Μετάβαση στο περιεχόμενο

Χρήστης:FocalPoint/ΠρόχειροΕθνοσυνελεύσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Δ' Εθνοσυνέλευση έγινε στο Άργος από τις 11 Ιουλίου έως τις 6 Αυγούστου 1829[1] δυο χρόνια μετά την Γ' Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας.

Στην Εθνοσυνέλευση συμμετείχαν 236 πληρεξούσιοι από όλη την Ελλάδα, για πρώτη φορά εκλεγμένοι από άμεση ψηφοφορία στις Ελληνικές εκλογές του 1829, [2]. Σε αυτήν εγκρίθηκε η πολιτική του Ιωάννη Καποδίστρια, συστάθηκε Γερουσία με 27 γερουσιαστές σε αντικατάσταση του συμβουλευτικού σώματος του Πανελληνίου που είχε ιδρυθεί με την άφιξη του Καποδίστρια το προηγούμενο έτος το 1828 και λήφθηκαν σημαντικές αποφάσεις σχετικά με τη λειτουργία του κράτους, που περιγράφηκαν σε 13 ψηφίσματα. Χαρακτηριστικά αναφέρεται η κοπή εθνικού νομίσματος, του Φοίνικα, νόμος για εκδίκαση υποθέσεων στα δικαστήρια και η απαγόρευση εξαγωγής αρχαιοτήτων από την Ελλάδα.

Η επόμενη εθνοσυνέλευση ήταν η Ε' Εθνοσυνέλευση Ναυπλίου, που έγινε τρία χρόνια μετά, το 1832.

Κατάλογος πληρεξουσίων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρακάτω αναφέρονται οι πληρεξούσιοι της Δ' Εθνοσυνέλευσης, από το αρχείο της Β' Συνεδρίασης της 13ης Ιουλίου 1829, σύμφωνα με τις επαρχίες που αντιπροσώπευαν[3], καθώς και από την συμπληρωματική απόφαση της Ε' Συνεδρίασης 17 Ιουλίου[4] :

Από τη Β' Συνεδρίαση της 13ης Ιουλίου 1829[3]:

Σαντορίνης, Ανάφης, Αστυπάλαιας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σκοπέλου, Σκιάθου, Ηλιοδρομίων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ίου, Αμοργού, Σικίνου και Πολυκάνδρου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ζέας, Θερμίων και Σερίφου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επαρχίας Ναυπλίου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πάρου και Αντιπάρου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μακεδονίας, Κασάνδρας, Μαντεμίου, Εδέσσης και Ναούσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ευρίπου και Καρύστου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ζυγού Ανατολικής Ελλάδος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πάτμου, Λέρου, Καλύμνου και Ικαρίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από την συμπληρωματική απόφαση της Ε' Συνεδρίασης 17 Ιουλίου[4]:

Ανατολικής Σπάρτης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σίφνου, Μήλου και Κιμήλου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σαλώνων και Γαλαξιδίου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 18 Ιουλίου έγιναν δεκτοί και άλλοι πληρεξούσιοι, ανάμεσά τους και Κρήτες (ενώ δεν είχαν γίνει δεκτοί στην Γ' Εθνοσυνέλευση παρά τις διαμαρτυρίες τους).

Βενέτικου και Ναυπάκτου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όπλων Ανατολικής Ελλάδος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όπλων Μπουδουνίτσης και Τουρκοχωρίου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όπλων Πελοποννήσου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Συμμετέχοντες / παρόντες σύμφωνα με άλλες πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με άλλες πηγές έλαβαν μέρος ή ήταν παρόντες κατά τη συνέλευση και όσοι φαίνονται παρακάτω, αν και δεν αναφέρονται στους υπογράφοντες τα πρακτικά:

  1. Εθνοσυνέλευση Δ΄ (Άργος, 11 Ιουλίου – 6 Αυγούστου 1829) Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού
  2. Κ. Παπαρρηγόπουλου, Επίτομος ιστορία του Ελληνικού έθνους περιλαμβάνουσα τα διδακτικώτερα πορίσματα της πεντατόμου ιστορίας του, συγχρονισθείσα γλωσσικώς υπό Μαν. Πρωτοψάλτη, επιμελεία Μιχ. Γ. Πετρίδη, σελ. 842, Εκδ. Δ. Δημητράκος Α.Ε. 1952, Αθήνα
  3. 3,0 3,1 «Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος» «Ήτοι, συλλογή των περί την αναγεννώμενην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων πράξεων από του 1821 μέχρι του 1832», Ανδρέου Ζ. Μάμουκα, Αθήνα, Βασιλικό Τυπογραφείο, 1852, τόμος ΙΑ' (11ος), σελ. 12, Επαρχίαι και ονόματα πληρεξουσίων
  4. 4,0 4,1 «Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος» «Ήτοι, συλλογή των περί την αναγεννώμενην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων πράξεων από του 1821 μέχρι του 1832», Ανδρέου Ζ. Μάμουκα, Αθήνα, Βασιλικό Τυπογραφείο, 1852, τόμος ΙΑ' (11ος), σελ. 34, «Προστίθενται στον κατάλογον άρθρ.3 της Β' Συνεδριάσεως οι ακόλουθοι»
  5. Ιστορία του Λογκάνικου [1]
  6. Δημήτριος Τσώκρης (1796 – 1875) Άργος Πολιτισμός
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Αφιέρωμα στην επανάσταση της 25ης Μαρτίου 1821, Επιμέλεια: Νίκος Νικολάου - Αντώνης Αγγελής, Δημόσια Κεντρική βιβλιοθήκη της Ρόδου, όπου αναφέρεται ως βιβλιογραφία:
    Χριστόδ. Παπαχριστοδουλου, Η Ρόδος στον ιερόν αγώνα της εθνικής παλιγγενεσίας, τόμος Β' Σ.Γ.Τ.Δ., Αθήνα 1974
    Αναστάσιος Βρόντης, Η Ρόδος στα 1821 και οι άγνωστοι ήρωές της, Αθήνα 1950
    Μιλτιάδης Λογοθέτης, Οι Δωδεκανήσιοι στον κοινοβουλευτικό βίο της Ελλάδας (1821-1981), έκδοση Σ.Γ.Τ.Δ. τόμος Η' Αθήνα 1983
  8. Οι Θράκες στους αγώνες στην άλλη Ελλάδα, Κιρκούδης

Η Γ' Εθνοσυνέλευση Τροιζήνας ή Συνέλευση της Τροιζήνας ή Γ' Εθνική Συνέλευση της Τροιζήνας, έγινε από τις 19 Μαρτίου μέχρι τις 5 Μαΐου 1827 [1]. Η συνέλευση ξεκίνησε στην Επίδαυρο στις 6 Απριλίου του 1826 [2] αλλά διαλύθηκε λόγω της πτώσης του Μεσολογγίου στις 16 Απριλίου [3] και επαναλήφθηκε αρχικά στην Ερμιόνη (χωρίς όλους τους πληρεξουσίους και ενώ η επιτροπή της Εθνοσυνέλευσης καλούσε τους πληρεξουσίους στην Αίγινα) και συνέχισε τις εργασίες της με πλήρη σύνθεση στην Τροιζήνα. Για το λόγο αυτό το πρώτο της μέρος αναφέρεται ως Γ' Εθνοσυνέλευση Επιδαύρου, ενώ το τμήμα της συνέλευσης που έγινε στην Ερμιόνη αναφέρεται ως Γ' Εθνοσυνέλευση Ερμιόνης [4]. Οι δυο πλευρές συμβιβάστηκαν και επέλεξαν τρίτο μέρος, την Τροιζήνα για τον τόπο της συνέλευσης. Η επόμενη εθνοσυνέλευση, η Δ' Εθνοσυνέλευση Άργους, έγινε δυο χρόνια μετά στο Άργος, το 1829 όσο κυβερνήτης ήταν ο Ιωάννης Καποδίστριας.

