1787.[4] Από το 1964 έχει κηρυχθεί αρχαίο μνημείο.[5]
- Το γεφύρι της Πολιτσάς στον Άραχθο και το δρόμο που ενώνει το Φορτόσι με το Αμπελοχώρι. Πρόκειται για πέτρινο γεφύρι με ένα κύριο και βοηθητικά τόξα, ύψους σχεδόν 14 μέτρων το οποίο στηρίζεται πάνω σε βράχους. Δίπλα του έχει κατασκευαστεί γέφυρα από μπετόν.[6]
- Το πέτρινο δημοτικό σχολείο, που έχει κηρυχθεί νεώτερο μνημείο από το 2008, γιατί "αποτελεί τυπικό δείγμα Ηπειρώτικου σχολικού κτιρίου της αρχής του 20ου αιώνα, με αξιόλογα μορφολογικά και αρχιτεκτονικά στοιχεία και αφετέρου είναι στενά συνδεδεμένο με την εκπαιδευτική ιστορία του οικισμού και τις μνήμες των κατοίκων του".[7]
Ονομασία - Διοικητικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σύμφωνα με την τοπική παράδοση λίγο πιο έξω από το χωριό Κωστήτσι, στην τοποθεσία "Λάτη", υπήρχε ένας μεγάλος οικισμός, το Λάτιο, ο οποίος μαστίζονταν από λοιμό. Από αυτόν τον λοιμό, επέζησαν μόνο τέσσερα αδέλφια που ονομάζονταν Κώστας, Νέστορας, Πέτρος και Φώτης. Τα τέσσερα αυτά αδέλφια έχτισαν τα χωριά που φέρουν ακόμα και σήμερα το όνομά τους, με διάφορες παραφθορές βέβαια, δηλαδή «Κωστήτσι» (Κώστας), «Νίστορα» (Νέστορας), «Πάτερο» (Πέτρος) και «Φορτόσι» (Φώτης). Παλιότερα το χωριό γραφόταν ως Φορτόση και το 1919 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης κοινότητας. Το 1940 διορθώθηκε σε Φορτόσιον.[8] Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης, μαζί με τους οικισμούς Κωστήτσι, Νίστορα και Πάτερο αποτελούν τη τοπική κοινότητα Φορτοσίου που ανήκει στη δημοτική ενότητα Κατσανοχωρίων του Δήμου Βορείων Τζουμέρκων και σύμφωνα με την απογραφή 2011, ως κοινότητα έχει πληθυσμό 135 κατοίκους ενώ ως οικισμός 38.[9]
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Αρχειακά τεκμήρια για τους ζωγράφους από το Φορτώσι των Κατσανοχωρίων Ιωαννίνων του Γρηγόρη Μανόπουλου από τον ιστότοπο http://www.academia.edu
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 309 τομ.34.
- ↑ Φράγκος, Χρήστος (2010). ιωαννινων&f=false Ήπειρος-Βόρεια Ήπειρος, Τζουμέρκα και Κατσανοχώρια: Ιστορία, Λαογραφία, Πολιτιστικά Μνημεία, Τουρισμός Check
|url=value (βοήθεια). Christos Frangos. ISBN 9789609318044. - ↑ «Άραχθος-Κατσανοχώρια». αθηνόραμα travel. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2018.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «Φορτόσι – Κωστήτσι – Πάτερο - Νίστορα». www.voreiatzoumerka.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ Nikos, Kapetanakos E. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ «Γεφύρι Της Πολιτσάς | Τα Πέτρινα Γεφύρια της Ελλάδος». petrinagefiria.com. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ Nikos, Kapetanakos E. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ «Διοικητικές Μεταβολές Δήμων και Κοινοτήτωνwebsite=ΕΕΤΑΑ». Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10561 (σελ. 87 του pdf)