Σιδηροδρομικός σταθμός Μαυροδενδρίου

Σιδηροδρομικός Σταθμός Μαυροδένδρι
Mavrodendri Railway Station
Σιδηροδρομικός Σταθμός Μαυροδένδρι; Mavrodendri Railway Station ; Σιδηροδρομικός Σταθμός
Γενικές πληροφορίες
Ιδιοκτησία	ΓΑΙΑΟΣΕ
Διαχειριστής	ΟΣΕ
Είδος σταθμού	Σιδηροδρομικός σταθμός
Γραμμές	Αμύνταιο - Κοζάνη (ΧΣ 52,2)
Λειτουργία
Κατάσταση	Σε αναστολή λειτουργίας
Έναρξη λειτουργίας	Ιανουάριος 1955
Παύση λειτουργίας	2010
Περίοδος ανακαίνισης	2003-2007
Κατασκευή
Ημ. έναρξης κατασκευής	1951
Ημ. ολοκλήρωσης κατασκευής	1954
Είδος κτιρίου	Στο έδαφος
Επίπεδα	1
Αποβάθρες	1

Ο Σιδηροδρομικός Σταθμός Μαυροδενδρίου αποτελούσε μια επιβατική σιδηροδρομική υποδομή που βρίσκεται επί της Σιδηροδρομική Γραμμή Αμυνταίου - Κοζάνης. Ο σταθμός ανεγέρθηκε το 1951 και ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1955, με σκοπό να εξυπηρετεί την επιβατική κίνηση του οικισμού του Μαυροδενδρίου και της ευρύτερης περιοχής στο Νομό Κοζάνης.^[1]^[2]

Λίγες δεκαετίες αργότερα, με σκοπό την ευκολότερη εξυπηρέτηση των επιβατών, κατασκευάστηκε σιδηροδρομική στάση στο δυτικό άκρο του οικισμού. Από το 2010 ο σταθμός και η στάση δεν λειτουργούν λόγω της αναστολής των επιβατικών δρομολογίων το ίδιο έτος και της διακοπής των εμπορικών δρομολογίων λίγα χρόνια αργότερα, στα πλαίσια περικοπής των δαπανών συντήρησης και λειτουργίας του ΟΣΕ.^[3]

Ιστορικό

20ος Αιώνας

Με σκοπό την βελτίωση της σιδηροδρομικής διασύνδεσης της Δυτικής Μακεδονίας και μετά την αποτυχία ολοκλήρωσης της Σιδηροδρομικής Γραμμής Καλαμπάκας - Κοζάνης - Βέροιας, το 1951 αποφασίστηκε η κατασκευή ενός σιδηροδρομικού άξονα από το Αμύνταιο μέχρι την Κοζάνη. Αυτή η νέα γραμμή αποτελούσε παρακλάδι της Σιδηροδρομικής Γραμμής Θεσσαλονίκης - Φλώρινας, που είχε κατασκευαστεί το 1894 και θα εξυπηρετούσε τόσο τις επιβατικές όσο και τις εμπορικές μεταφορές στο Νομό Κοζάνης, ενισχύοντας την ανάπτυξη της περιοχής, ιδιαίτερα κατά την άνθιση της βιομηχανίας λιγνίτη.^[1]

Ως μέρος αυτού του σχεδίου, κατασκευάστηκε ο σταθμός του Μαυροδενδρίου, υποστηριζόμενος από διάφορα βοηθητικά κτίρια για την εξυπηρέτηση επιβατών και εμπορικών δρομολογίων. Ο σταθμός εγκαινιάστηκε το 1955 μαζί με τη γραμμή και εξυπηρετούσε τη σιδηροδρομική σύνδεση του Μαυροδενδρίου με τοπικά και υπεραστικά δρομολόγια.^[1]

21ος Αιώνας

Με την έλευση της νέας χιλιετίας και στο πλαίσιο της γενικότερης αναβάθμισης του δικτύου στη Δυτική Μακεδονία, η Σιδηροδρομική Γραμμή Αμυνταίου - Κοζάνης και ο σταθμός του Μαυροδενδρίου εκσυγχρονίστηκαν την περίοδο 2003-2007. Οι βελτιώσεις αυτές, αφορούσαν την υποδομή και την επιδομή της γραμμής, με στόχο την αύξηση της ταχύτητας των δρομολογίων και της χωρητικότητας των συρμών.^[2]

Αναστολή λειτουργίας της γραμμής (2010)