Εργασίες της Εθνοσυνέλευσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά το πρώτο μέρος της Εθνοσυνέλευσης, τον Απρίλιο του 1826 και πριν διαλυθεί λόγω του μεγάλου κινδύνου για το Μεσολόγγι, διόρισε Διοικητική επιτροπή της Ελλάδος στην οποία εμπιστεύθηκε προσωρινά την ολική κυβέρνηση των ελληνικών πραγμάτων[5].

Από τον Αύγουστο μέχρι το Δεκέμβριο του 1826 έγιναν προσκλήσεις των πληρεξουσίων για συνέχιση της Συνέλευσης αρχικά στον Πόρο και μετά στην Αίγινα. Τον Ιανουάριο 1827, καλούν δε τους «ευρισκόμενους εν Ερμιόνει» στην Αίγινα για την εθνοσυνέλευση. Εκδόθηκαν αποφάσεις στην Ερμιόνη, αρχεία των οποίων καταγράφηκαν. Στην Ερμιόνη υπογράφει ως πρόεδρος ο Γεώργιος Σισίνης. Αντίθετα, από τις όποιες συνεδριάσεις έγιναν στην Αίγινα, δεν καταγράφηκαν έγγραφες αποφάσεις. Τελικά η Εθνοσυνέλευση συνήλθε ως συμβιβαστική λύση στην Τροιζήνα.

Όταν η Εθνοσυνέλευση ξανάρχισε τις εργασίες της στην Τροιζήνα εξέλεξε τον Ιωάννη Καποδίστρια στις 14 Απριλίου 1827 Κυβερνήτη της Ελλάδος, για επτά χρόνια. Στις σχετικές συζητήσεις παρατηρήθηκε διχογνωμία και η τελική επιλογή προκάλεσε δυσάρεστα αισθήματα σε ορισμένους προύχοντες. Εκδόθηκαν συνολικά 24 ψηφίσματα στα οποία, μεταξύ άλλων, διορίστηκε επιτροπή για τον έλεγχο των δανείων, αποκαταστάθηκε ο Δημήτριος Υψηλάντης στα πολιτικά του δικαιώματα, ενώ ψηφίσθηκαν ομόφωνα αρχηγοί των δυνάμεων ξηράς και θάλασσας οι Ριχάρδος Τσωρτς (Richard Church) και ο λόρδος Thomas Cochrane αντίστοιχα.

Κατά την εθνοσυνέλευση, στις 26 Μαρτίου 1827, η Διοικητική επιτροπή της Ελλάδος παρουσιάζει από τον Πόρο την παραίτησή της στην Γ' Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας, επιστολή που πέρασε στην απόφασή της η Εθνοσυνέλευση στην ΚΒ' Συνεδρίαση στις 2 Απριλίου 1827, με ταυτόχρονη απόφαση εκλογής της Αντικυβερνητικής επιτροπής, μέχρι να έλθει ο Ιωάννης Καποδίστριας.

Στην Τροιζήνα, η συνέλευση αναθεώρησε τον Νόμο της Επιδαύρου, το σύνταγμα που είχε ψηφίσει η Β' Εθνοσυνέλευση στο Άστρος το 1823. Η Συνέλευση της Τροιζήνας ψήφισε την 1η Μαΐου 1827 το «Πολιτικόν Σύνταγμα της Ελλάδος», το τρίτο κατά σειρά της ελληνικής επανάστασης και περισσότερο δημοκρατικό και φιλελεύθερο από τα προηγούμενα. Για την απονομή της δικαιοσύνης θεσμοθετήθηκαν τα ειρηνοδικεία, τα επαρχιακά και ανέκκλητα, ενώ ορίστηκε επιπλέον «ανώτατο» ή «ακυρωτικό δικαστήριο» στην έδρα της κυβέρνησης. Για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε για το νομοθετικό σώμα ο όρος «βουλή», αντικαθιστώντας το «βουλευτικόν».

Κατάλογος πληρεξουσίων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πληρεξούσιοι της Γ' Εθνοσυνέλευσης αναφέρονται παρακάτω με τη σειρά που φαίνεται στα πρακτικά της Τροιζήνας τον Μάϊο του 1827, στην απόφαση επικύρωσης για το Πολιτικόν Σύνταγμα της Ελλάδος[2]. Η αρίθμηση της Εθνοσυνέλευσης έμεινε η ίδια (Γ' Εθνοσυνέλευση) δεδομένου ότι δεν επαναλήφθηκαν εκλογές για τους πληρεξουσίους. Αναφέρονται 173 υπογράφοντες[6].

Υπογράφοντες από απόφαση της 5 Μαΐου 1827 που δεν φαίνονται στην απόφαση για το Πολιτικό Σύνταγμα

Υπογράφων από απόφαση της 1ης Μαΐου 1827 για τη Διάταξη Διοικήσεως της Ελληνικής Επικράτειας που δε φαίνεται στις άλλες αποφάσεις


Στη συνέλευση πήρε μέρος ο Ν. Σπηλιάδης από τη θέση του γραμματέα. Σε ψήφισμα της συνέλευσης, αποφασίστηκε να του δοθούν 5.000 γρόσια ως ανταμοιβή, αλλά αυτός τα χάρισε στο έθνος.

Από άλλη πηγή φαίνεται να έλαβε μέρος και ο Γεώργιος Περρωτής.


  • Απόστολος Βακαλόπουλος, Ιστορία του νέου ελληνισμού, τ. 7ος, Θεσσαλονίκη, 1986
  • Ανδρέας Ζ. Μάμουκας, Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος, ήτοι συλλογή των περί την αναγεννωμένην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων πράξεων από του 1821 μέχρι τέλους του 1832, Α΄-Ι΄, Πειραιάς 1839

Παρακάτω βρίσκεται σημείωση με την ένδειξη «Μόνο στην Τροιζήνα» για όσους δεν υπήρχαν στους υπογράφοντες στη Γ' Εθνική Συνέλευση της Επιδαύρου, κάτι που είναι σημαντικό, δεδομένου ότι η Συνέλευση της Τροιζήνας θεωρήθηκε συνέχεια της Συνέλευσης στην Επίδαυρο που διακόπηκε.

