Μετάβαση στο περιεχόμενο

Χρονολόγιο της ιστορίας του Παρισιού

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αναπαράσταση του παλιού Παρισιού για την Παγκόσμια έκθεση του 1900

Χρονολογική παρουσίαση ανά ημερομηνία σημαντικών ιστορικών γεγονότων της πόλης του Παρισιού, πρωτεύουσας της Γαλλίας.

  • 40.000 π.Χ. Ευρήματα πιστοποιούν την ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή του Παρισιού.
  • 4200 π.Χ. Πιστοποιημένα ίχνη μόνιμης εγκατάστασης στο Παρίσι. Κατά τη διάρκεια ανασκαφών το 1991 στη συνοικία Μπερσί, στο 12ο δημοτικό διαμέρισμα, ανακαλύφθηκαν αρκετά δρύινα κανό, ένα τόξο και εργαλεία, μεταξύ άλλων ευρημάτων.
  • 9000-5000 π.Χ. Πρώτοι γνωστοί οικισμοί στο Παρίσι κατά τη Μεσολιθική περίοδο, βρίσκονται κοντά στην οδό Ανρί-Φαρμάν, στο 15ο διαμέρισμα. [1]

Παρίσιoι και Ρωμαϊκή Λουτέτια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χρυσά νομίσματα των Παρισίων, 1ος αιώνας π.Χ.
Τμήμα του Πυλώνα των Ναυτικών, 1ος αιώνας, Μουσείο του Κλυνύ
  • 250-225 π.Χ. Οι Παρίσιοι, γαλατική φυλή, ίδρυσαν μια πόλη, που ονόμασαν Λουκοτέτια, στο Ιλ ντε λα Σιτέ.[2]
  • 53 π.Χ. Ο Ιούλιος Καίσαρας συγκάλεσε συνέλευση ηγετών των Γαλατών στη Λουκοτέτια, ζητώντας την υποστήριξή τους.
  • 52 π.Χ. Οι Παρίσιοι νικήθηκαν από τον Ρωμαίο στρατηγό Τίτο Λαβίνιο στη Μάχη της Λουτέτιας. Οι Γαλάτες προτίμησαν να καταστρέψουν τις γέφυρες και να κάψουν την πόλη τους οι ίδιοι παρά να επιτρέψουν στους Ρωμαίους να εισέλθουν. Η καταστροφή της γαλατικής Λουκοτέτιας επέτρεψε στους Ρωμαίους να εξοπλίσουν γρήγορα την πόλη με ρωμαϊκές κατασκευές, ειδικά επειδή με τους επτά λόφους και το ποτάμι, ο παραλληλισμός με τη Ρώμη ήταν εύκολος. Η πόλη ονομάστηκε από τους Ρωμαίους Λουτέτια.
  • Μεταξύ 14 και 37 μ.Χ. Οι ναυτικοί της Λουτέτιας ανήγειραν τον Πυλώνα των Ναυτικών προς τιμήν θεού της Ρωμαϊκής μυθολογίας Γιούπιτερ, αντίστοιχο του Δία.
  • Μεταξύ 40 και 11 μ.Χ. Κατασκευή του Φόρουμ της Λουτέτιας
  • Μεταξύ 100 και 200 μ.Χ Κατασκευάστηκαν οι θέρμες, το θέατρο και το αμφιθέατρο της Λουτέτιας.
  • 3ος αιώνας μ.Χ. Η Λουτέτια γίνεται σταδιακά γνωστή ως Civitas Parisiorum, η «Πόλη των Παρισίων» και γύρω στο 300 αναφέρεται ως «Παρίσι».[3]
  • Περίπου 250 μ.Χ. Εκχριστιανισμός του Παρισιού. Εκτέλεση από τους Ρωμαίους του πρώτου επισκόπου Αγίου Διονυσίου των Παρισίων στη Μονμάρτρη, το «Όρος των Μαρτύρων».
  • 275-276 μ. Χ. Ο οικισμός στην αριστερή όχθη καταστράφηκε από γερμανικές φυλές.
  • Περίπου 300 μ.Χ. Γύρω από το Ιλ ντε λα Σιτέ κατασκευάστηκαν τείχη.
  • 358 μ.Χ. Ο Ρωμαίος διοικητής Ιουλιανός ο Αποστάτης πέρασε τον χειμώνα στο Παρίσι, πριν συνεχίσει τον πόλεμο κατά των γερμανικών φυλών.
  • 360 μ.Χ. Ο Ιουλιανός ανακηρύσσεται στο Παρίσι Ρωμαίος Αυτοκράτορας από τους στρατιώτες του.
  • 365-366. Ο αυτοκράτορας Βαλεντινιανός Α' έμεινε προσωρινά στο Παρίσι.
  • 385. Ο Άγιος Μαρτίνος της Τουρ επισκέφθηκε το Παρίσι και, σύμφωνα με την παράδοση, θεράπευσε έναν λεπρό στη βόρεια πύλη της πόλης.
  • 451. Το Παρίσι απειλείται από τους Ούννους. Η Αγία Ζενεβιέβ πείθει τους κατοίκους να μην εγκαταλείψουν την πόλη και αντί για το Παρίσι οι Ούννοι πολιόρκησαν ανεπιτυχώς την Ορλεάνη και ηττήθηκαν στη μάχη των Καταλαυνικών Πεδίων.[4]
  • 464. Πολιορκία και αποκλεισμός του Παρισιού από τον Χιλδέριχο Α' βασιλιά των Φράγκων, που εκδίωξε τους Ρωμαίους από την πόλη.

