Κάρολος Β΄ της Αγγλίας

Κάρολος Β΄
Ο Κάρολος Β΄ με το ένδυμα του Τάγματος της Περικνημίδας περ. 1675, όπως ζωγραφίσθηκε από τον Σερ Πήτερ Λήλυ.
Βασιλιάς της Σκωτίας
Περίοδος	30 Ιανουαρίου 1649 – 3 Σεπτεμβρίου 1651
Στέψη	1 Ιανουαρίου 1651
Προκάτοχος	Κάρολος Α΄
Διάδοχος	Στρατιωτική κυβέρνηση με ηγέτη τον Τζορτζ Μονκ, 1ο Δούκα του Άλμπεμαρλ
Βασιλιάς της Αγγλίας, της Σκωτίας, και Βασιλιάς της Ιρλανδίας)
Περίοδος	29 Μαΐου 1660 – 6 Φεβρουαρίου 1685
Στέψη	23 Απριλίου 1661
Προκάτοχος	Κάρολος Α΄ (de jure) Αγγλικό Συμβούλιο του Κράτους (de facto)
Διάδοχος	Ιάκωβος Ζ΄ και Β΄
Γέννηση	29 Μαΐου 1630 (1630-05-29) (Γρηγοριανό ημερολόγιο: 8 Ιουνίου 1630) Παλάτι του Αγίου Ιακώβου, Λονδίνο, Αγγλία
Θάνατος	6 Φεβρουαρίου 1685 (54 ετών) (Γρηγοριανό ημερολόγιο: 16 Φεβρουαρίου 1685) Παλάτι του Ουάιτχωλ, Αγγλία
Τόπος ταφής	Αββαείο του Ουέστμινστερ, Λονδίνο
Σύζυγος	Αικατερίνη της Μπραγκάνσα
Επίγονοι	Λίστα Τζέημς Σκοτ, 1ος Δούκας του Μόνμουθ Σάρλοτ ΦιτζΡόυ, Κόμισσα του Γιάρμουθ Τσαρλς ΦιτζΤσάρλς, 1ος Κόμης του Πλύμουθ Τσαρλς Φιτζρόυ, 2ος Δούκας του Κλίβελαντ Κάθριν ΦιτζΤσάρλς Σάρλοτ Λη, Κόμισσα του Λίτσφιλντ Χένρυ ΦιτζΡόυ, 1ος Δούκας του Γκράφτον Τζορτζ ΦιτζΡόυ, 1ος Δούκας του Νορθάμπερλαντ Τσαρλς Μπώουκλερ, 1ος Δούκας του Σαιντ Ώλμπανς Τσαρλς Λέννοξ, 1ος Δούκας του Ρίτσμοντ Μαίρυ Τιούντορ
Οίκος	Οίκος των Στιούαρτ
Πατέρας	Κάρολος Α΄ της Αγγλίας
Μητέρα	Ερριέττα Μαρία της Γαλλίας
Υπογραφή
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα ()

Ο Kάρολος B΄ (αγγλ. Charles II of England, 29 Μαΐου 1630 – 6 Φεβρουαρίου 1685) του Οίκου των Στιούαρτ ήταν βασιλιάς της Αγγλίας, της Σκωτίας και της Ιρλανδίας.

Ο πατέρας του, Κάρολος Α΄, εκτελέσθηκε στο Παλάτι του Ουάιτχολ στις 30 Ιανουαρίου 1649, ως αποκορύφωμα του Αγγλικού Εμφυλίου Πολέμου. Αν και το Κοινοβούλιο της Σκωτίας διακήρυξε τον Κάρολο Βασιλιά της Μεγάλης Βρετανίας και της Ιρλανδίας στο Εδιμβούργο στις 5 Φεβρουαρίου 1649, το Αγγλικό Κοινοβούλιο αντίθετα πέρασε ένα ψήφισμα που έκανε κάθε τέτοια διακήρυξη στην Αγγλία και την Ιρλανδία παράνομη. Η Αγγλία εισήλθε στην περίοδο γνωστή ως Αγγλική Μεσοβασιλεία ή Αγγλική Κοινοπολιτεία και η χώρα ήταν μια de facto δημοκρατία, με ηγέτη τον Όλιβερ Κρόμγουελ. Ο Κρόμγουελ νίκησε τον Κάρολο στη Μάχη του Ουόρστερ στις 3 Σεπτεμβρίου 1651, και ο Κάρολος έφυγε στην ηπειρωτική Ευρώπη. Ο Κρόμγουελ έγινε ουσιαστικός δικτάτορας της Αγγλίας, της Σκωτίας και της Ιρλανδίας. Ο Κάρολος δαπάνησε τα επόμενα εννέα έτη σε εξορία στη Γαλλία, τις Ηνωμένες Επαρχίες και τις Ισπανικές Κάτω Χώρες.