Λίγα χρόνια μετά την αναβάθμιση, το 2010, ο ΟΣΕ αποφάσισε την αναστολή λειτουργίας της γραμμής και των συναφών υποδομών, συμπεριλαμβανομένου του σταθμού του Μαυροδενδρίου, στα πλαίσια της μείωσης των δαπανών λόγω της χαμηλής επιβατικής κίνησης και της έλλειψης χρονικής ανταγωνιστικότητας σε σχέση με άλλα μέσα μεταφοράς. Επιπλέον, το 2014, η γραμμή ανέστειλε και την εμπορική της λειτουργία λόγω της σιδηροδρομικής αποκοπής στο τμήμα ΑΕΒΑΛ - Ποντοκώμη, εξαιτίας της επέκτασης των λιγνιτωρυχείων της ΔΕΗ. Μέχρι σήμερα, ο σταθμός και η γραμμή παραμένουν ανενεργά, χωρίς σαφές χρονοδιάγραμμα επαναλειτουργίας και αποκατάστασης.^[3]^[4]

Δομή Σταθμού

Στον παρακάτω πίνακα απεικονίζεται διαγραμματικά η οργάνωση του χώρου έμπροσθεν του κεντρικού κτηρίου του σταθμού και των αντίστοιχων σιδηροδρομικών ανταποκρίσεων.^[5]

Ε Έδαφος/Εισιτήρια	Εξυπηρέτηση πελατών	Έξοδοι/Εισιτήρια
Επίπεδο Ε1	Πλευρική αποβάθρα, πόρτες στα αριστερά
	Αποβάθρα 1	προς Αμύνταιο ← (Ποντοκώμη)
	Κεντρική αποβάθρα, πόρτες στα δεξιά/αριστερά
	Αποβάθρα 2	προς Κοζάνη (Δρέπανο) →
	Κεντρική αποβάθρα, πόρτες στα δεξιά
	Αποβάθρα 3	μη κανονικής χρήσης

Υπηρεσίες

Ο Σιδηροδρομικός Σταθμός του Μαυροδενδρίου δεν εξυπηρετείται από επιβατικές αμαξοστοιχίες, ούτε διαδραματίζει ρυθμιστικό ρόλο στην κίνηση των συρμών επί του δικτύου.^[3]

Παραπομπές

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Παπαδημητρίου, Δημήτριος Ι. (2005). Οι Σιδηρόδρομοι στον Βορειοελλαδικό Χώρο. Θεσσαλονίκη: Μουσείο Φωτογραφίας "Χρήστος Καλεμκέρης" Δήμου Καλαμαριάς. σελ. 120-124. ISBN 960-87946-2-5.
↑ ^2,0 ^2,1 Capital.gr. «Επαναλειτουργεί η σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκη-Αμύνταιο-Κοζάνη». Capital.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2024.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 «Τέλος εποχής για την ιστορική γραμμή Αμυνταίου - Κοζάνης». kozanilife.gr. 2014.
↑ «Σιδηροδρομικός Σταθμός Μαυροδενδρίου – Κινδυνεύει πλέον να καταστραφεί (Γράφει ο Κ. Περτσινίδης)». 16 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2025.
↑ «Φωτογραφίες από τον σιδηροδρομικό σταθμό του Φιλώτα Φλώρινας». Οδός Ελλήνων - Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Μνημείων του ελληνικού χώρου. 2011.

[:1222-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Παπαδημητρίου, Δημήτριος Ι. (2005). Οι Σιδηρόδρομοι στον Βορειοελλαδικό Χώρο. Θεσσαλονίκη: Μουσείο Φωτογραφίας "Χρήστος Καλεμκέρης" Δήμου Καλαμαριάς. σελ. 120-124. ISBN 960-87946-2-5.

[Capital.gr-2] 2,0 ^2,1 Capital.gr. «Επαναλειτουργεί η σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκη-Αμύνταιο-Κοζάνη». Capital.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2024.

[:03-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 «Τέλος εποχής για την ιστορική γραμμή Αμυνταίου - Κοζάνης». kozanilife.gr. 2014.

[4] «Σιδηροδρομικός Σταθμός Μαυροδενδρίου – Κινδυνεύει πλέον να καταστραφεί (Γράφει ο Κ. Περτσινίδης)». 16 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2025.

[5] «Φωτογραφίες από τον σιδηροδρομικό σταθμό του Φιλώτα Φλώρινας». Οδός Ελλήνων - Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Μνημείων του ελληνικού χώρου. 2011.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]