Μετάβαση στο περιεχόμενο

Χρήστης:Serresmap/πρόχειρο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

{{WikidataCoord}} – missing coordinate data

Οδοτμλή
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚεντρικής Μακεδονίας
Περιφερειακή ΕνότηταΣερρών
ΔήμοςΣιντικής
Δημοτική ΕνότηταΚερκίνης
Δημοτική ΚοινότηταΑνατολής
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΜακεδονίας
ΝομόςΣερρών
δεδομένα

Το Οδοτμλή είναι εγκαταλελειμμένος συνοικισμός στον σημερινό Δήμο Σιντικής της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Βρισκόταν σε υψόμετρο 270 μέτρων στο Δύσωρο όρος της οροσειράς των Κρουσσίων, σε απόσταση 2,5 χλμ. νοτιοδυτικά από το σημερινό χωριό Ανατολή Σερρών.[1][2][3][4]

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οθωμανική περίοδος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ανάμεσα στη βορειοανατολική κορύφωση του Δύσωρου όρους και τον λόφο Δοβά Τεπέ (Πύργος), υπήρχε εγκατεστημένο ένα συγκρότημα συνοικισμών, πολύ κοντινών μεταξύ τους, που συνέθεταν τον ιστορικό οικισμό Ανατολού.[5][6] Πρόκειται για τον αρχικό οικισμό της Ανατολής Σερρών, ο οποίος, στις αρχές τις δεκαετίας του 1920, με την προώθηση και εγκατάσταση προσφύγων, κυρίως από τον Πόντο, ανασυστάθηκε σε νέα τοποθεσία και κατοικείται έως σήμερα.[7]

Η Ανατολού απαρτιζόταν από τους συνοικισμούς Τζαμί Μαχαλέ, Τζαμί Γιαχάς, Οδοτμλή, Καρά-Ορμάν, Ακ-Κορκ και Πουρντές Μαχαλέ.[5][6] Ανήκαν διοικητικά στον Καζά του Αβρέτ Ισάρ του Σαντζακίου της Θεσσαλονίκης του Βιλαετίου της Θεσσαλονίκης. Ο πληθυσμός τους ήταν αμιγώς μουσουλμανικός, όπως αρκετοί οικισμοί στον ορεινό όγκο των Κρουσσίων στα χρόνια της Τουρκοκρατίας.[8][9] Η ονομασία Ανατολού, προήλθε από την ελληνική λέξη ανατολή, δηλωτική των τοπικών γεωγραφικών χαρακτηριστικών, λόγω της έκθεσης των πλαγιών προς την Ανατολή, αλλά και κοινωνικοπολιτιστικών, καθώς η καταγωγή των κατοίκων ήταν από την Ανατολία.

Σύγχρονη ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων, ο οικισμός περιήλθε στην ελληνική επικράτεια και με τις μεταναστεύσεις των τουρκικών πληθυσμών που ακολούθησαν, συρρικνώθηκε ή εγκαταλείφθηκε. Κάτοψη του οικισμού και της ευρύτερης περιοχής, αποτυπώθηκε σε βρετανικούς και γαλλικούς στρατιωτικούς χάρτες, κατά την περίοδο του Μακεδονικού Μετώπου του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Σύμφωνα με αυτούς, το 1918 αποτελούνταν από 5 σπίτια, εκ των οποίων τα 3 ήταν ερείπια.[10][11][12]

Το 1919 προσαρτήθηκε στη νεοσυσταθείσα κοινότητα Ανατολούς (Ανατολή) της Υποδιοίκησης Κιλκίς του νομού Θεσσαλονίκης, μαζί με τους οικισμούς Αλασλή (Ψυχρονέρι), Εζεντζελή, Ερεσελή, Μαχμουτλή (Πηγαδούλια), Παγκαρασλή, Σαρασλή (Αμπελοκόπι) και Τζιν Καγιαλή.[13][14][15] Το 1925, η κοινότητα αποσπάστηκε από την Υποδιοίκηση Κιλκίς και υπάχθηκε στην Υποδιοίκηση Σιδηροκάστρου του νομού Σερρών.[16][17]