Μια πολιτική κρίση που ακολούθησε το θάνατο του Κρόμγουελ το 1658 κατέληξε στην Παλινόρθωση της μοναρχίας και ο Κάρολος προσκλήθηκε να επιστρέψει στη Βρετανία. Στις 29 Μαΐου του 1660, στα 30ά του γενέθλια, έγινε δεκτός στο Λονδίνο με δημόσια επευφημία. Μετά το 1660, όλα τα νομικά έγγραφα χρονολογούντο σαν ο Κάρολος να είχε διαδεχθεί τον πατέρα του ως βασιλιάς το 1649.

Το Αγγλικό Κοινοβούλιο του Καρόλου ενεργοποίησε νόμους όπως ο Κώδικας Κλάρεντον, σχεδιασμένους για να καλύψουν τη θέση της επανιδρυμένης Εκκλησίας της Αγγλίας. Ο Κάρολος συναίνεσε στον Κώδικα Κλάρεντον, αν και ο ίδιος ευνοούσε μια πολιτική θρησκευτικής ανεκτικότητας.

Το μεγάλο θέμα εξωτερικής πολιτικής της πρώιμης βασιλείας του Καρόλου ήταν ο Δεύτερος Αγγλολλανδικός Πόλεμος. Το 1670, ο Κάρολος εισήλθε στο μυστικό σύμφωνο του Ντόβερ, μια συμμαχία με τον πρώτο του εξάδελφο, Λουδοβίκο ΙΔ΄ της Γαλλίας. Ο Λουδοβίκος συμφώνησε να βοηθήσει τον Κάρολο στον Τρίτο Αγγλοολλανδικό Πόλεμο και να πληρώσει μια σύνταξη σε αυτόν, και ο Κάρολος υποσχέθηκε μυστικά να μεταστραφεί στον Ρωμαιοκαθολικισμό σε μη προσδιορισμένη μελλοντική ημερομηνία.

Ο Κάρολος προσπάθησε να εισαγάγει τη θρησκευτική ελευθερία για τους Καθολικούς και τους Προτεστάντες αντιφρονούντες με τη Βασιλική Διακήρυξη Επιείκειας του 1672 (Royal Declaration of Indulgence), αλλά το Αγγλικό Κοινοβούλιο τον ανάγκασε να την αποσύρει. Το 1679, οι αποκαλύψεις του Τάιτους Όουτς για την υποτιθέμενη "Παπική Συνωμοσία" έγιναν η θρυαλλίδα για την Κρίση του Αποκλεισμού, όταν αποκαλύφθηκε ότι ο αδελφός του Καρόλου και διάδοχός του, (Ιάκωβος, Δούκας της Υόρκης), ήταν Καθολικός. Η κρίση έφερε τη γέννηση των κομμάτων των Ουίγων και των Τόρυ. Ο Κάρολος συντάχθηκε με τους Τόρυ, και μετά την αποκάλυψη της συνωμοσίας για τη δολοφονία του ίδιου και του αδελφού του Ιακώβου το 1683, αρκετοί ηγέτες των Ουίγων σκοτώθηκαν ή εξορίστηκαν. Ο Κάρολος διέλυσε το Αγγλικό Κοινοβούλιο το 1681, και κυβέρνησε μόνος μέχρι το θάνατό του στις 6 Φεβρουαρίου 1685. Ασπάσθηκε δε το Ρωμαιοκαθολικισμό στη νεκρική του κλίνη.

