Ανδρέας της Γαλικίας
| Ανδρέας της Γαλικίας | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | András Árpád-házi (Ουγγρικά) |
| Γέννηση | 1210 |
| Θάνατος | 1233 ή 1234[1] Χάλιτς |
| Τόπος ταφής | Σέκεσφεχερβαρ[2] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ουγγαρία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός |
| Πολιτική τοποθέτηση | |
| Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | politician before the emergence of political parties |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Helen of Novgorod (από 1221)[3] |
| Γονείς | Ανδρέας Β΄ της Ουγγαρίας[4] και Γερτρούδη της Μερανίας[4] |
| Αδέλφια | Άννα Μαρία της Ουγγαρίας Αγία Ελισάβετ της Ουγγαρίας Γιολάνδη της Ουγγαρίας Μπέλα Δ΄ της Ουγγαρίας Στέφανος ο Υστερότοκος Κολομάν της Γαλικίας |
| Οικογένεια | Οίκος των Άρπαντ |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | δούκας (1226–1229, Πριγκιπάτο του Χάλιτσκ) |
Ο Ανδρέας της Ουγγαρίας, Ουγγρική γλώσσα: "András" (περί το 1210 - 1233/1234) από τον Οίκο των Αρπάντ ήταν πρίγκιπας της Γαλικίας (1227-1229, 1231-1233/1234) και πρίγκιπας τού Ζβενίγκοροντ (1226).[5][6]
Πρώτα χρόνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ανδρέας ήταν ο μικρότερος γιος του βασιλέως της Ουγγαρίας Ανδρέα Β΄ με την πρώτη του σύζυγο Γερτρούδη της Μερανίας.[7] Ο ιστορικός Γκιούλα Κρίστο καταγράφει την ημερομηνία γέννησης του γύρω στο 1210.[8] Το φθινόπωρο του 1213, την εποχή που δολοφονήθηκε η μητέρα του ήταν ακόμα σε βρεφική ηλικία.[9] Το όνομα του καταγράφει για πρώτη φορά τον Φεβρουάριο του 1217 ο Πάπας Ονώριος Γ΄.[10] Η παραμάνα του ονομαζόταν Αλίκη και ανήκε στην συνοδεία της δεύτερης συζύγου του πατέρα του Γιολάνδης του Κουρτεναί.[11] Τον αρραβώνα του με την Ισαβέλλα της Αρμενίας κόρη του Λέων Β΄ της Αρμενίας τον αποφάσισε ο πατέρας του στις αρχές του 1218, την εποχή που επέστρεφε από αποτυχημένη Σταυροφορία στους Αγίους Τόπους.[12][13] Ο Ανδρέας Β΄ και ο Λέων Α΄ είχαν και οι δύο έντονο ενδιαφέρον να γίνουν κληρονόμοι στον θρόνο της Αρμενίας. Ο Πάπας Ονώριος Γ΄ επιβεβαίωσε τον μελλοντικό γάμο (1219).[14] Ο αρραβώνας έσπασε ωστόσο επειδή βρέθηκε πιο κατάλληλος σύζυγος για την Ισαβέλλα ο Φίλιππος της Αρμενίας.[15] Ο Μστισλάβ Μστισλάβιτς συνέλαβε τον δεύτερο αδελφό του Κολομάν της Γαλικίας και τους Κουμάνους συμμάχους του μετά την ήττα του Ουγγρικού στρατού στο Χάλιτς τον Αύγουστο του 1222. Ο Ανδρέας Β΄ εισήλθε σε διαπραγματεύσεις και κατέληξε σε συμφωνία, σύμφωνα με αυτή ο Κολομάν αποκήρυξε τα δικαιώματα του στον θρόνο της Γαλικίας και ο ίδιος ο Ανδρέας παντρεύτηκε την κόρη του Μστισλάβ Έλενα. Ο Ανδρέας εξαφανίζεται μετά το 1222 από τα Ουγγρικά αρχεία, διετέλεσε διακοσμητικός κυβερνήτης του Χάλιτς στο όνομα του πατέρα του.
