Μετάβαση στο περιεχόμενο

Θρακικό Σερρών (πρώην οικισμός)

Προσθήκη συνδέσεων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 41°11′24.59281″N 23°11′13.28150″E / 41.1901646694°N 23.1870226389°E / 41.1901646694; 23.1870226389

Δείτε επίσης: Θρακικό Σερρών
Θρακικό (πρώην οικισμός)
Θρακικό (πρώην οικισμός) is located in Greece
Θρακικό (πρώην οικισμός)
Θρακικό (πρώην οικισμός)
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚεντρικής Μακεδονίας
Περιφερειακή ΕνότηταΣερρών
ΔήμοςΣιντικής
Δημοτική ΕνότηταΠετριτσίου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΜακεδονίας
ΝομόςΣερρών
Υψόμετρο48 μέτρα
Πληθυσμός
Πραγματικός190
Έτος απογραφής1951
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΤουρτσελή
Τσουρτσελή
Τορτσιλή
Τουστιλή
Τουχτσουλί
Τουσκουλού
δεδομένα

Το παλιό Θρακικό, έως το 1927 γνωστό ως Τουρτσελή, είναι εγκαταλελειμμένος οικισμός στον σημερινό Δήμο Σιντικής της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Πρόκειται για τον αρχικό οικισμό του σημερινού κατοικημένου χωριού Θρακικό Σερρών και βρισκόταν σε μικρή απόσταση από αυτό, νοτίως της εθνικής οδού Προμαχώνα-Κιλκίς και νότια της σημερινής σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκης-Αλεξανδρούπολης.[1][2][3]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οθωμανική περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ανήκε διοικητικά στον Καζά των Σερρών του Σαντζακίου των Σερρών του Βιλαετίου της Θεσσαλονίκης και ήταν τσιφλίκι του αγά Σουλεϊμάν.[4]

Στη δημογραφική μελέτη «Εθνογραφία των Βιλαετίων Αδριανούπολης, Μοναστηρίου και Θεσσαλονίκης» που εκδόθηκε το 1878 στην Κωνσταντινούπολη, εκτιμάται ότι το 1873 ο οικισμός αποτελούνταν από 86 σπίτια και 208 μουσουλμάνους κατοίκους,[5] ενώ στη στατιστική μελέτη του Βούλγαρου Βασίλ Κάντσωφ, «Μακεδονία, Εθνογραφία και Στατιστική», εκτιμάται ότι το 1900 είχε 500 Τούρκους κατοίκους.[6] Ο οικισμός αναφέρεται στις οδοιπορικές σημειώσεις του Νικολάου Σχινά, ο οποίος στα μέσα της δεκαετίας του 1880 περιόδευσε ολόκληρη σχεδόν την επικράτεια της Μακεδονίας. Σε πορεία του από τη Σέρρες προς τη Δοϊράνη, περιέγραψε το Τουχτσουλί ως ένα χωριό με «80 οθωμανικές οικογένειες, 20 χριστιανικές και εκκλησία».[7] Το έτος 1891, ο Γκεόργκι Στρέζοφ έγραψε σχετικά:

Τουζσελί, δυτικά της Τζουμαγιάς, πέρα από τη λίμνη του Στρυμόνα. Εύφορο έδαφος. Επίπεδη τοποθεσία με εκροές στον Στρυμόνα. Η γύρω περιοχή υποφέρει από τις πλημμύρες του Στρυμόνα, που αλλάζει συχνά τις όχθες του και προκαλεί καταστροφές. 70 τουρκικά σπίτια. Το όνομα του χωριού είναι τουρκικό και σημαίνει «αλμυρό». Ένας τοπικός θρύλος λέει ότι εδώ βρισκόταν στο παρελθόν η θάλασσα, έτσι το χωριό ήταν στην ακτή και γινόταν εξόρυξη αλατιού. Και τώρα αναφέρουν μια αιωνόβια βελανιδιά, με έναν σιδερένιο χαλκά επάνω της, όπου έδεναν τα καράβια. Μεταφέρω αυτόν τον μύθο μόνο από περιέργεια. Η πιο πιθανή ερμηνεία που μπορεί να του δοθεί, είναι ότι εδώ, κάποτε, εξορύσσονταν με κάποιον τρόπο αλάτι.[8]