Ο Κάρολος ήταν κοινώς γνωστός ως ο «Εύθυμος Μονάρχης», μια αναφορά στη ζωτικότητα και τον ηδονισμό της αυλής του, και τη γενική ανακούφιση από την επιστροφή στην ομαλότητα μετά από πάνω από μια δεκαετία διακυβέρνησης από τον Όλιβερ Κρόμγουελ και τους Πουριτανούς. Η σύζυγος του Καρόλου, Αικατερίνη της Μπραγκάνσα, δεν γέννησε παιδιά, αλλά ο Κάρολος αναγνώρισε τουλάχιστον δώδεκα νόμιμα παιδιά από διάφορες ερωμένες. Καθώς τα νόθα τέκνα αποκλείονταν από τη διαδοχή, τον διαδέχθηκε ο αδελφός του Ιάκωβος.

Πρώιμος βίος

Ο Κάρολος Β΄ ως βρέφος το 1630, πίνακας που αποδίδεται στον Γιούστους φαν Έχμοντ.

Ο Κάρολος Β΄ ως Πρίγκιπας της Ουαλίαs.
Πίνακας του Ουίλλιαμ Ρόμπινσον, περ. 1642-1643.

Ο Κάρολος γεννήθηκε στο Παλάτι του Αγίου Ιακώβου στις 29 Μαΐου 1630. Οι γονείς του ήταν ο Κάρολος Α΄ της Αγγλίας, ο οποίος κυβερνούσε τα τρία βασίλεια της Αγγλίας, της Σκωτίας και της Ιρλανδίας, και η Ερριέττα Μαρία της Γαλλίας, αδελφή του Λουδοβίκου ΙΓ΄ της Γαλλίας. Ο Κάρολος ήταν ο δεύτερος γιος τους και δεύτερο παιδί. Ο πρώτος γιος τους, Κάρολος Ιάκωβος, ο οποίος γεννήθηκε ένα έτος πριν τον Κάρολο, είχε πεθάνει την ίδια ημέρα της γέννησής του. Η Αγγλία, η Σκωτία και η Ιρλανδία ήταν Χριστιανικές χώρες, αλλά η λατρεία ήταν διαιρεμένη μεταξύ διάφορων δογμάτων όπως ο Καθολικισμός, ο Αγγλικανισμός, ο Πρεσβυτεριανισμός, και ο Πουριτανισμός.

Ο Κάρολος βαπτίσθηκε στο Βασιλικό Παρεκκλήσι στις 27 Ιουνίου από τον Αγγλικανό Επίσκοπο του Λονδίνου Ουίλλιαμ Λωντ και ανατράφηκε υπό την αιγίδα της Προτεστάντισσας Μαίρυ Σάκβιλ, Κόμισσας του Ντόρσετ, αν και οι νονοί του περιελάμβαναν τους Καθολικούς συγγενείς της μητέρας του, Λουδοβίκο ΙΓ΄ και Μαρία των Μεδίκων. Με τη γέννησή του, ο Κάρολος αυτόματα έγινε Δούκας της Κορνουάλης και Δούκας του Ρόθσυ, μαζί με αρκετούς άλλους σχετικούς τίτλους. Περίπου στα όγδοα γενέθλιά του, ονομάσθηκε Πρίγκιπας της Ουαλίας, αν και ουδέποτε περιβλήθηκε επίσημα με τις τιμές του Πριγκιπάτου της Ουαλίας.