Πρώτη βασιλεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο γαμπρός του Μστισλάβ Μστισλάβιτς Ντανίλο της Γαλικίας αρνήθηκε ωστόσο την συμφωνία του πεθερού του με τους Ούγγρους, ζήτησε βοήθεια από τους Πολωνούς πρίγκιπες για να επιβάλει τις φιλοδοξίες του στην Γαλικία. Οι εξουσίες του Μστισλάβ Μστισλάβιτς μειώθηκαν στο νότιο τμήμα της Ρωσίας μετά την "μάχη του ποταμού Κάλκα" (1223), οι Βογιάροι ζήτησαν Ουγγρική επέμβαση. Ο Μστισλάβ Μστισλάβιτς αναγκάστηκε κάτω από αυτή την πίεση να δώσει περιοχές όπως το Πσέμισλ στον πρίγκιπα Ανδρέα (1224-1225).[16] Ο Ανδρέας Β΄ ξεκίνησε εκστρατεία κατά του Μστισλάβ επειδή αρνήθηκε να δώσει το Χάλιτς στον μικρό Ανδρέα όπως είχε υποσχεθεί (1226). Οι Ούγγροι πολιόρκησαν το Πσέμισλ και πολλά άλλα φρούρια στο Χάλιτς αλλά ο Ντανίλο και ο Βασίλκο Ρομανόβιτς έσπευσαν να υποστηρίξουν τον Μστισλάβ. Τα Ουγγρικά στρατεύματα συνετρίβησαν στο Κρέμενετς και αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Ο Μστισλάβ Μστισλάβιτς έδωσε ωστόσο στις αρχές του 1227 το Χάλιτς ύστερα από διαπραγματεύσεις στον μικρό γιο του Ούγγρου βασιλιά Ανδρέα. Την επαρχία διοίκησε στο όνομα του ανήλικου Ανδρέα ο Ούγγρος Βογιάρος Σουντισλάβ.[17] Ο Λέσεκ Α΄ ο Λευκός και ο Μστισλάβ Μστισλάβιτς πέθαναν την ίδια χρονιά (1228) άφησαν τον Ντανίλο με τα αδέλφια του να αντιμετωπίσουν μόνοι τους την Ουγγρική κυριαρχία στο Χάλιτς.[18]
Ο Ούγγρος κυβερνήτης Σουντισλάβ έπεισε τον Μέγα Πρίγκιπα του Κιέβου Βλαντιμίρ Δ΄ Ρουρικόβιτς και τον Μιχαήλ του Τσέρνιγοβ να αναγνωρίσουν την κυριαρχία του Ανδρέα στο Χάλιτς.[19] Ο στόχος του ήταν η προσάρτηση της Ορθόδοξης εκκλησίας του Χάλιτς στην Ουγγρική εκκλησία, δεν προχώρησαν οι προσπάθειες λόγω της πολιτικής αστάθειας.[20] Ο Ντανίλο ξεκίνησε μια προσπάθεια κατάκτησης του Χάλιτς (1229), την επόμενη χρονιά (1230) κατέλαβε ολόκληρη την επαρχία. Ο Ανδρέας συνελήφθη και φυλακίστηκε αλλά σύντομα ο Ντανίλο τον ελευθέρωσε και του επέτρεψε να επιστρέψει στην Ουγγαρία μαζί με τον Σουντισλάβ.[21][22] Αργότερα (1232) ο Ανδρέας συγκρούστηκε με τον δεύτερο αδελφό του Κολομάν για τα αμοιβαία τους συμφέροντα στο Χάλιτς. Ο Κολομάν είχε έντονο ενδιαφέρον να αποκτήσει ο ίδιος το Χάλιτς από το 1221 και παρέμενε για πολλά χρόνια σε μια γειτονική πόλη της Σλοβακίας. Σε έγγραφο (1232) ο Κολομάν τονίζει ότι ο Ανδρέας είχε καταλάβει το βασίλειο του και κυβερνούσε με ψεύτικους συμβούλους. Αν και θεωρείται απίθανο να επιτεθεί ο Ανδρέας στα εδάφη του Κολομάν σύμφωνα με μια Σλοβάκα ιστορικό έγινε κάποια στιγμή την περίοδο 1222-1226 και ακολούθησε μια αψιμαχία.