Μετάβαση στο περιεχόμενο

Σιδηροδρομική Γραμμή Μεσονησίου - Νέου Καυκάσου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σιδηροδρομική γραμμή Μεσονησίου - Νέου Καυκάσου
Thessaloniki - Florina rail line
Σιδηροδρομική γραμμή
Πληροφορίες
ΙδιοκτησίαΟΣΕ
ΠεριοχήΔυτική Μακεδονία, Ελλάδα
ΚατάστασηΣε αναστολή λειτουργίας
Γραμμές1
ΤερματικοίΜεσονήσι
Νέος Καύκασος
Ιστότοποςhttps://www.hellenictrain.gr/perifereiakes-grammes-thessalonikis
Λειτουργία
Έναρξη λειτουργίας1894
Παύση λειτουργίας1994
ΔιαχειριστήςΟΣΕ
Τεχνικά χαρακτηριστικά
Μήκος γραμμής12,9 χλμ
Εύρος γραμμής1,435 mm (κανονικό εύρος)
Μέγιστη ταχύτητα120km/h
Διαδρομή
Μεσονήσι - Νέος Καύκασος
προς Έδεσσα / Θεσσαλονίκη
τρίγωνο προς Φλώρινα
Μεσονήσι
γέφυρα Τριπόταμου
Τριπόταμος
Παπαγιάννης
γέφυρα Μαρίνας
Μαρίνα
γέφυρα Νέου Καυκάσου
Νέος Καύκασος
σύνορα Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας
Κρεμενίτσα
Μπίτολα

Η Σιδηροδρομική Γραμμή Μεσονησίου - Νέου Καυκάσου αποτελεί κλάδο της Σιδηροδρομικής Γραμμής Θεσσαλονίκης - Φλώρινας και τέως τμήμα της Σιδηροδρομικής Γραμμής Θεσσαλονίκης - Μοναστηρίου.

Η γραμμή κατασκευάστηκε το 1894 στα πλαίσια της δημιουργίας ενός διαπεριφερειακού σιδηροδρόμου στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας και λειτούργησε με επιβατικά και εμπορικά δρομολόγια έως το 1994 όπου και διακόπηκε η σύνδεση με την Βόρεια Μακεδονία (παρελθοντικά Γιουγκοσλαβία).[1][2]

Η ιδέα για τη δημιουργία μιας σιδηροδρομικής γραμμής που θα διασχίζει τη Μακεδονία χρονολογείται από τα μέσα του 19ου αιώνα, σε μια περιοχή με περιορισμένο συγκοινωνιακό δίκτυο. Συγκεκριμένα, έπειτα από επαφές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με ευρωπαίους ιθύνοντες, τον Ιανουάριο του 1859 υπογράφηκε μνημόνιο για την κατασκευή σιδηροδρομικής γραμμής με αφετηρία την Θεσσαλονίκη και τερματικό το Μοναστήρι.[3] Ωστόσο λόγω οικονομικών δυσκολιών και της τεταμένης κατάστασης στην ευρύτερη περιοχή εξαιτίας συγκρούσεων μεταξύ πληθυσμών διαφορετικών εθνοτήτων, δεν προχώρησε καμία ενέργεια μέχρι τον Οκτώβριο του 1890, όταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία παραχώρησε στη Deutsche Bank το δικαίωμα κατασκευής της γραμμής.[3]

Το έργο προβλεπόταν να αποτελέσει διακλάδωση του Σιδηροδρόμου της Ανατολής, με πιθανότητα επέκτασης μέχρι ένα λιμάνι της Αλβανίας. Οι εργασίες ξεκίνησαν τον Μάιο του 1891 και ολοκληρώθηκαν τον Ιούνιο του 1894, ενώ ταυτόχρονα με την ολοκλήρωση του κύριου άξονα, κατασκευάστηκε και η διακλάδωση προς Φλώρινα.[3]

Στα πλαίσια του 20ου αιώνα, η σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης - Μοναστηρίου καθώς και το συγκεκριμένο τμήμα ανάμεσα στο Μεσονήσι και τον Νέο Καύκασο εξυπηρέτησε για δεκαετίες την μετακίνηση επιβατών, εμπορευμάτων και εφοδίων κατά την διάρκεια πολέμων και ένωσε αρκετά αστικά κέντρα των απελευθερωμένων εδαφών του ελληνικού κράτους.[4]