  1. Μόνο στην Τροιζήνα
  2. Μόνο στην Τροιζήνα
  3. Μόνο στην Τροιζήνα
  4. Μόνο στην Τροιζήνα
  5. Μόνο στην Τροιζήνα
  6. Μόνο στην Τροιζήνα
  7. Μόνο στην Τροιζήνα
  8. Μόνο στην Τροιζήνα
  9. Μόνο στην Τροιζήνα
  10. Μόνο στην Τροιζήνα
  11. Μόνο στην Τροιζήνα
  12. Μόνο στην Τροιζήνα
  13. Μόνο στην Τροιζήνα
  14. Μόνο στην Τροιζήνα
  15. Μόνο στην Τροιζήνα
  16. Μόνο στην Τροιζήνα
  17. Μόνο στην Τροιζήνα
  18. Μόνο στην Τροιζήνα
  19. Μόνο στην Τροιζήνα
  20. Μόνο στην Τροιζήνα
  21. Μόνο στην Τροιζήνα
  22. Μόνο στην Τροιζήνα
  23. Μόνο στην Τροιζήνα
  24. Μόνο στην Τροιζήνα
  25. Μόνο στην Τροιζήνα
  26. Μόνο στην Τροιζήνα
  27. Μόνο στην Τροιζήνα
  28. Μόνο στην Τροιζήνα
  29. Μόνο στην Τροιζήνα
  30. Μόνο στην Τροιζήνα
  31. Μόνο στην Τροιζήνα
  32. Μόνο στην Τροιζήνα
  33. Μόνο στην Τροιζήνα
  34. Μόνο στην Τροιζήνα
  35. Μόνο στην Τροιζήνα
  36. Μόνο στην Τροιζήνα
  37. Μόνο στην Τροιζήνα
  38. Μόνο στην Τροιζήνα
  39. Μόνο στην Τροιζήνα
  40. Μόνο στην Τροιζήνα
  41. Μόνο στην Τροιζήνα
  42. Μόνο στην Τροιζήνα
  43. Μόνο στην Τροιζήνα
  44. Μόνο στην Τροιζήνα
  45. Μόνο στην Τροιζήνα
  46. Μόνο στην Τροιζήνα
  47. Μόνο στην Τροιζήνα
  48. Μόνο στην Τροιζήνα
  49. Μόνο στην Τροιζήνα
  50. Μόνο στην Τροιζήνα
  51. Μόνο στην Τροιζήνα
  52. Μόνο στην Τροιζήνα
  53. Μόνο στην Τροιζήνα
  54. Μόνο στην Τροιζήνα
  55. Μόνο στην Τροιζήνα
  56. Μόνο στην Τροιζήνα
  57. Μόνο στην Τροιζήνα
  58. Μόνο στην Τροιζήνα
  59. Μόνο στην Τροιζήνα
  60. Μόνο στην Τροιζήνα
  61. Μόνο στην Τροιζήνα
  62. Μόνο στην Τροιζήνα
  63. Μόνο στην Τροιζήνα
  64. Μόνο στην Τροιζήνα
  65. Μόνο στην Τροιζήνα
  66. Μόνο στην Τροιζήνα
  67. Μόνο στην Τροιζήνα
  68. Μόνο στην Τροιζήνα
  69. Μόνο στην Τροιζήνα
  70. Μόνο στην Τροιζήνα
  71. Μόνο στην Τροιζήνα
  72. Μόνο στην Τροιζήνα
  73. Μόνο στην Τροιζήνα
  74. Μόνο στην Τροιζήνα
  75. Μόνο στην Τροιζήνα
  76. Μόνο στην Τροιζήνα
  77. Μόνο στην Τροιζήνα
  78. Μόνο στην Τροιζήνα
  79. Μόνο στην Τροιζήνα
  80. Μόνο στην Τροιζήνα
  81. Μόνο στην Τροιζήνα
  82. Μόνο στην Τροιζήνα
  83. Μόνο στην Τροιζήνα
  84. Μόνο στην Τροιζήνα
  85. Μόνο στην Τροιζήνα
  86. Μόνο στην Τροιζήνα
  87. Μόνο στην Τροιζήνα
  88. Μόνο στην Τροιζήνα
  89. Μόνο στην Τροιζήνα
  90. Μόνο στην Τροιζήνα
  91. Μόνο στην Τροιζήνα
  92. Μόνο στην Τροιζήνα
  93. Μόνο στην Τροιζήνα
  94. Μόνο στην Τροιζήνα
  95. Μόνο στην Τροιζήνα
  96. Μόνο στην Τροιζήνα
  97. Μόνο στην Τροιζήνα
  98. Μόνο στην Τροιζήνα
  99. Μόνο στην Τροιζήνα
  1. «Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος» «Ήτοι, συλλογή των περί την αναγεννώμενην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων πράξεων από του 1821 μέχρι του 1832», Ανδρέου Ζ. Μάμουκα, Πειραιάς, Τυπογραφία Ηλίου Χριστοφίδου, Η αγαθή τύχη, 1839, τόμος 7ος, σελ. 68, ΙΗ' Συνεδρίασις εν Τροιζήνι (Η πρώτη συνεδρίαση στην Τροιζήνα) και Τόμος 9ος, σελ. 83, Διακήρυξις της Τρίτης Εθνικής των Ελλήνων Συνελεύσεως: «Η Εθνική Γ' Συνέλευσις ετελείωσε τας εργασίας της. Σήμερον διαλύεται, και οι πληρεξούσιοι απέρχονται ... Εν Τροιζήνι 5 Μαΐου 1827»
  2. 2,0 2,1 «Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος» «Ήτοι, συλλογή των περί την αναγεννώμενην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων πράξεων από του 1821 μέχρι του 1832», Ανδρέου Ζ. Μάμουκα, Τόμος Α', Πειραιάς, Τυπογραφία Ηλίου Χριστοφίδου, Η αγαθή τύχη, 1839, τόμος Δ, σελ. 41 Πρακτικά της Γ' Εθνικής Συνελεύσεως συγκροτηθείσης εν Επιδαύρω (το δεύτερον) Κατά μήνα Απρίλιον αωκσ' (αναφέρεται και σε σημείωση στη σελ. 136:«Η Εθνική Συνέλευσις ήρξατο των έργων αυτής την 6 Απριλίου»
  3. Στο «Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος» του Μάμουκα, αναφέρεται στην απόφαση της Εθνοσυνέλευσης της 10ης Απριλίου 1826: «εκρίθη ωφέλιμον να αναβάλη η Συνέλευσις τα εργασίας της και να τρέξωσι όλοι εις τα όπλα, επειδή ο κίνδυνος παρουσιάζεται μέγας και προς τον Σεπτέμβριον, ή και πρότερον, αν αι περιστάσεις το συγχωρήσουν να συνέλθωσιν οι αυτοί Πληρεξούσιοι οι διορισθέντες για την Γ' Εθνικήν Συνέλευσιν για να εξακολουθήσωσι τας εργασίας των»
  4. Η εν Ερμιόνη Γ' Εθνοσυνέλευση 18 Ιανουαρίου-18 Μαρτίου 1827, Μαλλώσης Ιωάννης, εκδόσεις ΠΕΛΑΣΓΟΣ
  5. «Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος» «Ήτοι, συλλογή των περί την αναγεννώμενην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων πράξεων από του 1821 μέχρι του 1832», Ανδρέου Ζ. Μάμουκα, Πειραιάς, Τυπογραφία Ηλίου Χριστοφίδου, Η αγαθή τύχη, 1839, τόμος Δ, σελ. 103, Κώδικας Η' ψηφισμάτων, «Η ολική κυβέρνησις των ελληνικών πραγμάτων εμπιστεύεται προσωρινώς εις ενδεκαμελή Επιτροπή με το όνομα Διοικητική Επιτροπή της Ελλάδος συγκεκριμένη εκ των κυρίων ... εκλεχθέντων παρά της Γενικής Συνελεύσεως»
  6. «Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος» «Ήτοι, συλλογή των περί την αναγεννώμενην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων πράξεων από του 1821 μέχρι του 1832», Ανδρέου Ζ. Μάμουκα, Τόμος Α', Πειραιάς, Τυπογραφία Ηλίου Χριστοφίδου, Η αγαθή τύχη, 1839, τόμος Z, σελ. 156 ΚΓ' Συνεδρίασης την 5 Απριλίου 1927
  7. Αφιέρωμα στην επανάσταση της 25ης Μαρτίου 1821, Επιμέλεια: Νίκος Νικολάου - Αντώνης Αγγελής, Δημόσια Κεντρική βιβλιοθήκη της Ρόδου, όπου αναφέρεται ως βιβλιογραφία:
    Χριστόδ. Παπαχριστοδουλου, Η Ρόδος στον ιερόν αγώνα της εθνικής παλιγγενεσίας, τόμος Β' Σ.Γ.Τ.Δ., Αθήνα 1974
    Αναστάσιος Βρόντης, Η Ρόδος στα 1821 και οι άγνωστοι ήρωές της, Αθήνα 1950
    Μιλτιάδης Λογοθέτης, Οι Δωδεκανήσιοι στον κοινοβουλευτικό βίο της Ελλάδας (1821-1981), έκδοση Σ.Γ.Τ.Δ. τόμος Η' Αθήνα 1983
  8. Έγγραφα της ιστορίας της Μακεδονίας κατά την Τουρκοκρατίαν, Α΄Συλλογή πρώτη, Γεώργιος Χ. Χιονίδης


