Στέφανος ο Υστερότοκος
Στέφανος ο Υστερότοκος | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Όνομα στη μητρική γλώσσα | István Árpád-házi (Ουγγρικά) |
Γέννηση | 1236[1] Wehrda |
Θάνατος | 1271[1] Βενετία |
Τόπος ταφής | San Michele in Isola |
Χώρα πολιτογράφησης | Ουγγαρία |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | Κροατικά |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | μονάρχης πολιτικός |
Οικογένεια | |
Σύζυγος | Τομαζίνα Μοροζίνι[2] Erzsébet Traversari[3] |
Τέκνα | Ανδρέας Γ΄ της Ουγγαρίας[4] |
Γονείς | Ανδρέας Β΄ της Ουγγαρίας[4][5] και Βεατρίκη της Έστης[4][5] |
Αδέλφια | Αγία Ελισάβετ της Ουγγαρίας (ετεροθαλής αδελφή από πατέρα) Άννα Μαρία της Ουγγαρίας (ετεροθαλής αδελφή από πατέρα) Γιολάνδη της Ουγγαρίας (ετεροθαλής αδελφή από πατέρα) Κολομάν της Γαλικίας (ετεροθαλής αδελφός από πατέρα) Ανδρέας της Γαλικίας (ετεροθαλής αδελφός από πατέρα) Μπέλα Δ΄ της Ουγγαρίας (ετεροθαλής αδελφός από πατέρα) |
Οικογένεια | Οίκος των Άρπαντ |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Αξίωμα | δούκας (Σλαβονία) |
Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Στέφανος ο Υστερότοκος, (Ουγγρική γλώσσα : "István", 1236 - 1271) ήταν ο μεταθανάτιος γιος του βασιλέως της Ουγγαρίας Ανδρέα Β΄ και της τρίτης και τελευταίας συζύγου του Βεατρίκης. Τα μεγαλύτερα ετεροθαλή αδέλφια του ανάμεσα στα οποία και ο διάδοχος του πατέρα του Μπέλα Δ΄ της Ουγγαρίας, κατηγόρησαν την μητέρα του για μοιχεία και τον ίδιο ως μπάσταρδο, τον απέκλεισαν από όλα τα βασιλικά έσοδα και οποιαδήποτε πιθανότητα διαδοχής στον θρόνο. Με την πρώτη του σύζυγο Ιζαμπέλα Τραβερσάνι απέκτησε έναν γιο τον Στέφανο που πέθανε σε βρεφική ηλικία μαζί με την μητέρα του. Η δεύτερη σύζυγος του ήταν η ευγενής από την Δημοκρατία της Βενετίας Τομαζίνα Μοροζίνι, ο γιος τους θα είναι ο μετέπειτα βασιλιάς Ανδρέας Γ΄ της Ουγγαρίας.
Πρώτα χρόνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο ηλικιωμένος βασιλιάς Ανδρέας Β΄ ο οποίος ήταν χήρος δύο φορές παντρεύτηκε την 23χρονη Βεατρίκη στην Σεκεσφέχερβαρ (14 Μαΐου 1234). Οι δυο μεγαλύτεροι ετεροθαλείς αδελφοί του ο διάδοχος Μπέλα Δ΄ και ο Κολομάν της Γαλικίας αντέδρασαν έντονα, την εποχή που πέθανε (21 Σεπτεμβρίου 1235) η Βεατρίκη ήταν ήδη έγκυος.[6] Ο νέος βασιλιάς Μπέλα Δ΄ και ο αδελφός του Κολομάν κατηγόρησαν την Βεατρίκη για μοιχεία με τον Ούγγρο ευγενή Ντενίς. Ο Μπέλα Δ΄ τιμώρησε όλους τους στενούς σύμβουλους του πατέρα του ανάμεσα τους και τον Ντενίς, διέταξε επίσης και την φυλάκιση της Βεατρίκης. Η μητέρα του ωστόσο δραπέτευσε στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία όπου γέννησε στις αρχές του 1236 στο Μάρμπουργκ που βρισκόταν στο Δουκάτο της Θουριγγίας τον Στέφανο.[7][8] Ο Μπέλα Δ΄ και ο Κολομάν τον κατηγόρησαν ως μπάσταρδο που γεννήθηκε από την εξωσυζυγική σχέση της μητέρας του με τον Ντενίς.[9]