Πρώιμος Μεσαίωνας - Η πόλη του Κλοβίς και οι Φράγκοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο τάφος της Αγίας Γενεβιέβης στην εκκλησία Σαιντ-Ετιέν-ντυ-Μον.
Χιλδεβέρτος Α', ιδρυτής του αββαείου του Σαιν-Ζερμάν-ντε-Πρε το 557.
  • 486. Ο Κλόβις Α', βασιλιάς των Φράγκων, διαπραγματεύεται με την Αγία Γενεβιέβη την παράδοση του Παρισιού.
  • Περίπου 502. Ταφή της Αγίας Γενεβιέβης στην κορυφή του λόφου στην αριστερή όχθη που φέρει το όνομά της. Το 520, στο χώρο ανεγέρθηκε εκκλησία, στη θέση της οποίας το 1758 κατασκευάστηκε το Πάνθεον.
  • 511. Ο Κλόβις Α' κατέστησε το Παρίσι πρωτεύουσά του.[5]
  • Περίπου 540-550. Ξεκινά η κατασκευή του ναού Σαιντ-Ετιέν, στη θέση της Παναγίας των Παρισίων.
  • 543. Ο Χιλδεβέρτος Α΄ ίδρυσε τη βασιλική Σαιν-Βενσάν, τόπο ταφής των πρώτων Γάλλων βασιλέων, το μετέπειτα αββαείο του Σεν Ζερμέν-ντε-Πρε.
  • 577. Αναστήλωση από τον Χιλπέριχο Α΄ της ρωμαϊκής Αρένας της Λουτέτιας.
  • 585. Πυρκαγιά κατέστρεψε τα περισσότερα κτήρια στο Ιλ ντε λα Σιτέ.
  • 639. Ο βασιλιάς Δαγοβέρτος Α΄ ετάφη στο αββαείο του Σαιν-Ντενί, το οποίο έγινε η κύρια νεκρόπολη για τους Γάλλους βασιλείς.
  • περίπου 680. Η πόλη έπαψε να κόβει χρυσά νομίσματα και τα αντικατέστησε με ασημένια.
  • 775. Καθαγιασμός της νέας βασιλικής Σαιν-Ντενί, στην οποία παρευρέθηκε ο αυτοκράτορας Καρλομάγνος.
  • 820. Σε έγγραφα γίνεται αναφορά στον παλαιότερο γνωστό δρόμο στο Παρίσι, την οδό Σαιν-Ζερμαίν-λ'Ωξερουά στο 1ο διαμέρισμα του Παρισιού.
  • 845. Πολιορκία του Παρισιού - Η πρώτη επίθεση των Βίκινγκς, που έκαψαν την πόλη. Ο βασιλιάς Κάρολος ο Φαλακρός τους έδωσε 7.000 κιλά αργύρου για να φύγουν.[6]
  • 856, 28 Δεκεμβρίου. Οι Βίκινγκς επέστρεψαν και έκαψαν πάλι την πόλη.
  • 857. Οι Βίκινγκς έκαψαν όλες τις εκκλησίες του Παρισιού, με εξαίρεση εκείνες που πλήρωσαν λύτρα: Σαιντ-Ετιέν (σημερινός καθεδρικός ναός Νοτρ-Νταμ), Σαιν-Ντενί και Σαιν-Ζερμαίν-ντε-Πρε.
  • 861. Οι Βίκινγκς έκαψαν το Παρίσι και το αββαείο του Σεν Ζερμέν-ντε-Πρε, που λεηλάτησαν ξανά το 869.
  • 870. Ο βασιλιάς Κάρολος ο Φαλακρός διέταξε την κατασκευή δύο γεφυρών, της Μεγάλης γέφυρας (γέφυρα Νοτρ-Νταμ) και της Μικρής γέφυρας (Πετί Πον) για να εμποδίσει τους Βίκινγκς να διαβούν τον Σηκουάνα.
  • 885, 24 Νοεμβρίου. Τα τείχη της πόλης επισκευάστηκαν και οι γέφυρες ενισχύθηκαν. Η πόλη αντιστάθηκε σε νέα επίθεση των Βίκινγκς.
  • 886, 6 Φεβρουαρίου. Η Μικρή γέφυρα κατέρρευσε από πλημμύρα, επιτρέποντας στους Βίκινγκς να πολιορκήσουν την πόλη και να λεηλατήσουν τη γύρω περιοχή. Τον Σεπτέμβριο, ο Κάρολος ο Παχύς πλήρωσε στους Βίκινγκς 700 λίρες αργύρου για να φύγουν.
  • 887-889. Οι Βίκινγκς επιτέθηκαν πάλι στο Παρίσι τον Μάιο του 887 και τον Ιούνιο έως τον Ιούλιο του 888, αλλά χάρη στην ενισχυμένη άμυνα η πόλη δεν κατελήφθη.
  • 978 Οκτώβριος. Πολιορκία του Παρισιού από τον αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Όθωνα Β΄. Οι Παρισινοί εμπόδισαν τις προσπάθειες των εισβολέων να ανεβούν τον Σηκουάνα. Στρατός με επικεφαλής τον Ούγο Καπέτο έφτασε και η πολιορκία έληξε τελικά στις 30 Δεκεμβρίου.
  • 988. Ο Ούγος Καπέτος, εκλεγμένος βασιλιάς των Φράγκων το 987, διαμένει στο Παρίσι προσωρινά και επιστρέφει το 989, 992 και 994-995.
  • 996. Ο Ούγος Καπέτος πέθανε στο Παρίσι και ενταφιάσθηκε στη Βασιλική του Σαιν-Ντενί.
Η εκκλησία του αββαείου του Σαιν-Ζερμάν-ντε-Πρε
Ο Αβελάρδος και η Ελοΐζα. Από εικονογραφημένο χειρόγραφο της Μυθιστορίας του ρόδου (14ος αιώνας)
  • Περίπου το 1014. Κατασκευή νέου κυρίως ναού της εκκλησίας της αββαείου του Σαιν-Ζερμάν-ντε-Πρε.
  • 1021. Φοιτητές άρχισαν να φτάνουν στο Παρίσι για να σπουδάσουν στην επισκοπική σχολή της Νοτρ-Νταμ.
  • 1060. Ο Ερρίκος Α΄ ίδρυσε το αββαείο του Σαιν-Μαρτέν-ντε-Σαν. Η εκκλησία καθαγιάσθηκε το 1067.
Βασιλική Σαιν-Ντενί, 1144
Ο καθεδρικός ναός της Παναγίας των Παρισίων, η κατασκευή άρχισε το 1163 και ολοκληρώθηκε το 1345
Το φρούριο του Λούβρου ξεκίνησε το 1190, όπως εμφανίζεται το 1412-1416 στις Πολύ Πλούσιες Ώρες του Δούκα του Μπερί (Οκτώβριος)
  • 1100. Ίδρυση του νεκροταφείου των Αγίων Αθώων στο Παρίσι, που περιλάμβανε μαζικούς τάφους.
  • 1100. Ο φιλόσοφος και θεολόγος Αβελάρδος αρχίζει να διδάσκει στη σχολή της Νοτρ-Νταμ.
  • 1112. Ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΣΤ΄ της Γαλλίας επιβάλει το Παρίσι ως πρωτεύουσα του Οίκου των Καπετιδών, αντικαθιστώντας την Ορλεάνη.
  • 1113. Κατασκευή νέας γέφυρας στο Ιλ ντε λα Σιτέ, που αργότερα ονομάστηκε Πον ω Σανζ, ολοκληρώθηκε το 1116. Το Πετί πον επιδιορθώθηκε.
  • 1116. Ο φιλόσοφος Αβελάρδος και η Ελοΐζα άρχισαν τη θρυλική ερωτική σχέση τους στο Παρίσι. Το 1117 ο Αβελάρδος τιμωρήθηκε για τη σχέση του με ευνουχισμό. Αποσύρθηκε σε μοναστήρι όπως και η Ελοΐζα.
  • Περίπου 1120. Οι δάσκαλοι και οι μαθητές άρχισαν να διαμένουν στην αριστερή όχθη, γύρω από τον λόφο Σαιντ-Ζενεβιέβ, καθώς το μοναστήρι της Νοτρ-Νταμ δεν μπορούσε να τους στεγάσει όλους. Είναι η αρχή της Λατινικής Συνοικίας και του μελλοντικού Πανεπιστημίου του Παρισιού.
  • 1131, Οκτώβριος. Ο Φίλιππος, γιος του βασιλιά Λουδοβίκου ΣΤ΄, σκοτώθηκε από πτώση από το άλογό του, στο οποίο είχε επιτεθεί ένας αγριόχοιρος. Απαγόρευση της κυκλοφορίας χοίρων στους δρόμους της πόλης.
  • 1132. Ο Επίσκοπος του Παρισιού τιμωρεί τους δασκάλους και τους σπουδαστές στον λόφο Σαιντ-Ζενεβιέβ για τον αυξανόμενο αριθμό συμπλοκών μεταξύ των σπουδαστών και των κατοίκων της πόλης. Ο αββάς Συζέάρχισε την ανοικοδόμηση της βασιλικής Σαιν-Ντενί σε γοτθικό ρυθμό, πλημμυρίζοντας την εκκλησία με φως. Καθαγιάσθηκε το 1144 και έγινε πρότυπο για καθεδρικούς ναούς σε όλη την Ευρώπη.
  • 1134. Ο Λουδοβίκος ΣΤ΄ παραχώρησε στους εμπόρους του Παρισιού το δικαίωμα να κατάσχουν την περιουσία των οφειλετών τους και να σχηματίσουν ενώσεις, τα πρώτα βήματα προς δημιουργία δήμων.
  • 1137. Μια νέα αγορά, αργότερα αγορά Λε Αλ, αντικατέστησε σταδιακά την αγορά στην Πλατεία ντε Γκρεβ.
  • 1139. Εγκατάσταση των Ναϊτών ιπποτών στον παλιό ναό, κοντά στην εκκλησία του Σαιν-Ζερβαί.
  • 1140. Ο Πέτρος Λομβαρδός άρχισε να διδάσκει στη σχολή της Νοτρ-Νταμ.
  • 1146. Πρώτη αναφορά σε έγγραφα της συντεχνίας κρεοπωλών στην πόλη.
  • 1147. Οι Ναΐτες ιππότες εγκαθίστανται στο νέο τους κτήριο στο Παρίσι, παρουσία του βασιλιά Λουδοβίκου Ζ´ και του Πάπα. Όταν αναχώρησε για τις Σταυροφορίες, ο βασιλιάς άφησε το βασιλικό θησαυροφυλάκιο στη φροντίδα των Ναϊτών, και την αντιβασιλεία στον ηγούμενο του Σαιν-Ντενί Συζέ. Τον Απρίλιο, ο πάπας Ευγένιος Γ΄ καθαγίασε τη νέα εκκλησία Σαιν-Πιέρ-ντε-Μονμάρτρ.
  • 1163. Καθαγιασμός του χοροστασίου της εκκλησίας του αβαείου του Σαιν-Ζερμάν-ντε-Πρε από τον πάπα Αλέξανδρο Γ'. Έναρξη της ανοικοδόμησης της Παναγίας των Παρισίων σε γοτθικό ρυθμό.
  • 1170. Ο Λουδοβίκος Ζ' επιβεβαίωσε τα προνόμια της συντεχνίας εμπόρων νερού, οι οποίοι μεταφέρουν νερό από τον Σηκουάνα στις κατοικίες.
  • 1176. Πρώτη αναφορά σε έγγραφα του πανηγυριού του Σαιν-Ζερμαίν. Τα μισά από τα κέρδη προορίζονταν για τον βασιλιά Λουδοβίκο Ζ'.
  • 1180. Ίδρυση του Κολλεγίου των Δεκα-οκτώ από τον Άγγλο Τζος ντε Λοντρ. Ήταν το πρώτο κολέγιο στο Παρίσι, που ιδρύθηκε για δεκαοκτώ φτωχούς σπουδαστές θεολογίας σε ένα δωμάτιο μέσα στο Οτέλ-Ντιέ. Τον Φεβρουάριο, ο βασιλιάς Φίλιππος Αύγουστος συνέλαβε τους ηγέτες της εβραϊκής κοινότητας και τους υποχρέωσε να πληρώσουν 15.000 ασημένια νομίσματα.
  • 1182. Ο Φίλιππος Αύγουστος εκδίωξε τους Εβραίους από το Ιλ ντε λα Σιτέ και η συναγωγή τους μετατράπηκε σε εκκλησία. Επετράπη να επιστρέψουν το 1198, με αντάλλαγμα καταβολή μεγάλων φόρων.
  • 1183. Ανέγερση δύο εμπορικών καταστημάτων στο μικρό χωριό Λε Σαμπώ, η αρχή της αγοράς Λε Αλ.
  • 1186. Ο Φίλιππος Αύγουστος παραγγέλνει την πλακόστρωση των μεγάλων δρόμων της πόλης.
  • 1190. Ο Φίλιππος Αύγουστος αναχώρησε για την Γ' Σταυροφορία. Έξι έμποροι στο Παρίσι θα ενεργούν ως συμβούλιο της αντιβασιλείας στην απουσία του, καθένας με κλειδί για το θησαυροφυλάκιο. Πριν αναχωρήσει, διέταξε την κατασκευή του πρώτου τείχους σε ολόκληρη την πόλη. Άρχισε επίσης η κατασκευή του φρουρίου του Λούβρου στη δεξιά όχθη.
  • 1197, Μάρτιος. Πλημμύρα κατέστρεψε όλες τις γέφυρες του Σηκουάνα. Ο βασιλιάς αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το παλάτι του στο Ιλ ντε λα Σιτέ και να μετακινηθεί στον λόφο της Σαιντ-Ζενεβιέβ.
Οπαδοί του Αμωρί ντε Σαρτρ καίγονται στην πυρά, παρουσία του βασιλιά Φίλιππου Αυγούστου. (1210) Στο βάθος φαίνεται ο πύργος των Ναϊτών ιπποτών και ικρίωμα, όπου κρέμονται τα πτώματα εκτελεσθέντων. Έργο του Ζαν Φουκέ για το εικονογραφημένο χειρόγραφο Μεγάλα Χρονικά της Γαλλίας, 15ος αιώνας.
Η Σαιντ-Σαπέλ, χαρακτηριστική της επιβλητικής γοτθικής αρχιτεκτονικής, 1248.
  • 1200. Συγκρούσεις μεταξύ των στρατιωτών του επόπτη του Παρισιού και των σπουδαστών, που καταλήγουν στο θάνατο πέντε σπουδαστών. Όταν οι σπουδαστές του Παρισιού απείλησαν να φύγουν από την πόλη, ο Φίλιππος Αύγουστος τους έδωσε το δικαίωμα να κριθούν αποκλειστικά από το δικαστήριο του Επισκόπου Παρισιού. Αυτό σηματοδοτεί την αρχή του νομικού καθεστώτος του Πανεπιστημίου του Παρισιού.