Σύμφωνα με υπολογισμούς που εξέδωσε το 1919 η Επιτελική Υπηρεσία του Ελληνικού Στρατού, προ του 1912 υπήρχαν 700 μουσουλμάνοι κάτοικοι.[9]

Σύγχρονη ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων, ο οικισμός περιήλθε στην ελληνική επικράτεια και τον Αύγουστο του 1915 είχε πληθυσμό 268 κατοίκων.[9]

Λεπτομερής κάτοψη του οικισμού αποτυπώθηκε σε βρετανικό στρατιωτικό χάρτη χαρακωμάτων κατά την περίοδο του Μακεδονικού Μετώπου του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Σύμφωνα με τον χάρτη αυτόν, που βασίστηκε σε αεροφωτογραφίες, το 1918 ο οικισμός αποτελούνταν από 60 τουλάχιστον κτήρια. Νότια από τον οικισμό, διερχόταν η σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης-Αλεξανδρούπολης, η οποία ξεκίνησε να λειτουργεί το 1896 ως προέκταση της υπάρχουσας γραμμής από την Κωνσταντινούπολη προς την Κεντρική Μακεδονία.[10][11]

Το 1920 ο οικισμός προσαρτήθηκε στη νεοσυσταθείσα κοινότητα Ράμνης της Υποδιοίκησης Σιδηροκάστρου του νομού Σερρών, μαζί με τα χωριά Δερβέντι (Ακριτοχώρι), Μεσιλή (Πετρινό), Μπαχτιάρ (Δενδρόφυτο) και Χατζή-Μπεϊλίκ (Άνω Βυρώνεια).[12][13]

Με την Ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923 ο μουσουλμανικός πληθυσμός εκδιώχθηκε στην Τουρκία και στον οικισμό εγκαταστάθηκαν τουλάχιστον 40 οικογένειες προσφύγων από την Ανατολική Θράκη.[14][15][16] Με την έλευση των προσφύγων, ο οικισμός επεκτάθηκε προς βόρεια και το 1927 μετονομάστηκε σε Θρακικό.[17] Το 1928 αριθμούσε, πλέον, 275 κατοίκους.[18]

Η τοποθεσία του οικισμού ήταν ευάλωτη στις πλημμύρες του ποταμού Στρυμόνα.[8] Κατά την περίοδο των μεγάλων αντιπλημμυρικών και εξυγιαντικών έργων της πεδιάδας των Σερρών, τη δεκαετία του 1930, κατασκευάστηκε φράγμα στον Λιθότοπο Σερρών, καθώς και αναχώματα, που σχημάτισαν την τεχνητή λίμνη Κερκίνη. Η κοίτη του ποταμού εγκιβωτίστηκε δίπλα ακριβώς από το οικισμό, ενώ εξαιτίας των έργων, τμήμα της αρχικής σιδηροδρομικής γραμμής από το ύψος της Λιβαδιάς έως λίγο πριν τη Βυρώνεια, μετατοπίστηκε βορειότερα.[19][20][21][3][22] Κάτοψη του τότε οικισμού είναι ορατή σε αεροφωτογραφίες του 1938.[23]

Ακολούθησε η γερμανική εισβολή στην Ελλάδα, η βουλγαρική κατοχή 1941-1944 και η περίοδος του ελληνικού εμφυλίου πολέμου, γεγονότα που συνέτειναν στη συρρίκνωση του οικισμού.

Τη δεκαετία του 1950, μετά από απαλλοτρίωση έκτασης στην απέναντι πλευρά της εθνικής οδού, χτίστηκε το σημερινό χωριό του Θρακικού και ο παλιός οικισμός εγκαταλείφθηκε.[24] Την ίδια περίοδο, με την εγκατάλειψη του παλιού Ομαλού, χτίστηκε στο ίδιο σημείο και ο σημερινός οικισμός Ομαλό. Έχοντας ουσιαστικά ενωθεί μεταξύ τους, καθώς τα δύο χωριά χωρίζονται νοητά από έναν κοινό δρόμο, αναφέρονται συχνά και ως Θρακικό-Ομαλό ή Ομαλό-Θρακικό.