Τα "Πεφωτισμένα Χρονικά" που ήθελαν με κάθε μέσο να αποδείξουν την νόμιμη καταγωγή του γιου του και μετέπειτα βασιλιά Ανδρέα Γ΄ αγνόησαν αυτή την λεπτομέρεια.[10] Ο Στέφανος πήρε το όνομα του ιδρυτή της δυναστείας και πρώτου βασιλιά της Ουγγαρίας Αγίου Στεφάνου, με τον τρόπο αυτό η Βεατρίκη προσπαθούσε να τονίσει την νομιμότητα του γιου της.[7][10] Η εξόριστη βασίλισσα πήρε το βρέφος και πήγε προς την Φερράρα με στόχο να ζήσει στην αυλή του θείου της. Ο Άτσο Ζ΄ των Έστε δεν την έκανε όμως δεκτή, τα επόμενα χρόνια περιπλανήθηκε στις Ιταλικές πόλεις αλλά χωρίς να λάβει οικονομική υποστήριξη. Ο Πάπας Ιννοκέντιος Δ΄ της έδωσε τα έσοδα από 35 Ιταλικά μοναστήρια ώστε να μπορέσει να ικανοποιήσει τις οικονομικές της ανάγκες.[11] Ο Άτσο Δ΄ έκανε τότε δεκτό τον γιο της στην αυλή του, τον εκπαίδευσε ιπποτικά και τον αρραβώνιασε με την Ισαβέλλα Τραβερσάνι κόρη του ευγενούς Πιέτρο Β΄ Τραβερσάνι.[12] Η Βεατρίκη δεν ξέχασε ποτέ τα δικαιώματα του γιου της στον θρόνο της Ουγγαρίας, προσπαθούσε να πείσει για αυτό με κάθε μέσο την Δημοκρατία της Βενετίας. Η Γαληνοτάτη υπέγραψε ωστόσο ειρήνη με τον Μπέλα Δ΄ (30 Ιουνίου 1244), ένας από τους όρους ήταν ότι δεν θα αναγνώριζε ποτέ τα δικαιώματα του Στεφάνου στον θρόνο της Ουγγαρίας. Η Βεατρίκη πέθανε απογοητευμένη στις αρχές του 1245 σε μοναστήρι της Γεμόλας.[11]
Πρώτος γάμος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Στέφανος έμεινε ορφανός σε ηλικία 9 ετών, ο πάπας Ιννοκέντιος Δ΄ κλήθηκε να τον στηρίξει οικονομικά αφού τα 35 μοναστήρια αρνήθηκαν να δώσουν τα έσοδα τους μετά τον θάνατο της Βεατρίκης.[14] Σύμφωνα με χρονικά του 16ου αιώνα ο Στέφανος γνώριζε την πολιτική κατάσταση στην χώρα του χάρη σε Ούγγρους Φραγκισκιανούς μοναχούς που επισκέφτηκαν την αυλή του Άτσο Ζ΄.[15] Ο Ουμανιστής χρονικογράφος του 15ου αιώνα Αντόνιο Μπονφίνι έγραψε ότι ο Στέφανος έδειχνε ότι είχε βασιλική καταγωγή, έμοιαζε μάλιστα έντονα με τον πατέρα του βασιλιά Ανδρέα Β΄. Ο Άτσο Δ΄ δεν είχε νόμιμους διαδόχους αφού ο γιος του Ρινάλντο Α΄ των Έστε πέθανε πρόωρα πριν από τον ίδιο (1251), ο νόμιμος διάδοχος ήταν πλέον ο ίδιος ο Στέφανος ως μικρανεψιός. Ο Ρινάλντο Α΄ είχε ωστόσο έναν νόθο γιο τον Ομπίτσο Β΄ των Έστε τον οποίο ο παππούς τον όρισε διάδοχο, τον αναγνώρισε και ο πάπας Ιννοκέντιος Δ΄ (1252).[16] Την ίδια χρονιά (1252) ο Στέφανος έφυγε από την αυλή του Άτσο Δ΄ και κατέφυγε στο Βασίλειο της Αραγωνίας όπου ήταν βασίλισσα η Γιολάνδη της Ουγγαρίας, μεγαλύτερη ετεροθαλής αδελφή του από την δεύτερη σύζυγο του πατέρα του. Η Γιολάνδη είχε πεθάνει ωστόσο από το φθινόπωρο του 1251, ο σύζυγος της Ιάκωβος Α΄ της Αραγωνίας τον υποδέχτηκε θερμά και τον αναγνώρισε ως νόμιμο βασιλιά της Ουγγαρίας από την Οικογένεια Άρπαντ.