  • 1202. Ολοκλήρωση του πρώτου ανακτόρου του Λούβρου. Ο ηγούμενος του Σαιντ-Ζενεβιέβ αγόρασε περιοχή στην αριστερή όχθη του Σηκουάνα και κατασκεύασε σπίτια για τους σπουδαστές.
  • 1207. Ο Πάπας Ιννοκέντιος Γ΄ περιορίζει τον αριθμό των εδρών Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού σε οκτώ, για να διατηρήσει τον έλεγχο του Πανεπιστημίου.
  • 1209. Ιδρύεται το δεύτερο κολέγιο του Πανεπιστημίου, το Κολλέγιο των άπορων φοιτητών του Σαιντ-Ονορέ, για δεκατρείς άπορους σπουδαστές.
  • 1210. Ο Πάπας Ιννοκέντιος Γ΄ επιτρέπει στους δασκάλους του Πανεπιστημίου να συγκροτήσουν σωματείο και το 1212 τους δίνει σχετική ανεξαρτησία από την εξουσία του Επισκόπου του Παρισιού. Δέκα Αμαλρικιανοί, πανθεϊστές, μαθητές του λόγιου Αμαλρίκου (Αμωρί ντε Σαρτρ), καταδικάστηκαν για αίρεση και κάηκαν ζωντανοί έξω από το Παρίσι, για την παραγωγή πολλών έργων του Αριστοτέλη. Απαγορεύθηκε στο Παρίσι με παπική βούλα οποιαδήποτε ασχολία με τη φιλοσοφία του Αριστοτέλη.
  • 1219, Νοέμβριος. Ο πάπας Ιννοκέντιος Γ΄ απαγόρευσε τη διδασκαλία του ρωμαϊκού ή αστικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο. Μόνο κανονικό δίκαιο επιτρεπόταν να διδαχθεί.
  • 1229, Φεβρουάριος. Οδομαχίες μεταξύ σπουδαστών και στρατιωτών του επόπτη του Παρισιού. Στις 15 Απριλίου, το Πανεπιστήμιο φεύγει προσωρινά από την πόλη σε ένδειξη διαμαρτυρίας και ορισμένοι από τους καθηγητές αναχωρούν για την Οξφόρδη και το Κέιμπριτζ.
  • 1230. Τα παρισινά εργαστήρια αντιγραφής (scriptoria) όπου δημιουργούνται εικονογραφημένα χειρόγραφα ακμάζουν. Το στυλ της σχολής του Παρισιού αντιγράφεται σε όλη τη Γαλλία.
  • 1231. Ξεκινά η αποστράγγιση των ελών της σημερινής συνοικίας Λε Μαραί.
  • Περίπου 1240. Για πρώτη φορά, το χτύπημα από τις καμπάνες των εκκλησιών του Παρισιού ρυθμίζεται από ρολόγια, έτσι ώστε όλα να ακούγονται περίπου την ίδια ώρα. Η ώρα της ημέρας γίνεται ένα σημαντικό χαρακτηριστικό για τη ρύθμιση της εργασίας και της ζωής της πόλης.
  • 1246. Στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού παρέχεται οικονομική και δικαστική αυτονομία και η δική του σφραγίδα. - Ίδρυση του Κολλεγίου και της Μονής του Αγίου Βερνάρδου, για να στεγάσει τους Κιστερκιανούς μοναχούς που έχουν έρθει στο Παρίσι για να σπουδάσουν θεολογία.
  • 1248. Ο φιλόσοφος Μποναβεντούρα άρχισε να διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού.[7] Τον Απρίλιο, καθαγιασμός του παρεκκλησιού Σαιντ-Σαπέλ, που κατασκευάστηκε για να στεγάσει ιερά λείψανα από τους Αγίους Τόπους που αγόρασε ο Λουδοβίκος Θ'.[8]
  • Περίπου 1250. Ίδρυση του κοινοβουλίου του Παρισιού (Curia Regis), για να συμβουλεύει τον βασιλιά για νομικά θέματα και αργότερα να λαμβάνει δικαστικές αποφάσεις.
  • 1252. Ο άγιος Θωμάς ο Ακινάτης άρχισε να διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού και παρέμεινε μέχρι το 1259 και πάλι από το 1269 έως 1272.
  • 1254, Ιούνιος. Ο Αλφόνσος του Πουατιέ, αδελφός του Λουδοβίκου Θ΄ του Αγίου, μετακομίζει στο πρόσφατα χτισμένο αρχοντικό του κοντά στο Λούβρο. Ακολουθώντας το παράδειγμά του, άλλοι πρίγκιπες και μέλη της υψηλής αριστοκρατίας χτίζουν αρχοντικά στην ίδια περιοχή.
  • 1257. Ίδρυση νέου κολλεγίου του πανεπιστημίου από τον σύμβουλο του βασιλιά Ρομπέν ντε Σορμπόν, αργότερα γνωστό ως το κολέγιο της Σορβόννης.[9]
  • 1260. Ορίζεται ο πρώτος Ιππότης φρουρών, υπεύθυνος για την ασφάλεια στην πόλη. Οργανώνονται συντεχνίες χειρουργών και κουρέων.
  • 1261. Ένα νέο κολέγιο οργανώνεται για σπουδαστές στο αββαείο του Κλυνύ.
  • 1263. Ο Εβρουέν ντε Βαλενσιάν γίνεται ο πρώτος καταγεγραμμένος επόπτης των εμπόρων του Παρισιού, μια θέση που σταδιακά γίνεται ισοδύναμη με αυτή του δημάρχου.
Χάρτης του Παρισιού όταν γράφτηκε το Ποίημα των δρόμων του Παρισιού περ. 1280–1300.
  • 1280, Δεκέμβριος. Μεγάλη πλημμύρα κατεδάφισε καμάρες της Μεγάλης γέφυρας και του Πετί πον και πλημμύρησε την πόλη στη δεξιά όχθη.
  • 1291, Μάιος. Ο βασιλιάς Φίλιππος Δ', αποβάλλει τους αργυραμοιβούς από την πόλη.
  • 1292. Πρώτη γραπτή αναφορά των θυρωρών του Παρισιού, που υπηρετούν ως φύλακες σε παλάτια, μοναστήρια και ιδιωτικά αρχοντικά.[10]
  • 1296. Οι οχυρώσεις του Παλαί ντε λα Σιτέ κατεδαφίζονται και το ανάκτορο διευρύνεται, έτσι ώστε το 1314 να στεγάζει όλη τη βασιλική διοίκηση. - Οργανώνεται το δημοτικό συμβούλιο, αποτελούμενο από 24 κορυφαίους πολίτες.
  • 1300. Ο πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 250.000 με 300.000 κατοίκους. Εμφάνιση των πρώτων πινακίδων αναγνώρισης πανδοχείων και ξενοδοχείων. Πρώτη λίστα με τα ονόματα των δρόμων του Παρισιού στο Ποίημα των δρόμων του Παρισιού του Γκιγιό ντε Παρί. Αναφέρει ότι η πόλη είχε 310 δρόμους.[11]
Θάνατος στην πυρά του Ζακ ντε Μολαί και των ηγετών των Ναϊτών Ιπποτών (1314) όπως περιγράφεται από τον Βοκάκιο (Εθνική βιβλιοθήκη της Γαλλίας)
Το κάστρο της Βενσέν (ξεκίνησε το 1337, ολοκληρώθηκε περίπου το 1410), όπως φαίνεται στις Πολύ Πλούσιες Ώρες του Δούκα του Μπερί (Δεκέμβριος) το 1412.
  • 1302. Πρώτη σύγκληση των Γενικών Τάξεων από τον Φίλιππο τον Ωραίο, για να κερδίσει υποστήριξη στη σύγκρουσή του με τον Πάπα Βονιφάτιο Η΄.[12]
  • 1304. Οι αργυραμοιβοί[13] εγκαθίστανται στη γέφυρα γνωστή ως Πον-ω-Σανζ (γέφυρα συναλλαγών).
  • 1306, Ιούλιος. Εκδίωξη των Εβραίων από το Παρίσι και δήμευση της περιουσίας τους. Επιτρέπεται να επιστρέψουν το 1315, αλλά ανακτούν μόνο το ένα τρίτο της περιουσίας τους.[14] Δεκέμβριος - Ταραχές μετά από αύξηση ενοικίων, ο βασιλιάς Φίλιππος Δ' πολιορκείται. 21 ταραξίες απαγχονίστηκαν.
  • 1307. Ο Φίλιππος Δ' διατάζει τη σύλληψη των Ναϊτών Ιπποτών και την κατάσχεση της περιουσίας τους.
  • 1310. Αρχίζει η κατασκευή του πύργου με το ρολόι στο ανάκτορο Παλαί ντε λα Σιτέ στο Ιλ ντε λα Σιτέ, που ολοκληρώθηκε το 1314, (η εγκατάσταση του ρολογιού έγινε το 1370).
  • 1314. Οι ηγέτες των Ναΐτών Ιπποτών, συμπεριλαμβανομένου του Ζακ ντε Μολαί, θανατώνονται στην πυρά στο νησί των Εβραίων, που ονομάζεται επίσης νησί των Ναϊτών, ένα νησάκι δυτικά του Ιλ ντε λα Σιτέ που μετά την κατασκευή της γέφυρας Πον Νεφ έχουν ενωθεί.
  • 1321. Αναφέρεται η πρώτη καταγεγραμμένη συντεχνία μουσικών.
  • 1326. Ο πάγος στον Σηκουάνα καταστρέφει όλες τις ξύλινες γέφυρες. Το Ιλ ντε λα Σιτέ εφοδιάζεται με τρόφιμα από πλοία για περίοδο πέντε εβδομάδων.
  • 1337. Αρχή Εκατονταετούς Πολέμου, ο Φίλιππος ΣΤ΄ συνεδρίασε με το Μεγάλο Συμβούλιό του.[15] - Αρχίζει η κατασκευή του κάστρου της Βενσέν, που ολοκληρώθηκε περίπου το 1410.
  • 1339. Ίδρυση των δύο πρώτων θεατρικών συντεχνιών στο Παρίσι. Η Αδελφότητα του Πάθους, η οποία αρχικά έπαιζε θρησκευτικά δράματα και οι Ανέμελοι διασκεδαστές, που έπαιζαν φάρσες.
  • 1348 -1349. Ο Μαύρος θάνατος, ή βουβωνική πανώλη, πλήττει το Παρίσι. Τον Μάιο του 1349 η κατάσταση γίνεται τόσο σοβαρή που το Βασιλικό Συμβούλιο εγκαταλείπει την πόλη.
  • 1348. Κατασκευή του πρώτου ανοιχτού υπονόμου στο Παρίσι.
  • 1356. Απόφαση για την κατασκευή νέου τείχους γύρω από την πόλη, τείχος του Καρόλου Ε', που ολοκληρώθηκε το 1383. - Σεπτέμβριος - Αιχμαλωσία του Ιωάννη Β΄ της Γαλλίας από τους Άγγλους στη μάχη του Πουατιέ ρίχνει τη Γαλλία σε πολιτικό χάος.[16]
  • 1357. Ο Ετιέν Μαρσέλ, επόπτης των εμπόρων του Παρισιού από το 1354, αγοράζει κτήριο στην πλατεία Πλας ντε Γκρεβ για να στεγάσει το πρώτο δημαρχείο.
  • 1358. Καταστολή της εξέγερσης των χωρικών Ζακερί. - Ο Ετιέν Μαρσέλ, έχοντας στασιάσει κατά της βασιλικής εξουσίας, εναντιωνόμενος στην προσπάθεια του δελφίνου Καρόλου Ε΄ να συγκεντρώσει χρήματα για την άμυνα της χώρας και την απελευθέρωση του βασιλιά, δολοφονείται από το πλήθος. Εκτελούνται οι υποστηρικτές του Ετιέν Μαρσέλ και του διεκδικητή του θρόνου Καρόλου της Ναβάρρας και σε άλλους χορηγείται γενική αμνηστία.
  • 1368. Τμήμα της πορείας του ποταμού Μπιέβρ εκτρέπεται για να αδειάσει στον Σηκουάνα. Το τμήμα εντός της πόλης καλύπτεται και χρησιμοποιείται ως αποχέτευση.
  • 1370. Με βασιλικό διάταγμα ορίζεται ότι όλες οι εκκλησίες θα χτυπούν με τις καμπάνες τους την ώρα και το τέταρτο της ώρας, όπως καθορίζεται από το ρολόι που εγκαταστάθηκε στο ανάκτορο Παλαί ντε λα Σιτέ. Τον Απρίλιο - Τοποθέτηση του θεμέλιου λίθου της Βαστίλης.
  • 1378. Κατασκευή του πρώτης γέφυρας Πον Σαιν-Μισέλ, που ολοκληρώθηκε το 1387.
  • 1390. Πρώτη δίκη για μαγεία, η Ζαν ντε Μπριγκ καταδικάστηκε και κάηκε στην πυρά τον Αύγουστο 1391.
  • 1391. Ίδρυση της πρώτης συντεχνίας καλλιτεχνών, της Αδελφότητας ζωγράφων και κοπτών εικόνων.
  • 1393. Οι κρίσεις τρέλας του βασιλιά Καρόλου ΣΤ΄ εντείνονται.[17]- Έκδοση του πρώτου βιβλίου μαγειρικής και διεύθυνσης του νοικοκυριού με τίτλο Ο οικονόμος του Παρισιού.
  • 1394. Με βασιλικό διάταγμα εκδιώκονται οι Εβραίοι από τη Γαλλία. Η εβραϊκή κοινότητα χάνει τη νομική της ταυτότητα για τους επόμενους τέσσερις αιώνες.
  • 1398. Πρώτα μέτρα για τη χαλάρωση του ελέγχου του Πανεπιστημίου από την Εκκλησία. Οι μαθητές και οι καθηγητές της Ιατρικής Σχολής επιτρέπεται να παντρευτούν.