Στην τοποθεσία του παλιού Θρακικού, υπάρχουν σήμερα αγροκτήματα και κτηνοτροφικές μονάδες, ενώ λίγο πιο νότια βρίσκονται τα αναχώματα της εκβολής του ποταμού Στρυμόνα και ο υδροβιότοπος της λίμνης Κερκίνη.[1]

Πληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απογραφή Ονομασία Κάτοικοι Αναφ.
Άνδρες Γυναίκες Σύνολο
1913 Τορτσιλή (Τουστιλή) 103 105 208 [25]
1915 Τούρτσελη 146 152 268 [9]
1920 Τουρτσελή 51 50 101 [26]
1923 * Τουρτσελή 46 36 82 [27]
1928 Θρακικόν (Τουρτσελή) 160 115 275 [18]
1940 Θρακικόν 86 76 162 [28]
1951 Θρακικόν 190 [29]

* απογραφή προσφύγων

Χάρτης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χάρτης
Η τοποθεσία του παλιού Ομαλού (Τουρτσελή), νότια των σημερινών χωριών Θρακικό-Ομαλό.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 «Gov.gr - Θέαση». gov.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2024. 
  2. ↑ Φύλλο χάρτη Κερκίνη - Πορρόια, Επιτελικός Χάρτης της Ελλάδος. Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού. 1931. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Greece 1:100k Topographic Maps - Porróïa (στα Αγγλικά). London: Great Britain. War Office. General Staff. Geographical Section. 1944. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2024. 
  4. ↑ Τσιάπος, Αργύρης (2021). Οι Σέρρες & οι Σερραίο, Μέρος Β': 1891 - Σεπτέμβριος 1912 (PDF). Σέρρες. σελ. 59. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2024. 
  5. ↑ Ethnographic des Vilayets d'Andrinople, de Monastir, et de Salonique (στα Γαλλικά). Κωνσταντινούπολη: Courrier d`Orient. 1878. σελ. 27. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2023. Toustchili 
  6. ↑ Κάντσωφ, Βασίλ (1900). Македония. Етнография и статистика (στα Βουλγαρικά). Σόφια: Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών. 72. Тузчели 
  7. ↑ Σχινάς, Νικόλαος (1886). Οδοιπορικαί Σημειώσεις Μακεδονίας, Ηπείρου, Νέας Οροθετικής Γραμμής και Θεσσαλίας. Αθήνα: Τύποις "Messager d' Athènes". σελ. 421. 
  8. ↑ 8,0 8,1 Στρέζοφ, Γκεόργκι (1891). Два санджака отъ Источна Македония (Δυο σαντζάκια της Ανατολικής Μακεδονίας) (PDF) (στα Βουλγαρικά). σελ. 859. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2024. 
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 Στατιστικοί πίνακες του πληθυσμού κατ' εθνικότητας των νομών Σερρών και Δράμας. Αθήνα: Επιτελική Υπηρεσία του Ελληνικού Στρατού. 1919. σελ. 9. 41. Τούρτσελη (Τρίστηλ.) 
  10. ↑ Mirsla (Edition 1A, Scale 1:20.000), British First World War Trench Maps. Survey Co., Royal Engineers, British Salonika Force. 12 Φεβρουαρίου 1918. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2024. Tusculu (Turcili) 
  11. ↑ Butkova (Edition 2A, Scale 1:50.000), British First World War Trench Maps. Survey Co., Royal Engineers, British Salonika Force. 29 Σεπτεμβρίου 1916. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2024. Tusculu 
  12. ↑ Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 2Α΄/4-1-1920. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 7. 
  13. ↑ «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Τσουρτσελή (Σερρών)». Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ). Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2024. 
  14. ↑ Ονομαστικόν Ευρετήριον Αγροτών Προσφύγων - Τόμος 1ος. Αθήνα: Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων. 1928. σελ. ΧΧΧ. Αύξων αριθ. υπεύθ. δηλώσεων 108341 - 108380: Θρακικό (πρ. Τσουρτσελή) 