Το σιδηροδρομικό τμήμα Μεσονησίου και Νέου Καυκάσου λειτούργησε με περιορισμένα επιβατικά δρομολόγια και εμπορικά τρένα έως την δεκαετία του 1994 όπου και διακόπηκε η σύνδεση Ελλάδας - Γιουγκοσλάβιας την εποχή εκείνη και έκτοτε η γραμμή δεν επανεργοποιήθηκε για την διέλευση συρμών.[1][2]

Κατά τον 21ο αιώνα, η γραμμή πλέον οριοθετημένη ως κεντρικός άξονας το τμήμα Θεσσαλονίκη - Φλώρινα με διακλάδωση το τμήμα Μεσονήσι - Νέος Καύκασος ανακαινίστηκε με σκοπό την υποστήριξη υψηλότερων ταχυτήτων, ωστόσο το τελευταίο τμήμα δεν ενεργοποιήθηκε έως και σήμερα.[4] Τα τελευταία έτη υπάρχουν προτάσεις που αποβλέπουν στην ενεργοποίηση της γραμμής για εμπορικά και μελλοντικά για επιβατικά δρομολόγια χωρίς ωστόσο κάποιο συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης.[5]

Το δίκτυο της σιδηροδρομικής γραμμής έχει ως αφετηρία το Μεσονήσι, όπου του συγκεκριμένου σταθμού προηγείται τρίγωνο σύνδεσης με την Φλώρινα και την Θεσσαλονίκη. Στο πλαίσιο αυτό, η γραμμή διαπερνάει τους οικισμούς του Τριπόταμου, του Παπαγιάννη και της Μαρίνας με τους αντίστοιχους σταθμούς να την υποστηρίζουν και καταλήγει στον συνοριακό σταθμό του Νέου Καυκάσου.[2][6]

Το τμήμα Μεσονήσι - Νέος Καύκασος αποτελεί υποδομή που διαχειρίζεται και συντηρεί ο ΟΣΕ, το οποίο παρελθοντικά συνέχιζε μετά τον Νέο Καύκασο, διαπερνούσε τα σύνορα Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας και είχε ενδιάμεσους σταθμούς με τερματικό τα Μπίτολα. Στο ελληνικό τμήμα κατασκευάστηκαν υποστηρικτικά 3 μεταλλικές γέφυρες με σκοπό την αποφυγή έντονων κλίσεων στην χάραξη.[6]

  1. 1,0 1,1 Ευθυμιου, Θωμας (Τρίτη 12 Απριλίου 2016). «Σιδηροδρομικός Σταθμός Νέου Καυκάσου - Απαξιωτική η εικόνα του κτιρίου του συνοριακού Σταθμού - ΡΑΔΙΟ ΦΛΩΡΙΝΑ». Σιδηροδρομικός Σταθμός Νέου Καυκάσου - Απαξιωτική η εικόνα του κτιρίου του συνοριακού Σταθμού - ΡΑΔΙΟ ΦΛΩΡΙΝΑ. Ανακτήθηκε στις 2024-12-30.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |ημερομηνία= (βοήθεια)
  2. 2,0 2,1 2,2 Κουτρούδης, Γιάννης (22 Σεπτεμβρίου 2021). «Παλιοί σιδηροδρομικοί σταθμοί στην βόρεια Ελλάδα | Άγνωστη Ελλάδα». MAXMAG. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2024. 
  3. 3,0 3,1 3,2 «Railway Construction and Labour Availability in Maccedonia in the Late 19th Century_Gounaris». web.archive.org. 5 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2024. 
  4. 4,0 4,1 Unknown. «ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΡΥΑΔΕΣ ΜΕΣΟΝΗΣΙΟΥ: Ο Σιδηρόδρομος Θεσσαλονίκης-Μοναστηρίου (Salonique à Monastir) και ο σιδηροδρομικός σταθμός του Μεσονησίου». ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΡΥΑΔΕΣ ΜΕΣΟΝΗΣΙΟΥ. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2024. 
  5. «Φλώρινα: Σιδηροδρομική επανασύνδεση με Β. Μακεδονία- συνάντηση με Hellenic Train». Michanikos Online. 13 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2024. 
  6. 6,0 6,1 «» Αναλυτικός Χάρτης ΔικτύουΟΣΕ». ose.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2024.