15ος αιώνας - Βουργουνδοί και Άγγλοι στο Παρίσι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Παλαί ντε λα Σιτέ μεταξύ 1412 και 1416, όπως απεικονίζεται στις Πολύ Πλούσιες Ώρες του Δούκα του Μπερί (Ιούνιος).
O πύργος του μεγάρου του Ιωάννη Α΄ της Βουργουνδίας στο Παρίσι, 2ο διαμέρισμα.
Η δολοφονία του Λουδοβίκου Α΄ της Ορλεάνης, 1407.
Η Ιωάννα της Λωρραίνης πολιορκεί ανεπιτυχώς το Παρίσι, το οποίο κατέχουν οι Βουργουνδοί, τραυματίζεται και συλλαμβάνεται, 1429.
Το 1470 τυπώθηκε το πρώτο βιβλίο στη Γαλλία: Επιστολαί του Γκασπαρίνου του Μπέργκαμο.
  • 1404 - Εν μέσω του Εκατονταετούς πολέμου και με τον Κάρολο ΣΤ΄ βυθισμένο στην τρέλα, αυξάνονται οι συγκρούσεις των διεκδικητών του θρόνου Λουδοβίκου Α΄ της Ορλεάνης και Ιωάννη Α΄ της Βουργουνδίας, στις 18 Ιουλίου ο τελευταίος φεύγει από το Παρίσι, παίρνοντας μαζί του το νήπιο δελφίνο της Γαλλίας, τον μελλοντικό Κάρολο Ζ΄ της Γαλλίας. Την επομένη, ο Ιωάννης Α΄ της Βουργουνδίας επιστρέφει θριαμβευτικά στο Παρίσι.
  • 1407 - Πρώτη επίσημα επικυρωμένη ανατομή πτώματος στη σχολή ιατρικής του πανεπιστημίου. - 23 Νοεμβρίου, δολοφονία του Λουδοβίκου Α΄ της Ορλεάνης από ενόπλους που έστειλε ο Ιωάννης Α΄ , γεγονός που πυροδοτεί το ξέσπασμα του εμφύλιου πόλεμου Βουργουνδών και Αρμανιάκ.
  • 1408 - Τον Ιανουάριο, το λιώσιμο του πάγου στον Σηκουάνα καταστρέφει γέφυρες. Τον Ιούνιο ο Ιωάννης Α΄ μπαίνει στο Παρίσι επικεφαλής ενός μικρού στρατού. Καλωσορίζεται από τους Παρισινούς και αναχωρεί τον Ιούλιο.
  • 1411 - Ο Ιωάννης Α΄ εγκαθίσταται στο Παρίσι, αλλά η πόλη σύντομα χωρίζεται σε δύο αντίπαλες φατρίες: τους Βουργουνδούς, υποστηρικτές του Ιωάννη και τους Αρμανιάκ, υποστηρικτές του νόμιμου βασιλιά και του Βερνάρδου Ζ' του Αρμανιάκ.
  • 1413 - Ιούλιος-Αύγουστος - Μετά από μια σειρά εξεγέρσεων και ταραχών, γνωστών ως εξέγερση των Καμποσιανών, οι Αρμανιάκ αποκτούν τον έλεγχο του Παρισιού από τους Βουργουνδούς. Ο Ιωάννης Α΄ φεύγει από την πόλη.[18]
  • 1418, Μάιος - Οι Αρμανιάκ έχουν γίνει αντιδημοφιλείς στο Παρίσι. Τη νύχτα της 29ης Μαΐου, οι έμποροι του Παρισιού ανοίγουν μια πύλη στους στρατιώτες της Βουργουνδίας. Ο Βερνάρδος Ζ' του Αρμανιάκ και οι άλλοι ηγέτες των Αρμανιάκ συλλαμβάνονται στα κρεβάτια τους και σφαγιάζονται. - Τον Ιούλιο, ο Ιωάννης Α΄ και η βασίλισσα Ιζαμπώ μπαίνουν στο Παρίσι, ο 15χρονος δελφίνος, ο μελλοντικός Κάρολος Ζ', δραπετεύει από την πόλη.
  • 1419 - 10 Σεπτεμβρίου - Ο Ιωάννης Α΄ πηγαίνει να συναντήσει τον δελφίνο στη γέφυρα του Μοντερώ και δολοφονείται από τους υποστηρικτές του δελφίνου (τους Αρμανιάκ).
  • 1420 - 30 Μαΐου - Ο Φίλιππος ο Καλός, νέος δούκας της Βουργουνδίας και κυβερνήτης του Παρισιού, σύμμαχος των Άγγλων, πείθει τον βασιλιά Κάρολο ΣΤ', τους ιθύνοντες του Πανεπιστημίου και τους εμπόρους του Παρισιού να ορκισθούν ότι αποδέχονται τον Ερρίκο Ε' της Αγγλίας ως κληρονόμο του γαλλικού θρόνου. Τον Δεκέμβριο, ο βασιλιάς Ερρίκος Ε' της Αγγλίας φτάνει στο Παρίσι και κατοικεί στο παλάτι του Λούβρου, ο Κάρολος ΣΤ' μεταφέρεται σε άλλο μέγαρο.
  • 1422, Αύγουστος - Θάνατος του Ερρίκου Ε' της Αγγλίας, ακολουθούμενος στις 21 Οκτωβρίου από το θάνατο του Καρόλου ΣΤ' της Γαλλίας. Στη συνέχεια, οι βασιλιάδες της Γαλλίας περνούν πολύ λίγο χρόνο στο Παρίσι, μέχρι το 1528, όταν ο Φραγκίσκος Α' επιστρέφει εκεί με την αυλή του.
  • 1423, Φεβρουάριος - Οι ηγέτες του Παρισιού ορκίζονται πίστη στον δούκα του Μπέντφορντ, που εκπροσωπεί τον Ερρίκο Στ' της Αγγλίας, ο οποίος βρίσκεται στην Αγγλία και είναι μόλις ενός έτους.
  • 1427. Πρώτη καταγραφή άφιξης Ρομά στο Παρίσι.
  • 1429, 8 Σεπτεμβρίου. Η Ιωάννα της Λωρραίνης, που μάχεται στο πλευρό του βασιλιά Καρόλου Ζ', προσπαθεί ανεπιτυχώς να καταλάβει το Παρίσι. Τραυματίζεται έξω από την πύλη Σαιντ-Ονορέ και συλλαμβάνεται από τους Βουργουνδούς.
  • 1430, Μάιος. Οι Βουργουνδοί παραδίδουν την Ιωάννα της Λωρραίνης στους Άγγλους στη Ρουέν και παραπέμπεται σε δίκη για αίρεση. Καταδικάζεται και θανατώνεται στην πυρά.[19]
  • 1431, 16 Δεκεμβρίου. Ο Ερρίκος ΣΤ' της Αγγλίας, εννέα ετών, έρχεται στο Παρίσι για ένα μήνα και στέφεται Βασιλιάς της Γαλλίας στον καθεδρικό ναό της Παναγίας των Παρισίων.
  • 1432, Μάρτιος έως 8 Απριλίου. Πλημμύρες βυθίζουν την περιοχή Μαραί.
  • 1436, 28 Φεβρουαρίου. Μετά από μια σειρά νικών, ο στρατός του Καρόλου Ζ' περικυκλώνει το Παρίσι και υπόσχεται αμνηστία σε όσους υποστήριξαν τους Βουργουνδούς και τους Άγγλους. -13 Απριλίου - Εξέγερση στην πόλη ενάντια στους Άγγλους και τους Βουργουνδούς. Οι στρατιώτες του Καρόλου Ζ' εισέρχονται στην πόλη.15 Απριλίου - Επιτρέπεται στους Άγγλους στρατιώτες να αναχωρήσουν με βάρκα στον Σηκουάνα για τη Ρουέν.
  • 1437, 12 Νοεμβρίου. Ο Κάρολος επιστρέφει στο Παρίσι, αλλά παραμένει μόνο τρεις εβδομάδες. Μετακινεί την κατοικία και την αυλή του στην κοιλάδα του Λίγηρα.
  • 1438. Επιδημίες βουβωνικής πανώλης και ευλογιάς χτυπούν την πόλη.
  • 1447. Δημιουργία μικρού εργαστηρίου ταπισερί της οικογένειας Γκομπλέν δίπλα στον ποταμό Μπιέβρ.
  • 1464. Παράσταση στο Παρίσι της Φάρσας του δασκάλου Πατλέν, που θεωρείται το πρώτο αξιοσημείωτο κωμικό έργο της γαλλικής λογοτεχνίας.
  • 1465, 7 Ιουλίου. Ο Κάρολος της Βουργουνδίας και άλλοι ευγενείς επαναστατούν εναντίον του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΑ' και επιτίθενται στο Παρίσι, αλλά απωθούνται.
  • 1467. Οι πολιτοφυλακές για την τήρηση της τάξης καταργούνται και αντικαθίστανται από εξήντα αποσπάσματα επαγγελματιών στρατιωτών, τα οποία ελέγχονται από τον Λουδοβίκο ΙΑ΄.
  • 1470. Δημοσίευση του πρώτου βιβλίου που εκτυπώθηκε στη Γαλλία, Επιστολαί του Γκασπαρίνου του Μπέργκαμο.
  • 1474. Ανέγερση του μεγάρου των αρχιεπισκόπων του Σανς από τον αρχιεπίσκοπο Τριστάν ντε Σαλαζάρ.
  • 1475. Εκτέλεση του Λουδοβίκου του Σαιν-Πολ για προδοσία.
  • 1476. Εκτύπωση της πρώτης Βίβλου στο Παρίσι.
  • 1477. Δημιουργία βασιλικής ταχυδρομικής υπηρεσίας με ταχυδρόμους με άλογα.
  • 1485. Αρχίζει η κατασκευή του μεγάρου Κλυνύ για τους ηγούμενους του Αββαείου του Κλυνύ, ολοκληρώθηκε το 1510. Σήμερα στεγάζει το μουσείο του Μεσαίωνα.
  • 1494. Ο δήμος του Παρισιού αρνείται να δανείσει στον βασιλιά Κάρολο Η΄ 100.000 ευρώ για στρατιωτική εκστρατεία στην Ιταλία, την οποία θεωρεί άχρηστη. Ο βασιλιάς ξεκινά για τον Πρώτο ιταλικό πόλεμο.
  • 1496. Πρώτη καταγεγραμμένη περίπτωση σύφιλης στο Παρίσι, που έφεραν από την Ιταλία στρατιώτες του Καρόλου Η'. Οι αλλοδαποί ασθενείς εκδιώχθηκαν από την πόλη τον Μάρτιο 1497.