Κατά την ελληνική απογραφή του 1920, ο οικισμός καταγράφηκε με την ονομασία «Οδοτμλή ή Ουσεμλή» και με πληθυσμό 148 κατοίκων (80 άνδρες και 68 γυναίκες).[18] Λαμβάνοντας υπόψιν την αμφίβολη ονομασία της απογραφής, τη μικρή έκταση του συνοικισμού Οδοτμλή, καθώς και ότι το Ουσεμλή ήταν διαφορετικός οικισμός που απείχε 6 χλμ. προς νοτιοανατολικά, τότε, τα παραπάνω ιστορικά απογραφικά στοιχεία, μάλλον, κρίνονται ανακριβή. Ενδεχομένως, κατά την απογραφή του συγκεκριμένου συνοικισμού, να συμπεριελήφθησαν και άλλοι συνοικισμοί, οι οποίοι, άλλωστε, απουσιάζουν από την απογραφή.

Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή και την ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923, στην περιοχή της Ανατολούς προωθήθηκαν και εγκαταστάθηκαν τουλάχιστον 40 οικογένειες προσφύγων, οι οποίοι ίδρυσαν τον σύγχρονο οικισμό της Ανατολής σε νέα τοποθεσία.[7][19] Το Οδοτμλή, όπως και άλλοι κοντινοί συνοικισμοί, εγκαταλείφθηκε οριστικά. Καταργήθηκε και τυπικά το 1928, καθώς έπαψε να καταγράφεται στις απογραφές.[20][21]

Το 1968, στα πλαίσια αλλαγών των γεωγραφικών ονομάτων στην Ελλάδα, το τοπωνύμιο «Τοτίκ Μαχ» μετονομάστηκε σε «Ερείπια Πηγών».[22] Η συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, άλλωστε, αποτελεί μία από τις κύριες λεκάνες απορροής του ρέματος Μπουτκόβου ή Κερκινίτη, το οποίο τροφοδοτούσε τη λίμνη Μπουτκόβου, πριν την εκτροπή του ποταμού Στρυμόνα και τον σχηματισμό της τεχνητής λίμνης Κερκίνη.[23]

Ονομασία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ονομασία Οδοτμλή αναφέρεται για πρώτη φορά κατά τη σύσταση της κοινότητας Ανατολής στο ΦΕΚ 48Α΄/5-3-1919 και προέκυψε, πιθανότατα, από αναγραμματισμό της οθωμανικής ονομασίας του συνοικισμού, η ακριβή ονομασία του οποίου δεν διασώζεται. Ο οικισμός αναφέρεται σε ιστορικές πηγές και με τις ονομασίες Οτοϊμάκ, Οτεϊμάκι, Αειτεμάκι, Αϊτεμάκη,[24] Τοτίκ Μαχ και Ερείπια Πηγών.[22]