Κατά τη δεκαετία του 1640, όταν ο Κάρολος ήταν ακόμη νεαρός, ο πατέρας του πολέμησε τις Κοινοβουλευτικές και Πουριτανικές δυνάμεις στον Αγγλικό Εμφύλιο Πόλεμο. Ο Κάρολος συνόδευε τον πατέρα του κατά τη Μάχη του Έτζχιλ και, στην ηλικία των δεκατεσσάρων, συμμετείχε στις εκστρατείες του 1645, όταν έγινε κατ' όνομα διοικητής των Αγγλικών δυνάμεων στη δυτική Αγγλία. Την άνοιξη του 1646 ο πατέρας του έχανε τον πόλεμο, και ο Κάρολος εγκατέλειψε την Αγγλία λόγω φόβων για την ασφάλειά του, πηγαίνοντας πρώτα στις Νήσους Σίλλυ, μετά στο Τζέρσεϋ, και τελικά στη Γαλλία, όπου η μητέρα του ζούσε ήδη στην εξορία και ο πρώτος εξάδελφός του, ο οκτάχρονος Λουδοβίκος ΙΔ΄ ήταν βασιλιάς.

Το 1648, κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Αγγλικού Εμφυλίου Πολέμου, ο Κάρλος μετακόμισε στη Χάγη, όπου η αδελφή του Μαρία και ο γαμπρός του Γουλιέλμος Β΄ της Οράγγης, φαινόταν πιθανότερο να προσφέρουν ουσιαστική βοήθεια στις τάξεις των φιλοβασιλικών από ότι οι Γάλλοι συγγενείς της Βασίλισσας. Όμως, ο στόλος των βασιλοφρόνων που περιήλθε στον έλεγχο του Καρόλου δεν χρησιμοποιήθηκε επωφελώς, και δεν έφθασε στη Σκωτία εγκαίρως για να ενωθεί με τον στρατό των βασιλοφρόνων "Μνηστήρων" (Engagers) του Δούκα του Χάμιλτον, προτού ηττηθεί στη Μάχη του Πρέστον από τους Κοινοβουλευτικούς.

Στη Χάγη ο Κάρολος είχε μια σύντομη σχέση με τη Λούσυ Ουόλτερ, η οποία αργότερα λανθασμένα ισχυρίσθηκε ότι είχαν μυστικά παντρευτεί. Ο γιος της, Τζέημς Κροφτς (αργότερα Δούκας του Μόνμουθ και Δούκας του Μπακλού), ήταν ένα από τα πολλά νόθα αναγνωρισμένα παιδιά του Καρόλου το οποίο έγινε επιφανές μέλος της βρετανικής πολιτικής ζωής και κοινωνίας.

Ο Κάρολος Α΄ παραδόθηκε το 1646. Δραπέτευσε και αιχμαλωτίσθηκε εκ νέου το 1648. Παρά τις διπλωματικές προσπάθειες του γιου του να τον σώσει, ο Κάρολος Α΄ αποκεφαλίστηκε το 1649, και η Αγγλία έγινε δημοκρατία. Στις 6 Φεβρουαρίου, το Πρεσβυτεριανό Κοινοβούλιο της Σκωτίας ανακήρυξε τον Κάρολο Βασιλιά της Μεγάλης Βρετανίας, Γαλλίας και Ιρλανδίας ως διάδοχο του πατέρα του, αλλά αρνήθηκε να του επιτρέψει την είσοδο στη Σκωτία εκτός αν αποδεχόταν τον πρεσβυτεριανισμό στις Βρετανικές Νήσους.

«Οι Σκώτοι κρατούν τη μύτη του Νεαρού Βασιλιά τους στο ακονιστήρι», από ένα σατιρικό αγγλικό φυλλάδιο.

Όταν οι διαπραγματεύσεις έπεσαν σε στασιμότητα, ο Κάρολος εξουσιοδότησε τον Στρατηγό Μόντροουζ να αποβιβασθεί στις Ορκάδες με έναν μικρό στρατό για να απειλήσει τους Σκώτους με εισβολή, ελπίζοντας να εξαναγκάσει σε έναν συμβιβασμό περισσότερο προς τις προτιμήσεις του. Ο Μόντροουζ φοβόταν ότι ο Κάρολος θα αποδεχόταν έναν συμβιβασμό, και επέλεξε να επιτεθεί στην ενδοχώρα της Σκωτίας τελικά. Αιχμαλωτίσθηκε και εκτελέσθηκε. Ο Κάρολος υποσχέθηκε διστακτικά ότι θα δεσμευόταν από τους όρους μιας συνθήκης στην Μπρέντα μεταξύ του ίδιου και του Σκωτσέζικου Κοινοβουλίου. Με την άφιξή του στη Σκωτία στις 23 Ιουνίου 1650, ο Κάρολος επίσημα συμφώνησε με τους Πρεσβυτεριανούς. Η εγκατάλειψη που εξέφραζε η στάση του απέναντι στην Επισκοπική διακυβέρνηση, παρότι κέρδισε την υποστήριξη των Σκώτων, τον έκανε αντιδημοφιλή στην Αγγλία. Ο ίδιος ο Κάρολος σύντομα μίσησε την "αχρειότητα" και "υποκρισία" των Πρεσβυτεριανών.