16ος αιώνας - Οι θρησκευτικοί πόλεμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πτέρυγα Λεσκό στην Τετράγωνη αυλή (Cour Carrée), η παλαιότερη πρόσοψη του παλατιού του Λούβρου άρχισε το 1546
Η Κρήνη των Αθώων (1549), το παλαιότερο σιντριβάνι στο Παρίσι
Ο Φραγκίσκος Α' υποδέχεται τον Κάρολο Κουίντο, 1540
  • 1500. Τον Ιούλιο, ξεκινά η ανοικοδόμηση της νέας γέφυρας Νοτρ-Νταμ που αντικατέστησε την ξύλινη γέφυρα που κατέρρευσε τον Οκτώβριο του 1499. Η νέα πέτρινη γέφυρα ολοκληρώθηκε το 1514.
  • 1504. Διάταγμα του Κοινοβουλίου του Παρισιού για φωτισμό των οδών της πόλης. Στις 9 το βράδυ οι Παριζιάνοι υποχρεούνται να τοποθετούν κερί σε φανάρι στο παράθυρό τους. Το διάταγμα δεν τηρείται ευρέως και επαναλαμβάνεται το 1524, το 1526, το 1551 και αργότερα.[20]
  • 1505. Δημοσίευση του πρώτου έντυπου Βιβλίου των Ωρών με Λατινικό αλφάβητο. Η χρήση της γοτθικής γραφής εξαφανίζεται σταδιακά. - Τον Απρίλιο, η διεύθυνση του νοσοκομείου Οτέλ-Ντιέ μεταφέρεται από τους κληρικούς του καθεδρικού ναού της Παναγίας των Παρισίων σε οκτώ λαϊκούς διοικητές που επιλέχθηκαν μεταξύ των επιχειρηματιών του Παρισιού από τη Δημοτική Συνέλευση.
  • 1521. Το Κολέγιο της Σορβόννης καταδικάζει επίσημα τις διδασκαλίες του Μαρτίνου Λούθηρου.[21]
  • 1523. Δημοσιεύεται η πρώτη γαλλική μετάφραση της Καινής Διαθήκης. Το 1525,ανησυχώντας από αυτό το μη εξουσιοδοτημένο κείμενο, η θεολογική σχολή του Πανεπιστημίου του Παρισιού απαγορεύει μεταφράσεις της Βίβλου. Τον Μάρτιο, η αστυνομική δύναμη της πόλης που αριθμούσε 120 τοξότες και εξήντα οπλισμένους με βαλλίστρες ενισχύεται με 100 αρκεβουζιoφόρους. Τον Αύγουστο, ο μοναχός Ζαν Βαλιέρ καίγεται στην πυρά επειδή διακήρυττε ότι ο Ιησούς Χριστός γεννήθηκε όπως και άλλοι άνθρωποι.
  • 1528. Ο Φραγκίσκος Α' αρχίζει την κατασκευή ενός μεγάλου κυνηγετικού καταφυγίου, του κάστρου της Μαδρίτης, στο δάσος της Βουλώνης.Τον Φεβρουάριο, αρχίζει η κατεδάφιση του μεγάλου κεντρικού πύργου του Λούβρου για να μετατραπεί το φρούριο σε βασιλική κατοικία. Τον Μάρτιο, ο Φραγκίσκος Α' ανακοινώνει επίσημα ότι σκοπεύει να κάνει το Παρίσι την κύρια κατοικία του.
  • 1529. Ο γραμματέας του επισκόπου του Παρισιού που ασπάστηκε τον λουθηρανισμό, καταδικάζεται και καίγεται στην πυρά στην πλατεία Ντε Γκρεβ.
  • 1530. Ο Φραγκίσκος Α' ιδρύει το Κολλέγιο της Γαλλίας, για να διδάξει θέματα που δεν διδάσκονταν στο Κολλέγιο της Σορβόννης, όπως Εβραϊκά, Αρχαία Ελληνικά και μαθηματικά.
  • 1531. Νέο ξέσπασμα της βουβωνικής πανώλης.
  • 1532. Αύγουστος - Αρχίζει η κατασκευή της νέας εκκλησίας του Αγίου Ευσταθίου, που ολοκληρώθηκε το 1637. Τον Δεκέμβριο, παρουσιάζονται σχέδια για το νέο Δημαρχείο του Παρισιού, άρχισε το 1533.
  • 1533. Διάταγμα διατάζει την κατεδάφιση του τείχους που χτίστηκε από τον Φίλιππο Αύγουστο. Τον Νοέμβριο, κατά την έναρξη της ακαδημαϊκής χρονιάς, ο πρύτανης του πανεπιστημίου Νικολά Κοπ προκαλεί σκάνδαλο δίνοντας διάλεξη εμπνευσμένη από τον Ιωάννη Καλβίνο.
  • 1534. Ο Ιγνάτιος Λογιόλα και οι οπαδοί του ορκίζονται στη Μονμάρτρη να υπερασπιστούν την Εκκλησία και τον Πάπα, ιδρύοντας το τάγμα των Ιησουιτών.[22] Τον Οκτώβριο, Καλβινιστές ανάρτησαν αντι-καθολικές αφίσες στους δρόμους του Παρισιού και σε διάφορες πόλεις της Γαλλίας, ακόμη και στην πόρτα του υπνοδωματίου του βασιλιά Φραγκίσκου Α' στο κάστρο του Αμπουάζ. Το Κοινοβούλιο του Παρισιού διατάσσει τη σύλληψη 200 υπόπτων Καλβινιστών, 6 από τους οποίους κάηκαν τη νύχτα της 18ης Οκτωβρίου, και πολλών άλλων πριν το τέλος του έτους. Ο βασιλιάς εγκαταλείπει την πολιτική συμφιλίωσης που ασκούσε έως τότε. Τον Νοέμβριο, ο εκτυπωτής Αντουάν Ωζερώ είναι ο πρώτος εκτυπωτής που κάηκε στην πυρά, για δημοσίευση βιβλίου όπου επέκρινε την αδελφή του βασιλιά Μαργαρίτα της Ναβάρρας.
  • 1535. Τον Ιανουάριο κάηκε στην πυρά η πρώτη αιρετική γυναίκα, μια δασκάλα, επειδή διάβασε την Καινή Διαθήκη στα Γαλλικά στους μαθητές της. Τον Φεβρουάριο άλλος εκτυπωτής καίγεται στην πυρά για εκτύπωση αντιγράφων της Καινής Διαθήκης και διανομή τους στους φτωχούς.
  • 1540. Την 1η Ιανουαρίου, ο Κάρολος Κουίντος, αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, γίνεται δεκτός στο Παρίσι με επίσημη τελετή.
  • 1544. Η Σορβόννη δημοσιεύει τον πρώτο κατάλογο απαγορευμένων βιβλίων. Τον Νοέμβριο, ο Φραγκίσκος Α' ιδρύει έναν Οργανισμό κοινωνικής βοήθειας για την παροχή βοήθειας σε άπορους, επαίτες και άστεγους.[20]
  • 1545. Αρχίζει η κατασκευή του μεγάρου Καρναβαλέ, τώρα Μουσείο Ιστορίας του Παρισιού.
  • 1546. Αρχίζει η ανοικοδόμηση της δυτικής πτέρυγας του παλατιού του Λούβρου, που ανέλαβε ο αρχιτέκτονας Πιέρ Λεσκό με διακόσμηση του γλύπτη Ζαν Γκουζόν. Τον Αύγουστο, 3 ακόμη εκτυπωτές καίγονται στην πυρά ως αιρετικοί.
  • 1547. 31 Μαρτίου - Θάνατος του βασιλιά Φραγκίσκου Α', τον οποίο διαδέχθηκε ο γιος του Ερρίκος Β'. Τον Οκτώβριο, το Κοινοβούλιο του Παρισιού δημιουργεί μια επιτροπή, την Πύρινη αίθουσα, για τη δίωξη των Προτεσταντών. Τον Δεκέμβριο, η γέφυρα Σαιν-Μισέλ καταστρέφεται από σύγκρουση σκάφους. Ο αρχιτέκτονας Φιλιμπέρ ντε λ'Ορμ αναλαμβάνει τη νέα γέφυρα.
  • 1548. Εγκαίνια θεάτρου δίπλα στο μέγαρο των Βουργουνδών για να παρουσιάζει θρησκευτικά δράματα και κωμωδίες από τον θίασο Αδελφότητα του Πάθους. Αυτό ήταν το πρώτο θέατρο της πόλης.
  • 1549. Εγκαίνια της Κρήνης των Αθώων, της παλαιότερης σήμερα κρήνης στο Παρίσι, με γλυπτά του Ζαν Γκουζόν.[23]
  • 1550. Ο βασιλιάς Ερρίκος Β' αποφασίζει την κατασκευή νέου τείχους γύρω από τα προάστια της αριστερής όχθης.
  • 1553. Εισαγωγή κατεψυγμένων σορμπέ στο Παρίσι από Ιταλούς παρασκευαστές λεμονάδας. - Τον Φεβρουάριο, πρώτη παράσταση μιας γαλλικής τραγωδίας, Αιχμάλωτη Κλεοπάτρα, του Ετιέν Ζοντέλ. Ο Ερρίκος Β' παρακολούθησε την παράσταση.
  • 1554. Το Κοινοβούλιο του Παρισιού απαγορεύει κρυφά σχολεία που παρείχαν θρησκευτική διαπαιδαγώγηση. Τον Ιούλιο, στο δυτικό άκρο του κήπου του Κεραμεικού αρχίζει να κατασκευάζεται νέα πύλη της πόλης. Νέα έξαρση της πανώλης. Τα περίχωρα του Παρισιού μαστίζονται από ληστές. Ο Φραγκίσκος Α' στέλνει στρατό εναντίον τους.
  • 1557. Πολλοί κάτοικοι εγκαταλείπουν την πόλη μετά την ήττα των γαλλικών στρατευμάτων από τους Ισπανούς στο Σαιν-Κεντέν. Η βασίλισσα Αικατερίνη των Μεδίκων παραμένει στην πόλη και βοηθά στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης.
  • 1558. Συγκέντρωση χιλιάδων Προτεσταντών για υπαίθρια λειτουργία, παρά τις απειλές των αρχών της πόλης.
Θάνατος στην πυρά του Αν ντε Μπουρ, μέλους του Κοινοβουλίου του Παρισιού (23 Δεκεμβρίου 1559)
  • 1559. Ιδρύεται επίσημα η Μεταρρυθμισμένη Εκκλησία της Γαλλίας στις 29 Μαΐου από την πρώτη σύνοδο των Καλβινιστών. Τον Ιούνιο, το Κοινοβούλιο του Παρισιού συζητά νέα βασιλικά διατάγματα που απαγορεύουν την προτεσταντική εκκλησία. Ο Ερρίκος Β' παρευρίσκεται προσωπικά στη συνεδρίαση και τα μέλη που ζητούν ανοχή συλλαμβάνονται. Στις 30 Ιουνίου, κατά τη διάρκεια των εορτασμών των γάμων της κόρης του, ο Ερρίκος Β' τραυματίστηκε θανάσιμα στο μάτι κατά τη διάρκεια κονταρομαχίας. Πέθανε στις 10 Ιουλίου, και τον διαδέχτηκε ο φιλάσθενος γιος του Φραγκίσκος Β'. Τον Δεκέμβριο, ο Αν ντε Μπουρ, μέλος του κοινοβουλίου του Παρισιού και Καθολικός, υπερασπιστής της ανοχής προς τους Προτεστάντες, απαγχονίστηκε και στη συνέχεια κάηκε στην πυρά καθώς ήρθε σε σύγκρουση με τις απόψεις του βασιλιά.
  • 1560. Θάνατος του Φραγκίσκου Β', τον διαδέχεται ο 10χρονος αδερφός του Κάρολος Θ'.
  • 1561. Καθολικοί επιτίθενται σε Προτεστάντες που εκτελούσαν λειτουργία, ταραχές στην πόλη.
  • 1562. Ο κοντόσταυλος Αν του Μονμορανσύ διατάζει το κάψιμο Προτεσταντικών ναών. Αρχή των Θρησκευτικών πολέμων.
  • 1563. Οι Ιησουίτες ιδρύουν το Κολέγιο του Κλερμόν, σήμερα Λύκειο Λουί-λε-Γκραν.
  • 1564. Αρχίζει η κατασκευή του ανακτόρου του Κεραμεικού για την Αικατερίνη των Μεδίκων, χήρα του Ερρίκου Β'.
  • 1565. Νέοι κανονισμοί για τις προσόψεις των σπιτιών: η ξύλινη διακόσμηση πρέπει να αντικατασταθεί από πέτρα.
  • 1568. Στις συνοικίες οργανώνονται πολιτοφυλακές.
  • 1569. Αρκετά μέλη πλούσιας προτεσταντικής οικογένειας καταδικάζονται σε θάνατο, και το σπίτι τους κατεδαφίζεται και αντικαθίσταται από έναν σταυρό για να εξαλείψουν τις «αμαρτίες» τους.
Η Νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου (24–30 Αυγούστου 1572), πίνακας του Φρανσουά Ντυμπουά. Απεικονίζει το σώμα του ναυάρχου Κολινί να κρέμεται από παράθυρο στο πίσω μέρος, δεξιά. Στα αριστερά πίσω, η Αικατερίνη των Μεδίκων βγαίνει από το παλάτι του Λούβρου και επιθεωρεί σωρό πτωμάτων.
Η δολοφονία του δούκα του Γκιζ στο κάστρο του Μπλουά το 1588, πίνακας του Πωλ Ντελαρός
Ο Ερρίκος Δ' μπαίνει στο Παρίσι (22 Μαρτίου 1594)
  • 1571. Ο πρώτος θίασος Ιταλών ηθοποιών, οι Τζελόζι, φτάνει στο Παρίσι. Μετά από μερικές παραστάσεις, απαγορεύονται από το κοινοβούλιο του Παρισιού.
  • 1572. 15 Αυγούστου - Γάμος του Ερρίκου των Βουρβόνων με τη Μαργαρίτα Βαλουά, αδερφή του βασιλιά Καρόλου Θ'. Η πόλη είναι γεμάτη από Προτεστάντες για την τελετή, καθώς επίσης και από ακραίους Καθολικούς, με επικεφαλής τον Ερρίκο Α΄ του Γκιζ. 22 Αυγούστου - Ο ναύαρχος Γκασπάρ ντε Κολινί, εξέχων Προτεστάντης ηγέτης, δέχεται επίθεση και τραυματίζεται κοντά στο Λούβρο. - 24 Αυγούστου - Στις 4 το πρωί, οι καμπάνες της εκκλησίας του Σαιν-Ζερμαίν-λ'Ωσερουά δίνουν το σύνθημα να αρχίσει η σφαγή των Προτεσταντών, γνωστή ως Νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου. Οι δολοφονίες συνεχίζονται μέχρι τις 30 Αυγούστου και σκοτώνονται περίπου 2.000 Προτεστάντες.
  • 1574. Ο βασιλιάς Κάρολος Θ' πεθαίνει στο κάστρο της Βενσέν και τον διαδέχεται ο αδερφός του Ερρίκος Γ'.
  • 1576. Ιδρύεται η πρώτη Φαρμακευτική σχολή στη Γαλλία. Τον Ιούνιο, η πρώτη παράσταση του ιταλικού θεάτρου Τζελόζι στην αίθουσα του Πετί-Μπουρμπόν, με μεγάλη επιτυχία.
  • 1578. Ο Ερρίκος Γ΄ τοποθετεί τον θεμέλιο λίθο στην Πον Νεφ (Νέα γέφυρα).[24]
  • 1582. Το Γρηγοριανό Ημερολόγιο εισάγεται στο Παρίσι, με την κατάργηση δέκα ημερών. Η 9η Δεκεμβρίου ακολουθείται από την 20ή Δεκεμβρίου.
  • 1588. 9 Μαΐου - Ο δούκας του Γκιζ, αρχηγός της Ιερής Λίγκας, κάνει θριαμβευτική είσοδο στο Παρίσι και ο λαός τον υποδέχεται με ενθουσιασμό. - 12 Μαΐου - Η Ημέρα των Οδοφραγμάτων. Ο δούκας του Γκιζ οδηγεί λαϊκή εξέγερση εναντίον του Ερρίκου Γ΄. Ο βασιλιάς φεύγει από το Παρίσι την επομένη. 18-20 Μαΐου - Η υπερκαθολική φατρία Ιερή Λίγκα, αναλαμβάνει τη διοίκηση του Παρισιού. Ο Δούκας του Γκιζ ανακηρύσσεται Αντιστράτηγος. - 25 Δεκεμβρίου - Ο δούκας του Γκιζ και ο αδελφός του Λουδοβίκος Β΄ καρδινάλιος του Γκιζ δολοφονούνται στο κάστρο του Μπλουά, η Σορβόννη δηλώνει ότι οι Γάλλοι δεν οφείλουν πια πίστη στον βασιλιά Ερρίκο Γ΄. Επιλέγεται νέο δημοτικό συμβούλιο με σαράντα μέλη, στο οποίο κυριαρχούν οι υποστηρικτές της Ιερής Λίγκας.
  • 1589. Η Ιερή Λίγκα ανακηρύσσει νέο βασιλιά τον καρδινάλιο Κάρολο των Βουρβόνων, με το όνομα Κάρολος Ι'.- 1 Αυγούστου - Ο Ερρίκος Γ΄ δολοφονείται από έναν Δομινικανό μοναχό, τον Ζακ Κλεμάν. - 2 Αυγούστου - Ο Ερρίκος της Ναβάρρας, Προτεστάντης, ανακηρύσσεται βασιλιάς της Γαλλίας Ερρίκος Δ'. - 1 Νοεμβρίου - Ο Ερρίκος Δ' προσπαθεί να καταλάβει το Παρίσι με ξαφνική επίθεση στα τείχη γύρω από την αριστερή όχθη, αλλά αποτυγχάνει.
  • 1590. Μάιος - Ο Ερρίκος Δ' επιτίθεται ξανά στην πόλη αλλά οι επιθέσεις αποτυγχάνουν. - Η Ιερή Λίγκα διοργανώνει μεγάλη πομπή στην πόλη για να διατηρήσει το ηθικό των Καθολικών Παρισινών. Αύγουστος - Η λαϊκή γνώμη μεταστρέφεται, λαϊκή εξέγερση στο Παρίσι ενάντια στην Ιερή Λίγκα, απαιτώντας ψωμί και ειρήνη. Η εξέγερση καταστέλλεται σκληρά. 10-11 Σεπτεμβρίου - Νυχτερινή ανεπιτυχής επίθεση στην πόλη από τον Ερρίκο Δ'. Ο Ερρίκος Δ' άρει την πολιορκία όταν μαθαίνει ότι ισπανικός στρατός πλησιάζει για να βοηθήσει την Ιερή Λίγκα.
  • 1591. Η Ιερή Λίγκα επιβάλει τον τρόμο στο Παρίσι, όλοι οι βασιλικοί φυλακίζονται. -Τον Σεπτέμβριο, το συμβούλιο της Ιερής Λίγκας, οι Δεκαέξι, προσφέρει το στέμμα της Γαλλίας στον Φίλιππο Β΄ της Ισπανίας. - Νοέμβριος - Αυξανόμενες εντάσεις μεταξύ των Δεκαέξι και του Κοινοβουλίου του Παρισιού. Τρεις ηγέτες του Κοινοβουλίου συλλαμβάνονται, δικάζονται και απαγχονίζονται. - 4 Δεκεμβρίου - Η Ιερή Λίγκα διχάζεται, μια μετριοπαθής παράταξη υπό τον δούκα Κάρολο Α΄ του Μαγιέν, στρατιωτικό διοικητή της Λίγκας, είναι έτοιμη να συμφιλιωθεί με το νόμιμο βασιλιά για να σταματήσει η αιματοχυσία. Οι Δεκαέξι συλλαμβάνονται από τον Κάρολο του Μαγιέν και τέσσερα μέλη τους απαγχονίζονται στο Λούβρο.
  • 1593. 16 Μαΐου - Ο Ερρίκος Δ' ανακοινώνει ότι θα εγκαταλείψει την προτεσταντική πίστη. 25 Ιουλίου - Ο Ερρίκος Δ' ασπάζεται επίσημα τον Καθολικισμό στη Βασιλική Σαιν-Ντενί.
  • 1594. Είσοδος του Ερρίκου Δ' στο Παρίσι, τα πλήθη τον υποδέχονται με ενθουσιασμό. Αναχώρηση των Ισπανών στρατιωτών.
  • 1595. Εκδίωξη των Ιησουιτών από την πόλη, που κηρύχθηκαν «εχθροί του κράτους» από το κοινοβούλιο του Παρισιού και τον πρύτανη του πανεπιστημίου.
  • 1598. Με το διάταγμα της Νάντης τελειώνουν οι θρησκευτικοί πόλεμοι.[25]
Ο Ερρίκος Δ' εγκαινιάζει τη γέφυρα Ποντ Νεφ (20 Ιουνίου 1603).
Η Πλατεία των Βοσγίων, 1605
Τον Ιανουάριο του 1608 ο Σηκουάνας πάγωσε (Παγοδρομίες στον Σηκουάνα το 1608, Γαλλική Σχολή, μουσείο Καρναβαλέ)