Η Γ' Εθνοσυνέλευση Ερμιόνης ονομάζεται Εθνοσυνέλευση με μέρος από τους πληρεξούσιους της Ελλάδας, η οποία έγινε από τις 18 Ιανουαρίου 1827 μέχρι τις 17 Μαρτίου 1827 στην Ερμιόνη Αργολίδος [1] [2]. Οι υπόλοιποι από τους πληρεξουσίους ήταν στην Αίγινα όπου είχε συγκαλέσει εκεί η επιτροπή της Γ' Εθνοσυνέλευσης να γίνουν οι εργασίες της.

Η Γ' Εθνοσυνέλευση ξεκίνησε στην Επίδαυρο στις 6 Απριλίου του 1826 [3] αλλά διαλύθηκε λόγω της πτώσης του Μεσολογγίου στις 16 Απριλίου [4] με εντολή να επαναληφθεί τον Αύγουστο. Από τον Αύγουστο μέχρι το Δεκέμβριο του 1826 έγιναν προσκλήσεις των πληρεξουσίων για συνέχιση της Συνέλευσης αρχικά στον Πόρο και μετά στην Αίγινα, αν και αρκετοί από πληρεξουσίους μαζεύτηκαν στην Ερμιόνη όπου άρχισαν συνεδριάσεις στις 18 Ιανουαρίου 1827, αρχικά υπό την προεδρία του «γεροντότερου κυρίου» Ζώη Πάνου και στη συνέχεια, σε όλες τις συνεδριάσεις με πρόεδρο τον Γεώργιος Σισίνη (επίσης αναφερόμενου ως «Προεδρεύοντος του γεροντοτέρου κυρίου Γεωργίου Σισίνη»).

Στις 11 Φεβρουαρίου 1827, οι πληρεξούσιοι ορκίστηκαν και αποφάσισαν να αρχίσει επίσημα η Εθνοσυνέλευση (παρόλο που δεν είχαν έλθει όσοι βρίσκονταν στην Αίγινα ή τους υποστήριζαν).

Μετά από συμβιβασμό με όσους βρίσκονταν στην Αίγινα (την Επιτροπή της Συνελεύσεως, τη Διοικητική επιτροπή και αρκετοί από τους πληρεξουσίους επαρχιών) η Συνέλευση σταμάτησε τις εργασίες της στην Ερμιόνη στις 17 Μαρτίου 1827 και μετακινήθηκε στην Τροιζήνα, όπου συνέχισε τις εργασίες της μαζί με όσους ήλθαν από την Αίγινα από τις 19 Μαρτίου 1827, στη συνέλευση η οποία αναφέρεται ως Γ' Εθνοσυνέλευση Τροιζήνας.

Κατάλογος πληρεξουσίων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πληρεξούσιοι της Εθνοσυνέλευσης στην Ερμιόνη αναφέρονται παρακάτω με τη σειρά που φαίνεται στα πρακτικά στην Α' Προκαταρκτική Συνεδρίαση της 18 Ιανουαρίου 1827 (76 πληρεξούσιοι) και στην τελευταία, τη ΙΖ' Συνεδρίαση της 17 Μαρτίου 1827[1].

Από την Α' Προκαταρκτική Συνεδρίαση της 18 Ιανουαρίου 1827:

Από την τελευταία, τη ΙΖ' Συνεδρίαση της 17 Μαρτίου 1827:

Γραμματέας της συνέλευσης ήταν ο Ν. Σπηλιάδης, ο οποίος συνέχισε και στη Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας από τη θέση του γραμματέα.


  • Ανδρέας Ζ. Μάμουκας, Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος, ήτοι συλλογή των περί την αναγεννωμένην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων πράξεων από του 1821 μέχρι τέλους του 1832, Α΄-Ι΄, Πειραιάς 1839


  1. 1,0 1,1 «Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος» «Ήτοι, συλλογή των περί την αναγεννώμενην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων πράξεων από του 1821 μέχρι του 1832», Ανδρέου Ζ. Μάμουκα, Πειραιάς, Τυπογραφία Ηλίου Χριστοφίδου, Η αγαθή τύχη, 1839, σελ. 13 του τόμου 6, Α' Προκαταρκτική Συνεδρίασις 18 Ιανουαρίου 1827 και σελ.66 του τόμου 7, το τελευταίο ψήφισμα που έγινε στην Ερμιόνη, η ΙΖ' Συνεδρίαση της 17 Μαρτίου 1827
  2. Η εν Ερμιόνη Γ' Εθνοσυνέλευση 18 Ιανουαρίου-18 Μαρτίου 1827, Μαλλώσης Ιωάννης, εκδόσεις ΠΕΛΑΣΓΟΣ
  3. «Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος» «Ήτοι, συλλογή των περί την αναγεννώμενην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων πράξεων από του 1821 μέχρι του 1832», Ανδρέου Ζ. Μάμουκα, Τόμος Α', Πειραιάς, Τυπογραφία Ηλίου Χριστοφίδου, Η αγαθή τύχη, 1839, τόμος Δ, σελ. 41 Πρακτικά της Γ' Εθνικής Συνελεύσεως συγκροτηθείσης εν Επιδαύρω (το δεύτερον) Κατά μήνα Απρίλιον αωκσ' (αναφέρεται και σε σημείωση στη σελ. 136:«Η Εθνική Συνέλευσις ήρξατο των έργων αυτής την 6 Απριλίου»
  4. Στο «Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος» του Μάμουκα, αναφέρεται στην απόφαση της Εθνοσυνέλευσης της 10ης Απριλίου 1826: «εκρίθη ωφέλιμον να αναβάλη η Συνέλευσις τα εργασίας της και να τρέξωσι όλοι εις τα όπλα, επειδή ο κίνδυνος παρουσιάζεται μέγας και προς τον Σεπτέμβριον, ή και πρότερον, αν αι περιστάσεις το συγχωρήσουν να συνέλθωσιν οι αυτοί Πληρεξούσιοι οι διορισθέντες για την Γ' Εθνικήν Συνέλευσιν για να εξακολουθήσωσι τας εργασίας των»
  5. Έγγραφα της ιστορίας της Μακεδονίας κατά την Τουρκοκρατίαν, Α΄Συλλογή πρώτη, Γεώργιος Χ. Χιονίδης


