Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ασπράγγελοι Ιωαννίνων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 39°49′24″N 20°43′43″E / 39.82333°N 20.72861°E / 39.82333; 20.72861

Ασπράγγελοι Ιωαννίνων
is located in Greece
 
               Map
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
Αποκεντρωμένη ΔιοίκησηΔιοίκηση Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας
ΠεριφέρειαΗπείρου
Περιφερειακή ΕνότηταΙωαννίνων
ΔήμοςΖαγορίου
Δημοτική ΕνότηταΚεντρικού Ζαγορίου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΉπειρος
ΝομόςΙωαννίνων
Υψόμετρο989 μέτρα[1]
Πληθυσμός
Μόνιμος159
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΔοβρά
(Ντοβρά)
Ταχ. κώδικας440 07
Τηλ. κωδικός2653
δεδομένα

Οι Ασπράγγελοι είναι οικισμός της Περιφερειακής Ενότητας Ιωαννίνων, στην Περιφέρεια Ηπείρου. Διοικητικά ανήκουν στην Κοινότητα Ασπραγγέλων, της Δημοτικής Ενότητας Κεντρικού Ζαγορίου και υπάγονται στο Δήμο Ζαγορίου.[2]

Γενικές πληροφορίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Ασπράγγελοι είναι ορεινό χωριό του Νομού Ιωαννίνων, χτισμένο σε υψόμετρο 989 μέτρων,[3] στις πλαγιές του όρους Μιτσικέλι.[4] Οι Ασπράγγελοι αποτελούν την έδρα του Δήμου Ζαγορίου και ο μόνιμος πληθυσμός τους σύμφωνα με την Απογραφή του 2021, είναι 159 κάτοικοι.[5] Μέχρι το 1927 ονομάζονταν Δοβρά[6] ή Ντοβρά.[7] Το όνομα «Ασπράγγελοι» το πήρε από τη «Μονή Ασπραγγέλων», που υπάρχει στην περιοχή.[8]

Η πρώτη αναφορά για τον οικισμό γίνεται το 1380 και γνωρίζει ανάπτυξη κατά το 16ο και 17ο αιώνα. Κατά τον 19ο αιώνα, ήταν οικονομικά ανθηρό κεφαλοχώρι.[9]

Η πέτρινη εκκλησία της Παναγίας χτίστηκε το 1915. Λίγο πιο μακριά βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, που χτίστηκε το 1776. Στο χωριό σώζεται και το παλαιό μοναστήρι Μονή Δοβράς], που χρονολογείται από το 1600.[10][11]

Κοντά στο χωριό, στον κάμπο της Ντοβράς, λειτουργεί το «Κέντρο Πληροφόρησης Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου» και στις πλαγιές του λειτουργεί πίστα για πτήσεις με ανεμόπτερο.[12]

Εξέλιξη πληθυσμού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Απογραφές πληθυσμού: Ασπράγγελοι Ιωαννίνων
Έτος 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011 2021
Κάτοικοι[13] 556[14] 562 531 341 387[15] 308[16] 237 208 273[17] 165 159[18]

Μαρτυρικό χωριό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη Γερμανική Κατοχή, το χωριό Ασπράγγελοι[19] ανέπτυξε αντίσταση κατά των Ναζί, οι οποίοι σε αντίποινα το πυρπόλησαν στις 15 Ιουλίου 1943, με απολογισμό 115 καμένα σπίτια και 2 νεκρούς. Το καλοκαίρι του 1944, οι Γερμανοί συνέλαβαν δεκαεννιά άτομα και τους φυλάκισαν στο υπόγειο της Ζωσιμαίας Σχολής. Οι συλληφθέντες έμειναν εκεί για καιρό αλλά τελικά διασώθηκαν.[20]

Μνημείο της Ζαγορίσιας Γυναίκας της Πίνδου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περίπου ένα χιλιόμετρο πριν το χωριό έχει ανεγερθεί το Μνημείο της Ζαγορίσιας Γυναίκας της Πίνδου προς τιμήν των γυναικών του Ζαγορίου, που βοήθησαν τον Ελληνικό Στρατό το 1940, μεταφέροντας τρόφιμα, ρούχα και πολεμοφόδια στους στρατιώτες.[21][22]