Το Παρίσι την εποχή του Ερρίκου Δ' και του Λουδοβίκου ΙΓ'

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • 1600. Δημοσιεύεται νέο καταστατικό του Πανεπιστημίου του Παρισιού που αυξάνει τη βασιλική εξουσία και μειώνει τη δύναμη των φοιτητών. - Πληθυσμός του Παρισιού: 300.000 κάτοικοι.
  • 1602. Εγκατάσταση Φλαμανδών κατασκευαστών ταπετσαριών στο Παρίσι, οι οποίοι εισάγουν την φλαμανδική τεχνική στο μετέπειτα Εργοστάσιο των Γκομπλέν.[26] - Ξεκινά η κατασκευή της Σαμαριταίν, μιας γιγαντιαίας αντλίας, που βρίσκονταν στη γέφυρα Πον Νεφ, για την άντληση πόσιμου νερού από τον Σηκουάνα και για την άρδευση των κήπων του Κεραμικού. Άρχισε να λειτουργεί το 1608. Ένα πολυκατάστημα με το ίδιο όνομα κατασκευάστηκε δίπλα στο εργοστάσιο της αντλίας τον 19ο αιώνα. - Ο Μαξιμιλιάν ντε Μπετύν, δούκας του Συλί, συνεργάτης του Ερρίκου Δ' στην ανόρθωση της Γαλλίας, γίνεται Επιθεωρητής έργων και αναλαμβάνει τα έργα των ανακτόρων του Λούβρου και του Κεραμεικού.
  • 1603. Ο Ερρίκος Δ' εγκαινιάζει τη γέφυρα Πον Νεφ, αν και οι εργασίες θα ολοκληρωθούν το 1606. Είναι η πρώτη γέφυρα του Παρισιού με πεζοδρόμια και χωρίς κτήρια πάνω της.
  • 1605. Αρχίζει να κατασκευάζεται η βόρεια πτέρυγα του Δημαρχείου του Παρισιού. - Αρχίζει η κατασκευή της Πλας Ρουαγιάλ (σημερινή πλατεία των Βοσγίων), της πρώτης οικιστικής πλατείας στο Παρίσι. Ολοκληρώθηκε το 1612.
  • 1606. Άδεια κατασκευής προτεσταντικού ναού στο Σαραντόν - Εργαστήριο μέσα στο Λούβρο για παραγωγή μεταξωτών ταπετσαριών.
  • 1607. Κατασκευή νέων οδών προς τιμήν του τρίτου γιου του Ερρίκου Δ', Γκαστόν της Γαλλίας - Δημιουργία της Πλατείας Ντωφίν, στον χώρο των παλιών βασιλικών κήπων στο Ιλ ντε λα Σιτέ.
  • 1607- 8. Παγωμένος χειμώνας. Ο Σηκουάνας πάγωσε.
  • 1610. Δολοφονία του Ερρίκου Δ' από τον Ραβαγιάκ, έναν φανατικό Καθολικό.
  • 1612. Εορτασμός του γαμήλιου συμβολαίου μεταξύ Λουδοβίκου ΙΓ' και Άννας της Αυστρίας και εγκαίνια της Πλατείας των Βοσγίων.
  • 1614. Δημιουργείται στον Σηκουάνα το νησάκι Ιλ Σαιν-Λουί με την ένωση δύο μικρότερων νησίδων. Αρχίζει η κατασκευή της γέφυρας Πον Μαρί που θα ολοκληρωθεί το 1635.
  • 1615. Αρχίζει η κατασκευή του Παλατιού του Λουξεμβούργου και των κήπων του κατά παραγγελία της αντιβασίλισσας Μαρίας των Μεδίκων.[27]
  • 1616. Παγωμένος χειμώνας. Ο Σηκουάνας παγώνει από 1 έως 30 Ιανουαρίου. Κατά το λιώσιμο του χιονιού, η γέφυρα Σαιν Μισέλ καταστράφηκε και η πόλη πλημμύρισε. Γύρω από το Παρίσι, το στρώμα του χιονιού υπερβαίνει το ύψος ανθρώπου.
  • 1617. Ο Κοντσίνι, υπουργός του Λουδοβίκου ΙΓ' και προστατευόμενος της Μαρίας των Μεδίκων, δολοφονείται στη γέφυρα εισόδου του Λούβρου, κατόπιν εντολής του βασιλιά. - Η σύζυγός του Κοντσίνι, Λεονόρα Γκαλικάι, αποκεφαλίζεται και καίγεται στην πυρά στην πλατεία ντε Γκρεβ. - Η Μαρία των Μεδίκων εξορίζεται στο κάστρο του Μπλουά. - Άδεια σε τρεις εταιρείες φορητών κουβουκλίων, η πρώτη οργανωμένη δημόσια συγκοινωνία εντός της πόλης.
    Δολοφονία Ερρίκου Δ', 14 Μαΐου 1610
    Το Παλαί Ρουαγιάλ
  • 1621. Ο προτεσταντικός ναός στο Σαραντόν καίγεται από καθολικό όχλο, μετά την είδηση του θανάτου του Ερρίκου του Μαγιέν που μάχονταν κατά των Προτεσταντών στην πολιορκία του Μοντωμπάν.
  • 1622. Ένας ανεμόμυλος κατασκευάστηκε στην κορυφή της Μονμάρτρης. Τον 19ο αιώνα, μετονομάστηκε σε Μουλέν ντε λα Γκαλέτ και έγινε κέντρο διασκέδασης, διάσημο ορόσημο της πόλης. - Χειροτονείται αρχιεπίσκοπος Παρισιού και ιδρύεται η Ρωμαιοκαθολική Αρχιεπισκοπή του Παρισιού.
  • 1624. Ο καρδινάλιος Ρισελιέ ορίζεται πρωθυπουργός του Λουδοβίκου ΙΓ'.[28]
  • 1626. Με βασιλικό διάταγμα απαγορεύονται οι μονομαχίες.
  • 1628. Κατασκευή του Παλαί Ρουαγιάλ από τον καρδινάλιο Ρισελιέ, ολοκληρώθηκε το 1636.
  • 1630. Ολοκληρώνεται η κατασκευή του μεγάρου ντε Συλί.
  • 1631. Πρώτο τεύχος της La Gazette de France, του πρώτου εβδομαδιαίου περιοδικού στη Γαλλία. Κυκλοφορούσε κάθε Παρασκευή, το τελευταίο τεύχος ήταν στις 30 Σεπτεμβρίου 1915.
  • 1632. Κατασκευή γέφυρας που το 1687 θα αντικατασταθεί από τη γέφυρα Πον Ρουαγιάλ.
  • 1635. Ίδρυση της Γαλλικής Ακαδημίας από τον Καρδινάλιο Ρισελιέ.
  • 1636. Ο καρδινάλιος Ρισελιέ κληροδοτεί την κατοικία του Παλαί Ρουαγιάλ στον βασιλιά Λουδοβίκο ΙΓ'. Αύγουστος - Πανικός και φυγή πολλών από το Παρίσι που προκλήθηκε από την εισβολή του ισπανικού στρατού στην Πικαρδία.
  • 1637. Μεγάλη επιτυχία του έργου του Πιερ Κορνέιγ Ο Σιντ - Καθαγίαση της εκκλησίας Σαιντ-Εστάς.
  • 1638. Το Βασιλικό Συμβούλιο διατάζει την τοποθέτηση τριάντα ενός λίθων για να σηματοδοτήσει τις άκρες της πόλης. Απαγορεύεται η κατασκευή πέρα από τις πέτρες χωρίς βασιλική έγκριση.
  • 1640. Ίδρυση του Βασιλικού τυπογραφείου, στο Λούβρο.
  • 1641. Το πρώτο μόνιμο θέατρο στο Παρίσι ανοίγει στο Παλαί-Ρουαγιάλ.

Το Παρίσι την εποχή του Λουδοβίκου ΙΔ'