Η Γ' Εθνοσυνέλευση ξεκίνησε στην Επίδαυρο στις 6 Απριλίου του 1826[1] αλλά διαλύθηκε λόγω της πτώσης του Μεσολογγίου στις 16 Απριλίου[2] και επαναλήφθηκε στην Τροιζήνα. Έτσι λοιπόν αυτό το πρώτο μέρος της συνέλευσης με διάρκεια δέκα ημερών ονομάζεται Γ' Εθνοσυνέλευση Επιδαύρου. Μερικούς μήνες αργότερα, στην αρχή του 1827, πριν επαναληφθεί η εθνοσυνέλευση, οι πληρεξούσιοι είχαν συγκεντρωθεί αφενός στην Αίγινα και αφετέρου στην Ερμιόνη. Από την Ερμιόνη εκδόθηκαν αποφάσεις και το τμήμα αυτό της Συνέλευσης αναφέρεται και ως Γ' Εθνοσυνέλευση Ερμιόνης[3]. Οι δυο πλευρές συμβιβάστηκαν και επέλεξαν τρίτο μέρος, την Τροιζήνα για τη συνέχιση της εθνοσυνέλευσης, την Γ' Εθνοσυνέλευση Τροιζήνας. Η επόμενη εθνοσυνέλευση, η Δ' Εθνοσυνέλευση Άργους, έγινε δυο χρόνια μετά στο Άργος, το 1829 όσο κυβερνήτης ήταν ο Ιωάννης Καποδίστριας.

Εργασίες της Εθνοσυνέλευσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Εθνοσυνέλευση άρχισε τις εργασίες της στις 6 Απριλίου 1826 και οι τελευταίες αποφάσεις της συνέλευσης έχουν ημερομηνία 16 Απριλίου. Αναφέρεται ότι η απόφαση να διαλυθεί και να συνέλθει αργότερα λόγω των γεγονότων του Μεσολογγίου έχει ημερομηνία 10 Απριλίου.

Κατά το πρώτο μέρος της Εθνοσυνέλευσης, τον Απρίλιο του 1826 και πριν διαλυθεί λόγω της πτώσης του Μεσολογγίου, διόρισε Διοικητική επιτροπή της Ελλάδος στην οποία εμπιστεύθηκε προσωρινά την ολική κυβέρνηση των ελληνικών πραγμάτων[4].

Από τον Αύγουστο μέχρι το Δεκέμβριο του 1826 έγιναν προσκλήσεις των πληρεξουσίων για συνέχιση της Συνέλευσης αρχικά στον Πόρο και μετά στην Αίγινα. Τον Ιανουάριο 1827, καλούν δε τους «ευρισκόμενους εν Ερμιόνει» στην Αίγινα για την εθνοσυνέλευση. Εκδόθηκαν αποφάσεις στην Ερμιόνη, αρχεία των οποίων καταγράφηκαν και οι συνελεύσεις εκεί αναφέρονται ως Γ' Εθνοσυνέλευση Ερμιόνης. Στην Ερμιόνη υπογράφει ως πρόεδρος ο Γεώργιος Σισίνης. Αντίθετα, από τις όποιες συνεδριάσεις έγιναν στην Αίγινα, δεν καταγράφηκαν έγγραφες αποφάσεις. Τελικά η Εθνοσυνέλευση συνήλθε ως συμβιβαστική λύση στην Τροιζήνα, ως Γ' Εθνοσυνέλευση Τροιζήνας.

Κατάλογος πληρεξουσίων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πληρεξούσιοι της Γ' Εθνοσυνέλευσης αναφέρονται παρακάτω με τη σειρά που αναφέρονται στα πρακτικά της Επιδαύρου (Απρίλιος 1826)[1]:

  • Α. Παπαδόπουλος , αρχιγραμματέας της συνελεύσεως (στο κείμενο φαίνεται Παπαδόπωλος)

Άλλοι πιθανώς συμμετέχοντες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από την ίδια πηγή, τα πρακτικά[1], αναφέρονται ως μέλη επιτροπών ή ότι έγιναν δεκτοί εκ των υστέρων ή ως αποδέκτες εγγράφων ή ότι δεν έγιναν δεκτοί οι:

  • Πληρεξούσιοι Σουλιωτών (έγιναν δεκτοί εκ των υστέρων - δεν αναφέρονται ονομαστικά)
  • Ναστούλης Νταγκλής (στην επιτροπή Οπλαρχηγών με σκοπό την εξεύρεση τρόπου να πάει στρατιωτική δύναμη προς βοήθεια του Μεσολλογίου)
  • Κόμης Διονύσιος Ρώμας, Παναγιώτης Θ. Στεφάνου, Κωνσταντίνος Δραγώνας (διοριζόμενοι εν Ζακύνθω επίτροποι - δεν φαίνεται αν ήταν στη συνέλευση ή μάλλον διορίστηκαν από αυτήν χωρίς να είναι παρόντες)
  • Σωτήριος Θεοχαρόπουλος (στην «Επιτροπήν της επί της ευρέσεως χρηματικών πόρων»)
  • Γεώργιος Αντωνίου Γρηγοριάδους, Δημήτριος Δραγωνάκος, Παύλος Στεφανάκος, δεν έγιναν δεκτοί, διαμαρτυρόμενοι κατά των κυρίων Καλκαντή και Τζιγκουνάκου (δεν εμφανίζονται ούτε αυτοί στους υπογράφοντες)
  • Πληρεξούσιοι Ολυμπίων (δεν τους «συγχωρέθηκε η είσοδος εις την Συνέλευσιν», δεν εγκρίθηκε - δεν αναφέρονται ονομαστικά). Οι Ολύμπιοι ψήφισαν ως εκπροσώπους Μακεδονίας και Ολύμπου τους Ιωάννη Κωλέττη και Γρηγόριο Σούτσο[7][8].
  • Πληρεξούσιοι Κρητών (τους εγκρίθηκε η είσοδος για να παρουσιάσουν αναφορά τους)
  • Ανδρέας Ζ. Μάμουκας, Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος, ήτοι συλλογή των περί την αναγεννωμένην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων πράξεων από του 1821 μέχρι τέλους του 1832, Α΄-Στ΄, Πειραιάς 1839
  1. 1,0 1,1 1,2 «Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος» «Ήτοι, συλλογή των περί την αναγεννώμενην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων πράξεων από του 1821 μέχρι του 1832», Ανδρέου Ζ. Μάμουκα, Τόμος Α', Πειραιάς, Τυπογραφία Ηλίου Χριστοφίδου, Η αγαθή τύχη, 1839, τόμος Δ, σελ. 41 Πρακτικά της Γ' Εθνικής Συνελεύσεως συγκροτηθείσης εν Επιδαύρω (το δεύτερον) Κατά μήνα Απρίλιον αωκσ' (αναφέρεται και σε σημείωση στη σελ. 136:«Η Εθνική Συνέλευσις ήρξατο των έργων αυτής την 6 Απριλίου»
  2. Στο «Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος» του Μάμουκα, αναφέρεται στην απόφαση της Εθνοσυνέλευσης της 10ης Απριλίου 1826: «εκρίθη ωφέλιμον να αναβάλη η Συνέλευσις τα εργασίας της και να τρέξωσι όλοι εις τα όπλα, επειδή ο κίνδυνος παρουσιάζεται μέγας και προς τον Σεπτέμβριον, ή και πρότερον, αν αι περιστάσεις το συγχωρήσουν να συνέλθωσιν οι αυτοί Πληρεξούσιοι οι διορισθέντες για την Γ' Εθνικήν Συνέλευσιν για να εξακολουθήσωσι τας εργασίας των»
  3. Η εν Ερμιόνη Γ' Εθνοσυνέλευση 18 Ιανουαρίου-18 Μαρτίου 1827, Μαλλώσης Ιωάννης, εκδόσεις ΠΕΛΑΣΓΟΣ
  4. «Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος» «Ήτοι, συλλογή των περί την αναγεννώμενην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων πράξεων από του 1821 μέχρι του 1832», Ανδρέου Ζ. Μάμουκα, Πειραιάς, Τυπογραφία Ηλίου Χριστοφίδου, Η αγαθή τύχη, 1839, τόμος Δ, σελ. 103, Κώδικας Η' ψηφισμάτων, «Η ολική κυβέρνησις των ελληνικών πραγμάτων εμπιστεύεται προσωρινώς εις ενδεκαμελή Επιτροπή με το όνομα Διοικητική Επιτροπή της Ελλάδος συγκεκριμένη εκ των κυρίων ... εκλεχθέντων παρά της Γενικής Συνελεύσεως»
  5. Μικρό αρχείο αγωνιστών τοῦ 1821, Γερμανός Παλαιών Πατρών
  6. Αφιέρωμα στην επανάσταση της 25ης Μαρτίου 1821, Επιμέλεια: Νίκος Νικολάου - Αντώνης Αγγελής, Δημόσια Κεντρική βιβλιοθήκη της Ρόδου, όπου αναφέρεται ως βιβλιογραφία:
    Χριστόδ. Παπαχριστοδουλου, Η Ρόδος στον ιερόν αγώνα της εθνικής παλιγγενεσίας, τόμος Β' Σ.Γ.Τ.Δ., Αθήνα 1974
    Αναστάσιος Βρόντης, Η Ρόδος στα 1821 και οι άγνωστοι ήρωές της, Αθήνα 1950
    Μιλτιάδης Λογοθέτης, Οι Δωδεκανήσιοι στον κοινοβουλευτικό βίο της Ελλάδας (1821-1981), έκδοση Σ.Γ.Τ.Δ. τόμος Η' Αθήνα 1983
  7. Βιβλιοθήκη της Ακαδημίας Αθηνών (Συλλογή Ιωάννη Κωλέττη), Επιστολή γνωστοποίησης του ψηφίσματος, 1η σελίδα επιστολής
  8. Βιβλιοθήκη της Ακαδημίας Αθηνών (Συλλογή Ιωάννη Κωλέττη), Επιστολή γνωστοποίησης του ψηφίσματος, 2η σελίδα επιστολής

Η Β' Εθνοσυνέλευση Άστρους ή Δεύτερη Εθνική Συνέλευση του Άστρους ήταν η δεύτερη συνέλευση κατά τα χρόνια της Ελληνικής επανάστασης και έγινε τον Απρίλιο του 1823.

Ο τόπος της συνέλευσης ήταν δίπλα στη Σχολή Καρυτσιώτη[1]. Πληρεξούσιοι που ήταν προσκείμενοι στην κυβέρνηση έμειναν στο χωριό Αγιαννίτικα Καλύβια, ενώ όσοι υποστήριζαν τους στρατιωτικούς και όσοι ήταν αντίθετοι με την κυβέρνηση, έμειναν στα Μελιγιώτικα Καλύβια. Στο Άστρος άρχισαν να προσέρχονται τα μέλη της κυβέρνησης από τις αρχές Μαρτίου, αλλά χρειάστηκε ένας περίπου μήνας μέχρι να έλθουν οι πληρεξούσιοι. Η συνέλευση άρχισε στις 10 Απριλίου 1823[2] στο Άστρος Κυνουρίας και κράτησε μέχρι τις 30 Απριλίου.[3] Η επόμενη εθνοσυνέλευση, η Γ' Εθνοσυνέλευση Τροιζήνας έγινε τέσσερα χρόνια μετά, το 1827.

Οι εργασίες της Εθνοσυνέλευσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 13 Απριλίου 1823, αναθεωρήθηκε το Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος, το σύνταγμα το οποίο είχε ψηφιστεί την 1η Ιανουαρίου 1822 από την Α' Εθνοσυνέλευση Επιδαύρου. Το νέο Σύνταγμα ονομάστηκε «Νόμος της Επιδαύρου» (δείχνοντας τη συνέχεια του νέου Συντάγματος με το προηγούμενο). Είχε 99 παραγράφους και έδινε το δικαίωμα της ιδιοκτησίας σε όλα τα άτομα που βρίσκονταν στην Ελλάδα, χωρίς περιορισμό στην ιθαγένειά τους.[4] Το Σύνταγμα αυτό αντικαταστάθηκε το 1827 από το «Πολιτικόν Σύνταγμα της Ελλάδος» που ψηφίστηκε στην Τροιζήνα, κατά τη διάρκεια της Γ' Εθνοσυνέλευσης. Κατά τη Συνέλευση αποφασίστηκε να καταργηθούν οι τρεις τοπικοί οργανισμοί, η Πελοποννησιακή Γερουσία, ο Οργανισμός της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος και ο Άρειος Πάγος, ο Οργανισμός της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδος ώστε να υπάρχει ένα μόνο κέντρο εξουσίας και συντονισμού.

Ένα από τα σημαντικά σημεία της Δεύτερης Εθνοσυνέλευσης είναι η κατάργηση της αρχιστρατηγίας, απόφαση που αν και χωρίς αναφορά στο όνομά του, κατάργησε τη θέση του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

Στη θέση του προέδρου της συνέλευσης εκλέχθηκε ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ενώ ο Θεοδώρητος Βρεσθένης πήρε τη θέση του αντιπροέδρου και ο Θεόδωρος Νέγρης τη θέση του αρχιγραμματέα. Πρόεδρος του Βουλευτικού εκλέχθηκε ο Ιωάννης Ορλάνδος.