[23] Ο ιστορικός Αττίλα Ζόλντος διορθώνει ότι η αψιμαχία αυτή έγινε στις αρχές του 1231 οπότε ο Ανδρέας εκδιώχθηκε από το Χάλιτς. O Αττίλα Ζόλντος τονίζει επίσης ότι η σύγκρουση αυτή αποτελούσε προέκταση της ευρύτερης σύγκρουσης που είχε ξεσπάσει ανάμεσα στον Ανδρέα Β΄ και τους γιους του για θέματα διαδοχής. Ο αρχιεπίσκοπος του Έστεργκομ Ροβέρτος μεσολάβησε και έφερε την ειρήνη ανάμεσα στα μέλη της βασιλικής οικογένειας.[24]
Δεύτερη βασιλεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μια ομάδα Βογιάρων του Χάλιτς που υποστήριζε τον Ντανίλο προχώρησε μέσα σε έναν χρόνο σε πολλές συνομωσίες και απόπειρες δολοφονίας εναντίον του Ανδρέα. Ο μεγάλος αδελφός του Μπέλα αποφάσισε να τον στηρίξει με κάθε μέσο, διέσχισε με τους Κουμάνους συμμάχους του τα Καρπάθια Όρη, πολιόρκησε το Χάλιτς αλλά δεν μπόρεσε να το κατακτήσει και οπισθοχώρησε (1230).[25] Ο νεαρός δούκας Ανδρέας και ο Σουντισλάβ δραπέτευσαν ξανά στην Ουγγαρία. Στα τέλη του 1231 ο βασιλιάς Ανδρέας Β΄ και ο διάδοχος Μπέλα έκαναν μια πιο αποφασιστική εκστρατεία με στόχο να αποκαταστήσουν τον Ανδρέα, αυτή την φορά τα κατάφεραν. Ο Ανδρέας Β΄ σύναψε ειρήνη με τον Ντανίλο και ανέβασε στον θρόνο της Γαλικίας τον ομώνυμο μικρότερο γιο του.[26][27] Μια σημαντική στρατιωτική δύναμη Ούγγρων παρέμεινε στο Χάλιτς με εντολή να σταθεροποιήσει τον νεαρό Ανδρέα στον θρόνο του. Ο Ανδρέας συμμάχησε με τον Μιχαήλ του Τσέρνιγοβ εναντίον του Βλαντιμίρ Δ΄ Ρουρικόβιτς αλλά ο τελευταίος τον χειμώνα του 1232 τους συνέτριψε. Το φθινόπωρο του 1233 έφτασαν νέες σημαντικές στρατιωτικές ενισχύσεις από την Ουγγαρία.[28] Οι Ούγγροι ηττήθηκαν για άλλη μια φορά από τον Βλαντιμίρ Δ΄ Ρουρικόβιτς και τους Κουμάνους συμμάχους του στο Περεμίλ της Βολυνίας. Ο Ανδρέας έχασε την υποστήριξη των Βογιάρων του Χάλιτς, όταν το έμαθε ο Ντανίλο κατέλαβε όλη την χώρα εκτός από την πρωτεύουσα. Η πρωτεύουσα πολιορκήθηκε εννιά βδομάδες, οι προμήθειες εξαντλήθηκαν και οι πολιορκημένοι άρχισαν να πεθαίνουν από την πείνα και τις εσωτερικές αψιμαχίες που εμπόδιζαν να έρθουν νέες ενισχύσεις. Ο δούκας Ανδρέας πέθανε και ο ίδιος στις αρχές του 1234 από την πείνα με αποτέλεσμα την λήξη της πολιορκίας και την παράδοση της πόλης.[29]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ p11414.htm#i114133.