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μάχη στο προάστιο του Αγίου Αντωνίου του Παρισιού μεταξύ των στρατιωτών του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΔ' και των ανδρών της Σφενδόνης, (2 Ιουλίου 1652). Ανώνυμος, Βερσαλλίες
  • 1643. Θάνατος του Λουδοβίκου ΙΓ' στο Σαιν-Ζερμαίν-αν-Λαι. Ο Λουδοβίκος ΙΔ', ο τετράχρονος γιος του, γίνεται βασιλιάς, υπό την αντιβασιλεία της μητέρας του Άννας της Αυστρίας και την επιρροή του Καρδιναλίου Μαζαρίνου. - Ο Μολιέρος και η Μαντλέν Μπεζάρ ιδρύουν το Λαμπρό Θέατρο στην περιοχή του Μαραί. - Ο νεαρός βασιλιάς και η αυλή του μετακινούνται από το παλάτι του Λούβρου στο Παλαί Ρουαγιάλ. - Το πρώτο καφενείο ανοίγει στο Παρίσι, αλλά δεν είναι κερδοφόρο και κλείνει. Το πρώτο επιτυχημένο καφέ θα ανοίξει το 1672.
  • 1645. Πρώτη παράσταση όπερας στο Παρίσι, έργο του Μάρκο Μαράτσολι, στην αίθουσα του Παλαί Ρουαγιάλ.- Ο Μολιέρος χρεοκοπεί και φυλακίζεται.
  • 1646. Ξεκινά η κατασκευή της εκκλησίας του Αγίου Σουλπικίου, που ολοκληρώθηκε το 1788.
  • 1648. Ιδρύεται η Βασιλική Ακαδημία Ζωγραφικής και Γλυπτικής - 26 Αυγούστου - Ο καρδινάλιος Μαζαρίνος συλλαμβάνει τους ηγέτες του Παρλαμέντου του Παρισιού επειδή αρνήθηκαν να εφαρμόσουν τη νέα φορολογική πολιτική. Έτσι αρχίζει η εξέγερση της Σφενδόνης ενάντια στη βασιλική κυβέρνηση (1648–1649) - 27 Αυγούστου - Ημέρα των οδοφραγμάτων. Στήθηκαν περισσότερα από 1.200 οδοφράγματα στο Παρίσι για διαμαρτυρία ενάντια στις «καταχρήσεις του κράτους». Οι ταραχές εξασφαλίζουν την απελευθέρωση εκατοντάδων κρατουμένων που είχαν συλληφθεί από τον Μαζαρίνο - Σεπτέμβριος- Ο Λουδοβίκος ΙΔ', η μητέρα του Άννα η Αυστριακή και ο Μαζαρίνος φεύγουν από το Παρίσι για τη Ρουέιγ και μετά στο κάστρο του Σαιν-Ζερμαίν-αν-Λαι. Μετά από διαπραγματεύσεις με το Παρλαμέντο, αποδέχονται τις προτάσεις του Παρλαμέντου και επιστρέφουν στο Παρίσι στις 30 Οκτωβρίου.
  • 1649. Πολιορκία του Παρισιού κατά τη διάρκεια της Σφενδόνης, με επικεφαλής τον Μεγάλο Κοντέ εναντίον του αδερφού του Αρμάνδου των Βουρβόνων-Κοντί.
    Το Λούβρο και οι προκυμαίες του Σηκουάνα, 1660
    Το Κολλέγιο των Τεσσάρων Εθνών (σήμερα Ινστιτούτο της Γαλλίας) ιδρύθηκε από τον καρδινάλιο Μαζαρίνο (1662–1672)
    Ο Κολμπέρ παρουσιάζει τα μέλη της Ακαδημίας Επιστημών στον Λουδοβίκο ΙΔ'
    Το μέγαρο των Απομάχων, 1674
    Εσωτερικό του καφέ Προκόπ, έτος ίδρυσης το 1686
  • 1650. Γύρω στο 1650, υπό τη βασιλεία του Λουδοβίκου ΙΔ', το Παρίσι είχε περίπου 500.000 κατοίκους, 500 κεντρικούς δρόμους, 9 προάστια, 100 πλατείες, 9 γέφυρες και 25.000 σπίτια, συμπεριλαμβανομένων 4.000 με πόρτες με εξώστη. - Ιαματικές πηγές ανακαλύφθηκαν στο Πασί. Τα ιαματικά λουτρά εκεί συνηθίζονταν μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα.
  • 1651. Πλημμύρες στον Σηκουάνα - Οι εξεγερμένοι της Σφενδόνης στρέφονται εναντίον του Μαζαρίνου, ο οποίος φεύγει από το Παρίσι.
  • 1652. 2 Ιουλίου: Μάχη στο προάστιο του Αγίου Αντωνίου μεταξύ του βασιλικού στρατού που διοικούνταν από τον Τυρέν και των στρατευμάτων της Σφενδόνης υπό τον Κοντέ. Η Σφενδόνη καταρρέει και ο Κοντέ φεύγει από την πόλη. Οκτώβριος - Ο Λουδοβίκος ΙΔ' και η αυλή του επιστρέφουν θριαμβευτικά στο Παρίσι, και εγκαθίστανται στο παλάτι του Λούβρου - Διακηρύσσεται αμνηστία για τους συμμετέχοντες στην εξέγερση της Σφενδόνης, εκτός από τους ηγέτες της.
  • 1653. Ο καρδινάλιος Μαζαρίνος επιστρέφει στο Παρίσι. Οι ηγέτες του Παρισιού τον τιμούν με συμπόσιο στο Δημαρχείο του Παρισιού και παράσταση πυροτεχνημάτων.
  • 1658. Ιστορική πλημμύρα του Σηκουάνα καταστρέφει την πέτρινη γέφυρα Πον Μαρί. Το νερό φτάνει στο ιστορικό ύψος 8,81 μέτρων, υψηλότερο από τα 8,50 μέτρα κατά τη διάρκεια των πλημμυρών του 1910. - Ο θεατρικός θίασος του Μολιέρου αποκτά το προνόμιο να δίνει παραστάσεις ενώπιον του βασιλιά, ένα προνόμιο που είχε δοθεί νωρίτερα στον θίασο του μεγάρου της Βουργουνδίας και στους Ιταλούς ηθοποιούς.
  • 1659. Ο Μολιέρος και ο θίασος του ερμηνεύουν τα έργα Ο ασυλλόγιστος και τις Γελοίες κομψευόμενες.- Προνόμιο παραγωγής και πώλησης ζεστής σοκολάτας παραχωρείται στον καμαριέρη του κόμη του Σουασόν. Έτσι ξεκινά η μόδα κατανάλωσης σοκολάτας στο Παρίσι.
  • 1660. Νέα πλατεία δημιουργείται στην ανατολική πλευρά του Παρισιού, τώρα Πλας ντε λα Νασιόν, για την τελετή υποδοχής του Λουδοβίκου ΙΔ' και της συζύγου του Μαρίας Θηρεσίας της Ισπανίας.
  • 1661. Η θεατρική εταιρεία του Μολιέρου εγκαθίσταται στο Παλαί Ρουαγιάλ. - Θάνατος του Καρδινάλιου Μαζαρίνου, με διαθήκη του ιδρύεται το Κολλέγιο των Τεσσάρων Εθνών, για να παρέχει δωρεάν εκπαίδευση σε εξήντα νέους ευγενείς από τις πρόσφατα προσαρτημένες επαρχίες της Αλσατίας, του Πινιερόλ, του Αρτουά και του Ρουσιγιόν. Ο αρχιτέκτονας Λε Βω κατασκευάζει το κτήριο.
  • 1662. Δημιουργία σταθμών με υπαλλήλους με φανάρια και λυχνίες για τη συνοδεία ανθρώπων στους σκοτεινούς δρόμους τη νύχτα. Πρώτη γραμμή δημόσιας συγκοινωνίας με άμαξες και τακτικά δρομολόγια μεταξύ Πορτ Σαιντ-Αντουάν και Λουξεμβούργου, η γραμμή συνεχίστηκε μέχρι το 1677. Ο βασιλιάς αγοράζει το Εργοστάσιο των Γκομπλέν.
  • 1663.Η Βασιλική Ακαδημία Ζωγραφικής και Γλυπτικής αναδιοργανώνεται από τον υπουργό Κολμπέρ.
  • 1665. Κατασκευή Βασιλικού εργοστασίου καθρεφτών.
  • 1666. Πρεμιέρα του έργου του Μολιέρου Ο Μισάνθρωπος. - Με διάταγμα αναδιοργανώνεται η αστυνόμευση του Παρισιού και τετραπλασιάζεται ο αριθμός των φρουρών της πόλης. Ίδρυση της Ακαδημίας Επιστημών.
  • 1667. Ο αριθμός των τυπογραφείων στο Παρίσι μειώνεται σε 36 για τη διευκόλυνση της λογοκρισίας. Ίδρυση του Αστεροσκοπείου των Παρισίων, ολοκληρώθηκε το 1672. Με βασιλικό διάταγμα δημιουργείται η θέση του αρχηγού αστυνομίας. Πρώτοι κανονισμοί που διέπουν το ύψος των κτηρίων στο Παρίσι και τα προάστια. Πρώτη βασιλική διάταξη για φωτισμό των δρόμων: 2.736 φανάρια με κεριά τοποθετούνται σε 912 δρόμους.
  • 1671. Ο Λουδοβίκος ΙΔ' μετακινεί τη βασιλική αυλή στις Βερσαλλίες.
  • 1672. Το πρώτο επιτυχημένο παριζιάνικο καφέ ανοίγει σε ένα πανηγύρι που πραγματοποιείται κοντά στο αββαείο του Σαιν-Ζερμάν-ντε-Πρε.
  • 1674. Εγκαίνια και εγκατάσταση των πρώτων απομάχων στο Μέγαρο των Απομάχων.
  • 1676. Άδεια στους ιδιοκτήτες των γηπέδων ζε ντε πομ, παιχνίδι περίπου σαν το σύγχρονο τένις, να εγκαταστήσουν τραπέζια για μπιλιάρδο, ένα δημοφιλές νέο παιχνίδι. - Ίδρυση της συντεχνίας των Πωλητών λεμονάδας.
  • 1680. Ίδρυση της κομεντί Φρανσαίζ.
  • 1684. Πλημμύρα του Σηκουάνα.
  • 1685. Αρχίζει η κατασκευή της γέφυρας Πον Ρουαγιάλ για να αντικαταστήσει την παλιά που κατέρρευσε. Ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 1689.
  • 1686. Το καφέ Προκόπ ανοίγει και παραμένει το παλαιότερο καφέ του Παρισιού μέχρι σήμερα. - Εγκαίνια της πλατείας Πλας ντε Βικτουάρ, με ένα ιππικό άγαλμα του Λουδοβίκου ΙΔ' στο κέντρο.
  • 1688: Έναρξη του Κολλεγίου των Τεσσάρων Εθνών (σήμερα Ινστιτούτο της Γαλλίας) και της βιβλιοθήκης του Μαζαρίνου.[29]
  • 1693-1694: Μεγάλη πείνα. Οι αρχές της πόλης διανέμουν ψωμί στους φτωχούς. Η προσπάθεια καταλήγει σε ταραχές με πολλούς νεκρούς.
  • 1699-1700: Νέα έλλειψη τροφίμων.
Μέγαρο Ελιζέ, 1718
Η Στρατιωτική Σχολή, 1751
  • 1701. Με βασιλικό διάταγμα η πόλη χωρίζεται σε 20 αστυνομικές περιοχές.
  • 1709. Έντονο κρύο στο Παρίσι, θα διαρκέσει μέχρι τα τέλη Μαρτίου. Η θερμοκρασία πέφτει στους -40 Κελσίου, (περίπου, καθώς το θερμόμετρο εφευρέθηκε εκείνο το έτος). Ο Σηκουάνας παγώνει, προκαλώντας τη διακοπή μεταφοράς τροφίμων. Το κρύο κύμα παραλύει ολόκληρη τη Γαλλία, καθιστώντας αδύνατη την μεταφορά προμηθειών στο Παρίσι οδικώς. Εκείνη την περίοδο, είκοσι τέσσερις έως τριάντα χιλιάδες άτομα πέθαναν από πείνα και κρύο μόνο στο Παρίσι, σχεδόν ένα εκατομμύριο σε όλη τη Γαλλία. Τον Μάρτιο, ο Σηκουάνας αρχίζει να ξεπαγώνει προκαλώντας πλημμύρες. Τον Απρίλιο φθάνει στο Παρίσι η πρώτη αποστολή τροφίμων οδικώς. Τον Αύγουστο προκαλούνται ταραχές στη διανομή τροφίμων που τις σταμάτησε ο στρατός, αφήνοντας δύο νεκρούς.
Πλατεία Βαντόμ, 1720
  • 1715 - 1 Σεπτεμβρίου. Θάνατος του Λουδοβίκου ΙΔ'. Ο Φίλιππος της Ορλεάνης γίνεται αντιβασιλιάς και στις 30 Δεκεμβρίου μετακινεί τον πενταετή βασιλιά Λουδοβίκο ΙΕ' και την αυλή από τις Βερσαλλίες στο Παρίσι. - Για τις 31 Δεκεμβρίου εγκρίνεται με διάταγμα ο πρώτος δημόσιος χορός στο Παρίσι, μπαλ μασκέ στην Όπερα του Παρισιού.
  • 1716. Ίδρυση της Γενικής Τράπεζας, της πρώτης ιδιωτικής τράπεζας στο Παρίσι, από τον Σκωτσέζο Τζων Λω. Ο θεατρικός θίασος Κομεντί Ιταλιέν, που απαγορεύτηκε από τον Λουδοβίκο ΙΔ' το 1697 να παίζει στο Παρίσι, επιτρέπεται να επιστρέψει και ανεβάζει παράσταση στο Παλαί Ρουαγιάλ.
  • 1718. Η Γενική Τράπεζα γίνεται Βασιλική Τράπεζα και ουσιαστικά η κεντρική τράπεζα της Γαλλίας. Τα δύο τρίτα των περιουσιακών της στοιχείων είναι κρατικοί λογαριασμοί και χαρτονομίσματα. - Αρχίζει η κατασκευή του μεγάρου Εβρέ, ολοκληρώθηκε το 1720, το οποίο τον 19ο αιώνα ονομάστηκε Μέγαρο Ελιζέ, κατοικία των προέδρων της Γαλλικής Δημοκρατίας.
  • 1720. Ολοκλήρωση της πλατείας Λουδοβίκου-του-Μεγάλου, σημερινή πλατεία Βαντόμ. - Τον Μάρτιο η Τράπεζα του Τζον Λω κλείνει, αδυνατεί να πληρώσει τους συνδρομητές της. Ακολουθεί οικονομικός πανικός και το χρηματιστήριο του Παρισιού κλείνει μέχρι το 1724. Οι συνδρομητές φθάνουν στη Βασιλική Τράπεζα, απαιτώντας να ανταλλάξουν τα τραπεζογραμμάτια τους με ασήμι. Ο τραπεζίτης Τζον Λω φεύγει στις Βρυξέλλες και μετά στη Βενετία.
    Το Παλαί Μπουρμπόν, 1722, έδρα της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης.
  • 1721. Δημόσια εκτέλεση στον τροχό του ληστή Λουί-Ντομινίκ Καρτούς, θεωρείται ότι λήστευε πλούσιους και μοίραζε τη λεία στους φτωχούς. Λόγω ενός έργου που ανέβασε τον ίδιο χρόνο ο θεατρικός θίασος Κομεντί Ιταλιέν, ο Καρτούς έγινε Παρισινός λαϊκός ήρωας.
  • 1722. Αρχίζει η κατασκευή του Παλαί Μπουρμπόν, που ολοκληρώθηκε το 1728 και μετά το 1789 έγινε η έδρα της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης.
  • 1723. Με βασιλικό κανονισμό απαγορεύονται τα τυπογραφεία και οι εκδόσεις εκτός της Λατινικής συνοικίας στην Αριστερή Όχθη, με στόχο να γίνει η λογοκρισία πιο αποτελεσματική.
  • 1728. Πρώτες πινακίδες στους δρόμους, κατασκευασμένες από σίδερο βαμμένο λευκό με μαύρα γράμματα. Ήταν εύκολο να κλαπούν, και το 1729 αντικαταστάθηκαν από σκαλιστές πέτρινες πλάκες.
  • 1731. Ιδρύεται η Βασιλική Ακαδημία Χειρουργικής.
  • 1732-1775. Κατασκευή της εκκλησίας του Αγίου Σουλπικίου.
  • 1735. Νέος βασιλικός κανονισμός ενισχύει τη λογοκρισία - Πρεμιέρα της όπερας του Ζαν Φιλίπ Ραμώ Οι ευγενείς Ινδίες.
  • 1738. Ίδρυση του βασιλικού εργοστασίου πορσελάνης στη Βενσέν, το 1757 μεταφέρθηκε στις Σέβρες.
Το Δημαρχείο το 1740
  • 1745. Άδεια από τους βασιλικούς λογοκριτές για τη δημοσίευση της πρώτης Εγκυκλοπαίδειας, δημοσιεύθηκε μεταξύ 1751 και 1772.
  • 1749. Επίδειξη του πρώτου ρινόκερου που είδε ποτέ το Παρίσι στο ετήσιο πανηγύρι του Σαιν-Ζερμαίν.
  • 1751. Ιδρύεται η Στρατιωτική Σχολή.
  • 1752. Η Εγκυκλοπαίδεια καταδικάζεται από τον αρχιεπίσκοπο του Παρισιού.
  • 1756-1772. Κατασκευή της πλατείας Λουδοβίκου ΙΕ' (σήμερα πλατεία Κονκόρντ).
  • 1758. Αρχίζει η κατασκευή της εκκλησίας της Αγίας Γενεβιέβης (σήμερα Πάνθεον).
  • 1760. Η πρώτη ταχυδρομική παράδοση στο Παρίσι.
  • 1761. Η πόλη απαγορεύει τις κρεμαστές πινακίδες καταστημάτων.
Η Εγκυκλοπαίδεια δημοσιεύθηκε στο Παρίσι από τους Ντιντερό και Ντ'Αλαμπέρ μεταξύ 1751 και 1772
  • 1763. Ιδρύεται η Ιστορική βιβλιοθήκη της πόλης του Παρισιού.
  • 1764. Αρχίζει η κατασκευή της εκκλησίας της Μαντλέν.
  • 1765. Εκδίδεται το λογοτεχνικό περιοδικό Αλμανάκ των Μουσών. - Ο Α. Μπουλανζέ αρχίζει να προσφέρει στους Παριζιάνους μια επιλογή από «ρεστοράν», δηλαδή τονωτικές σούπες, θρεπτικά εκχυλίσματα κρέατος και λαχανικών, σε ανταγωνισμό με τις υπάρχουσες ταβέρνες και καμπαρέ. Ήταν ο πρόδρομος του σύγχρονου εστιατορίου.
  • 1767 Σεπτέμβριος. Ο Βενιαμίν Φραγκλίνος φθάνει στο Παρίσι. Συζητά για τα πειράματα με την ηλεκτρική ενέργεια με Γάλλους επιστήμονες.
  • 1767-1783. Κατασκευάζεται η Αγορά σιτηρών (Halle aux Blés). Το 1885 το κτίριο έγινε το Εμπορικό Επιμελητήριο του Παρισιού.
  • 1768. Εκδίδεται διάταγμα αρίθμησης σπιτιών.
  • 1770. Τραγική κατάληξη επίδειξης πυροτεχνημάτων στην πλατεία Κονκόρντ, για τις εορταστικές εκδηλώσεις για τον γάμο του μελλοντικού βασιλιά Λουδοβίκου ΙΣΤ' και της Μαρίας Αντουανέτας, 132 νεκροί.
  • 1775. Πρώτη παράσταση του θεατρικού έργου ο Κουρέας της Σεβίλλης του Πιέρ Μπωμαρσαί στο θέατρο του παλατιού του Κεραμεικού. Κατασκευάζεται το Κτήριο του Νομισματοκοπείου.
  • 1776. Δημιουργείται η εμπορική στοά-Σαιντ-Αντρέ, ένας σκεπασμένος εμπορικός δρόμος στο σημερινό 6ο διαμέρισμα. - Ιδρύεται η Ιατρική Εταιρεία του Παρισιού - Ιδρύεται εταιρεία εμπόρων μόδας, συμπεριλαμβάνονται και οι έμποροι φτερών και οι ανθοπώλες, ξεχωριστά από την εταιρεία των μικρών καταστημάτων. - Ανοίγουν τα πρώτα εργοστάσια χημικών του Παρισιού, που παράγουν θειικό οξύ, λευκαντικό και αργότερα χλώριο.
  • 1777. Κατασκευή της έπαυλης Πύργος της Μπαγκατέλ στο δάσος της Βουλώνης. - Αρχίζει να δημοσιεύεται η εφημερίδα Ζουρνάλ ντε Παρί και το πρώτο περιοδικό μόδας του Παρισιού, ο Ταχυδρόμος της Μόδας.
Η πτήση της Μονγκολφιέρας, του αερόστατου των αδελφών Μονγκολφιέ, 1783
  • 1780. Κλείνει το νεκροταφείο των Αγίων-Αθώων του 12ου αιώνα και τα οστά μεταφέρονται στις Κατακόμβες του Παρισιού. Η εκκλησία έκλεισε το 1786 και κατεδαφίστηκε τον επόμενο χρόνο.
  • 1781. Κατασκευάζονται τα πρώτα πεζοδρόμια στο Παρίσι στην οδό Οντεόν.
  • 1782. Ανοίγει το Αμφιτεάτρ Ανγκλαί, το πρώτο τσίρκο στη Γαλλία. - Αρχίζει να κατασκευάζεται το μέγαρο ντε Σαλμ, που μετά το 1789 έγινε το Ανάκτορο της Λεγεώνας της Τιμής.
  • 1783. Βασιλικά διατάγματα καθορίζουν τη σχέση μεταξύ ύψους των κτηρίων και πλάτους του δρόμου και δηλώνουν ότι οι νέοι δρόμοι πρέπει να έχουν πλάτος τουλάχιστον 10 μέτρα. - 3 Σεπτεμβρίου - Υπογράφεται η Συνθήκη των Παρισίων από τους εκπροσώπους της Μεγάλης Βρετανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, τερματίζοντας την Αμερικανική Επανάσταση. 21 Νοεμβρίου - Η πρώτη επανδρωμένη ελεύθερη πτήση πάνω από το Παρίσι, από τους Γάλλους Ζαν-Φρανσουά Πιλάτρ ντε Ροζιέ και Φρανσουά Λοράν με αερόστατο τύπου Μονγκολφιέ. Διήρκεσε 28 λεπτά και το αερόστατο έφθασε σε υψόμετρο 1000 μέτρων. - Ιδρύεται η Σχολή Μεταλλειολογίας.
  • 1784. Ξεκινά η κατασκευή νέου τείχους στο Παρίσι.
  • 1786. Εμπορική στοά ανοίγει στο Παλαί Ρουαγιάλ. - 8 Ιουνίου - Με διάταγμα επιτρέπεται η ίδρυση εστιατορίων με εξυπηρέτηση έως τις 11 το βράδυ τον χειμώνα και έως τα μεσάνυχτα το καλοκαίρι. -Το πρώτο εστιατόριο με τη σύγχρονη έννοια, το Taverne anglaise, άνοιξε στην στοά του Παλαί-Ρουαγιάλ - Αρχίζει η κατασκευή μιας μεγάλης ατμοκίνητης αντλίας στο Γκρο-Καγιού, στην προκυμαία Και ντ'Ορσαί, για την παροχή πόσιμου νερού από τον Σηκουάνα στην αριστερή όχθη. - Σεπτέμβριος - Βασιλικό διάταγμα διατάζει την κατεδάφιση σπιτιών που χτίστηκαν σε γέφυρες του Παρισιού και σε ορισμένες αποβάθρες.
  • 1787. Ο δούκας της Ορλεάνης πωλεί χώρους στις στοές του Παλαί Ρουαγιάλ που καταλαμβάνονται από καφέ, εστιατόρια και καταστήματα.- Έγκριση κατασκευής της γέφυρας Λουδοβίκου ΙΣΤ', σημερινή Γέφυρα Κονκόρντ.
  • 1788 - 13 Ιουλίου. Καταστροφικές καταιγίδες με χαλάζι που συνοδεύονται από ισχυρούς ανέμους σπάνιας ισχύος κατέστρεψαν καλλιέργειες, οπωρώνες, σκότωσαν ζώα αγροκτημάτων, έσκισαν στέγες και έριξαν καμπαναριά, αποτέλεσμα της έκρηξης του Λακαγκιγκάρ στην Ισλανδία. Στο Παρίσι, το εργατικό προάστιο Φωμπούρ Σαιντ-Αντουάν χτυπήθηκε περισσότερο. Οι καταστροφές προκάλεσαν σημαντική αύξηση των τιμών του ψωμιού και τη μετανάστευση χιλιάδων αγροτών στο Παρίσι. - 16 Αυγούστου - Το γαλλικό κράτος χρεοκοπεί και αρχίζει να εκδίδει χαρτονόμισμα για να πληρώσει συντάξεις, μισθώματα και μισθούς στρατιωτών. Ξεκινούν διαδηλώσεις μεγάλης κλίμακας και ταραχές.