Στο Εκτελεστικό ορίστηκαν οι[5]:

Κατάλογος πληρεξουσίων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κάποιοι από τους πληρεξουσίους της Β' Εθνοσυνέλευσης αναφέρονται παρακάτω. Οι ενδείξεις σελ. 16 και σελ. 76 αντίστοιχα αναφέρονται στις αντίστοιχες σελίδες του τόμου Γ του βιβλίου «Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος» όπου αναφέρονται οι πληρεξούσιοι σε αποφάσεις της συνέλευσης[6]:

πιθανόν από την Πελοπόννησο (αναφέρονται στην απόφαση κατάργησης Αρχιστρατήγου, συγκρότηση επιτροπής του Μινιστέριου του Πολέμου, 29 Μαρτίου 1823, σελ. 87 (Μάμουκα)[6]

  1. Δήμος Βόρειας Κυνουρίας, Άστρος
  2. History of the Greek revolution: compiled from official documents of the Greek government, John Lee Comstock, σελ. 265, Εκδ. W. W. Reed & co., 1828[2]
  3. History of the Greek revolution: compiled from official documents of the Greek government, John Lee Comstock, σελ. 267, Εκδ. W. W. Reed & co., 1828[3]
  4. [4]
  5. 5,0 5,1 Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου, «Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν», Ελλάς, Τόμος Ζ', Έκδοσις της Εγκυκλοπαιδικής Επιθεωρήσεως «Ήλιος», Αθήναι, σελ. 360
  6. 6,0 6,1 «Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος» «Ήτοι, συλλογή των περί την αναγεννώμενην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων πράξεων από του 1821 μέχρι του 1832», Ανδρέου Ζ. Μάμουκα, Τόμος Α', Πειραιάς, Τυπογραφία Ηλίου Χριστοφίδου, Η αγαθή τύχη, 1839, τόμος Γ, σελ. 16 (από απόφαση εν Άστρει ιδ' Απριλίου αωκγ επεξηγηματικού ψηφίσματος για το ποιά εθνικά κτήματα μπορεί να πωλεί η κυβέρνηση) και τόμος Γ, σελ. 76 (από απόφαση εν Άστρει ιζ' Απριλίου αωκγ' για αποζημίωση των νησιών Ύδρας, Σπετσών και Ψαρρών), σελ. 87 (από απόφαση κατάργησης Αρχιστρατήγου, συγκρότηση επιτροπής του Μινιστέριου του Πολέμου, 29 Μαρτίου 1823)
  7. Μικρό αρχείο αγωνιστών τοῦ 1821, Περρούκας (ή Μπερρούκας)
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 Αφιέρωμα στην επανάσταση της 25ης Μαρτίου 1821, Επιμέλεια: Νίκος Νικολάου - Αντώνης Αγγελής, Δημόσια Κεντρική βιβλιοθήκη της Ρόδου, όπου αναφέρεται ως βιβλιογραφία:
    Χριστόδ. Παπαχριστοδουλου, Η Ρόδος στον ιερόν αγώνα της εθνικής παλιγγενεσίας, τόμος Β' Σ.Γ.Τ.Δ., Αθήνα 1974
    Αναστάσιος Βρόντης, Η Ρόδος στα 1821 και οι άγνωστοι ήρωές της, Αθήνα 1950
    Μιλτιάδης Λογοθέτης, Οι Δωδεκανήσιοι στον κοινοβουλευτικό βίο της Ελλάδας (1821-1981), έκδοση Σ.Γ.Τ.Δ. τόμος Η' Αθήνα 1983
  9. Βενιαμίν Λέσβιος, 1759/62, Λέσβος – 1824, Ναύπλιο, Ελληνομνήμων
  10. Δοσίθεος (1793-1842)


Tο πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδας, το «Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος» που ψηφίστηκε στην Α' Εθνοσυνέλευση Επιδαύρου
Η πρώτη σελίδα του «Προσωρινού Πολιτεύματος της Ελλάδος»

Η Α' Εθνοσυνέλευση Επιδαύρου ή Πρώτη Εθνική Συνέλευση της Επιδαύρου έγινε το 1821 και ήταν η πρώτη συνέλευση νομοθετικού σώματος του νέου Ελληνικού κράτους. Συνήθως αναφέρεται και ως Α' Συνέλευση Επιδαύρου ή ως Α' Εθνοσυνέλευση.

Αρχικά είχε οριστεί από τον Υψηλάντη το Άργος σαν τόπος για την εθνοσυνέλευση. Οι «πληρεξούσιοι» ή «παραστάτες» ορκίστηκαν στην παλαιά εκκλησία του Αη Γιάννη του Άργους[1]. Η Εθνοσυνέλευση άρχισε στις 20 Δεκεμβρίου 1821, στο χωριό Πιάδα (Νέα Επίδαυρος) κοντά στην Αρχαία Επίδαυρο. Οι εργασίες της εθνοσυνέλευσης έληξαν στις 16 Ιανουαρίου 1822.

Εργασίες της Εθνοσυνέλευσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Εθνική Συνέλευση της Επιδαύρου γράφτηκε η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας της Ελλάδος, ορίστηκε ο τρόπος της προσωρινής λειτουργίας του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους και ψηφίστηκε την 1 Ιανουαρίου 1822 το πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδας, το «Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος», έργο του Ιταλού Βιντσέντζο Γκαλλίνα (Vincenzo Gallina) μαζί με τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο και τον Θεόδωρο Νέγρη[2]. Σε αυτό το Σύνταγμα, ορίστηκε και το εθνικό σύμβολο, η ελληνική σημαία. Το Σύνταγμα που ψηφίστηκε προέβλεπε προστασία των ατομικών ελευθεριών, την αντιπροσωπευτική αρχή καθώς και της διάκριση των εξουσιών. Ορίστηκε ότι η «Διοίκησις» θα γινόταν από το «Βουλευτικόν» και το «Εκτελεστικόν», ενώ το «Δικαστικόν» θα ήταν ανεξάρτητο όργανο. Η απονομή δικαιοσύνης προβλεπόταν από τα «Κριτήρια» (τα δικαστήρια). Στη Β' Εθνοσυνέλευση Άστρους, το 1823 το Σύνταγμα αυτό βελτιώθηκε.

Ένα από τα σημαντικά σημεία της Πρώτης Εθνοσυνέλευσης είναι η έλλειψη αναφοράς στη Φιλική Εταιρεία.

Στην εθνοσυνέλευση συμμετείχαν εκπρόσωποι από την Πελοπόννησο, τη Στερεά Ελλάδα καθώς και από τα νησιά Ύδρα, Σπέτσες και Ψαρά[3].

Στο Εκτελεστικό εκλέχθηκαν οι Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, πρόεδρος εκτελεστικού, Αθανάσιος Κανακάρης, αντιπρόεδρος, Αναγνώστης Παπαγιαννόπουλος (Δεληγιάννης), Ιωάννης Ορλάνδος και Ιωάννης Λογοθέτης[4].

Κατάλογος εκπροσώπων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι εκπρόσωποι ή πληρεξούσιοι ήταν 60 και σύμφωνα με τα γραφόμενα στα πρακτικά της Εθνοσυνέλευσης ήταν χωρισμένοι σε τέσσερις κλάσεις ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή, επιλεγμένες «κατά κλήρον» (δηλαδή η σειρά τους προέκυψε με κλήρο και όχι με άλλο κριτήριο). Οι εκπρόσωποι που υπέγραψαν στις 20 Δεκεμβρίου στα πρώτα πρακτικά αναφέρονται παρακάτω [5]:

Οι κατά Α' κλήρον κλάσεως (Ανατολική Χέρσος Ελλάδα)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι τοποθεσίες από τις οποίες προέρχονταν οι εκπρόσωποι καταγράφονται από την επικύρωσή τους κατά τη Συνέλευση των Σαλώνων 17 Νοεμβρίου 1821 του Οργανισμού της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδας[6].