- ↑ 2,0 2,1 telex
.hu /tudomany /2022 /08 /09 /azonositottak-szent-laszlo-kiraly-foldi-maradvanyait. - ↑ p11414.htm#i114133. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
- ↑ Érszegi & Solymosi 1981, σσ. 138–141, 144
- ↑ Dimnik 2003, σ. 327
- ↑ Kristó & Makk 1996, σ. 232
- ↑ Kristó & Makk 1996, σ. 232
- ↑ Wertner 1892, σ. 453
- ↑ Wertner 1892, σ. 452
- ↑ Wertner 1892, σ. 453
- ↑ Van Cleve 1969, σ. 393
- ↑ Érszegi & Solymosi 1981, σ. 133
- ↑ Wertner 1892, σ. 453
- ↑ Van Cleve 1969, σ. 393
- ↑ Font 2021, σσ. 191–192
- ↑ Érszegi & Solymosi 1981, σ. 138
- ↑ Zsoldos 2022, σ. 385
- ↑ Font 2021, σ. 193
- ↑ Font 2021, σ. 193
- ↑ Zsoldos 2022, σ. 385
- ↑ Font 2021, σ. 195
- ↑ Font & Barabás 2019, σσ. 107–109
- ↑ Zsoldos 2022, σσ. 326-327
- ↑ Kristó & Makk 1996, σ. 252
- ↑ Zsoldos 2022, σ. 385
- ↑ Érszegi & Solymosi 1981, σ. 141
- ↑ Font 2021, σσ. 197–198
- ↑ Font 2021, σσ. 197–198
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- The Hypatian Codex II: The Galician-Volynian Chronicle (An annotated translation by George A. Perfecky) (1973). Wilhelm Fink Verlag.
- Dimnik, Martin (2003). The Dynasty of Chernigov, 1146–1246. Cambridge University Press.
- Érszegi, Géza; Solymosi, László (1981). "Az Árpádok királysága, 1000–1301 [The Monarchy of the Árpáds, 1000–1301]". In Solymosi, László (ed.). Magyarország történeti kronológiája, I: a kezdetektől 1526-ig [Historical Chronology of Hungary, Volume I: From the Beginning to 1526] (in Hungarian). Akadémiai Kiadó. σσ. 79–187.
- Font, Márta; Barabás, Gábor (2019). Coloman, King of Galicia and Duke of Slavonia (1208–1241): Medieval Central Europe and Hungarian Power. Amsterdam University Press.
- Font, Márta (2021). The Kings of the House of Árpád and the Rurikid Princes. Cooperation and conflict in medieval Hungary and Kievan Rus'. Arpadiana VIII., Research Centre for the Humanities.
- Hanula, Zsolt (2020-08-09). "Azonosították Szent László király földi maradványait". telex.hu.
- Kristó, Gyula; Makk, Ferenc (1996). Az Árpád-ház uralkodói [Rulers of the House of Árpád] (in Hungarian). I.P.C. Könyvek.
- Van Cleve, Thomas C. (1969). "The Fifth Crusade". In Setton, Kenneth M.; Wolff, Robert Lee; Hazard, Harry (eds.). A History of the Crusades, Volume II: The Later Crusades, 1189-1311. The University of Wisconsin Press. σσ. 377–428.
- Wertner, Mór (1892). Az Árpádok családi története [Family History of the Árpáds] (in Hungarian). Szabó Ferencz N.-eleméri plébános & Pleitz Fer. Pál Könyvnyomdája.
- Zsoldos, Attila (2022). Az Aranybulla királya [The King of the Golden Bull] (in Hungarian). Városi Levéltár és Kutatóintézet.