[17] Τα επόμενα χρόνια επέστρεψε στην Ιταλία και κατέφυγε στην αυλή του αντιπάλου του Άτσο Δ΄ Πιέτρο Β΄ Τραβερσάρι που ήταν εκείνη την εποχή Ποντεστά της Ραβέννα. Ο Στέφανος παντρεύτηκε την κόρη του Ισαβέλλα με την οποία στο παρελθόν είχε αρραβωνιαστεί, πήρε την άδεια επίσης από τον πεθερό του να φέρει το επώνυμο Τραβερσάρι. Ο γιος του Στέφανος γεννήθηκε αμέσως μετά τον γάμο αλλά πέθανε ωστόσο μαζί με την μητέρα του (1263).[13]
Δεύτερος γάμος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Στέφανος αναχώρησε κατόπιν για την Δημοκρατία της Βενετίας, ο στόχος του ήταν να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα της Οικογένειας Τραβερσάρι. Με την άφιξη του παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο την Τομαζίνα Μοροζίνι, κόρη του βαθύπλουτου Βενετού πατρικίου Μικέλε Μοροζίνι. Με τον γάμο αυτόν ο Στέφανος απέκτησε μεγάλο πλούτο και πολιτική εξουσία αφού η Οικογένεια Μοροζίνι ήταν από τις ισχυρότερες στην Δημοκρατία της Βενετίας, τα "Πεφωτισμένα Χρονικά" αναφέρουν ότι διετέλεσε μετά τους Τραβερσάρι Ποντεστά της Ραβέννας. Με τον θάνατο του Άτσο Δ΄ τον Φεβρουάριο του 1264 ο Οίκος των Γουέλφων επέλεξε ωστόσο ως διάδοχο του τον νόθο εγγονό του Ομπίτσο Β΄. Ο Στέφανος αναζήτησε ισχυρούς συμμάχους για να τον ανατρέψει όπως ο Κάρολος ο Ανδεγαυός (1267) αλλά οι προσπάθειες του ήταν αποτυχημένες.[18] Ο μεγαλύτερος ετεροθαλής αδελφός του Μπέλα Δ΄ πέθανε τον Μάιο του 1290, τον διαδέχθηκε ο νόμιμος γιος του Στέφανος Ε΄ της Ουγγαρίας. Την εποχή που ο Ότακαρ Β΄ της Βοημίας επιτέθηκε στην Ουγγαρία είχε συνεννοηθεί με τον Στέφανο τον Υστερότοκο, του υποσχέθηκε ότι αν κερδίσει θα τον ανεβάσει στον θρόνο. Οι Ούγγροι συνέτριψαν τον Μάιο του 1271 τους εισβολείς, με την Συνθήκη της Μπρατισλάβα που ακολούθησε (2 Ιουλίου 1271) ο Στέφανος ο Υστερότοκος αποκήρυξε τα δικαιώματα του στον Ουγγρικό θρόνο.[17] Ο Στέφανος ο Υστερότοκος βαριά άρρωστος συνέταξε την διαθήκη του στα ανάκτορα Σαν Τζουλιάνο της Οικογένειας Μοροζίνιο στην Βενετία (10 Απριλίου 1271). Το έγγραφο τον καταγράφει ως "δούκα της Σλαβονίας και γιο του αείμνηστου βασιλιά της Ουγγαρίας Ανδρέα". ΄Στην διαθήκη όρισε τον ανήλικο γιο του μετέπειτα βασιλιά Ανδρέα Γ΄ ως διάδοχο του στα δικαιώματα που είχε στην Ιταλία και την Ουγγαρία, όρισε ως κηδεμόνες του τον κουνιάδο του Αλμπερτίνο Μοροζίνι και τον Μαρίνο Γκραντενίγκο. Ο Στέφανος κατέγραψε επίσης δύο γιους του χωρίς να προσδιορίζει το όνομα και την ηλικία τους, καθόριζε την οικονομική τους φροντίδα από τα εισοδήματα της Σλαβονίας και του Έστε.[19] Ο Στέφανος ο Υστερότοκος πέθανε αμέσως μετά πιθανότατα πριν την Συνθήκη της Μπρατισλάβα, η ταφή του έγινε στην ομώνυμη εκκλησία του νησιού Σαν Μικελέ της Βενετίας, οικογενειακό τάφο της Οικογένειας Μοροζίνι.[19]