Διοικητικές μεταβολές οικισμού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Διοικητικές μεταβολές οικισμού: οι Ασπράγγελοι (Δοβρά) Ιωαννίνων
Δοβρά Ιωαννίνων
ΦΕΚ 184Α - 19/08/1919 (σελ. 1 από 8) Ο οικισμός Δοβρά, ορίζεται έδρα της Κοινότητας Δοβράς.
ΦΕΚ 76Α - 02/05/1927 (σελ. 6 από 8) Ο οικισμός Δοβρά, μετονομάζεται σε Ασπράγγελοι.
Ασπράγγελοι Ιωαννίνων
ΦΕΚ 76Α - 02/05/1927 Ο οικισμός Ασπράγγελοι, προήλθε από τη μετονομασία του οικισμού Δοβρά.
ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 (σελ. 19 και 20, από 72) Ο οικισμός Ασπράγγελοι, αποσπάται από την Κοινότητα Ασπραγγέλων και ορίζεται έδρα του Δήμου Κεντρικού Ζαγορίου.[23]
ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010 (σελ. 5 από 136) Ο οικισμός Ασπράγγελοι, αποσπάται από το Δήμο Κεντρικού Ζαγορίου και ορίζεται έδρα του Δήμου Ζαγορίου.[24]

Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Ασπραγγέλων (Κοινότητας Δοβράς) Ιωαννίνων
Κοινότητα Δοβράς Ιωαννίνων
ΦΕΚ 184Α - 19/08/1919 (σελ. 1 από 8) Σύσταση της Κοινότητας Δοβράς, με έδρα τον οικισμό Δοβρά.

Ο οικισμός Ιερά Μονή Γενεθλίων Θεοτόκου,[25] προσαρτάται στην Κοινότητα Δοβράς.

18-12-1920

ΦΕΚ 244Α - 27/12/1921 (σελ. 133 από 336)

Ο οικισμός Ιερά Μονή Γενεθλίων Θεοτόκου, της Κοινότητας Δοβράς, καταργείται.
ΦΕΚ 76Α - 02/05/1927 (σελ. 6 από 8) Ο οικισμός Δοβρά, της Κοινότητας Δοβράς, μετονομάζεται σε Ασπράγγελοι.

Η κοινότητα Δοβράς, μετονομάζεται σε Κοινότητα Ασπραγγέλων.[26]

Κοινότητα Ασπραγγέλων Ιωαννίνων
ΦΕΚ 76Α - 02/05/1927 (σελ. 6 από 8) Η Κοινότητα Ασπραγγέλων, προήλθε από τη μετονομασία της Κοινότητας Δοβράς.
16-10-1940

ΦΕΚ 29Α - 02/02/1946

Αναγνώριση του οικισμού Μονή Γεννήσεως Θεοτόκου[27] και προσάρτησή του στην Κοινότητα Ασπραγγέλων.
19-03-1961

ΦΕΚ 16Β - 19/01/1962 (σελ. 63 από 162)

Ο οικισμός Μονή Γεννήσεως Θεοτόκου, της Κοινότητας Ασπραγγέλων, καταργείται.
14-03-1971

ΦΕΚ 225Β - 14/03/1972 (σελ. 60 από 158)

Αναγνώριση του οικισμού Καρυαί Ασφάκας[28] και προσάρτησή του στην Κοινότητα Ασπραγγέλων.
ΦΕΚ 76Α - 27/05/1972 (σελ. 5 από 8) Ο οικισμός Καρυαί Ασφάκας, αποσπάται από την κοινότητα Ασπραγγέλων και προσαρτάται στην Κοινότητα Ασφάκας.[29]
ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 (σελ. 19 και 20, από 72) Ο οικισμός Ασπράγγελοι, αποσπάται από την Κοινότητα Ασπραγγέλων και ορίζεται έδρα του Δήμου Κεντρικού Ζαγορίου.

Διατελέσαντες Κοινοτάρχες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εκλεγμένοι Πρόεδροι Κοινότητας Ασπραγγέλων Ιωαννίνων (1979 - 1998)
Κοινότητα Ασπραγγέλων Ιωαννίνων
Θητεία 1979 - 1982 1983 - 1986 1987 - 1990 1991 - 1994 1995 - 1998
Πρόεδρος Κοινότητας[30] Γιακουμής Μιχαήλ Παπαναστασίου Γαβριήλ Παπαναστασίου Γαβριήλ Παπαναστασίου Γαβριήλ