Ένας βασιλιάς σε εξορία: Ο Κάρολος Β΄ απεικονισμένος από τον Φιλίπ ντε Σαμπαίν, περ. 1653.

Σκωτική και Αγγλική Μοναρχία
Οίκος των Στιούαρτ
Κάρολος Β'
Περιλαμβάνονται νόθοι γιοι
Τζέιμς Σκοτ, Δούκας του Μόνμαουθ
Τσαρλς ΦίτζΡοϋ, Δούκας του Κλίβελαντ
Henry FitzRoy, Duke of Grafton
Τζορτζ ΦίτζΡοϋ, Δούκας του Νορθάμπερλαντ
Charles Beauclerk, Duke of St Albans
Τσαρλς Λέννοξ, Δούκας του Ρίτσμοντ

Στις 3 Σεπτεμβρίου 1650, οι Πρεσβυτεριανοί ηττήθηκαν στη Μάχη του Ντάνμπαρ από μια πολύ μικρότερη δύναμη με αρχηγό τον Όλιβερ Κρόμγουελ. Οι δυνάμεις των Σκώτων διαιρέθηκαν στους βασιλόφρονες "Μνηστήρες" και τους Πρεσβυτεριανούς "Διατεθειμμένους" (Covenanters), οι οποίοι πολεμούσαν ακόμη και μεταξύ τους. Έχοντας χάσει την πίστη του στους Πρεσβυτεριανούς, τον Οκτώβριο ο Κάρολος προσπάθησε να αποδράσει και πορεύθηκε βόρεια για να ενωθεί με ομάδα των "Μνηστήρων", γεγονός που έμεινε γνωστό ως "η Φυγή", αλλά μέσα σε δύο μέρες οι Πρεσβυτεριανοί τον πρόλαβαν και τον πήραν ξανά μαζί τους. Παρόλα αυτά, οι Σκώτοι παρέμειναν η μεγαλύτερη ελπίδα του Καρόλου για παλινόρθωση, και στέφθηκε Βασιλιάς της Σκωτίας στο Αββαείο του Σκόουν την 1η Ιανουαρίου 1651. Με τις δυνάμεις του Κρόμγουελ να απειλούν τη θέση του Καρόλου στη Σκωτία, αποφασίσθηκε να οργανώσουν επίθεση με το ιππικό στην Αγγλία. Με πολλούς Σκώτους (περιλαμβανομένου του Λόρδου Αργκάυλ και άλλων ηγετικών μορφών των "Διατεθειμμένων") να αρνούνται να συμμετάσχουν, και με μερικούς Άγγλους βασιλόφρονες να ενώνονται με αυτή τη δύναμη καθώς κινείτο νότια μέσα την Αγγλία, η εισβολή έληξε με ήττα στη Μάχη του Ουόρστερ στις 3 Σεπτεμβρίου 1651, μετά την οποία ο Κάρολος διέφυγε της σύλληψης κρυμμένος μέσα στη Βασιλική Δρυ στην Οικία Μπόσκομπελ. Μέσω έξι εβδομάδων δύσκολων αποδράσεων ο Κάρολος κατόρθωσε να εγκαταλείψει την Αγγλία μεταμφιεσμένος, αποβιβαζόμενος στη Νορμανδία στις 16 Οκτωβρίου, παρά την αμοιβή 1.000 στερλίνες για το κεφάλι του, το ρίσκο θανάτου που αντιμετώπιζε όποιος αποκαλυπτόταν ότι τον βοήθησε και η δυσκολία να μεταμφιεστεί ο Κάρολος, ο οποίος ήταν ασυνήθιστα ψηλός με ύψος πάνω από 1,85.