Οι κατά Β' κλήρον κλάσεως (Νήσοι: Ύδρα, Σπέτσες, Ψαρά)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι κατά Γ' κλήρον κλάσεως (Δυτική Χέρσος Ελλάδα)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι κατά Δ' κλήρον κλάσεως (Πελοπόννησος)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρακάτω αναφέρονται εκπρόσωποι που υπογράφουν το «Προσωρινόν Πολίτευμα» την 1η Ιανουαρίου αλλά δεν είχαν υπογράψει στα Πρακτικά της 20ης Δεκεμβρίου[8]:

Συμμετέχοντες / παρόντες σύμφωνα με άλλες πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με άλλες πηγές έλαβαν μέρος ή ήταν παρόντες κατά τη συνέλευση και όσοι φαίνονται παρακάτω, αν και δεν αναφέρονται στους υπογράφοντες τα πρακτικά:

Παρακάτω αναφέρονται άλλοι που έλαβαν μέρος στη συνέλευση[5]:

  • Δημήτριος Τομαρόπλος (πιθανόν Τομαρόπουλος) - γραμματεύς
  • Γεώργιος Σταυρίδης - γραμματεύς
  1. Αναφέρεται με τον τότε τίτλο του: Επίσκοπος Ταλαντίου, Επίσκοπος Αθηνών έγινε αργότερα
  2. Αναφέρεται ως Γιαννούτζος στην σελίδα 42
  3. Αναφέρεται Τούρος στις σελίδα 34-36
  4. Αναφέρεται Κυριεζής στις σελίδα 34-36
  5. Αναφέρεται ως ο εκ Σκοπέλου στις σελίδες 34-36 ή Παναγιωτίδης στις σελίδες 42
  6. Αυθεντική ορθογραφία Μανόλης ενώ αναφέρεται και ως Τουμπάζη
  7. Προφανώς εννοείται ο Χατζηγιάννης Μέξης
  8. Αναφέρεται Τσιμπουράκης στις σελ.34-36
  9. Αναφέρεται Κορκουμέλης σελ.43
  10. Στις σελίδες 34-36 Σωτήριος Χαραλάμπης
  11. Αναφέρεται ως Πανούτζος)
  12. Αναφέρεται ως Παππαγιαννόπουλος)
  13. Στην σελίδα 43 αναφέρεται ως Πολυχρόνιος
  14. αναφέρεται ως Αναστάσης Ανα: Λοιδωρίκης)
  15. Αναφέρεται ως Παππά Γεωργίου
  16. ή Κυριακός Τζίκας (αναφέρεται ως τυπογραφικό λάθος αντί για Τασσίκας σελ.42
  17. (αναφέρεται Βασίλης Ν. Μπουντούρη σελ.34-36)
  18. στην σελίδα 43 αναφέρεται ως Κούτζης
  19. στην σελίδα 43 αναφέρεται ως Νικόλαος Δημητρίου Λαζαρή
  20. Αυθεντική ορθογραφία Καπετά Μανόλις Κασιότης
  21. Στην σελίδα 42 αναφέρεται ως Πλακωτής
  22. Αυθεντική ορθογραφία Ιω: Παπ. διαμαντόπουλος
  1. Άργος, Livepedia, ανακτήθηκε στις 9 Ιαν. 2010
  2. 1821-1823 Η Α' και η Β' Εθνοσυνέλευση, ανακτήθηκε στις 7/1/2010
  3. Συνταγματική Ιστορία. Από την επανάσταση έως την καθιέρωση της Βασιλευόμενης Δημοκρατίας (1821-1864), Τα Συντάγματα της Επανάστασης (Η Πρώτη Ελληνική Δημοκρατία, Βουλή των Ελλήνων, ανακτήθηκε στις 7/1/2010
  4. Κ. Παπαρρηγόπουλου, Επίτομος Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Κεφάλαιο: Διακήρυξις της εν Επιδαύρω Συνελεύσεως σελ. 655, Αρχαίος Εκδοτικός Οίκος Δημητρίου Δημητράκου, Αθήνα 1952
  5. 5,0 5,1 «Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος» «Ήτοι, συλλογή των περί την αναγεννώμενην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων πράξεων από του 1821 μέχρι του 1832», Ανδρέου Ζ. Μάμουκα, Τόμος Β', Πειραιάς, Τυπογραφία Ηλίου Χριστοφίδου, Η αγαθή τύχη, 1839, σελ. 3 (από τα Πρακτικά της Εθνικής Νομοδοτικής Συνελεύσεως Συγκροτηθείσης εν Επιδαύρω τη κ΄ Δεκεμβρίου αωκα΄)
  6. «Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος», Ανδρέου Ζ. Μάμουκα, Τόμος Β', Πειραιάς, Τυπογραφία Ηλίου Χριστοφίδου, Η αγαθή τύχη, 1839, σελ. 85-86 (από τα Πρακτικά της Συνέλευση των Σαλώνων, 17 Νοεμβρίου 1821 του Οργανισμού της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδας)
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 History of the Greek revolution: compiled from official documents of the Greek government, John Lee Comstock, σελ. 213, Εκδ. W. W. Reed & co., 1828[5]
  8. «Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος» «Ήτοι, συλλογή των περί την αναγεννώμενην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων πράξεων από του 1821 μέχρι του 1832», Ανδρέου Ζ. Μάμουκα, Τόμος Β', Πειραιάς, Τυπογραφία Ηλίου Χριστοφίδου, Η αγαθή τύχη, 1839, σελ. 34-36 (από το «Προσωρινόν Πολίτευμα» εν Επιδαύρω την α΄ Ιανουαρίου αωκβ΄)
  9. Ιστορικά του Δήμου Ποταμιάς, Για την ιστορία του Μεγάλου Χωριού
  10. Η οικογένεια Βουδούρη
  11. Οι εγγενείς αδυναμίες των Εθνοσυνελεύσεων και των Προσωρινών Κυβερνήσεων και οι επιπτώσεις τους στην εκπαίδευση της επαναστατικής περιόδου (1821-1827) Γιώργος Τσουκαλάς, Eπιστημονικό Bήμα, τ. 6, Ιούνιος 2006
  12. Βενιαμίν Λέσβιος, 1759/62, Λέσβος – 1824, Ναύπλιο, Ελληνομνήμων
  13. ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ 1821, Επιμέλεια: Νίκος Νικολάου - Αντώνης Αγγελής, Δημόσια Κεντρική βιβλιοθήκη της Ρόδου
  14. Μικρό αρχείο αγωνιστών του 1821
  15. 15,0 15,1 Χριστόδουλος Ματακίδης, Δήμος Βαθέος Σάμου
  16. 16,0 16,1 Τα χωριά της Βουφράδας κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821 Σύλλογος Απανταχού Βλασαίων «Το Βλάση», ανακτήθηκε στις 9 Ιαν. 2010
  17. Πόρος από 1800 έως 1940