Χάρτης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χάρτης
Η θέση του εγκαταλελειμμένου οικισμού Οδοτμλή.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «Gov.gr - Θέαση». gov.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2024. 
  2. ↑ 41° 41° Saloniki (κλίμακα 1:200.000) (στα Γερμανικά). Βιέννη, Αυστροουγγαρία: Καισαροβασιλικό Στρατιωτικό Γεωγραφικό Ινστιτούτο Βιέννης, Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου του Καρόλου (Digital Library of Charles University). 1900. Mahmudli 
  3. ↑ Επιτελικός Χάρτης της Ελλάδος - Κερκίνη-Πορρόια (Κλίμακα 1:100.000). Ελλάδα: Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (United Nations Library & Archives). 1931. Πηγαδούλι (Μαχμουτλή) 
  4. ↑ GSGS 4439 - Greece 1:100.000 - Porróïa - Sheet G.8 (στα Αγγλικά). Ηνωμένο Βασίλειο: Great Britain - War Office - General Staff - Geographical Section, Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου ΜακΜάστερ (McMaster University Library). 1944. Pigadhouli 
  5. ↑ 5,0 5,1 Dova-Tepe (Scale 1:50.000) (στα Γαλλικά). French Service Topographique de l'Armée. 1916. Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2024. Anadolili 
  6. ↑ 6,0 6,1 Maravigna, Pietro (1923). La 35a Divisione sul Krusa Balkan - Gli Italiani nell'Oriente Balcanico in Russia e in Palestina 1915-1919 (Κλίμακα 1:86.000) (στα Ιταλικά). Ρώμη, Ιταλία: Stabilimento Poligrafico Per L'amministrazione Della Guerra, Biblioteca Universitaria di Genova. Anadolili 
  7. ↑ 7,0 7,1 Ονομαστικόν Ευρετήριον Αγροτών Προσφύγων - Τόμος 1ος. Αθήνα: Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων. 1928. σελ. XXIX. Αύξων αριθ. υπεύθ. δηλώσεων 106081 - 106120: Ανατολή (πρ. Ανατολού) 
  8. ↑ Μαυρίδης, Δημήτρης (2016). Ο Μακεδονικός Αγώνας στη περιοχή των Ποροΐων (1895-1912). Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. σελ. 25. 
  9. ↑ 41° 41° Θεσσαλονίκη (κλίμακα 1:200.000). Αθήνα: Λιθογραφείο Γ. Κοντογόνης. 1910. 
  10. ↑ Todorovo (Edition 1, Scale 1:20.000), British First World War Trench Maps (στα Αγγλικά). Survey Co., Royal Engineers, British Salonika Force. 10 Μαρτίου 1918. Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2024. Otojmak 
  11. ↑ Dova Tepe (Edition 4A, Scale 1:50.000), British First World War Trench Maps (στα Αγγλικά). Survey Co., Royal Engineers, British Salonika Force. 3 Ιουλίου 1918. Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2024. Otojmak 
  12. ↑ Dova-Tepe (Scale 1:50.000) (στα Γαλλικά). French Service Topographique de l'Armée. 1916. Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2024. Euteuymak 
  13. ↑ Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 48Α΄/5-3-1919. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 364-365. 
  14. ↑ «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Οδοτμλή (Θεσσαλονίκης)». Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ). Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2024. 
  15. ↑ «Διοικητικές Μεταβολές Δήμων και Κοινοτήτων - Κ. Ανατολούς (Θεσσαλονίκης)». Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ). Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2024. 
  16. ↑ Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 235Α΄/4-9-1925. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 1521-1522. 
  17. ↑ Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 283Α΄/2-10-1925. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 1869. 
  18. ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1921). Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 118. Οδοτμλή ή Ουσεμλή 
  19. ↑ Εποικιστικός Χάρτης Μακεδονίας. Χαράκτης: Λάζαρος Αρχοντόπουλος. Γενική Διεύθυνση Εποικισμού Μακεδονίας - Τμήμα Στατιστικής, Λιθογραφείον-Τυπογραφείον Δ. Γκατένιο, Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (United Nations Library & Archives). 1926. Ανατολή 
  20. ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1935). Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. 
  21. ↑ Επιτελικός Χάρτης της Ελλάδος - Πορρόια-Πετρίτσι - Προσωρινή Έκδοσις (Κλίμακα 1:100.000). Ελλάδα: Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (United Nations Library & Archives). 1928. Αειτεμάκι Ερ. (Ερείπια) 
  22. ↑ 22,0 22,1 Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 146Α΄/6-7-1968. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 1044. 
  23. ↑ Μπαρτζούδης, Γεώργιος (1994). Τα υδραυλικά έργα της πεδιάδας Σερρών (επανέκδοση Μάρτιος 2021). Σέρρες. σελ. 18-19. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2024. 
  24. ↑ Σιμόφσκι, Τόντορ (1998). Населени места во егејска Македонија 2 (στα Σλαβομακεδονικά). Σκόπια: Печатница Гоце Делчев. σελ. 185. 1) АЈТЕМАКИ Αϊτεμάκη 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Χρήστης:Serresmap/πρόχειρο&oldid=10761053"