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 buk.gr/el/poli-perioxi/aspraggeloi.
  2. ↑ «E-GO.GR - ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΟΙ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ». 
  3. ↑ «BUK.GR - ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΟΙ». 
  4. ↑ «TOURISTORAMA - ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΟΙ». 
  5. ↑ «ΑΠΟΓΡΑΦΗ 2011 (ΦΕΚ 699Β - 20/03/2014, σελ. 96 από 444)» (PDF). 
  6. ↑ «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2022. 
  7. ↑ «MY GREECE TRAVEL - ΟΙΚΙΣΜΟΙ - ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΟΙ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2021. 
  8. ↑ «EPIRUS GATE - ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΟΙ: ΤΟ ΚΕΦΑΛΟΧΩΡΙ ΜΕ ΤΑ ΟΜΟΡΦΑ ΠΕΤΡΙΝΑ ΑΡΧΟΝΤΙΚΑ, ΠΝΙΓΜΕΝΟ ΣΕ ΚΑΤΑΠΡΑΣΙΝΟ ΤΟΠΙΟ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2021. 
  9. ↑ «ΔΗΜΟΣ ΖΑΓΟΡΙΟΥ - ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΟΙ». 
  10. ↑ «TRAVEL ELEFTHERIA ONLINE.GR - ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΟΙ: ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΧΩΡΙΟ ΣΤΟ ΖΑΓΟΡΙ ΜΕ ΤΗΝ ΜΑΡΤΥΡΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ (ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ)». 
  11. ↑ Κοντοπανάγου, Κατερίνα. «Μονή Δοβράς, Ασπράγγελοι». Ζαγόρι, Φύση και Πολιτισμός - Ψηφιακός Οδηγός. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  12. ↑ «TRAVELGIRL - ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΟΙ: ΤΟ TRAVELGIRL.GR ΣΕ ΞΕΝΑΓΕΙ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΠΟΥ ΠΥΡΠΟΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΗΣ ΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ». 
  13. ↑ «ΖΑΓΟΡΙ - ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΟΙ». 
  14. ↑ «ΑΠΟΓΡΑΦΗ 1920 (ΦΕΚ 244Α - 27/12/1921, σελ. 133 από 336)» (PDF). 
  15. ↑ «ΑΠΟΓΡΑΦΗ 1961 (ΦΕΚ 16Β - 19/01/1962, σελ. 63 από 162)» (PDF). 
  16. ↑ «ΑΠΟΓΡΑΦΗ 1971 (ΦΕΚ 225Β - 14/03/1972, σελ. 60 από 158)» (PDF). 
  17. ↑ «ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΑΠΟΓΡΑΦΗ 2001 (σελ. 115 από 241)» (PDF). 
  18. ↑ «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ - ΘΕΜΑ: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ-ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΕΤΟΥΣ 2021 ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΤΟ ΜΟΝΙΜΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ. (σελ. 41 από 155)». 
  19. ↑ «GREEK TRAVEL PAGES - ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΟΙ (ΚΖΜ), ΧΩΡΙΟ, ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ». 
  20. ↑ «ΔΙΚΤΥΟ ΜΑΡΤΥΡΙΚΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΚΑΙ ΧΩΡΙΩΝ - ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΟΙ». 
  21. ↑ «NEWBEAST - ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΚΟ ΧΩΡΙΟ ΤΟΥ ΖΑΓΟΡΙΟΥ ΠΟΥ ΠΥΡΠΟΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ». 
  22. ↑ «Το μνημείο της Ζαγορίσιας Γυναίκας της Πίνδου». ΑΠΕΙΡΟΣ ΓΑΙΑ. 28 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  23. ↑ «Ε.Ε.Τ.Α.Α. - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ - ΔΗΜΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΖΑΓΟΡΙΟΥ». 
  24. ↑ «Ε.Ε.Τ.Α.Α. - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ - ΔΗΜΟΣ ΖΑΓΟΡΙΟΥ». 
  25. ↑ «Ε.Ε.Τ.Α.Α. - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ - ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΓΕΝΕΘΛΙΩΝ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ». 
  26. ↑ «Ε.Ε.Τ.Α.Α. - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ - ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΩΝ (ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΔΟΒΡΑΣ)». 
  27. ↑ «Ε.Ε.Τ.Α.Α. - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ - ΜΟΝΗ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ». 
  28. ↑ «Ε.Ε.Τ.Α.Α. - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ - ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ (ΚΑΡΥΑΙ ΑΣΦΑΚΑΣ) ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ». 
  29. ↑ «Ε.Ε.Τ.Α.Α. - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ - ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΣΦΑΚΑΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ». 
  30. ↑ «Ε.Ε.Τ.Α.Α. - ΚΟΙΝΟΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ - ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (1978, 1982, 1986, 1994)». 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ασπράγγελοι_Ιωαννίνων&oldid=10822848"