Η Γαλλική επανάσταση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης: Χρονολόγιο της Γαλλικής Επανάστασης

1789

Η Άλωση της Βαστίλης
  • 26-28 Απριλίου. Οι εργάτες του προαστίου Σαιντ-Αντουάν ξεσηκώνονται εναντίον του κατασκευαστή ταπετσαριών Ρεβεγιόν, λεηλατούν και καίνε το σπίτι του. Οι ταραχές καταστέλλονται με λουτρό αίματος: περίπου 600 νεκροί και τραυματίες.
  • 5 Μαΐου. Αρχίζει στις Βερσαλλίες η Συνέλευση των Τάξεων, που συγκλήθηκε από τον Λουδοβίκο ΙΣΤ' για συγκέντρωση κεφαλαίων.
  • 12 Ιουλίου. Οι Παριζιάνιοι διαμαρτύρονται για την αποπομπή του υπουργού Οικονομικών Ζακ Νεκέρ, με ταραχές. Αντιπαραθέσεις μεταξύ βασιλικών στρατευμάτων και πλήθους διαδηλωτών στην πλατεία Λουδοβίκου ΙΕ' καθώς και περιπατητών στους κήπους του Κεραμεικού. Ο όχλος εισβάλλει στο οπλοστάσιο της πόλης και παίρνει όπλα. Το βράδυ, τα νέα τελωνειακά διόδια γύρω από την πόλη καίγονται.
  • 14 Ιουλίου. Άλωση της Βαστίλης, σύμβολο βασιλικής εξουσίας, απελευθέρωση των 7 κρατουμένων. Ο κυβερνήτης της Βαστίλης παραδίδεται στο πλήθος και λυντσάρεται.
  • 15 Ιουλίου. Ο αστρονόμος Ζαν-Σιλβαίν Μπαγί εκλέγεται δήμαρχος του Παρισιού.
  • 17 Ιουλίου. Ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΣΤ' πηγαίνει στο Δημαρχείο του Παρισιού και δέχεται την τρίχρωμη κονκάρδα της επανάστασης. Πολλοί αριστοκράτες αρχίζουν να φεύγουν από το Παρίσι και καταφεύγουν σε ξένες χώρες (εμιγκρέ).
  • 16 Σεπτεμβρίου. Ο Μαρά αρχίζει να εκδίδει την εφημερίδα Ο Φίλος του Λαού, ακραίων επαναστατικών θέσεων.
  • 5–6 Οκτωβρίου. Πορεία Γυναικών στις Βερσαλλίες. Η βασιλική οικογένεια αναγκάζεται να μετακομίσει από τις Βερσαλλίες στο Παρίσι.
  • 19 Οκτωβρίου. Οι βουλευτές της Εθνοσυνέλευσης μετακινούνται από τις Βερσαλλίες στο Παρίσι, πρώτα στην κατοικία του Αρχιεπισκόπου και από τις 9 Νοεμβρίου στο παλάτι του Κεραμεικού. Ιδρύεται το θέατρο Φεϊντώ.
  • 2 Νοεμβρίου. Η Συνέλευση εθνικοποιεί την εκκλησιαστική περιουσία.
  • 24 Δεκεμβρίου. Ίδρυση της Λέσχης των Ιακωβίνων.
Η Γιορτή της Ομοσπονδίας στο Πεδίον του Άρεως (Μουσείο της Γαλλικής Επανάστασης)

1790

1791 - Ο πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 640.000 κατοίκους.

  • 3 Απριλίου. Η εκκλησία της Αγίας Γενεβιέβης μετατρέπεται σε Πάνθεον, τόπο ταφής Επιφανών Γάλλων. Ο Μιραμπώ είναι ο πρώτος Γάλλος που τοποθετείται, στις 4 Απριλίου, ακολουθούμενος από τον Βολταίρο στις 11 Ιουλίου.
  • 20-21 Ιουνίου. Ο βασιλιάς και η οικογένειά του δραπετεύουν από το Παρίσι, αλλά συλλαμβάνονται στη Βαρέν και επαναφέρονται στις 25 Ιουνίου. Σχεδίαζε να διαφύγει στο εξωτερικό και με τη βοήθεια των βασιλικών οίκων της Ευρώπης να συγκεντρώσει στρατό και να αποκαταστήσει την εξουσία του με εξωτερική βοήθεια.[30]
  • 16 Ιουλίου. Τα μετριοπαθέστερα μέλη της Λέσχης των Ιακωβίνων αποχωρούν και δημιουργούν την Λέσχη των Φεγιαντίνων
  • 17 Ιουλίου. Μεγάλη διαδήλωση στο Πεδίον του Άρεως απαιτεί την άμεση ανακήρυξη της Δημοκρατίας. Η Εθνοσυνέλευση διατάζει τον δήμαρχο Μπαγί να διαλύσει το πλήθος. Οι στρατιώτες πυροβολούν το πλήθος, σκοτώνονται πολλοί.
  • 3 Σεπτεμβρίου. Η Συντακτική συνέλευση ψηφίζει το πρώτο Σύνταγμα της Γαλλίας, συνταγματική μοναρχία, ο βασιλιάς το αποδέχεται.
  • 19 Σεπτεμβρίου. Ο δήμαρχος Μπαγί παραιτείται. Πρώτη στρατολόγηση Εθνικών Εθελοντών.
  • 1 Οκτωβρίου. Η Συντακτική συνέλευση μετατρέπεται σε Νομοθετική Συνέλευση (1-10-1791 έως 20-9-1792)
Η εκτέλεση του Λουδοβίκου ΙΣΤ', Ιανουάριος 1793

1792

Ο θάνατος του Μαρά, 1793, πίνακας του Ζακ-Λουί Νταβίντ

1793

Εορτασμός της Λατρείας του Ανώτατου όντος στο Πεδίον του Άρεως

1794

  • 30 Μαρτίου. Σύλληψη του Ζωρζ Νταντόν, επικεφαλής αντιπάλου του Ροβεσπιέρου και των Καμίγ Ντεμουλέν και Φαμπρ ντ'Εγκλαντίν. Εκτελέστηκαν στη γκιλοτίνα στις 5 Απριλίου.
  • 8 Μαΐου. Εκτέλεση του χημικού Αντουάν Λωράν Λαβουαζιέ.
  • 8 Ιουνίου. Εορτασμός της Λατρείας του Ανώτατου όντος στο Πεδίον του Άρεως, υπό την προεδρία του Ροβεσπιέρου.
  • 11 Ιουνίου. Κορύφωση της Τρομοκρατίας, περίοδος γνωστή ως Μεγάλη Τρομοκρατία. Μεταξύ 11 Ιουνίου και 27 Ιουλίου, 1.366 άτομα καταδικάζονται σε θάνατο.
  • 27 Ιουλίου - 9η Θερμιδώρ. Θερμιδοριανή Αντίδραση, η Συμβατική Εθνοσυνέλευση κατηγορεί τον Ροβεσπιέρο για εγκλήματα. Συνελήφθη μαζί με αρκετούς από τους συνεργάτες του, μεταξύ των οποίων και ο Σαιν-Ζυστ.
  • 28 Ιουλίου. Ο Ροβεσπιέρος και εκείνοι που συνελήφθησαν μαζί του εκτελούνται, τέλος της περιόδου της Τρομοκρατίας.
  • 24 Αυγούστου. Οι επαναστατικές επιτροπές των 12 διαμερισμάτων του Παρισιού καταργούνται και αντικαθίστανται από νέες επιτροπές.
  • 31 Αυγούστου. Η δημοτική κυβέρνηση του Παρισιού καταργείται και η πόλη τίθεται απευθείας υπό την εθνική κυβέρνηση.
  • 22 Οκτωβρίου. Ιδρύεται η Κεντρική Σχολή Δημοσίων Έργων, προκάτοχος της Πολυτεχνικής Σχολής.
  • 12 Νοεμβρίου - Η Συμβατική διατάσσει το κλείσιμο της Λέσχης των Ιακωβίνων.
Καταστολή της εξέγερσης των βασιλικών μπροστά στην εκκλησία Σαιν-Ροκ, 1795

1795

1797

1799

  1. Dictionnaire Historique de Paris, p. 606
  2. Combeau, Yvan, Histoire de Paris, p. 6
  3. . «perseus.tufts.edu//lutetia-parisiorum». 
  4. . «ptisidiastima.com/451-ad-battle-catalaunian-plains/». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
  5. Ορισμένες πηγές αναφέρουν ως χρονολογία το 508
  6. . «about-history.com/the-siege-of-paris-845/». 
  7. . «n1.intelibility.com/Μποναβεντούρα (Bonaventure)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
  8. . «parisi-info.com/2016/01/parekklhsi-saint-chapelle.html». 
  9. . «bfmtv.com/culture/pourquoi-le-quartier-latin-porte-t-il-ce-nom». 
  10. Fierro, Alfred, Histoire et dictionnaire de Paris, p. 553.
  11. . «gallica.bnf.fr/ark:/Le dit des rues de Paris (1300) / par Guillot (de Paris)». 
  12. Benjamin Vincent (1910), "Paris", Haydn's Dictionary of Dates(25th ed.), London: Ward, Lock & Co.
  13. . «el.wiktionary.org/». 
  14. Fierro, Alfred, Histoire et dictionnaire de Paris, p. 554.
  15. . «larousse.fr/encyclopedie/divers/guerre_de_Cent_Ans». 
  16. . «herodote.net/19_septembre_1356-evenement-Jean le Bon est défait à Poitiers». 
  17. . «cairn.info/revue-psn-Le « cas » Charles VI vu par les psychiatres». 
  18. . «parismoyenage.fr/chrono». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
  19. . «britannica.com/biography/Saint-Joan-of-Arc». 
  20. 20,0 20,1 . «archives.aphp.fr/grand-bureau-des-pauvres-1544-1791/». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιουνίου 2020. 
  21. . «opencourses.uoa/Γαλλία, 16ος αι» (PDF). 
  22. 22,0 22,1 . «herodote.net/14_juillet_1790-evenement-17900714.php». 
  23. 23,0 23,1 . «britannica.com/event/Reign-of-Terror». 
  24. . «en.parisinfo.com/transport/73137/Pont-Neuf». 
  25. . «museeprotestant.org/en/notice/the-edict-of-nantes-1598/». 
  26. . «universalis.fr/encyclopedie/manufacture-des-gobelins/». 
  27. . «eutouring.com/palais_du_luxembourg_history». 
  28. . «geni.com/people/Armand-Jean-du-Plessis-Cardinal-de-Richelieu/». 
  29. . «vivreparis.fr/la-pepite-culturelle-la-sublime-bibliotheque-mazarine/». 
  30. . «sites.google.com/site/Τα γεγονότα ύστερα από την ψήφιση του Συντάγματος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιανουαρίου 2022.