Ο Κρόμγουελ διορίσθηκε Λόρδος Προστάτης της Αγγλίας, της Σκωτίας και της Ιρλανδίας, ουσιαστικά θέτοντας τις Βρετανικές Νήσους υπό στρατιωτική διοίκηση. Ενδεής, ο Κάρολος δεν μπορούσε να αποκτήσει επαρκή υποστήριξη για να ορθώσει μια σημαντική πρόκληση στην κυβέρνηση του Κρόμγουελ. Παρά τις διασυνδέσεις της οικογένειας των Στιούαρτ μέσω της Ερριέττας Μαρίας και της Πριγκίπισσας της Οράγγης, η Γαλλία και η Ολλανδική Δημοκρατία συμμάχησαν με την κυβέρνηση του Κρόμγουελ από το 1654, αναγκάζοντας τον Κάρολο να στραφεί για βοήθεια προς την Ισπανία, η οποία εκείνη την περίοδο διοικούσε τις Νότιες Κάτω Χώρες. Με Ισπανικά κεφάλαια ο Κάρολος συγκέντρωσε έναν μικρό στρατό από τους εξορισμένους υπηκόους του· αποτελείτο από πέντε τάγματα πεζικού συν μικρές δυνάμεις ιππικού. Αυτή η δύναμη αποτέλεσε τον πυρήνα του Βρετανικού Στρατού μετά την Παλινόρθωση.

Παλινόρθωση

Ο Κάρολος απέπλευσε από τον τόπο εξορίας του στις Κάτω Χώρες προς την παλινόρθωσή του στην Αγγλία τον Μάιο 1660. Πίνακας του Λίβε Βερσούιερ.

Μετά τον θάνατο του Κρόμγουελ το 1658, οι δυνατότητες του Καρόλου να επανακτήσει το Στέμμα αρχικά φαίνονταν ισχνές καθώς τον Κρόμγουελ διαδέχθηκε ως Λόρδος Προστάτης ο γιος του, Ρίτσαρντ. Όμως, ο νέος Λόρδος Προστάτης δεν είχε ηγετική εμπειρία ούτε στο στρατό ούτε στην κυβέρνηση και έτσι αναγκάσθηκε να παραιτηθεί το 1659 ενώ το Προτεκτοράτο καταργήθηκε. Κατά την πολιτική και στρατιωτική αναταραχή που ακολούθησε, ο Τζορτζ Μονκ, Κυβερνήτης της Σκωτίας, ανησυχούσε ότι η χώρα θα έπεφτε σε αναρχία. Ο Μονκ και ο στρατός του προέλασαν στο Σίτυ του Λονδίνου και ανάγκασε τα μέλη του Κολοβού Κοινοβουλίου να δεχθούν ξανά μέλη του Μακρέος Κοινοβουλίου που είχαν αποκλεισθεί τον Δεκέμβριο 1648 κατά την Εκκαθάριση του Πράιντ. Το Μακρύ Κοινοβούλιο αυτοδιαλύθηκε και για πρώτη φορά μέσα σε 20 έτη διεξήχθησαν γενικές εκλογές. Το απερχόμενο Κοινοβούλιο καθόρισε τις εκλογικές προϋποθέσεις ούτως ώστε να εξασφαλίσει, όπως νόμιζαν, την επιστροφή μιας Πρεσβυτεριανής πλειοψηφίας.