Οικογένεια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρώτα νυμφεύτηκε την Ιζαμπέλα Τραβερσάνι. Έπειτα την Τομαζίνα Μοροζίνι, κόρη του Μικέλε, πλούσιου πατρικίου της Βενετίας. Από αυτήν γιος του ήταν ο:
- Ανδρέας Γ΄ της Ουγγαρίας π.1265-1301, βασιλιάς της Ουγγαρίας.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 PIM authority. PIM37934. Ανακτήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ p11412.htm#i114118. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2020.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 «Kindred Britain»
- ↑ Kristó & Makk 1996, σ. 243
- ↑ 7,0 7,1 Wertner 1892, σ. 546
- ↑ Kristó & Makk 1996, σσ. 254-255
- ↑ Kristó & Makk 1996, σ. 282
- ↑ 10,0 10,1 Zsoldos 2003, σ. 123
- ↑ 11,0 11,1 Wertner 1892, σσ. 434-435
- ↑ Nyáry 1869, σ. 380
- ↑ 13,0 13,1 Wertner 1892, σσ. 552–553
- ↑ Wertner 1892, σ. 547
- ↑ Nyáry 1869, σ. 381
- ↑ Wertner 1892, σσ. 548-549
- ↑ 17,0 17,1 Zsoldos 2003, σ. 124
- ↑ Wertner 1892, σσ. 553-556
- ↑ 19,0 19,1 Wertner 1892, σ. 559
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Engel, Pál (2001). The Realm of St Stephen: A History of Medieval Hungary, 895–1526. I.B. Tauris Publishers.
- Bak, János M.; Veszprémy, László; Kersken, Norbert (2018). Chronica de gestis Hungarorum e codice picto saec. XIV [The Illuminated Chronicle: Chronicle of the deeds of the Hungarians from the fourteenth-century illuminated codex]. Budapest: Central European University Press
- Bácsatyai, Dániel (2023). "A széplelkű kamaraispán és más szerencselovagok. III. András olaszai [The Belletrist Chamber Ispán and other Adventurers. The Italians of Andrew III]". Századok (in Hungarian). 157 (6). Magyar Történelmi Társulat: 1171–1193.
- Kristó, Gyula; Makk, Ferenc (1996). Az Árpád-ház uralkodói [Rulers of the House of Árpád] (in Hungarian). I.P.C. Könyvek.
- Nyáry, Albert (1869). "Posthumus István, az utolsó Árpád-király atyja [Stephen the Posthumous, the Father of the Last Árpádian King]". Századok (in Hungarian). 3 (6). Magyar Történelmi Társulat: 378–396.
- Teke, Zsuzsa (1994). "István 6. (utószülött)". In Kristó, Gyula; Engel, Pál; Makk, Ferenc (eds.). Korai magyar történeti lexikon (9–14. század) [Encyclopedia of the Early Hungarian History (9th–14th centuries)] (in Hungarian). Akadémiai Kiadó. σ. 294.
- Wertner, Mór (1892). Az Árpádok családi története [Family History of the Árpáds] (in Hungarian). Szabó Ferencz N.-eleméri plébános & Pleitz Fer. Pál Könyvnyomdája.
- Zsoldos, Attila (2003). "III. András". In Szovák, Kornél; Szentpéteri, József; Szakács, Margit (eds.). Szent István és III. András [Saint Stephen and Andrew III] (in Hungarian). Kossuth Kiadó. σσ. 119–227.