  15. ↑ Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (Ε.Α.Π.) - Γενική Διεύθυνσις Εποικισμού Μακεδονίας - Τμήμα Στατιστικής. Εποικιστικός Χάρτης Μακεδονίας (Κλίματα 1:400.000). Σχεδιαστής: Μ. Μηλιαρέσης, Χαράκτης: Λάζαρος Αρχοντόπουλος (Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών - United Nations Library & Archives at Geneva έκδοση). Θεσσαλονίκη: Γραφικαί Τέχναι Ασπιώτη Ε.Λ.Κ.Α. Α.Ε. 
  16. ↑ Γενική Διεύθυνσις Εποικισμού Μακεδονίας - Τμήμα Στατιστικής (1926). Εποικιστικός Χάρτης Μακεδονίας. Χαράκτης: Λάζαρος Αρχοντόπουλος (Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών - United Nations Library & Archives at Geneva έκδοση). Θεσσαλονίκη: Λιθογραφείον - Τυπογραφείον Δ. Γκατένιο. 
  17. ↑ Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 7Α΄/14-1-1927. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 46. 
  18. ↑ 18,0 18,1 Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1935). Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 320. 
  19. ↑ Hydraulic Works of Serres & Drama Plains - Principal Works - S-1420 (Κλίμακα 1:100.000). John Monks & Sons - Ulen & Co. (Γενικά Αρχεία του Κράτους, Τμήμα Γ.Α.Κ. Σερρών - Αρχείο Χαρτών και Σχεδίων Υδραυλικών Έργων Πεδιάδων Σερρών Δράμας). Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2024. Θρακικό, Thrakiko 
  20. ↑ Μονκς-Γιούλεν - Progress Map (Κλίμαξ 1:50.000). John Monks & Sons - Ulen & Co. (Γενικά Αρχεία του Κράτους, Τμήμα Γ.Α.Κ. Σερρών - Αρχείο Χαρτών και Σχεδίων Υδραυλικών Έργων Πεδιάδων Σερρών Δράμας). 11 Ιουνίου 1929. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2024. Tushchuli 
  21. ↑ Υδραυλικά Έργα Πεδιάδων Σερρών & Δράμας, Έργα Περιφέρειας Κερκίνης, Γενική Κάτοψις. John Monks & Sons - Ulen & Co. (Γενικά Αρχεία του Κράτους, Τμήμα Γ.Α.Κ. Σερρών - Αρχείο Χαρτών και Σχεδίων Υδραυλικών Έργων Πεδιάδων Σερρών Δράμας). 7 Ιουλίου 1930. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2024. Θρακικό, Thrakiko 
  22. ↑ Μπαρτζούδης, Γεώργιος (2021) [1994]. Τα Υδραυλικά Έργα της Πεδιάδας Σερρών. Σέρρες. σελ. 18. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2024. 
  23. ↑ «W_BW_38_922213 (11-5-1938)». Αναζήτηση διαθεσιμότητας - πωλήσεις Αεροφωτογραφιών. gov.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2024. 
  24. ↑ «Y_BW_63_922007 (26-8-1963)». Αναζήτηση διαθεσιμότητας - πωλήσεις Αεροφωτογραφιών. gov.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2024. 
  25. ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1915). Απαρίθμησις των Κατοίκων των Νέων Επαρχιών της Ελλάδος του Έτους 1913 (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 49. 
  26. ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1921). Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 282. 
  27. ↑ Υπουργείο Υγιεινής, Πρόνοιας και Αντιλήψεως - Τμήμα Στατιστικής (1923). Απογραφή προσφύγων ενεργηθείσα κατ΄ Απρίλιον 1923 (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 47. 
  28. ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (1950). Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 351. 
  29. ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (1955). Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 168. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Θρακικό_Σερρών_(πρώην_οικισμός)&oldid=10610425"