Οι περιορισμοί εναντίον των βασιλοφρόνων υποψηφίων αγνοήθηκαν σε μεγάλο βαθμό, και οι εκλογές κατέληξαν σε μια Βουλή των Κοινοτήτων η οποία ήταν σχεδόν ισομερώς διαιρεμένη πολιτικά ανάμεσα στους Βασιλόφρονες και τους Κοινοβουλευτικούς και θρησκευτικά ανάμεσα στους Αγγλικανούς και τους Πρεσβυτεριανούς. Το νέο αποκαλούμενο Κοινοβούλιο Συνέλευσης (Convention Parliament) συνήλθε στις 25 Απριλίου 1660, και λίγο μετά πληροφορήθηκε τη Διακήρυξη της Μπρέντα, στην οποία ο Κάρολος συμφωνούσε, μεταξύ άλλων, να απονείμει χάρη σε πολλούς εχθρούς του πατέρα του. Το Αγγλικό Κοινοβούλιο ψήφισε την ανακήρυξη του Καρόλου ως βασιλιά και την πρόσκλησή του να επιστρέψει, ένα μήνυμα που έλαβε ο Κάρολος στην Μπρέντα στις 8 Μαΐου 1660. Στην Ιρλανδία, μια συνέλευση είχε συγκληθεί νωρίτερα μέσα στο έτος, και στις 14 Μαΐου κήρυξε τον Κάρολο Βασιλιά.

Αναχώρησε για την Αγγλία από το Σχέβενινγκεν, έφθασε στο Ντόβερ στις 25 Μαΐου 1660 και έφθασε στο Λονδίνο στις 29 Μαΐου, ανήμερα των 30ών γενεθλίων του. Αν και ο Κάρολος και το Κοινοβούλιο έδωσαν αμνηστία στους υποστηρικτές του Κρόμγουελ με την Πράξη Αποζημίωσης και Λήθης, 50 άνθρωποι συγκεκριμένα εξαιρέθηκαν. Στο τέλος εννέα βασιλοκτόνοι εκτελέσθηκαν: απαγχονίσθηκαν, πνίγηκαν και διαμελίσθηκαν· άλλοι καταδικάσθηκαν σε ισόβια φυλάκιση ή απλά αποκλείσθηκαν από αξιώματα ισοβίως. Τα πτώματα του Όλιβερ Κρόμγουελ, του Χένρυ Έυρτον και του Τζον Μπράντσω υπέστησαν την ατίμωση της μεταθανάτιας εκτέλεσης.

Οικογένεια

Νυμφεύτηκε το 1662 την Αικατερίνη της Μπραγκάνσα, κόρη του Ιωάννη Δ΄ της Πορτογαλίας. Δεν απέκτησαν απογόνους.

Από μη νόμιμες σχέσεις είχε πολλά φυσικά τέκνα. Μεταξύ αυτών:

Από την ερωμένη του Λούσυ Ουόλτερ (1649-1685) είχε:

• (νόθος) Τζέημς Κροφτς (αργότερα Σκοτ) (1649-1685), 1ος Δούκας του Μόνμουθ.

Από την Ελίζαμπεθ Κίλιγκρου (1622-1680) είχε:

• (νόθη) Σάρλοτ Τζεμάιμα Ενριέττα Μαρία ΦιτζΡόυ (π.1650-1684), Κόμισσα του Γιάρμουθ.

Από την Κάθριν Πεγκ:

• Τσαρλς ΦιτζΤσαρλς (1657-1680), γνωστός ως "Δον Κάρλο", έλαβε τον τίτλο του Κόμη του Πλύμουθ (1675)
• Κάθριν ΦιτζΤσαρλς (γεν. 1658, είτε πέθανε νέα είτε έγινε μοναχή στη Δουνκέρκη).

Από τη Μπάρμπαρα Βίλλερς (1641-1704) σύζυγο του Ρότζερ Πάλμερ, Κόμη του Κάσλμεϊν, με τον τίτλο Δούκισσα του Κλήβλαντ:

• Λαίδη Ανν Πάλμερ (ΦιτζΡόυ) (1661-1722), παντρεύτηκε τον Τόμας Λένναρντ, Κόμη του Σάσσεξ. Πιθανώς κόρη του Ρότζερ Πάλμερ αλλά αναγνωρισμένη από τον Κάρολο.
• Τσαρλς ΦιτζΡόυ (1662-1730), έλαβε τον τίτλο του Δούκα του Σαουθάμπτον (1675), 2ος Δούκας του Κλήβλαντ (1709).
• Χένρυ ΦιτζΡόυ (1663-1690), Κόμης του Γιούστον (1672), Δούκας του Γκράφτον (1675).
• Σάρλοτ ΦιτζΡόυ (1664-1717), παντρεύτηκε τον Έντουαρντ Λη, Κόμη του Λίτσφιλντ.
• Τζορτζ ΦιτΡόυ (1665-1716), Κόμης του Νορθάμπερλαντ (1674), Δούκας του Νορθάμπερλαντ (1678).
• Μπάρμπαρα ΦιτζΡόυ (1672-1737), πιθανότατα κόρη του Τζον Τσώρτσιλ, Δούκα του Μάρλμπορω, ενός από τους εραστές της μητέρας της. Δεν αναγνωρίστηκε ποτέ από τον Κάρολο.

Από τη Νελ Γκουίν (1650-1687):

• Τσαρλς Μπώουκλερ (1670-1726), Δούκας του Σαιντ Ώλμπανς (1684).
• Τζέημς, Λόρδος Μπώουκλερ (1671-1680).

Από τη Λουίζ Ρενέ ντε Πενανκοέ ντε Κερουάιγ (1649-1734), Δούκισσα του Πόρτσμουθ (1673):

• Τσαρλς Λέννοξ (1672-1723), Δούκας του Ρίτσμοντ (1675) στην Αγγλία και Δούκας του Λέννοξ (1675) στη Σκωτία.

Από τη Μαίρυ "Μολλ" Ντέηβις:

• Λαίδη Μαίρυ Τιούντορ (1673-1726), έλαβε το επώνυμο "Τιούντορ" ως νύξη προς την βασιλική της καταγωγή (από τον Οίκο των Τυδώρ), παντρεύτηκε τρεις φορές: 1) τον Έντουαρντ Ράντκλυφ, 2ο Κόμη του Ντέργουεντγουοτερ, 2) τον Χένρυ Γκρέιαμ του Λήβενς, 3) τον Τζέημς Ρουκ.

Άλλες πιθανές ερωμένες:

• Κρισταμπέλλα Ουίνταμ
• Ορτάνς Μαντσίνι, Δούκισσα του Μαζαρέν
• Ουίνιφρεντ Ουέλλς
• Τζέην Ρόμπερτς
• Κα. Νάιτ
• Ελίζαμπεθ Μπέρκλεϋ, Κόμισσα του Φάλμουθ
• Ελίζαμπεθ ΦιτςΤζέραλντ, Κόμισσα του Κιλντέρ

Αναφορές

• Charles II (r. 1660–1685), Official website of the British Monarchy, http://www.royal.gov.uk/HistoryoftheMonarchy/KingsandQueensoftheUnitedKingdom/TheStuarts/CharlesII.aspx, ανακτήθηκε στις 19 April 2010 
• Fraser, Antonia (1979), King Charles II, London: Weidenfeld and Nicolson, ISBN 0297775715 
• Hutton, Ronald (1989), Charles II: King of England, Scotland, and Ireland, Oxford (England): Clarendon Press, ISBN 0198229119, https://archive.org/details/charlessecondkin00hutt 
• Miller, John (1991), Charles II, London: Weidenfeld and Nicolson, ISBN 0297812149 
• Seaward, Paul (September 2004; online edn, January 2008) "Charles II (1630–1685)", Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, doi:10.1093/ref:odnb/5144, retrieved 19 April 2010 (Subscription required)

Περαιτέρω διάβασμα

• Harris, Tim (2005), Restoration: Charles II and his kingdoms, 1660–1685, London: Allen Lane, ISBN 0713991917 
• Keay, Anna (2008), The Magnificent Monarch: Charles II and the Ceremonies of Power, London: Hambledon Continuum, ISBN 9781847252258 
• Kenyon, J. P. (1957), «Review Article: The Reign of Charles II», Cambridge Historical Journal XIII: 82–86 
• Miller, John (1985), Restoration England: the reign of Charles II, London: Longman, ISBN 0582353963